18 Eylül 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHUBIYET 18 Eylul 1935 Tarih Kurulu heyetinin f Şehir ve Memleket Haberleri ) Egedeki tetkik gezisi Bir Emlâk Borsası Halkın şikâyetleri Sonbahar vapur Heyet Sökede bulunan Didim ve Milet harabelerindeki incelemelerinden çok memnun kaldı Kumusyoncular Kurumu Aydın (Ozel) Turk Tarih Araş bir nizamname hazırladı tırma Kurumu Baş kanı Bavan Afetle Trakya Genel Enspektörü General Kâzım Dirik ve kurul üvelerinden Eskisehir savlavı profesör Yusuf Ziya, profesör Fuad Köorulu, Konya savlavı Muzaffer Göker, doçent Ni met Akdes, öğret • men Ahmed Sadi, Paris büvük elçi miz Suadın zevcfrsi ve kızları ve diğer öğretmenler İ? mirden Sökeve geı mislerdir. Burada Aydın tlbavı Öz demir Günday, Söke Parti ve Hal kevi heyetleri ve isvarlar tarafın d an karşılan mıslardır. Otomo • b'Uerle Sökeden ay nîan hevet (Balat) köyündeki (Milet) harabelerini gez • rr^ler, oradan (Ye n hisara) geçerek (Didim) mabedini ırcelemislerdir. Ye nib.isarda Aydın Halkevinden b'r hevet Halkevi adı na konukları se lâmlamıstır. Memleketimizde diger borsalar gibi bir de emlâk alım satım borsası yapıla cakhr. Bu gibi borsalar Avrupa şehirlerinin bazılannda vardır. Memleketimizde bu teşekkülü emlâk kumusyonculan ve muamelecileri kurumu yapacakhr. Borsanın gayesi hükumetin hazine sine zarar verir şekilde yapılan emlâk alım satımına mâni olmaktır. Bazı emlâk sahibleri ve ahcıları simsarlar vasıtasile anlaşarak yüksek fiatlerle alıp sattıkları emlâk fiatlerini hükumete karşı gayet ucuz satılmış göserip az vergi vermektedirler. Emlâkin asıl fiatinden aşağı veya yüksek bir satış tarzile mal sahiblerini de kandıran bu simsarlar emlâk alım satım borsasının kurulmasile iş yapamıyacaklar dır. Bütün muamele borsadan geçecektir. Memleketimizde ilk defa yapılacak olan borsa için emlâk kumusyoncuları ve muamelecileri kurumu evvelki gün fevkalâde bir toplantı yaparak bir nizam name hazırlanmıştır. Nizamname birkaç güne kadar hükumete verilerek borsanm teşkiline çalışıacaktır. Siyasî icmal Hitler partisinin kongresi Imanyada millî sosyalist partî * sinin kongresi cenubun larihî şehri olan Nürenbergde toplandı. Bu kongre, Almanya Versay mua hedesinin askerî maddelerini yırtıp dünyanın en büyük süel devletlerinden biri olduğunu ve bu emri vakii îngiltere ile deniz anlaşması yaparak dünyanın en büyük împaratorluğuna tanıttığındanberi ılk defa toplanan Nazi kongresi oldu t ğundan müzakereleri ve kararlan bütün dünya tarafından derin bir alâka ile takib edildi. Kongrenin akabinde gena ayni şehirde Rayiştagın içtimaa davejb edilmiş olması ve burada kongre kararlarına aid kanunlann kabul olunmasi Nürenberg toplantılannm önemini (e • # hemmiyetini) bir kat daha artırdı. | Kongrenin her günü yeni Almanya * nın yarattığı teşekküllerden birine ayni • * dı. Meselâ bir gün mükellef amelenin gönderdiği mevcudu elli bin kişiye balig olan, ve omuzları kürklü muazzam bir kafilenin gcçid resmine tahsis edildi. îkinci gün Nazi fırkasının iktidar mevkiine gelmezden evvel ve sonraki kuvvei müeyyidesi hücum kıt'alan (S. A.) larla hücum kademeleri (S.S.) ler müsellâh teşkilâtına mensub yüz bin kişinin manevralarına hasrolundu. Son günlerde bütün Alman milletinin iftihar eylediği yeni ordunun günü sayıldı. kurulacak Meyva ve sebze hali hamallarının şikây^ti tarifeleri... MVTEFERRth Tren yolları kongresi Tarih Kurulu üyeleri meşhur tnabedi harabelerinde Didim Peştede toplanan arsıulusal tren yolları konferansına iştirak eden Yüksek Mühendis mektebi profesörlerinden îhsan dün sabahki ekspresle Istanbula dönmüştür. Profesör lhsan kendisile görüşen bir muharririmize şunlan söylemiştir: « Konferansa birçok milletler iştirak etmişti. Müzakere edilen başlıca meselelerden biri raylann ek yerlerine kaynak yapılmasıydı. Şimdıki halde her tarafta, raylann yazın sıcaktan uzama ve kısın da kısalma hassaları gözönünde tutularak insaat yapılmaktadır. Buralara kaynak yapılacak olursa gürültü ve sarsıntı kalmıyacaktır. Peştede kısa bir mesafe dahilinde ek yerleri kaynaklı bir yol üzerinde tecrübeler yapılmaktadır, iyi netice verirse her tarafta yapılması için temenni ve teşebbüslerde bulunulacaktır.» Didimden Dalyana gelinmiş, burada bi raz dinlenilmiş ve saat 20 de Sökeye dönülerek otokarla tzmire hareket edilmiştir. Durakta toplanan Sökelüer candan alkış ve gösterilerle heyeti selâmla mışlardır. Gerek Kurul Başkanı Bayan Afet ve gerek Trakva Genel Enspektörü General Kâzım Dirıkle Cumhuriyet adına konuştum. Bavan Afet: « Dün Anafartaları gezdik, Gone ral Galib bize çok canlı izahat veıdi. Oradan Truvaya gittik. Bugün de İz mirden Sökeye geldik. Milet ve Didim harabelerini gezdık. Buradan dönüste Efes, Bergama ve Ege havzasındaki diğer eski eserleri de inceliyeceğiz. Elimizdeki diger tarihsel eserleri diğer bir gezimizde görecek ve inceliyeceğiz. Esasen bu kez genel durumlannı gö rüvoruz, sonra ayrıca gelip birer birer inceliyeceğiz. Bu gezimde gördüğümü/. eserler çok enteresandır. Tarih bakımından bu bölge o kadar zengin ki gezmekle bitmez. Onun için safha safha gezeceğiz. Bugün ilinizde gördüklerimiz Truvayı gölgede bıraktı> Bayan Afet yolculukları için de şunları söyledi: « İzmirden gelirken otokardaki hevecanımızı hiç unutamıyacağız. Trakva Genel Enspoktörü General Kâzım Dirikin îzmir ve Ege havzasına aid derin bilgilerinden ve vakit geçirmek husu sundaki tatîı kontışmalarından çok mütehassis olduk.> Aydından gelen heyetle alâkadar olan Bayan Afet bu sırada o heyete dö nerek: € A ^ ' n l ı arkadaşlann gösterdiği ilgiden . müteşekkiriz, bilhassa hazırlamakta oldukları Egenin Aydın bölgesine aid tarihsel eser bizi çok alâka landırdı. Bu eser hakkında kendilerin den aldığım izahat ta çok tatminkâr dır. Eserin basılmadan evvel Türk Tarihi Araştırma Kurumuna gönderileceğini söylediler. Bu suretle eserin ku rumdaki ilgili arkadaşlar tarafından incelenmesi bilhassa dikkati celbede cektir. Aydınlı arkadaşlara çok selâm.» Hayvan sergisi hazırlıkları lstanbul Baytar Direktörlüğü ayın yirmi birinde kayid muamelesi başlıyacak olan hayvan sergisi için hazırlıkları bitirmiştir. Şehrin her