23 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kiitübhaneyi bir arada evinize gefiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bulnnmak lâzımdır. vıl Jfll c a u r 3Qflfl ÎSTANBUL . CAĞALOĞLU 23 H&Zİr3l1 Sdjfl. 0 9 0 0 Telgraf ve mektup adresl: Cumhuriyet, Istanbui . Posta fentosu: tstanbul, Ko. 248 Teiefon: Basmuaarrir re evl: 22366, Tatırlr neyeü: 24283, Idaıe ve matbaa fcumlle Matbaacılık re Neşrlyat Şlrketi 24299 • 24290. umhuri İranda irtica Hayat Ansiklopedbr ncı cuzu cıktı 1935 Orman endüstrimiz Kejim işi Yunanistanı karıştıracak mı? Ve kutuluk kereste • Ihtiyaclarımız umhuriyetin dünkü sayısında özel bir Izmir yazısı vardı ki iki mesele üzerinde konuşuyordu: Bu yıl üzüm rekoltesinin eşsiz denilecek kadar iyi ve çok olması sonuncu olarak üretmeni (müstahsıli) şimdiden bir fiat kaygısı kaplaması, diğeri de kutu ihtiyacları için her yıl olduğu gibi bu yıl da muvakkat kabul yolu ile dışandan kereste getirilmesini istiyenlerin haksız ve sebebsiz olarak ortaya saldıkları duraklama ve durluksuzluk (istikrarsızlık) hali. Yugoslavyadaki buhran Muhalifler Venizelos ileŞehinşaha suikasd Prens Pol, muhaliflerin görüşmeğe gidiyorlar(î) yapacaklarmış önderi ile konuştu General Kondilisin Kralhk lehindeki diyevi cumhuriyetçileri hayret ve telâşa düşürdü Hainler Tahranda idam edildiler Komşu ve dosı îranda, ıslahatçı hükümdar Şehin şah Rıza Pehlevi büyük teceddüd hareketlerine gi rişmişti ve bu ara da peçe kaldırılıp şapka giyilmiş, so W*' * kaklarda dinî kı ' yafetle gezmek, çok kadın almak, muvakkat nıkâh S. M. Şehinfah kaldırılmıştı. Bu RlZa Pehlevî lnkılablar h e r memlekette olduğu gibi şüphesiz tranda da menfî ve muhalif tabakamn hoşuna gitmemiş, gizli, açık şikâyetler edilmiştir. (Arkan 4 üncü tahifede) Yeni kabineyi ya General Zifkoviç, yahud da M. Stayadinoviç kuracak Belgrad 22 (A.A.) Kralhk naibi Prens Pol, öğleden sonra Hırvat ayn şıklarının (muhaliflerinin) önderi M. Velandmir Maçeki kabul ederek kendisile bir buçuk saat görüşmüştür. Temel yasasımn hükümleri geri bı rakıldığı 5/1/29 tarihindenberi, M. Maçek devlete karşı tehlikeli kınavda (faaliyette) bulunduğundan ötürü devleti koruma hakyerinin karşısına çıkmak üzere ancak iki defa Belgrada gelmiş olduğu cihetle bu görüşme pek önemli (mühim) sayılıyor. M. Maçekin naible görüşmesi yalnız Hırvat köylü partisi için değil, fakat kendisinin başkan bulunduğu birleşik ayrış partileri için de bir başandır. M. Maçek Havas aytarına (muhabi rine) demiştir ki: < Ben, Hırvatların şefi olarak değil, lâkin birleşik avrış partilerin bir oruntakı (mümessili) sıfatile düşündükleriYeni kabineyi kurman beklenenlen mi söyledim » den etki Finan» Bakanı M. Maçek, Sü ve Deniz Bakanı GeneM. Stoyadinovçî ral Jivkoviçi de gördükten sonra, gazealtında, eski partilerle birlikte iş göre • tecilere şu diyevde bulunmuştur: c Genel düşünce şudur ki, yeni ka cek bir ulusal termerküz kabinesi, ya» bine, Yevtiç kabinesinde Finans Ba hut ki General Jivkoviçin başkanlığı al« (Arkan 9 anca tahifede) kanı olan M. Stoyadinoviçin başkanlığı Metaksas «geçen isyanı General Kondilis tertib etmiştir!» diyor Atina 22 (Telefonla) Muhalif parÜrün çokluğundan ileri gelen fıat dü ti liderlerinden Kafandans ile Papanasşüklüğü korkusu îzmirin benzer durum tasiu yann Avrupaya hareket edeceklarda her zaman geçirdıği bir haldır. Şa lerdır. Gazeteler muhalif parti lider şılacak şeydir