20 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütübhaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bulunmak lâzımdır. u m h u ri Onbirinci yıl sayı: 3 9 8 5 Teigrat *• mektup adrest: cumbariyet[Suııbaı.postskiıtasa:istflnMi.NO.246 Perşembe20 Haziraıı 1935 Teıeîon: Baçmuuarrtı ve evi: 22360, Tahrtr beyeti: 24298, Idafe Hayat Ansiklopedisi nci cüzü çıktı panayırı 82 Ingiltere Almanya ile uyuştu Hava tehlikesini Bilen Türkler bu Tehlikeyi yenecekler aşbakan Ismet înönünün açık hakikati ortaya koyarak ulusu düşünmeğe ve çalışmağa çağırmasile başlıyan bu yeni iş, bizi aşağı yukan erkinlik (istiklâl) savaşımızdakine benzer yepyeni ve çok önemli (ehemmiyetli) bjr durum karşısında bulundurdu. Bu vesile ile ;!e millet ülkenin her yanmda yurdseverlik yanş;na girişmiş bulunuyor. Bununla beraber meselenin henüz •bütün önemile ve bütün olaganlığile anlaşılmamış olması ihtimalinı düşünerek bu işi çok iyi başarmanın Tiirkiyemiz için ne parlak sonunclar vereceği üzerine kamunun (cümlenin) gözlerini bir daha .» ve eğer öyle gerekirsc bin daha çekmeği hiç te lüzumsuz bir iş görmemekteyiz. Erkinliğin (istiklâlin) bir millet için ne hayatiğ bir iş olduğunu her Türk pek iyi bilir. Kulübemde rahat oturmalıyım: Hiçbir yabancının tebelleş olabileceği üzüntüsü olmaksızın. Onun gıbi yurdu muzda otururken de hıcbır düşmanın bıze gözünüzün üzerinizde kaşınız vardır diyememesi lâzımdır. Bu büyük sonuncu kesin olarak elde etmenin bugünkü yolu ve aracı (vasıtası) işte Basbakan 'General İsmet İnönünün söylediğidir. Basbakan bu meseleyi, işi pek iyi bilen bir adamın kılı kırk yaran, uzun ve geniş goren en dotçru hesablarile 3OO uçakio #= ve matbaa kuınlte Matbaacolık te Neşrtyat Şirlsetı 24299 . 24290. Fransızlar Londra deniz anlaşmasına Japon Sü Bakanı dün bir şiddetle hücum ediyorlar miikasd tehlikesi atlattı M. Eden Fransada uyanan şüpheleri yatıştırarak I teminat vermek üzere Parise gidiyor FHF Londra 19 (TelM^Mjff,^:^ sizle) Ingiliz Alman deniz ko nuşmalarımn mu vaffakiyetle neti celenmesi siyasî mehafil üzerinde çok iyi tesirler yapmıştır. Dün neşredilen Beyaz Ki tabdan sonra Al man başmurahhası M. Joakim von Ribentrop îngil terenin yeni Dış İşleri Bakanı Sir Samuel Hoare ile mühim bir konuş Japon Sü Bakanı General Ayafi mada bulunmuş Londra 19 (Telsizle) Çin hüku tur. f..rite gidecek olan tngiliz Bakanı M. Eden, (tolda) ton metinin Japonyanın isteklerini kabul etBaşta «Taymis» Avrupa teyahatinde Leh Cumhurreitile görüfürken mekle Uzakşarktaki tehlikenin önünü olmak üzere bütün İngiliz gaze almış olduğu kanaati vardır. teleri anlaşmamn ehemmiyetini kay dederek, bunun genel (umumî) deniz silâhsızlanma konuşmaları için i!k adım teşkil ettiğini yazıyorlar: «Deyli Telgraf» gazetesi Almanya nın İngiliz donanmasının yüzde 35 i nisbetinde donanma yapabileceğini kaydederek, fevkalâde vaziyetlerde bu nisbeti değiştirmek üzere îngiltere ile Almanyamn yeni konuşmalara girışe bileceklerine ehemmiyetle işaret et mektedır. Şimalî Çinde yeni bir devlet kuruluyor! 