tarafına sergiye hayvanlarını iştirak ettirmeleri için afişler yapürılmıştır. Çengelköyünde bir sünnet düğünü Ziyanı halktan mı çıkaracaklar? Geçenlerde Ortaköy açıklannda mazut yüklü bir dubanm battığını, bu yüzden lstanbul sahillerinin mazut içinde kaldığını yazmıştık. Söylendiğine göre mazut ve benzin satan kumpanyalar bu zararı çıkarmak için mazut ve benzin fiatlerine birer miktar zam yapmışlardır. ECTSIEBİ MEHAFU.DE İrakın Londra sefiri Irakın eski lstanbul elçisi ve Kral Faysalın kardeşi Emir Zeyd Londra sefirliÇenge!k6y Fakirlere Yardım cemiyeti tarafından bir sünnet düğünü teıtib ğine tayin edilmiştir. Emir Zeyd şehriedılmiş ve 30 fakir çocuk sünnet edilmiştir. Cemiyet çocuklara elbise ve ye mizden geçerek yeni memuriyetine gidemek dağıtmıştır. Çocukları sünnetçi Halebli Halil parasız sünnet etmiştir cektir. Resmimiz sünnet olan yavruları göstermektedir. J)EN/Z tŞLERt Köprü vaktinde açılıp kapanacak Köprünün sabahlan vaktinde açılıp kapanması ilgili olanlara tebliğ edilmiş bulunmasına rağmen, gene son günlerde geç kapantnıya başlanmış, bu yüzden şehrin münakalâtında arızalar olmuştur. Köprüden sabah postalarını yapan vapurlar 6 ile 6,15 arasında kalkmaktadırlar. Halbuki köprü son birkaç gün içinde 6 dan sonra kapanmış ve derhal ilgili olanların dikkat gözünü çckmiştir. Köprünün sabahlan en fazla saat alhda kapanmış bulunması gene kesin olarak tebliğ edilmiştir. Köprü saat beşte açılacaktır. Köprü altıdan sonra açık kahrsa mes'ul işyarları cezalandırılacaktır. Bir aydanberi lstanbula geleceği söylenen Yunan donanmasına mensub bir Şeker kaçakçılarının filonun 20 eylulde limammıza vâsıl olamuhakemesi cağı anlaşılmıştır. Dün gümrük sekizinci ihtisas mahke Habcr aldığımıza göre Yunan donanmesinde göçmenlerin durumundan istifa masile beraber Yunan hava filosuna mende ile şeker getirerek gümrük resmi ka • sub 7 deniz tayyaresinden mürekkeb bir çakçılığı yapan Salâhaddin Rifat ve ar filo da ayni gün şehrimize gelecektir. Komşu ve dost Balkan devletlerinden kadaşlarının muhakemelerine devam edil Romanya hava kuvvetlerine mensub 7 miştir deniz tayyaresi de ayın 27 sinde şehriADLÎYEDE mize gelecek ve Ankaraya gidecektir. Ihtısas Mahkemelerinde Yunan deniz ve hava filosu Beraat ettiler Macar elçisi geldi Mezunen memleketinde bulunmakta olan Macaristanın Ankara elçisi M. Marias Zoltav dün lstanbula dönmüştür. M. Zoltav kendisile görüşen bir muharririmize demiştir ki: « Yeni Türk Macar tecim anlaşması müzakerelerine Peştede devam olunmaktadır. Bellibaşh ihtilâfların hemen hepsi her iki tarafın samimiyet ve hüsnüniyeti sayesinde halledilmiştir. Yeni anlasma iki memleketin ekonomik alandaki münasebetlerini bir kat daha arttıracakür.» Bundan bir müddet evvel Ali UIvi tarafından Doğruyol adında bir kitab çıkanlmış ve bu kitabı da matbaacı Bürhan basmıştı. Kitab; dıni siyasete alet ederek devletin emniyetini tehlikeye kovacak şekilde halkı teşvik eder mahiyette görüldüğünden müellifle matbaacı mahkemeye verilmiş ve Ağırceza mahkemeKabzımalların seçimi sinde birer sene ağır hapse mahkum ol Geçen hafta yapılacak iken fesad kamuslardı. Karar Temyizce nakzedildi nştığı iddia edilerek ve zabıt tutu'.arak ğinden davaya yeniden bakılmış ve Adurdurulan Kabzımallar cemiyeti seçimi ğırceza mahkemesi dün suçluların beraabu ayın 25 inde tekrar yapılacaktır. tine karar vermiştir. Vapur ücretlerınde yapılan tenzilât ile yüzde elli ucuz gidip gelme ve gezinli biletleri ihdası Boğaziçi vapurlanna karşı rağbeti çok artırmıştır. Bilhassa pazar günleri sabahleyin saat yedide yüzde elli tenzilâth gezinti pos talannı yapan vapurlar şimdiye kadar Nürenberg toplantılan verilen karargörülmemiş şekilde kalabalık olmaktadır. r lardan ziyade kuvvetli ve müsellâh Al Bu kalabalık yüzünden 5i keti Hayri ye bir postada 5 vapur birden kaldırmak manyanın dahile ve harice karşı kudret ve satvetini gösteren ve gelecekte takibi mecburiyetinde bulunmuştur. edeceği hattı hareketleri anlatan nümayiş Yapılan bir istatistiğe göre geçen pazar günü vapurla Boğaziçine gezinti mak ve tezahürleri itibarile nazan dikkati sadile gidenlerin miktarı 60,000 kişiyi celbetmiştir. Bu muazzam gösterişlerden başlıca gaye Moskovada toplanan üçün^ bulmuştur. cü enternasyonalin millî sosyalizme yapLiman başkanlığı, pazar günleri Şirtığı hasmane hücum ve gösterişlere keti Hayriye vapurlanna istiab haddin mukabeledir. Beykoza tâbi Prens Abbasın Baltalık den fazla yolcu alınmaması için gerekli Toplantılarm ikinci gayesi Alman « korusundan cumartesi günü sabahleyin tertibatı almış, iskelelere kontrol memuryada fikir, hars, politika ve idare »ahabir yangın çıkmış. ateş, rüzgânn fazla es lan koymuştur. lanrında miUî birliğin çoktan ilerlemiş yeni vapurlart mesinden dolayı derhal büyümüş ve altı Şirketihariyenin olduğunu anlatmak ve bunun tamamlanŞirketi Hayrıyenın yeni yaptıracağı kola aynlmıştır. vapurlara aid teknık çalışmalar bitmişti». masma engel olan unsurları ortaya koyaCivar köylerdeki bütün köylülerin yanlak bunlara son ihtarı yapmaktır. Şirket, şimdıki halde iki yeni vapura gın yerine sevkedılmış olmasına rağmen M. Hitler kongrede okunan beyan ormanın çok sık olması ve rüzgânn sertli ihtiyac görmekte ve bu vapurları Halicde Hasköydeki kendi fabrikasında yapmak namesinde bu engel ve düşmanlan şu ği, ve ormanda tabiî hududlar bulunmasuret'e saymıştır: ması yüzünden ateş sbndürülememiş \e üzere tertibat almakudır. 1 Yahudi eseri olan marksizm yanî Avrupada yaptırılacak olan bu vapurgittikçe büyümüştür. lara aid teknik işlerle meşgul olan ve bir komünizm ve sosyalizm ve bunlara yakın Yangın dün sabah saat ona kadar deolan parlâmento demokrasisi, vam etmış ve ateş sahasının bir tarafı lr kaç güne kadar şehrimize dönecek bulu2 Almanlık için politika ve ahHfc nan Şirketi Haynyenin {eknik'direktoru va deresine dayanmış, bu suretle bir kol sahasında çok tahribkâr olan katolik pa« sönmüştür. îzmit tarafına doğru uzan Dilg geldıkten sonra faaliyete geçilecek paz fırkası Zentrum, makta olan diğer büyük kol da, gönderi tir. Şirketin ecnebi mütehassısların nezare3 Uslanmak ve ıslah kabiliyetin * len askerlerin gayreti sayesinde