ki ürünün çokluğu bağcı lerınin Parise gidıp Venizelosla rejim nın yüzıinü güldürmek lâzım gehrken meselesi ve memleketteki vaziyet hakekonominin başka bir kıırah sonuncu ola kında görüşeceklerini yazıyorlar. rak fazla sunum (arz), eksik istem ve General Kondilitin diyevi eksik fiat durumunu ortaya çıkanyor. Şu Atma 22 (A.A ) Başbakan yardımgeçirilen buhran yıllannda arsıulusal eko cısı General Kondilis Avala ajansına nominin gittikçe daralan, karışan ve zor yaptığı diyevini buradaki gazetelere alaşan aleverelerındeki yadnomallığı da şağıdaki şekilde izah etmiştir: [(gayritabiıliği de) buna katmak icab e« Şahsiğ olarak, geneloyun (efkârı der. Bu alanda çiftçinin kaygısını azalt umumiyenin) kuvvetli bir çoğunlukla mak üzere alınabilecek tedbirlerin vaktin krallıktan yana çıkmasını dilerim de alınmasını dılemekten başka yapılacak Çünkü cumurluk yurda normal bir sibirşey yoktur. Bize en dokunakh görü yasa hayatı sağlıyamamıtır. Eğer moGeneral Kondilit nen bir çare alıcılanmız olan ve olabile narşi bunu sağlarsa Yunanistanı kur cek memleketlere bizim de karşılıklı ko taracaktır.» General Kondilis krallıktan yana olan iaylık göstermekte biraz geniş davranmaAtina 22 (A A.) Havas ajansının dıyevınden daha önce M. Çaldarise hagı bılmekliğimizdir. Hele kendi malları özel aytarı bildiriyor: (Arkan 9 uncu $ah!fede) mızı satmak yerinde olduğumuz vakit arsıulusal tecim işlerindeki bağlann milletlere ne büyük zorluklar doğurduğunu daha iyi görüyoruz. Al malımı, alayım malını: Işte gıderek iş bu kuralda karar kılıyor. Memleketteki yabancı dövizler iTürk çiftçisinin mallarını omuzlayıp dış piyasalarda iyi fiatlerle sattırmağa hizmet edebilir. Kutuluk kereste ihtiyacına geünce: Töık orman endüstrisi, hele son üç yıldanberi bu meseleyi kesin olarak kotarnıış (halletmiş) bulunmaktadır. Kendi memleketımızde bu kaJar nrman varken Uun, Tecim Borsasında biraz da bek üzüm, incir, yumurta, portakal gibi yer lenmiyen bir hâdise olmuştur. Son günürünlerimizin ambalâjı için dışandan ke lerde düşmesi beklenen buğday fiat reste satın almak ülke ve ulusumuz sayı leri dün kilo başında bir kuruş yük mına ayni zamanda ayıb göriinüşü göste selmiştir. ren büyük ve fena bir eksıklikti. MuvakBunun hakikî sebebleri Borsa mehakat kabul yolu ile kutuluk diye getirilen fılınde pek te izah edilememekte, dü kerestelerin başka işlerde kullanılmasın nün hafta sonu olması ve Anadoludan dan doğan fenahklar ise memlekette ade gelen telgrafların pek te yüz güldürücü ta sosyal bir yara açıyordu. Dün Cumhu olmaması ileri sürülmektedır. riyete konulan Izmir yazısında denilmiş Dün Istanbula 226.324 kilo buğday olduğu üzere vaktıle «kutu ambalâjı ola gelmiştır. Borsada muamele gören buğrak getirılip te iç ihtiyac için satılan ke daylardan yumuşak mallar 6 kuruş 15 restelerin gümrük resmi davalan hâlâ paradan 7 kuruş otuz paraya kadar mahkemeleri ve icra daırelerini uğraştır muamele görmüştür. Halbuki evvelki maktadır.» gün yumuşak buğdaylann en son fiati Ulusal orman endüstrimiz kutuluk ke 6 kuruş 35 para idi. Sert buğdaylar da tstanbul Zahire Borsatmda bir reste ihtiyaclarımızı hele şimdi artık bü dün 5 kuruş 15 paradan 6 kuruşa kadar muamele görmüştür. muamele esnasında tün manasıle karşılamakta olduğu halde İzmir (Hususî) Buğday, un ve ek luk» adı verılmektedır. Memlekette bu bu yıl İzmirde eski muvakkat kabul yolu ile dışarıdan kereste getirtebılmeği