24 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi Buyuk bir kütübhaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bulunmak lâzımdır, Jfll umhuri M. Edenin seyahati Paris mülâkatının gizli kalan tarafı Hayat Ansiklopedisi 82 ! 3989 Telgraf ve mektup adresl: Cumhuriyet, latanbul Posta kutara: îstanbul. Ko. 246 Teıelon: Başmuüarrir re erl: 22366, Tahrtı heyeti: 34298, Idara va matbaa Insmll« Matbaacılık re Neşriyat Şirketi, 24299 2429a I 2 4 HaZiraîl I 93», nci cüzü çıkti Mekteb isteriz, Laboratuar, fabrika, Akademi isteriz atta beş yüz dıye belli bir sayı üstünde kakılıp kalmağa yer yoktur, ihtiyaclarımızm icabı kadar tayyaremiz olacaktır, ve bunları biitün bir biJgi ile kullanacak ınsanlarımız. Bunun için belli bir kadroya göre her yıl sayısı artan genc yurddaşlan tayyarecilığin her bölüğünde yetiştırecek mekteb veya mektebler isteriz. Ulusal bir silâh olacak tayyarenin mutlaka dışarıdan satırı alınma mecburiyeti biraz takma akla benzer. Memleket savgasında (müdafaasında) bdyle yüzden hareket asla doğru olamaz. Tayyareyi kendimizin yapacağımızı şimdiden programımızın en baş tarafına geçirmiş olmalıyız. Bunun için fabrika ve laboratuar isteriz, ve nihayet kendi âleminde bu bilgiyi derinleştirecek bir akademimiz olacaktir. Akademinin türlü yolda çahşacağını, laboratuarın var bilgileri kendi tecrübelerile sağlarken bunlara yenileıini katmağa uğraşacağını ve eğer olaganhğı yarsa yeni buluşlar yapacağını cöyıenıeğe yer bile yoktur. Eğer olaganhğı varsa, diyoruz. Hemen ulayalım ki olaganhğı vardır. Akıl akıldan üstündür, herhangı bir ihtiyac onünde çalışan bılgin adamiarın o ihtiyacı karşılıyacak binbir buluş'a ortalığa hayret verebileceklennde bızım şüphemiz yoktur. Hele bu yolda çaiışanİar Türkler olursa!.. Ne yalan söyliyeîim, ırkımızm yüksek kabiliyetıne sonsuz inanımız vardır. I Yirminci medeniyet yılında hayatın her bölüğünde ancak bdyle çahşılarak muvaffak olunur. Hele hava ve denız kuvvetleri ybi tam fenne dayanan ışlerde yalnız bdyle çahşılabılir. Şımdılık ıcab ettıği kadar deniz ve hava araclan (vasıtalan) satın almakta sürüp gidelim varalım. Fakat bugünden tezi yok, bunlan kendi memleketimizde yapacak yolları hazırUmağa da hemen geçelim. Ben satlS aldığım denızaltı gemısinden ziyade oz kendimın yaptığım ve onun yapısına kendi buluşlanmı kattığım denizaltı gemisile harikalar yaratacağıma gü\enirim. Eğer bindığım tayyare kendi yapımsa ojunla yapmıyacağım fevkalâdelıklcı yokjHprgün daha iyisi, hergün daha şaslmak üzere. ilim bakımından ele alınacak olursa küçük mıllet olamaz. Hıçbır mıllst bizi sayı çokluğu ıle korkutamaz. Ne insan sayısı çokluğu ıle, ne sılâh sayısı çokluğu ile. Bız çokluğa tukenmez cesaretımızı alabıldığıne artırmış bilgilerımızın büyüklüğü ile karşı koyarız. Hıçbir mıllete saldırmak düşuncesinde olmadığımız halde ülkemizi ve ulusal varlığımızı koruyacak siyasada muspet bir yolda yüriiyeceğimızı saklamağa da asla lüzum görmeyiz. Ulkemize saldırmak ihtimalı şoyle dursun, gü\enimizi (emniyetimızi) hatta uzaktan uzağa tehdid eder görünüşte her engel mutlaka ortadan kaldınlacaktır. Bu alanda fılân veya falan devlet diye mevhum bir düşman farzetmeksizin bütün dünyanın düşmanhğını işte böyle bır