935 Izmir Bu yıl arsıulusal bir önem kazanıyor Bütün tarifeler indirildi, teşhir edilecek yabancı mallarından birçok resimler kaldırıldı Ankara 18 (Hususî) Türkiyemi zin arsıulusal mahiyette tek sergisi olan lzmir panayınnın açılması yaklaşıyor. Panayırın, geçen yıllardakinden daha parlak olması yolunda bütün tedbirler alınmış, iştirak edenlere de geniş mıkyasta kolaylıklar ve kazanclar gösterilmiş tir. Bu arada, Karadeniz nakliye tarifelerinde yapılan büyük tenzilâtı da bil hassa kaydetmek lâzım gelir. Bu tarife ler, yerli ve yabancılara, panayırı gör mekten başka, yurd içinde sürekli ve bedava bir gezinti yapmak fırsatım da vermiş olacaktır. Alman kararlarla, arsıulusal tıcaretin bugünkü prensiplerını teşkil eden döviz ve kontenjan tahdidle'ri gibi zorluklar da, panayır alanından dışarı atılmış oluyor: Yabancı ekspozanların eşyalarını ser bestçe satabilmeleri için her iştirake 3 bin liralık serbest dövız verilmesi takarrür etti. Bu miktar icabında artırılabilecektir. Ancak bu iştirakin, Türkiye ile klıring veya tevazün esaslı anlaşma yapmış olan memleketlerden olması şarttır. Türkiye hemen hemen bütün memleketlere de bu kabil anlaşmalarla bağlıdır. I;te isimleri: Almanya, Avusturya, Belçi 934 Izmir panayırtndan bir görünüf ka, Çekoslovakya, Isveç, îsviçre, Holânda, Italya, NJacaristan, Norvec, Yu goslavya, Estonya, Japonya, Sovyet Rusya, Finlandiya, Amerika, Danimar • ka, Mısır, Suriye, Filistin, îngiltere, Bul bugün gelen haberlere gö Londrada birçok I re. Tokyodan tekliflerinin kabul edildıği Japonya, dair Çinden tahrirî teminat istemiştir. isler eörüsülmüs ne Nankin hükümeti Japonları tatmin ettiğinden, Kuotang mmtakasına girmiş o (Arkan 8 inci tahifede) Ingiltere ile Almanya Afrika için de anlaşmış Berlin 19 (Telsizle) Popolo Dıtalya gazetesi bugünkü başmakalesınde Avrupanın genel sıyasal du% rumunu tetkik ederek îngilterenilj Almanyaya yaklaştığını kaydedfyor ve diyor ki: «Ingiltere yeniden dünya siyasasını ıdare etmek ıstıyor. Bunda mu vaffak olmak için bu sefer de Almanyaya yaklasmaktadır. Londra deniz anlaşması bu yeni siyasanın ilk canl delılıdir. Bununla beraber, Londra konuş malan deniz meselelerinin çerçevesini de asmıs, birçok mühim siyasal meselelere temas edilmistir. Bu mevanda müstemlekeler meselesinin de konuşulduğu haber ahnmıştır. Ingilterenin Habeşistan meselesinde tak'b etmeğe basladığı hattı hareket îngiltere ile Almanya arasmda Afrika hakkmda da bir anlaşma Wule seldieini göstermektedir» (Arkan 8 inci tahifede) Yevtiç Musolini mülâkatı ülâkat pazar guhu Venedikte olacak Fatih tramvay yolunda, hem Şar, hem Tramvay Sosyetesi tamirat yapıyor mulavereye rağmen, sosyetenin tramvay fi geçen yollarda lâzım gelen tamiri yapmak istemediğini ve bu yüzden, Şarın, masrafını şirketten almak üzere bizzat tamirata başladığını yazmıştık. Şar, Fatih tramvay yolunda, ramirc muhtac olan yerleri tamire basîadıktan *~ bir gün sonra tramvay sosyetesi de ayni yol üzerinde i?e başlamıştır. Sosyete, Ş *r a gönderdiği bir tez k e r e d e, şimdiden sonra görülecek ta • miratı vakit ve zamanile yapacağım ve başlanmış olan tamiratın kendisine birakılmasını istemiştir. Fakat Şar, verdiği cevabda sosyetenin bu husustaki sözünün şayanı itimad olmadığını ve mukavele deki sarahate rağmen, yapılmış tami ratta da, yol talimatnamesine uygun hareket edilmiyerek taşlarm altına on be? / f Iş inada bindi! » ^ Fransız gazetelerinin neşriyatı Paris 9 (Telsızle) Gazeteler İn • toplamıstır. Türkiyenin icabında hemen giliz Alman deniz andlaşması hak harekete geçmek kabiliyet ve kudretinkında şiddetli yazılar yazmaktadırlar. de beş yüz tayyareye malik