durdutinde yerli işçi ve yerli malzeme ile yur den mahrum irticaî burjuvazi. rulmuştur. Bu yangında 800 hektarlık çok güzel dumuzda yaptıracağı bu vapurlar şimdiki Hitler bu Nazi düşmanlarını yola ge* bir orman parçası tamamen kül olmuslur. halde en büyük Şirketi Hayriye vapurla tirmeğe şimdiki devlet usullcri ve kanun « Yangın, Tokatlı Tahiroğlu Osman i« rından daha büyük ve lüks olarak ve Bü ları kâfi gelmediği takdirde vaktile kenminde birinin, iş aramak üzere Şileye gi yükdere ileKöprü arasında bugünkü me di başlarına Nazi düşmanlannı ezen derken ormanda yaktığı ve söndürmeden safeyi en az (20) dakika kısaltacak bir (S. S.) ve (S. A.) işaretlerile maruf bıraktığı ateşten çıkmıştır. Tahir oğlu Os sürate malik bulunacaktır. hücum kademelerile hücum kıt'alannai man tevkif edilmiştir. tekrar salâhiyet verileceğine işaret et •* Usküdar orman mühendisi, Beykoz ÜNİVERStTEDE miştir. Bunlardan yüz bin kişinin kongre kaymakamı, lstanbul jandarma tabur kuazalan önünde manevra yapması ve M« mandanı, Beykoz jc»ndarma bölük kuAvrupaya gönderilecek Hitlerin Rayiştagda söylediği nutuktai mandanı yangın yerine giderek ateşin ordudan aynlan askerlerin bu teşkilâtai talebeler söndürülmesi için tertibat almışlardır. gireceğini haber vermesi ileri sürülcn Edebiyat Fakültesi profesörler meclisi tehdidin icra edileceğini anlatıyor. dün toplanarak Avrupaya tahsile göndeAlmanyada devletle Nazi partisinin rilecek talebeler için konuşmuş ve namzed olarak müracaat eden talebeler ara birleştiğine, ikisinin arasında aynlık gay* sında incelemeler yapmıştır. rılık kalmadığına işaret olmak üzere parKadıköy kaymakamlığı, Kızıltoprak nahiye müdürlüğüne müsabaka ile bir tah Profesör Nissen Rusyaya gitti tinin remzi olan çengelli salib devlet rirat kâtibi alacaktır. îmtihan 21 eylul bayrağı olarak kabul edilmiştir. Diğef Tıb Fakültesi ordinaryüs profesörü Dr. cumartesi günüdür. Talıblerin askerligiNissen Rus sıhhiye komiserinin daveti ü bir kanunla halk biri adi ve digeri devni yapmış olması şarttır. Istiyenler kayzerine Kiyef, Şarkov, Odesa, Moskovada letin itimada şayan imtiyazlı sınıh olmakamlığa müracaat etmelidirler. ilmî konferanslar vermek üzere dün Rus mak üzere «hemşeri» diye ikiye aynl * yaya hareket etmiştir. miştir. Bir başka kanunla Almanlarla YaKimyaker Şeller geldi KVLTÜR tŞLERİ hudiler arasında izdivac ve cinsî münaSağlık Bakanlığı tarafından Avrupasebat şiddetle menedilerek Nazi fırka « dan çağırılan kimyager M. Şeller dün Ortamekteb kitabları sının en büyük temeli olan ırkın tasfiyesi sabahki sepmlon ekspresile şehrimize gelOrta mektebîer için yazılmış olan kimiştir. Profesör Şeller birkaç gün îstan tablann basılmasına Devlet matbaasınca tasavvurlan amelî olarak tatbik mevkibulda kaldıktan sonra Ankaraya gide devam edilmektedir. Bunlar yakında for ine konulmuştur. Nazi partisi Yahudilere yalniz îrK cektir. ma, forma çıkacaktır. cihetinden hor bakmamakta, haricde ve dahildeki Nazi düşmanhğının arkasında dahi hep bunları görmektedir. Bunun için komünizmi bile Yahudiliğin eseri ve silâhı