15 Mart 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Az ntasrafla Bol ışık v«ren S ET ampulleri en ncur ve en dı yanıklı ampuP.rndir Umnrel denosu îstanbul Ceiâl Bey Han N.23 ie NO. 3 8 9 1 Telırraf re mektnp adresi: Cumhurlyet Istanbuı . Posta kntusu: tstanbul. No. 248 umhuriyet Cumfl 15 M&ft 1935 Gazetemiz bu sahifedir Teiefon: Basmunarrir ve evl: 2236d, Tahrlr heyetl: 24298 İdare re matbaa kısmlle Matbaacılık ye Nearlyat şirketi 24299 2429a Asi Başkumandan Sofya muhabirimize niçin ve nasıl mağlub olduğunu anlatıyoı Su yolunda Kırıtan Su testisı ir Türk atalar sözünün kısası olan yukarıki başlık bugün M. Venizelosun halini tam anlatacak bir söz olclu: İsyanla başhyan bir hayat, isyanla bitti ve çok fena bir bitişle bitti. Kırk yıl önce Giridde elinde silâhla dağa çıkan Eleftiros Venizelos, kırk yıl sonra Giriddeki azılık (isyan) hayatından yenilerek kaçmış oldu. Venizelosun bu baçlangıcla bu son arasındaki bütün hayatı silindi. Ortada yalnız kırk yıl önce isyanla, eşkiyalıkla başlayıp kırk yıl sonra isyanla, eşki • yalıkla biten ve baştan sona yalnız haydudluk görünüşü gösteren tek hayatı kaldı. Eğer Venizelos Giridde bir iki gün daha kalsaydı diri diri yakalanarak Atina sokaklannda darağacına çekilecekti. Bununla beraber o kaçmakla yalnız asılmaktan kurtuldu, yoksa Venizelos ölmüştür, ve bütün tarihini de kendi elile öldürüp yok etmiştir. Son yıllarda kendisile iyi kötü dostluk etmiş olduğumuz bir adamın bu sonundan acı duymamak elde değildir. En çok esef olunacak yön ise bu son isyanın post kavgasmdan baska bir sebebi olmayışıdır. Giridli siyasa adamı en sonunda yaman aldandı ve yaman yuvarlandı. Venizeloa hakkmda bundan yirmi bu kadar y ı t ö a e e kendi özümüzün buna benzer bir hüküm vermiş olduğumuzu şimdi pek iyi hatırlıyoruz. Yunanistanın Venizelos elile Türkiyeye karşı öteki Balkan uluslarile birlikte Balkanlar savaşlarına karı?tınldı§ı zamanlarda idi. O zaman Balkanlılann Türkiyeye karşı blrleşmcUri kolay, ancak işler iyi gittiği yöntemde bu birliği güzellikle ileri götürmek gücdü. Nitekim daha Balkanlar savaşı bitmeden Balkanhlar biribirlerine girişmeğe koyulmuşlardı. Bu durumda Yunanistanın hali en zordu. Venizelos genel savas sonunda dahi bu yanlıs yoldan sapmadı. Bizim Venizelos için bu ayta (bahis) te ( 1 ) o zaman yürüttüğümüz düşünce şu idi: Balkanlarda ister istemez aşağıya doğru sarkan kuvvetli bir Slav kalabalığı vardır. Kendi haline bırakılsa bu kalabalık gide gide zamanla ta Mataban bumuna kadar inebilir, demek Yunanistanı itekaka ortadan silip süpürüp kovalar, Akdenizde boğardı. Bu haksız bir a midir? Belki. Fakat ondan daha kuvvetli olarak tabif bir istir. Yunanistan için bu tehlikeyi karşıhyacak bir tek düzen ve dayanma noktası vardı ki o da oldumolasıya Türkiye ve Tüfklerdi. Venizelos Türkiyeye karşı başkalarile elbirliği ettikçe ayni zamanda Yunanistanın da temellerini yıkıyor ve mezarını kazıyordu. Biz Gümülcine çevresindeki bir Venizelos çapulculuğunu gözden geçirirken bütün bu siyasayı didikliyerek Venizelos siyasasmm yanlışlıklarını açık göstermiş ve şu hükmü vermiştik: Eğer günün birinde Venizelosun Atina sokaklannda daraağacına çekildiğini görürsek şaşmamağa şimdiden hazır olalımS Venizelosun yanlış siyasası o kadarla da kalmadı. Genel Savaş sonunda Venizelosun Türkiyeye karşı daha büyük bir kavgaya girişmis olduğunu biliriz. Bu son savaş bitmeden Venizelos Atinadan kaçarak siyasal hayattan çekilmişti. En son kendisile Lozanda buluştuk. Venizelosun başladığı Anadolu seferi Yunanistanın yenilmesile biterek artik veni Türki Içîerinde asi zabitler bulunan birçok ticaret gemileri yakalandı Venizelos son gün Giridin istiklâlinî ilân etmek istemîş, fakat halk isyan çıkaracağını bildirince vazgeçmiş Tezahürat devam ediyor, hükumet asilerin bankalardaki 80 müyon drahmisini müsadere etti, Bulgaristana sığınan asiler Karlovaya yerleştirildihr Atina 14 (Hususî) Memlekette hayat, süratle tabiî'şekle avdet etmek tedir. Terhis murmelesine devam edîlmektedir. Borsa, bugün açılacak, fakat vadeli muamelât yasak edilecektir. İsyanın tenkili münasebetile bütün Yunanistanda dinî âyinler icra edilmistir. Hükumet, Drama ve Serez mfllî bank:Iannda asflere aid olan 80 milyon drahmiyi istudad etmiştir. Gazetemiz, diğer arkadaslarımız gibi, yanndan itibaren bayram tatili yapacak, cumartesi, pazar, pazartesi günü çıkmıyarak salı sa bahı intisar edecektir. ııtıtıııı«ıifitf»ıtttıı«ıııııi(iıııt»fiıııı•tt«**««««it*ttavt«aı*t*«aaaa«taBBit••••••••ttt»i«»»»tttt»»»»at«ı«»»»»t••§••!• Almanların kararı fırtına kopardt Hükumetin tebliği Hükumet tarafmdan gazetelere ve • rflen 'bir tebliğde, memurin kanununun fiç ay içîn tatbik edilmiyecegi, muhalif fırkalarm ve âyan meclisintn lâgvedüecegi, meb'usan meclisintn kanunu esa • stntn 'mevkü mer'iyetten kaldınlması toplanacagı hakkmda cıkanlan Devletler Almanyayı protesto mu edecekler? Oepfieden Attnaya İOnî% Fransızlar «Almanya, hava ordusu kuracağmı bildirmekle maskesini kaldırmış oluyor» diyorlar General Kamenosun muhabirimize beyanatı Asilerin elinde iki tanecik tayyare olsa imiş isyan başka türlü bitecekmiş Sofya 14 (Geceyansından sonra, Hu nan Bulgar gazetedlerine uzun uzadiya izahat verdiler. Bunlan şu şekilde tes • susî Muhabirimizden, telefonla) bit ettimj 11 martta Mestanlmm cenubunda Bnl> gar hudud karakollarina teslim olan asi c Yunanistandak! isyan cmnhu • 4 üncü Yunn kolordusu kumandanı Ge riyetr korumak için yapıldı (!). Bugün neral Kamenos ve erk&nıharbiyesî bu • Yunanistanda cumhuriyetin henusi Vegün Kırcaaliden Filibenin *simalinde bunizelostur (!) Çaldaris hükumeti krallunan Karlovaya naklolunmaslardır. lık Iehinde hatta sokak tezahüratlarma Bunlar Karlovada hususî evlerde yaşı* bile müsaade ediyordu. Bir taraftan da yacaklardır. matbuatta Yunan efkân umumiyesini AsOer hapishanelerden divantharblere Asilerin başkumandanı ve arkadas • krallık Iehinde hazırhyordu. Diğer ta • »evkedtiirlerken larüe gorüşmek üzere bu sabah 'Filibeye raftan Venizelosa yapılan *suikasd da Ierin asıku oldugu, hükumetin ittihaz gittim. Gerek General Kamenos, gerek vasında hiç akıl ve hayale gelraiyen edflecek tedbbler için program daîre • f eyler de meydana çıkmıştı. tste biz Yuse Kavala garnizon kumandanı miralay •inde ve «ogukkanlılıkla Iıareket ede • Bakircis bana ve*benimle beraber bulu(Arkast beşinct sahtfede) ceği bildirilmiştir. İngİlizlere göre Hitler «Beyaz Kitab» dan intikam almak istemiş • Bahriye Bakcmlığımn tebliği Bahriye Bakanhğının bir tebli ğine göre, bütün asi gemiler ter • aaneye dönmüsler ve içlerinde aıi zabitler bulunan bir takım ticaret gemileri yakalanmıştır. Venizelosun Giridde geçen son günü Girid adasından gelen haberlere g5(Arkası sekiztnct gahife&e) Atinada dünkü içtima Istanbul sebze ve meyvaGeneral Metaksas kabinenin yeniden teşkilini yıçok ucuza yiyecek ve devlet işlerinde bir tek Venizelist bırakılmamasını istedi Üç mülî banka, müstahsili madrabazlardan kurtarmak için bir şirket kuracak Yunanistanla iık teiefon muhaveresi Bertm Tamtar» mevdan\nia Atman tayyarelan < Bu tedbir, Versay muahede sinin besinci faslınm ilgasını derpif eden mart 1933 tarihli Makdonald plânının hukukî ve füî durumuna uygundur ve M. Hiflre, mart 1933 teki nutkunda, 300 bin kisilik bir or^u ve bu nisbette müdafaa tay Berlin 14 (A.A.) Korespon • yaresi istedi. Bununla beraber M. dans Diplomatik Alman gazetesi, Hitler baska memleketler tarafmHava Bakanı Görmg tarafmdan hadan da Uga edilmek şartile, bombar» dıman tayyaresinden vazgeçii. Fa ber verilen Alman aakerî tayyarecikat bu tayyar«ler kaldınlmadığı giliginin tensiki isinden bahsederek (Arkan beştnci tahifede) diyor ki: MnıuııııııııuNiııınııtiııuırnıniHiıııınwifiiunırınııııııiMuıııııııiHitııııııııııııııııuıuıı.Hiımıııınıuıuıııııuııtııtmuıııııııtıımuınııtııııııınra« YENt TEFRİKAME Venizelos un yaptıkları Venizelos, Yu nanistanda 1 mart gecesi çikardığı isyanla yalnız Yunanistana d e ğ i 1 bütün Avrupa, hatta bütün diin yaya heyecanh, endişeli günler yaşattu Venizelos bu is • yanla meşhur olmus bir adam degfl • dir. Bu isyan Venizelosun ük isyani da degfldir. ' Nihayet Venizelos dünyaya yalnu bu isyanla heyecanh, endişeli günler gecirbnemîştir. Onun hayatı bir romandir ve ifte biz okuyucularimiza bu yasanmif romanı takdim edecegiz. j * YUNUS NAD1 {Arkası tkinct sahifede) (1) Ayıtmak, aöylemek, bahsetmelc Söz, babis. Bayramertesi basliyoruz. • | TaKakman asüerden bir kafüt vaziyetin tasfiyesi için uzun boylu Yunanistanda isyan tenkil edilince görüşmüşlerdir. kapalı olan Atina tstanbul teiefon Bu görüsmelerde General Me hattl muhaberata açllmlş, fakat bu se taksas hükumetin yeni dahilî siyafer de hat bozulduğu için görüşülmek setîoin nasıl oltnası lâzım gelece • imkânl olmamıştl. ği hakkmdaki noktai nazannı izah Atina muhabiri mahsusumuzla te etmiştir. lefonda ilk defa dün gece göıüştülc General Metaksas evvelâ kabiMuhabirimizin verdigi haberler şunlarnenin halka hükumetin anti Veni dir: zelistler elinde bulunduğu kanaa • Atina 14 (Hususî muhabirimiz tini verdirecek sekilde yeniden tedea, telefonla) Bugün öğleden sekkülü lâzım olduğunu, bu yeni sonra Başbakan Çaldaris, Harbiye kabinenin memleketi VenizelistlerBakanı Kondilis ve kabineye meUrfcast beşinci sahtfede) mur Bakan Metaks&s toplanarak Haztran ayt (çtnde İstanbul Halinin inaaama devam edilmektedir. Halin haziran ayı i çinde ikmal olunmasa beklenmektedir. Aldıgımız malumata naza ran yeni Halin açılması Istanbu lun sebze ve meyva piyasası üze rinde çok müessir olacaktır. Hal deki bir takım madrabazlar şân diye kadar mevsimden evvel zür raa ve bahçıvanlara agır faizlerle para vermekte, mevsim başlar baş lamaz bunlann mallacnnı kapat makta idiler. Bu yüzden zürra ma lını yok fiatine vermekte, borçtan kurtulatnamakta, diğer taraftan İstanbul halkı da sehrimizde meb beklenen yeni h&l binası zulen yetisen meyva ve sebzeyi çok yüksek fiatlerle satın almak. mecburiyetinde kal makta idi. Ekonomi Bakanı Celâl Bayar, sehrimize son gelişinde sebze ha • lini de gezmis, Vali Muhittinden izahat almıştı. Bu tetkikatın neti • cesi olarak bazı mühim kararlar veriltnisthr. Bu meyanda Iş, Ziraat ve Adapazari Bankalarının kura caklan bir sirket müstahsili mad • rabazlardan kurtarmak için çok ehven serait dahilinde para verecektir. Bu suretle tstanbul halkı • nın sebze ve meyvayı ucuza alması temin edilecektir.