olması onun Bilhassa konuşmalara başlanırken asla kendisine saldınlamaz bir devlet, Fransanın fikri sorulmadığı, Fransız ve b ü y ü k bir devlet olma kabinesinin her iş bittikten sonra va sını temin edecektir. ziyetten haberadr edıldıği ileri sürüleHava silâhlanndan baska her devle rek anlaşma şiddetle tenkid edılmek tin olduğu gibi memleketimizin kara ve tedır. Övr gazetesi en ziyade denizsltı deniz silâhları da vardır. Havaya önem gemileri hakkmdaki maddelere şıd verilmekle öbürlerine artık aldırılmıya detle itiraz etmektedir. cak demek değildir. Bunun tam tersine Alman gazetelerinin neşriyatı olarak ordunun bütün bö'lgelerine öte Berlin 19 (Telsizle) Londra an denberı verılegelen önemın gösterılme sinde sürülüp gidecektir. Ancak ucak, laşması bütün Almanyada büyük bir dünyanın kuvvet denkliklerinde bambaş memnuniyetle karşılanmıştır. Gazete ka bir yer almağa baslamış olduğu için ler Londra anlaşmasının silâhsızlanma dir ki Basbakan Türk miletinin dikkat yolunda şimdiye kadar elde edılen ılk gözünü bu çok' büyük hakikat üzerine müsbet netice olduğunu kaydediyor. çekmeği kendisine ulusal bir ödev bılmiş(Arkan 3 üncü tahifede) tir. Devlet bütçesi Türk ordusunun ka rasına ve denizine dokunan işleri şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da kendilerine yaraşan özenle görüp gide cektir. Uçak işindeki eksikliğimizin bütçe yolile tamlanması çok zaman istediği ve buna ise isin dayanıklığı olmadıgı içindir ki Basbakan bu işi milletin yurdseverliğine vermek zorunda kalmış ve bu alandaki hakikati olanca çıplaklığile söylemekten çekinmemiştir. Bizim kesin inanımız vardır ki Türk milleti yurdun korunmasına ve güvenine (emniyetine) •dokunan bu gerekliği az zamanda ve tam tamına yerine getirecektir. Büyük değerli bir nokta üzerinde milletin dikkat gözünü toplamak ve durdurmak isteriz: Şimdiki ordu ve donanma düzenlerimize ek olarak uçakçılığı, Başbakanın dediği gibi, her gerektiği zaman 500 tayyaremiz harekete hazır ol mak derecesine yükselttiğimiz zaman Türkiyemiz gerçekten büyük bir devlet sayılmak hakkını kazanmış olacaktır. Bu sonunc, uğurunda fedakârlıklann en ılerileri yapılmak değerinde büyük ve parlaktır. Her iste diğimiz dakikada harekete hazır 500 uçak: Böyle bir hava kuvvetine dayanan bir ülkenin kendi hali için ve geleceği için hiç kuşkusuz en kesin bir güveni elde etmiş olacağında artık zerre kadar duraklanamaz. Böyle bir Türkiyeye saldırmağı düşünecek küçük veya büyük tek devlet hatıra gelemez. İşte gerçek devlet bu demektir, ve onun bu derecesi ise gerçekten büyük devlet halidir. f Uçakla uçağa karşı belki havada savaş yapıldıgı olur. Geçen Genel Savafta fcunun birçok örnekleri görüldü. Fakat Uçakçılığın şimdiki şeklinde hava sava şmdan ziyade uçaklarla memleketten Biemlekete yapılacak karşılıklı zararlar gözönünde tutuluyor. Bize bir zarar ya j M. Yevtiç ve M. Musolini Hava Kurumuna yardım için yapılan toplantılar Teberru ve taahhüd işlerinde çalışmak üzere pek çok komiteler teşkil edildi Roma 19 (Telsizle) Yugoslav Başbakanı M. Yevtiçin Italya Başbakanı M. Musolini ile görüşmek üzere pazar günü Venediğe geleceği resmen haber Fatih yolunda iki eldert tamirat verilmektedir. M. Yevtiç ayni zamanda yapıldığımn resmidir Küçük Andlaşmanın şimdiki başkanı olduğundan Venedikte yalnız Yugoslav Şimdi avni yol üzerinde, bir tarafta yayı değıl, Küçük Andlaşmayı da temsil santim kum dökülmediğinin, tetkik ne Şar amelesi, diğer tarafta sosyete amelesi edecektir. Gazeteler buna ehemmiyetle ticesinde anlaşıldığını bildırmiştir. çalışmaktadır. işaret ediyorlar. İranda inkılâblar Dinî kıyafet, çok kadın almak, muvakkat nikâh kaldırıldı Tahran (Husu si) İran saylav meclisi şu karar ları vermiştir: 1 Bütün İranda peçelerin kadı • rılması. 