yürek kuvveti ve böyle bir muvaffakiyet mancile karşılamağa hazır olduğumuzu her zaman cihana ilân etmekten geri kalamayız. j Yunanistanda vaziyet Muhalifler "Kral gelirse koğacağız!,, diyorîar General Kondilis gazetelerde bir makale neşrederek krallığı niçîn istediğini anlattı Atina 23 (Hususi) Liderleri M. Papanastasıunun hareketinden önce toplanan işçi ve çiftçi partısi, General Kondılısın diyevinin rejım meselesinde yarattığı durumu tetkık ettıkten sonra gazetelere bir tebliğ vermiştir. Bu teblığde memlekette ortaya bir rejım meselesi çıkarılmasından dolayı partının duyduğu teessürun buyük olduğu anlatılmakta, kralın gelmesinın iç işlere faydası olmadıktan başka Yu nanistanın dış durumunda da fenahklar doğuracağı söylenmekte, eğer kralcılar kralı getırmeğe kalkışırlarsa cumhu rıyetçilerin onu tekrar kovacakları bildırılmektedir. Atına 23 (Telefonla) Bir Avrupa ve Amerıka seyahatıne çıkan M. Pa panastasiu hareketinden evvel Cumhur reisini zıyaretle veda etmiş. bu münasebetle krallığı kat'iyyen kabul etmi yeceklerini söylemıştir. Büyükadada dünkü çiçek savaftndan inttbalar Büyükadada dün yapılan çiçek savaşı güzel oldu Müsabakaya mevsimin en nadide çiçeklerile süs • lenmiş 16 araba girdi, mükâfat kazananlar İngiliz Bakanı bugün M. aldıkları paraları Hava Kurumuna verdiler Musolini ile görüşecek Adalan Güzel Yunan muhalefet liderlerînden M. Papanastasiu Paris 23 (Telsizle) tngiliz Bakanı Mister Eden ile Fransız Başbakanı M. Laval arasında cereyan eden konuş malarda Avrupanın emniyeti meselesi ön safta gelmiştir. Mister Eden, Paristen ayrılmazdan önce M. Lavalle yaptığı temaslarm neticesini uzun bir raporla Londraya bildirmiş ve talimat istemiştir. Mıster Edenin istediği talimat çok mühim olIeştirme cemiyeti ta r rafından tertib edi len çiçek savaşı dün \ Büyükadada büyük bir neşe içinde ya pılmıştır. Çiçek sa vaşı, halk arasın da büyük bir alâka uyandırdığından st bahtan itibaren Büyükadaya giden va (Arkan 7 nci aahifede) purlarda her zaman kinden daha fazla kalabalık görünü yor, Adada caddc ler insan sellerile kaplanmış bulunu yordu. Savaşa saal18 de başlandı. Geçid resminden evvel h& kem heyeti Isplân dit otelinin ön kıs mında hazırlanan mahalde yer almış Yukarıda hirindliği kazanan araba; bulunuyordu. Ha asağıda hakem heyeti kem heyeti Saliha Ruşen Eşrefle Baş kadan askerî bando ve Şehir bandosu muharririmiz Yunus Nadi. Orhan Sey geliyordu. Arabalar da bunlan tasib e fi, Ziraat Odası Umumî Kâtibi Lutfi. diyorlardı. Ziraat direktörü Tahsin, Ressam Kenan, Savaşa girei/ Vt mevsimin en nadide çikarikatürist Cemal Nadirden mürekkeb çeklerile süslenen 16 arabayı güzelhkte di. birbirinden ayırdetmek çok güc oluyor * Ince bir zevkle süslenen arabalar Ka du. Bilhassa birinciyi seçmek çok müş dıyoran caddesinin arkasından hareket küldü. Hakemler, bu hususta bir karar le 23 nisan caddesini takiben hakem he verebilmek için geçid resmini iki defa dayetinin bulunduğu yerden geçmeğe baş ha tekrar ettirmek mecburiyetinde kal layınca bir alkış tufanı kopmuştur. En dılar. önde Galatasaray izcileri yürüyor, ar (Arkan 8 inci aahifede) (Arhan 4 üncü sahifede) Yugoslavyada kabine buhranı devam ediyor Yeni Başbakan bugün belli olacak, Ana Kraliçe dün M. Maceki kabul etti Belgrad 23 (Telsizle) Prens Pol siyasî buhranı halletmek üzere konuş malanna bugün de devam etmıştir. Prens bütün partılerin başkanlarını kabul ederek uzunuzadıya görüşmelerde bu'unmuştur. Siyasal mehafılde Prens Pol ile M. Maçek arasında yapılan görüşmtler hakkında büyük bir nikbinlık gösteril mektedır. Boğazlann tahkimi için neler istiyecekmişiz? Belgrad 23 (A A.) Bugün görüşmelerine devam eden Naib, Yugcslav ulusal partinin başkanı M. Uzumviç ıle Sırp demokrat partisi başkanı M. Davidoviçi kabul etmiştir. Böylece bütun partilerle istişare eden Rum ortodoks ve Ermeni PatrikleriNaibin bu geniş ölçüdeki göriişmeleri nin bildıriği üzerine şarımızdaki bü kamoy üzerinde çok iyi bir dokunak yap tün kiliselerin dün gayrimüslim halka, mıştır. Başbakan îsmet Inönünün sözleri ha (Arkast 7 nci sahifede) tırlatılarak ellerinden geldiği kadar tayyare kurumuna yardım etmeleri hakkında söylevler verilmiştir. Türk ortodoksları başkanı Papa Eftim de dün Panava kilisesindeki âyinde bu yolda bir soylev vermiştir. Hava kuvvetlerimiz için çalışmalar de Dün Istanbuldaki kiliselerde söylevler verildi (Arkan 9 uncu aahifede) 1 • Bir miktar seyyar sahil bataryası; 2 Geliboluyu askerileştirmek; 3 Sahilde torpil kovanları; 4 Denizaltı gemileri üssü; 5 Uçak karargâhları KENDİ KENDİMtZt TENKtD: Adalar nasıl güzelleştirilir? | SilâhJarın yeni şekıllerindeki icablan yerine getirmek lüzumunu da işte bir İTürk teki olarak böyle bir inanda ileri siirüyoruz. Icabında satın alınz amma tayyareyi ve gemiyi kendimizin yapmaklığımızın asıl olduğunu da işte pek iyi biliyor ve bugünden tezi yok, bu işlerin bundan geri artık böyle olup gitmesi için •Çanakkale Boğaztm Büyük Harbin ilk yıllarında kahramancfr yapılması gerek hazırlıklara geçilmesi lümüdafaa etmia olan büyük toplarınuzdan birinin mütarekede zumunu gizli kapaklı değil, apaçık söytahrib edildikten scnraki hali lüyoruz. Ve biz bunu böyle yapacağız ve bu yapışımızın sonunclarile bütün tîün Daily Telegraphın 13 haziran 1935 ta toplantıda Turki^enin Boğazları silâhyaya kendimizi yepyeni bir görünüşte bir rihli sayısında çıkan «Türkiye ve Ça landırması üzerinde arsıulusal bakımnakkale> başlığı altındaki yazıdan: daha saydıracağız. dan çok önemli meseleler görügülecek«Bükreş aytarından: Balkan antan tir. r Avrupa devletleri arasında türlü si(Arkan 3 Sncü aahifede) lâh yarışlarının çeşidli iddiaları üzerinde tınm Bükreşte 20 haziranda yapacağı münakaşalar oluyor. Açık denizleri olan, deniz aşırı ülkeleri bulunan büyük devletler. harb safı gemisi denilen büyük arhlılar üzerinde kozlannı pay etmek için uğraşadursunlar, biz kendi ülkemizin pzelliğine (hususiyetine) uyduracağımız silâhlarla kendi davamızı kime karşı olursı olsun dedik a, isterse bütün bir düşmanlık cihanına karşı olsun müdafaa edebiliriz. Bunun tek kesin sırrı kullanacağımız silâhlan kendimizin yapmaklığımızdır. Her biri 2030 bin tonluk, hatta £ok sayılı, büyük gemilere her biri birkaç bin tonluk, hatta daha az sayılı, kücük Çemilerle karşı konabilir mi? Tafsilâta MlimimılflllMIIMIIIIIIIMIIMIIIMIIIIIIIIIIMIIIIIIIMMIIII ItlllllllllllllllllfiHllilfllllflllllMIHIIMMHIIIIIIIinMtlinmilllllHIIIIIIIIHIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIII girişmeksizin bu soruya karfi Türkiye hesabına vereceğimiz cevab müspettir. İhtiyacımız olan silâhlan kendimizin yapmaklığımız ve onlan yaparken bünyelerine kendi buluşlarımızı katmakhğımız bu inancı yüzde iki yüz, beş yüz, bin daha kesin (kat'î) kılacaktır. Türkiye bugün kendi kabuguna çekilmiş kaplumbağadır. Ona kolay kolay saldmlamaz, saldırılmak istenilse ulaşılamaz. Fakat ilmi ve fenni kendi elimize alarak kendi silâhlarımızı kendimiz yapmağa geçtığımız gün bu ayni Türkiye teline dokunulduğu zaman pathyan ve etrafında ne varsa yıkıp yakan bir bomba haline gelir. Başbakan General îsmet înönünün hava tehlikesini karşılamak üzere ortaya attığı teklifin vardığı mantıkî ve tabiî sonunc budur. Tayyare işini tamlıyacağız. Bu şüphesiz. Fakat biz biliriz ki ınmleketin koruma kuvvetleri biribirini tamlar. Bunları en tam kılacak yolsa giderek bütün silâh'arımızı kendimizin yapmaklığımızdır. Millet namına bir gün dahi kaybetmeksizin hemen bu yola dökülmesini hükumetten olanca önemile istiyoruz iste. Yalovadan başlıyan Atatürk, yara • tıcı eltni Floryaya da attı. Biz bu ikinci adımda Büyük Türkün büyücek bir maksadını sezinliyoruz: O Cumhuriyetin İstanbulunu yapmak ve bunun için de bize yol göstermek istıyor galiba. Eğer hakikaten mdksad bu ise sonun cun muvaffakiyetini şimdiden ilân edebiliriz. Adalan Güzelleştirme Kurumunun evvelki gün çiçek sergisi, dün de çiçek bayramı vardı. Kurumun güzel niyeti ve sebatlı çahşışı her türlü takdirlere lâyık olmakla beraber himaye ve teş vik görmiyen adımlannın cesaretsiz liği insana acımak hissi vermekten geri kalmıyordu. îstanbula yönelen Atatürk hamlesıle şimdi Adaların da artık dev adımlarile güzelleşmeğe doğru gideceğini muhakkak sayabiliriz. Gümüş Marmarantn göğsüne kakıl mış zümrüd Adalar ufak himmetlerle birer cennet olabüirler, ve hiçbir yere büyük bir yük olmaksızın. Yaz nıevsimi Adalara gidenler vapur ücretlerinde çok değil, bir kuruş verseler bunun yekunu 15 20 bin lira gibi birşey tutar. işte belli bir program dahilinde sarfolunacak bu para sekiz on sene içinde zaten güzel Adaların bütün bütün güzelleştırümesini gözler kamaştırıcı bir gerçeklik yapabilir. Yapılmıyacak şey mi? Bılâkis nekadar kolay değil mi? * * Beşiktaş Feneri 34 yendi Şild maçları için dün Taksimde karşılaşan iki takımm maçı çok heyecanlı ve güzel oldu Fenerbahçe kaiesi onünde heyecanlı bir an 935 şild maçları için Beşiktaş ve Fo ner birinci takımları dün Taksim stad yomunda karşılaştılar. Beşiktaş, Fener bahçeyi 31 yendi. İki kulüb taraftarlarının harareti teşçileri arasında oynanan maç çok güzel oldu. Her iki taraf ta son zamanlarda îstanbula gelen ve reklâm kuvvetıle sişirılmış ecnebi takımlarına ders verecek şekılde güzel bir oyun gösterdıler. Bilhassa Beşiktaş müdafaası şuurlu, ve canlı oyunile takımının dünkü muvaffakiyetinde amil oldu. Zaman zaman oyun o kadar hızlandı ki, seyirciler takibde güçlük çekiyordu. Bir kaleden uzaklaştırılan top, yıldırım gibi öteki kaleyi boyluyor, orada fazla durmıvarak tekrar gerıye dönüyordu. İdman İttifakı eşya piyangosu Keşideye dün başlandı. Kazanan numaraların listesi bu • gün 8 inci sahifemizdcdir. YUNUS NADİ (Arkan 7 nci aahifede)