ıste mek fıatlerinde görülen yukseklik ve yıl ürünün çok az olduğu ve kıtlık çe(Arkatı 4 üncü tahifede) mek hastalığı yeniden tazelenmiş ve orta yapılan harekete, burada «vurguncu llillllllllllllllllirilll lığı karıştırmıştır. Bu .yolu yürütebilmek IIIMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIMIIIiniMllllliminnHUIIMIIIinilinilininillllllllHIIIIIIMIIMIIIIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMtinil îçin kudurmuştan beter olan alışmışlann hak yönünden görünerek ortalığı kan§tırmak üzere başvurdukları son çare şudur: Bizim kerestelerimizin fiatine göre kutularımız, Yunanistanın Romanyadan satın aldığı kerestelerin kutularından daha pahalı oluyormuş. Ekonomi Bakanlığına kadar uçurulan uydurma haberlere göre Yunanistanda kutu guya 8 drahmi veya hatta 8 kuruş imiş te aradaki fiat farkı bizim üzümlerimizin kilosuna bir kuruş fazla masraf yükletiyormuş. Bu farkla rekabet alanında tabiî yaya kalırmısız. Esnaf, tayyareye ilk partide 300 bin lira verecek İzmir kadınları da bir uçak alacaklar Hava tehlikesini bilenler kurumuna üye olacak veya yardımda bulunacak esnafın tesbiti işile meşgul olan dört kol dun genel bır toplantı yaparak şımdiye kadar olan çaîışmayı gezden geçirmişttr. Esnafın hava tehlikesini bılen kuru muna en az ve ilk parti olarak 300,000 lira ile yardım edılebileceği muhakkak görülmektedir. (Arkan 7 nci tahifede) Buğday satışlarında parmak mı oynuyor? İzmirde milletten beş on günde yüz binlerce lira çeken zoraki fiat yükselişi bir vurgun hareketi telâkki edilmektedir Paristeki konuşmalar netice vermedi İngiliz Bakanı Eden Romaya gitti, dönüşte tekrar uğrıyarak İngiliz Alman deniz anlaşması hakkında Fransayı iknaa çalışacak Paris 22 (Telsizle) Başbakan M. hususî konuşmalarda bulunmuslardır. M. Laval ile îngiliz Bakanı Mıster Eden a Laval ile M. Piyetri öğleden sonra bahrasındaki konuşmalara bu sabah dış t a riye encümeninde izahat vermek mecbukanlığı binasında saat 1 1 de başlanmış riyetinde olduklarından, İngiliz Bakanı tır. Konuşmalar saat on üçe kadar de ile yaptıkları konuşmalara saat 15,45 te vam etmiştir. fasıla vermislerdır. Bundan sonra, M. Laval Mısler E M. Laval parlamentoya giderken denin şerefıne bir öğle ziyafetı vermiş gazetecilere sunları söylemiştir: tir. Ziyafette Bahriye Bakanı M. Fiyet« İngiliz Alman deniz anlaşması ri, âyan meclisi dış işleri encümeni bas hakkında samimî bir hava içinde konuşkanı M. Hanri Beranje ile parlamento tuk. Mıster Eden lngilterenin ne gibi dış işleri encümeni başkanı M. Pol Bas sebeblerden dolayı böyle bir karar ver * tid de bulunmuslardır. Zıyafetten sonra dığıni etrafile anlattı. M. Laval ile M. Piyetri Mister Edenie (Arkast 7 nci tahifede) İtalya 500 tayyare daha yaptırıyor! Roma 22 (A.A.) Bakanlar Heyeti 1 temmuzdan itibaren hava kadrosuna yeniden 500 parça uçak katmaya karar vermiştir. Bunlar için aynca pilot, mühendis ve komiserler de atanacaktır. lllll •ttlllMlllltlt ••••! lltltll KENDİ KENDtMlZI TENKID: Toprak ve gübre Süvarilerimizi büyük törenle karşılamalıyız Avrupada er meydanlarında yüzümüzü ağartan kıymetli zabitlerimiz, her türlü takdire lâyıktırlar îzmîr yazısında da pek güzel gösterilmiş olduğu üzere bütün bu iddiaların hiç bir doğru temele dayanmamakta olması, yanlış dava yürütmekte gözpekliğinin bu kadar aşırısı insana şaşkınlık veriyor. Gerçek bulanık suda balık avlamak i«tiyen bu yalanlann hangisini