saymaktadır. Fakat Hitlerin şimdiyö kadar uğraştığı ve uğraşacağı düşman * lar beyannamesınden sayıldığı veçhııe yalniz dünya Yahudileri değildir. Kilise ve bilhassa katolik kilisesile savaşı dah» çok sürecek gibi görünüyor. Hitler Almanyası bir taraftan Ku işlen yaparken diğer taraftan Habeş mesele sinin devletleri biribirine kattığına gü « venerek haricî meselelerde de sesini yükseltti. , Sebze ve meyva Halinde çahşan 150 hamal namına dün matbaamıza Hüseyin oğlu Hüsnü, Yusuf oğlu Kasım, Mustafa oğlu Yusuf isminde üç kişi gelerek şu şikâyette bulundular: , «Sebze Halindeki hamallar şim( diye kadar kendi hesablarına çalışıyor ve her gün toplanan para akşamları hamallar arasında pay ediliyordu. ( Hal Direktörltüğü, bugün bizlere ye1 ni bir emir bildirdi: «Buradaki haj mallardan elli tanesi işten çıkarılacak, ( geri kalan yüz kişi de yirmişer lira aylığa bağlanarak çalışacaklardır.» Koca Meyva ve Sebze Halinin işini 150| hamal ancak görebildiği halde bu sayının yüze indirilmesi ve elli arkada( şımızm işten çıkanlması kat'iyyen doğru bir şey değildır. Sonra bu hamallarm yirmi lira aylığa bağlanması da büyük bir haksızlıktır. Günde on beş, on altı saat çalışmak mecburiyetinde olan bir hamalın bir ayda yirmi lira ile karnını doyurması bıle kabil değıldir. Hamallar kendi hesablarına çalıştıklan vakit daha çok kazanmaktadırlar. Kaybolmak tehlikesine maruz bulunan haklarımızın korunması için alâkadar makamların dikkat gözünü çekmenizi 1 dileriz.» ' Her iki idare de fazla posta yapacak Nakil sosyeteleri sonbahar tarifesîni tatbike hazırlanmaktadırlar. Şirketi Hayriye sonbahar tarifesini önümüzdeki ayın birinden itibaren tatbik edecektir. Şir ket yeni tarifesine Büyükdere ve Yeni mahalle ile Köprü arasında doğru pos talar koymuştur. Akay idaresi sonbahar tarifesini teşrinievvelin ikinci gününden itibaren tatbik edecektir. İdare sonbahiar tarifesinde Anadolu yakasile Adalar için kâfi derecede postalar bırakmıştır. Adalar ve Anadolu yakası için gidip gelme biletlerinde son defa yapılan tenzilât üzerine bu yıl Adalarda evi olanlardan bir çoğunun yerlerinde kalmak karannı ver dıklpri öğrenilmistir. Boğaziçine bir günde 60,000 kişi gitti Büyük bir yangın Beykoz civarında 800 hektarlık orman yandı Tahrirat kâtibliği Avrupadan getirilen Merinoslar KURUMLARDA Hitlerin Rayiştagdaki söylevînde «Uluslar Kurumu Memelin muhtariye tini temin meselesinde işlerin tamir kabul etmez bir şekil almasmdan evvel pratik olarak hareket etmelidir» demiş olması bir ültimatom gibi görünüyor. Memelde intihab bu ayın sonunda yapılacağından o zamana kadar Uluslar Kurumu ve devŞehrimize gelen îrîerinvz aurüsünden bir görünuş Avrupadan getirilen 500 Merinos kovunile 20 Merinos koçu bugünlerde letler müessir bir hareket yapamadıkları Bursaya gönderilecektir. Uludağa yakın bir mevkide vücude getirilen Merinos takdirde şarkî Avrupanın altüst olması çiftliğinde kısa bir zamanda fennî usullerle yetiştirilen Merinosların adedi beklenebilir. (14,000) e çıkarılmıştır. Bunlar koyleıe ve ilbaylıklara tevzi edüffiekiedir. TOGAY,