2 Hocaların dinî kıyafetle sokaklarda gezmelerinir yasak edilmesi. 3 Erkeklerir birden fazla kadın almamaları. S. M. Şehinşah 4 Yalnız İrana Rıza Pehlevi mahsus olan mu vakkat nikâh usulünün ilgası. 5 İran dilinin yabancı kelimeler den temizlenmesi için bir komisyon teşkili. Görülüyor ki Şehinşah Pehlevi kar deş İranda Büyük Atatürkün Türkiye mizde yaptıkları büyük inkılâbları başarmak savaşına girmiştir. İdiyelci devlet şefinin bunlarda muvaffak olacağına şüphe yoktur. Yeni miisabakamız Kadına göre erkek, erkeğe göre kadın nedir? Bütün dünyaca tanınmış kadın ve erkeklerden bunları en güzel anlatanlar kimlerdir? »Tarihin meşhur simaları» mevzulu müsabakamız bir ıki güne kadar bitiyor. Bu faydalı müsaba kanın okuyucularımız arasmda uyandırdığı alâkaya bakarak ona benziyen bir başka müsabaka tertibini düşündük ve bunun için şu mevzuu seçtik: «Kadına göre erkek, erkeğe gö re kadm nedir?» Bunlar dünya kuruldu kurulalı her erkeğin ve her kadının ken dı kendine sorduğu ve gene kendi kendine cevabını verdiği su allerdir. Fakat bu cevablar o ka dar başka başkadır ki nekadar düşünen kafa varsa o kadar da ka dın ve erkek tarifi vardır, dene bilir. Acaba bunların hangisi'doğrudur? İşte bu suallerden çıkan sualin cevabını vermek müsabakamızın amacıdır. Buna varmak üzere şımdive kadar gelip geçmiş bazı bü yük simalar arasındaki kadın ve erkeklerin birbirleri hakkında söyledikleri sözleri nakletmeğe karar verdık. Okuyucularımız bun lardan en doğru, en güzel bulduklarını seçecekler. müsabaka so nunda en çok beğenilen cevaba rev vermiş olan okuyucularımız çok kıymetli hediyeler kazanacaklardır Dün Ticaret Odasında yapılan Dün öğleden sonra saat ikide Ticaret ve Sanayi Odasında C. H. P. İstanbul vilâyet merkezi başkanı Hilminin başkanlığında hava tehlikesini bilen iş komitesi toplanmıştır. Bu komite fev kalâde ve birinci sınıf tecimenlere, sosyetelere, ticarethanelerde üye yaza caktır. Ayrıca dört komite daha yapılmıştır ki bu komiteler de toplu bir halde ticarethane taahhüdnamelerini toplıyacaktır. Hava Kurumu İstanbul şubesi de hava tehlikesini bilen üye toplantt lerden taahhüdlerini topıamaga Daşlı yacaktır. Beyoğlunda yeni bir teşkilât Beyoğlu kazasında Tayyare Kurumu tarafından yeni bir teşkilât kurulmuştur. Beyoğlu kaymakamı, Halk Partisi Beyoğlu kazası idare heyeti başkanı Mekki Hikmet, Halk Partisi İstanbul merkezi idare heyeti azasından Kâmil, şarbaylık umum meclisi azasmdan Mehmed Hayri, doktor Andre Vahram (Arkan 9 uncu sahifede) ııtııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiHiııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıım ııııııtııııtııııınııııııııııııiıııııınmııııııt^tHiınıı pana biz on zarar yapabiliriz. Bunu im let bulunmıyacaktır. İşte hakikat budtır, kân altına aldıgımız gün yeryüzünde bi ve işte varılacak amac budur. yUNUS NADİ ze yan bakmağı gözüne alabilecek mil Yarın verecegimiz tafsüâtl bekleyıniz