düzeltmeiı? Bizim yerli kerestelerimizin alışılan orta kutuları İzmirde bugün 1 4 1 5 kuruş arasmdadır. Yunanistanda bu kutulann fiati 8 kuruş bıle olsa, bir kutu, 1213 kilo üzüm aldığına göre, aradaki fark 1 kuruş değil, yallah yallah 20 para olmak" lâzım gelir. Eğer Yunanistanda kutu fiati 8 kuruş olmayıp ta 8 drahmi ise bu fark. 15 paraya iner. Halbuki îzmir yazıcımızın da bıldirdiğine tam uygun olarak Vunanistanda bu kutuların doğru SSvarilerimix, Ahende hazandıkları muvaffakiyetten sonra, şeref İfiati 1 0 , 5 . 11 drahmidir. yani 1414,5 direğine çekilen Türk bayrağım selâmlarlarken Ikuruş. V e Yunanistan mondiyal fiatle Süvari zabitlerimiz, parlak bir zafer likteki mevkilerî cidden çok yüksek oaldığı kerestelerden yaptığı kutuları bu daha kazandılar. Budapeştede yapılan lan 51 rakıbi yenerek bırinci, ıkinci ve YUNUS NADÎ Tuna mükâfatı müsabakasında Alman sekizinci oldular. (Arkan S inci tahifede) lar, Macarlar ve İtalyanlar gibi binici(Arkan 4 üncü sahifede) 1 Yeter ve artık verimi olmak için toprak gübre ister. Bizde bu hakikat bilinmez değildir, fakat her yerde ve her zaman yapılmaz. Anadolu yaylasında orman olmadığı için gübreyi yakarlar. Bu, yoksulluğun bir zarureti olsa bile ne yazık ki, yarınların getirebileceği daha büyük yoksulluklann baslangıcıdır. Bugün hakkı olan gübre gıdasın dan mahrum olan toprağın yann bü tün bütün kısırlasmastndan korkulur. Onun içindir ki dünyamn ileri mem leketlerinde gübrelerin tabiilerile iktija olunmıyarak sun'ilerine ve bol boluna el aUlmış bulunmaktadır. îstanbulda şarın (şehrin) her yıl yanm milyon lira sarfederek kaldırdığı ve denize döktürdüğü süprüntülerden hıç olmazsa 0 değerde fayda getirecek gübre yapılabilir. Bu süprüntülerden çıkacak 2 300 bin araba gübre îstanbul civarı toprdklanna sonsuz kuvvet ve zenginlik verir. Belediye süprüntüleri ne yapacacjım diye düsünüyormuş: Gübre yapsın. Bu işte yaptlacağın en kısası budur. Şehir bu suretle bu uğurda sarfettiği paramn yartstm geri alır * * Yeni müsabakamız bugün başladı Kadına göre erkek, erkeğe göre kadın nedir? İlk yazı bugün 8 inci sahifemizdedir «Tarihin Meşhur Simaları» mevzulu müsabakamızm yerine bugünden itibaren yeni bir müsabakaya bas lıyoruz. İlki kadar cazib ve faydalı olan bu müsabakanm esası «Erkeğe göre kadın, kadına göre erkek ne dır?» mevzuu dahilinde en meşhur kadm ve erkek muharrir, yahut şairlerin fikirlerini neşir ve okuyucu lanmızı bunları seçmeğe davet etmekten ibarettir. Müsabaka hakkında ilk müsabaks yazısının da münderic bulunduğu 8 inci sahifede daha fazla izahat bulacaksımz. Müsabakamız 30 gün sürecek, neticede okuyucularımızdan rey pusulaları toplanarak kazananlara mükâfatları tevzi edılecektir. dm robluğu veya er.. w nieklıği. Mükâfatlar şunlardır: 20 okucuya: Kadın ve erkek maBirinci ve ikıncive: Büyük ölçüde yoları. birer Atatürk bustu. 10 okuyucuya: Kadm ve erkek Üçüncü ve dördüncüye: Yerli fabşapkaları. rıkaların en iyi kumaşlarından erkek veya kadın kostumlüğu. 20 okuyucuya: Çorab veya kıravat 50 okuyucuya: Zarif kalemler. Dört okuyucuya: Yerli ipeklı fab100 okuyucuya: Kitab. rikalarının en ivi kumaşlarından ka Bugün 3 üncüde: 5 incîde: Avrupa yolundan notlar. Yazan: îsmail Habib Sevuk Aıle mahkemesi, Terbive bahısleri. Yazan: Selım Sırrı Tarcan. Hıkâye. Sınema. Akdenizde yeni doğan büyuk' bir plâ] şehn, spor. Haftalık radyo programı. 6 ncıda: 7 ncide: 8 incide: 9 uncuda: