28 Ocak 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

s28Ikincikânunl a 5 ASKERİ BAHlSLER lamhariyel Kızıl ordu Muvazzaf kara ordusu 30,000 zabit, 500,000 nef erdir, 27 tane Harbiye mektebi orduya zabit yetiştirir Türk tarihi tetkiklerini teyid eden bir kesif îngiliz kruvazörü London, Varnaya Kadin sayiav olursa.. «Saylav olursanız nelerin yapıl • masını istiyeceksiniz mevzuile, ta • nınmış kadınlanmız arasında aç tığımız ankete şair Şükufe Nihal şu cevabları verdi: « Saylav olacak kadınlann Millet Meclisinde müdafaa etme • lerini dilediğim şeylerden bazıları şunlardır: önce, saylav olacak kadin, i/i bir tahsil görmüş; sivasal ve soy • sal meseleler üzerine bilgiler edinmiş; üstünde yaşadığı toprağın özünü, içyüzünü gerçekten bünv'ş, tanımıs olmalı; koruyacağı işler yolunda müsbet düşüncelerle dol gun bulunmahdır. (Cemiyet) denilince ancak kejdi çevresindekî bir avuç insandan başka birşey tanımamış olan bir saylav, yurd için yararlı olamaz. Bir kadin saylav c'ace, kendisi • nin içinde olduğu yakın derdlerls uğraşmahdır. Aile köşelerinde," kadin özünde bir kadının gorece^i derdleri bir erkek göremez. Gerek zengin, gerek fakir mu hitlerde genç kızlarm ahlâkı, kü çük çocuklarm terbiyesi, bakımı pek çok düşünülmeğe değer bir i$tir. Aile bucaklarından, mekteb • Ierden, eğlence müesseselerkıden başka bir yurdun sokakları ve duvarları bile gençliğin iyi veya kötü yetişmesine yardım edecek şe>lerdir, Bunlarla cezrî bir şeki'de uğraşmak; sağlam, şuurlu Türk anasını yaratmak ister... iş? aeden gitmiş? Şair Şükufe Nihal «Bir kadının göreceği dertleri erkek göremez» diyor ve istediklerini sayıyor Amerikada 20,000 yılhk Ziyaret Bulgaristandaki bir Moğo! şehri bulundu hâdiselerle alâkadarmıs! (Baş taraft b"inct sahifede* t?ylardan çıkarmakla beraber yeryüzünde insanlığın yasayış devrelerini on binlerle senelere çıkanyordu. tşte size bir te'graf ki Orta Amerikanın bir parçasinda hem ahalisi süphesiz Behrenk boğazı üstünden geçmiş Asyalı bir hîlk olmak üzere 20 bin sene evveline aid bir şehri ortaya çıkarmıs bulun • maktadır: NogalezArızona (Orta Ameri • *>ada) 27 (A.A.) Sonora mın • takasında meçhul bir aehir ktgfe • dilmistir. Bu kesif sayesinde, 20,000 yıl evvel buralarda, aayaî haynaktan gelme bir Moğol trkının yasadığt tesbit edilmektedir. Bu telgrafa nazaran bundan yinnî otuz sene evveline kadar yazılan ta rihlerin nekadar dar bir zaman çer • çevesi içinde kalmıs olduklan kendi liğinden anlasılır. Türk tarih tetk&lerinin hakikate mut:bık tezi bu olup beseriyetin aydınlatılacak tarihi bilinenden pek çok eski olduğu esasını kuvvetle ileri sürerek işe baslarmş bulunduğu malumdur. Sümerlerin medeniyethti alb yedi bin sene evveline irca eden Türk tarih tetkikleri ins'nlann Altaylardan tasmalarına on bin seneyi kâfi bulmuyordu. İste size Amerikada harabeleri bulunmus 20 bin sene evvele aid bir Moğol sehri! Demek ki küre üzerinde insanl ğın tarihi ve kblettarihi hiç olmazsa 100 bin yıllıktır! Kızdordada isci kadınlardan murekkeb bir ptyade ktVatı Sovyet Rusya zabit kuvvetleri aşağıdaki teşküâta ayrilmifbr: 1 lşçi ve köylü milis, 19,021 âmir, 90,979 u memur olmak ü • zere 110,000 ki şidir. Ve yalmz tabanca ile mü • seüâhtirlar. 2 Orman lar ve sular po lisi, tabanca ile müsellâh 12,560 kifidir. 3 Gümriik muhafaza teşküât) askerce teşkilâtlandırılmış olup tüfekle mü*el lâhtırlar ve 1800 4 Demiryolları muhafaza teşkilâtı, tabanca ile müsellâh 14,000 kişidir. 5 O. G. U. P. ye mensub budud muhafızlari, taroamile askerî kıt'alar halindedir. 26,350 kişidir. 6 Sürgün muhafaza tefJHlâtı, tü • fek ve filinta ile mücehhez ve askerce teskilâtlandınlmişlardir. Mevcudkrı 13,200 ki?idir. Butün bu kuvvetlerden yalnız as • kerce tefkilâtlandmlmiş olanlar aske • rî talim ve terbiye görurler; fakat bu talim ve terbiye yanaşik nizam hare • ketlerinden ibarettir. LtMANDA Londrada münteşir Deyli Heraldın Sofya tnuhabiri 23 kânunusa • nide gazetesine su telgrafı çekmistk: «Burada Kral Bcrisin siyasî düsmanlarını iktidar mevkiinden u • zaklaştıran darbeyi müteakıb bir sayia çıkmıştır. Bu sayiaya göce Vannayı ziyaret eden London İn • giliz kruvazörü Bulgaristana hu susî bir vazife ile gömderilmiştir. îngiliz kruvazörünün ziyareti Bul • garistanda bugünkü rejime taraf • tar olan Iogilterenin Bulgar Kral : hanedanı lehuıe b r nümayistir. İngiliz amiralı Thucn, bu zîyaretin donanmanın mutad hareketlerin • den olduğunu matbuat müntesib lerine söylemişse de bu sözler te • bessümle karsılanmıstır. Bulgar gazetelerinin cümlesi ilk sahifelerine Kral Borisin resimlerini koymaktadırlar. Bu hareket Bulgaristan için çok manidardır. Çünkü Georgiyef hükumeti zamaninda Kralın resimlerine gazete • lerde nadiren raslanıyordu.> m*otıdon kruvazörü Şair Şükufe Nihal tada dolaşıp dilenmelerine engei olmakla birşey yapılmış olma?; kimsesiz, parasız çocuklara bakacak, okutacak, yaşatacak kurumlar ypılmalıdır. Yurdun en uzak köşelerinde bila yoksuzluk çekenlerin, yardıma ihtıyacı olan ihtiyarların, işsizlerin sayısı bilintneli; bunun için aık yer lerde öz canla çalısan kurumUr bulunmalı; ülkede acısının sesini duyuramıyan bir tek insan kalrramalıdır. Bütün bu işleri, duyguları yö • nünden daha çabuk sarsılan kadm saylavlardan bekliyorum. Kadin saylav, gerilikle çarpıs malı; bunun için yurdun her yanında kadin. müfettişler bulunmalı • djr. Babasız çocuklar için hiçbir mes'. uliyetle bağlı olmıyan erkek kar • şısında, kadin, çocuğunu duvar diblerine bırakmak, öldürmek ahlâksızhğına, faciasıaa boyun iğiyoır; kadını bu alçaltıcı mecburiyetten, bu çirkin acıdan kurtacacak çareler bulmahdır. Mekteb sıralannda, karnı tok arkadaşlarının yanında uçuk ben zi, çökük avurdlarile boyun büken yavrularımız için köklü tedbirler bulmahdır. Anadolu kadını çok karanhk i • çindedir. Evinin esenliği (sıhhati), çocuğu, kendisi için hiçbir bilgisi yoktur. Sayısız köylcr doktorsuz, mektebsiz ve ebesizdir. Büyük şehirlere çok yakın köylerde bile bir çocuk tıastaTığı, ölümü faciası vardır. Gözlerimizle gördüğümüz bu acıları burada saymak uzun süre**. Çocuklar hiçbir yerde dilendi • rilmemelidir. Bu dilenci çocuklar • dan büyüdükleri zaman ahlâk, insanlık, karakter, unur namına ne beklenebilir? Yalrız, bunların, or Asılsız bir haber Sovyet Rusya kadmları ağtr makinelitufek talimi yaparlarken Bir akşam gazetesi, Halic, Şir keti Hayriye ve Akay idarelerinin birleştirilerek Belediye tarafındaa idare edilmesi hakkında bir tasavvur meveud olduğunu yazmıştı. Dün salâhiyettar yerlerden yaptı • ğımız tahkikat böyle bir düsüncenin mevcud olmadığını göstermiş tir. Zaten buna bicçok sebeblerle de imkân görülmemektedir. Akay idaresi iyi kâr geti<en bir devlet müe&ceaesi, Şirketi Hayriye de herseye rağmen kendi kendini idare etmekte, yeni vapurlar almak, sefer progıamîacını ıslah gibi varlık göstermekte bulunan imtiyazlı bir şirkettir ve bunların Belediyeye intikali için bir sebeb yoktur. Halic sıVketile Belediye arasın • da hissç meselesinden bir ihtî lâf ve dava varsa da Belediyenin bu sirket mukavelcsini feshetmesi de simdilik imkânsızdır. ÜNİVERSİTEDE Dip'oma merasimi yapılacak Universite mezunlarına diplo • malan bu seneden itibaren dağıtı • lırken büyük merasim yapılacak tır. Diplomalar, Ankara Hukukunda olduğu gibi, büyüklerimizden biri tarafından talebelere dağıtılacaktır. Bunun için yakında bir program hazırlanacaktır. Asker alma usulü ve krdınların askerSiği Sovyetler Birliğinde askerlik her yurddaşa mecburidir. Fakat Sovyetle rin silâhla müdafaası şerefi yalmz ça • lişan anasira veriimiştir. Kadm işçiler arasinda arzu edenler gönüllü olarak askerlik yaparlar. Yüksek tahsil mü esseselerinde okuyan işçi kadmlar, buralarda ordu haricinde, nazari asker • lik tahsil ederler. Harb zamanmda, kadin işçiler, hu susi bir askerlik hizmetine mecbur edilebüirler. Çalişanlar sınifina mensub olmiyan kimselerden askerliğe yariyanlar, ge • ri hizmetlerine mahsus ayrı bir ihtiyat sinifina nakledüirler. Bunlar sulh za maninda üç seneyi geçmemek şartile hizmete davet edilir, tedafüî ve sevkülceyşi mşaatta kullanılirlar. Harb za • maninda, 40 yaşma kadar olan bütün bu nevi yurddaşlar seferber edüerek «hususî ihtiyat» denilen bu smıfa ve • rüirler. Bu smıfa dahil olup ta altı ay içinde yapmakla mükellef olduklan inşaai ta çalişmiyanlar bir sene çin bir askerlik vergisi verirler. Mecburi hizmet 19 yaşinda başlar ve 40 yaşına girince biter. Bu müddet, 1 tptidaî talim ve terbiye; 2 Muvazzaf hizmet; 3 İhtiyat hizmeti diye tiçe ayrilir. ı tptidaî talim ve terbiye: Bu iptidaî talim ve terbiye, çalışan smıflara mensub insanlarm askerî, si • yasi ve bedenî hazirlık terbiyesidir. Bütün Sovyet Cumhuriyetlerinin hep sinde mecburî değüdir. 1932 de bu talim ve terbiyeyi görenler 34,220 kisi ve bir sene zarfmdaki talim müdde • ti 138 saatti. İptidaî talim ve terbiye fcazı iki leneli teknik orta tahsil mü esseselerinde de vardir. Ve senede 43 saat sürer. 1932 de 231,000 genç bu terbiyeyi görmüştür. Ayrica (müdafaa dostları cemiyeti) îsmindeki cemiyetin azasindan olan gençlere, askerî, beden ve spor terbi yesi verilir. 1932 de senede 125 saat • lik bir programla 201,500 genç talim ve terbiye edilmiştir. Muvazzaf hizmet: 21 yaşinı bitrenler 5 sene sufen bir [ I ] Birinci makale tarıhli saylmızdadlr. 26 bınnkânun muvazzaf hizmete davet edilirler. Muvazzaf hizmet, ya kadro ordusu de • nilen daimî orduda, yahud da miite • harrik teritoryal birliklerinde, ordu haricinde ve harb sanayii müessesele • rinde yapilir. Daimî ordudaki muvazzaf hizmet, sinifioa göre 2, 3 veya 4 sene süren «devamlı hizmet» şeklinde olduğu gibi 1, 2 veya 3 sene süren «uzun miid • detli mezuniyet» şeklinde de yapikr. Bu ikinci çekilde her sene bir veya iki ay süren fllî hizmet devreleri vardir. Müteharrik teritoryal birliklerinde • ki muvazzaf hizmet şu surctle yapilir: 1 tlk sene zarfında, üç ay süren bir talim ve terbiye devresi, 2 Müteakıb dört sene zarfında, askerin mensub olduğu smıfa göre değişen ve senelere taksim edilen aza • mî 5 ilâ 6 aylık bir talim ve terbiye devresi, ayrica bu müddetler haricin • de, senede 7 günlük tekemmül devreleri. Bütün bu müddetler haricinde, as • kerler bes sene içmde, yevmî işlerin • den ve evlerinden uzaklasmamak ıartfle bpy\ askeri hizmetlerde kullanilir • lar. Ordu kadroları haricinde askerlik yapanlar, her sene iki aydan fazla olmamak sartile bes sene içinde cem'an altı ay askerî talim ve terbiye görurler. Harb sanayii müesseselerindeki mu • vazzaf askerlik müddeti iki senedir. Bu müesscselerdekiler çalişirlarken askeri talim ve terbiye görurler. Müesseseden çiktıktan sonra kendüerine as • kerlik itibarile üç sene mezuniyet ve • rflir. Efrad ve küçük zabitler, muvazzaf hizraetin devamlı ve mezuniyetli kisirnlarmı bitirdikten sonra da gönüllü olarak bir seneden aşağı olmamak şarti • le orduda kalabüirler. İsterlerse gönüllü hizmetlerini 45 yasına kadar tecdid edebilirler. Zengin kadıalar bütün varlaunı hâlâ tuvaletleri için avuç avuç yabancılara vermekten çekinmiyor lar. Bunlara yurd duygusu a*ıla mak; yurdun her kadınını bu yo! da seferber etmek, kadin saylavin başlıca işidir. Fabrikalarda, ağır işlerde kü çük çocuklar, çok yaşlı olanlar çahştmlmamah; onlar hayır evlerinde bakılmalı, beçlenmelidir. Kadmlar, hususî durumlan; çocuk yetiştirmeleri dolayısile, bei ce cephe gerisinde asker olmalı dırlar. Yalnız, her kadin birkaç ayhk oltun bir askeri terbîye almah; silâh kullanmağı öğrenmeli; taki, yurda bir düşman saldırdığı çağda hiç olmazsa çocuklarını, kendisini, yuvasını kurtarmak için çarpışmasını öğrensin...» INMSARLARDA Fabrikaların devri haberi doğru değil Inhi&ar idaresine aid fabrikala • rin Sümer Banka merbut diğer fabrikalarla birlesti ilerek (Devlet fabrikaları kurumu) adı altında yeni bir teşekkül tarafından idare edi • leceği hakkında eskiden o> taya atılan bir sayia tekrar tazeleomi|tir. Dün tnhisarlar idaresinden yap • tığımız tahktkat, bu hususta hiçbir tasavvur mevcud olmadığını göstermistir. Esasen Ankarada Ekonomi Vekâ'letindeki salâhiyettar zevatla Sümer Bank müdürü de bu haberi tekzib etmişlerdir. Avusturyanın istiklâli ve Ita'yan Başbakanı Paris 27 (A.A.) Journal gaze • tesi, M. Musolinin «Avusturyanın tarihi vazifesi» başlıklı bir makalesini nesretmektedir. Musolini, bu makalesinde, Avus • turyanm filh?icika bir Alman hükumeti olduğunu, fakat mukadderatmın mutlak hâkimi bulunduğunu yazmaktadır. Pariste mühim müzakereler IBa? tarafı bınnct sahıiede} Paris 27 (A.A.) Re*mi me hafilde tasrih olunduğuna göre, Fran siz nazırlannın, Londrada Makdonald, Baldvin, Sir Con Simon ve sairc ile görüşmeleri, snrf karşilıklı bir ibbar ve istihbar mahiyetini arzedecek ve hali hazırdaki en mühim meselelere ve ezcümle Londra kabi • nesini pek fazla işgal eylediği anlaşılan silâhları b:rakma işine aid bulunacakhr. Nazırların buradan ayın 31 inci günü hareketleri kararlastınlmıştır. M. Laval ne günü geriye döneceğini henüz tayin etmemiştir. M. Flajvden, Londrada ikametini hususî surette iki, üç gün uzatacaktır. Türk Mısır dostluk cemiyeti Ankara 27 (A.A.) Aldığımtz maluraata göre Kahirede Misir Turing Otomobil Kulüb Reisi Tahîr Pa;anin baskanlığmda bir Türk • Mısir dost • hık cemiyeti kurulmuştur. Bir Fransız matmazeü Fransızcasını ilerletmek istiyen lere ders verir. Gazetede F. rumu • zuna yazılm»sı. Soy adı Merhum General Ali Refik oğlu sekerci Nazim ve ailesi (Oskay) soy adım almıs ve tescil ettirmis lerdir. soaviakkim cemiyeti teskilâtı tarafm • dan da verilir. 1932 de bu teskilâtta da 56,400 kisi terbiye görmüstür. Ayrica bir de yüksek askerî talim ve ter • biye vardir ki ihtiyat takim kuman • danı yetiştirmek maksadile sivil yük • sek mektebler talebesine verilir. 1932 de bu suretle yetittirilenler de 29,640 kişidir. Askerî kuvvetler mevcuda: 1924 denberi muvazzaf ordu efrad mevcudü daima 562,000 kişi olarak muhafaza edilmiştir. Bu yekun şu su • retle taksim edilmiştir. Efrad ve küçük zabit Zabit Kara ordusu 504,303 30,354 Hava ordusu 28,658 4,949 Deniz ordusu 29,039 2,397 Yekun 562,000 37,700 Askerce teskilâtlandinlmiş kuvvet lerin mevcudlari da şu kadardir: 3,920 zabit, 58,590 nefer. 1934 senesinde ordunun mevcudü içtimai smıflar iti • barile şöyle idi. Yüzde 45,8 amele, yüzde 42,5 köylü, yüzde 11,7 memur. Küçük zabitler de dahil olmak üzere, zabit heyetleri mevcudünün yüzde 42,3 ü ameledir. Kizilordunun siyasî *akide itibarile yüzdesi şöyledir: 1934 senesinde yüz • de 25,6 komünist; yüzde 23,9 komo • somol deni'en genç komünist; yüzde 50,5 i hiçbir siyasî fırkaya mensub olmiyanlar. Küçük zabitler de dahil olmak iize • re zabitanin siyasî akide itibarile yüz • desi şöyledir: 1934 senesinde yüzde 67,8 komünist; yüzde 4 genç komü • nîst; yüzde 28,2, hiçbir fırkaya men • sub olmiyanlar. Felâketzedeiere yardım Hılâliahmer Beyoğlu şubesınden: Beyoflu 11 incı mekteb talebesı Mar. mara adalarındakı zelzele f^lâketme u&rıyanlara yardım olmak uzere aralannda topladıklan 6 lirayı şubemıze gonder mişlerdır. Vatan yavrulannm bu insanlık duy gularından oturü teşekkur olunur. Şubemiz bu gibi yardımları kabul et mektödır. senelik efrad şu suretle taksim edilir. Yüzde 33 daimî orduya, yüzde 25 nriiteharrik teritoryal teşkUâtına, yüzde 42 de ordu haricinde talim ve terbiye görmek üzere. Çalişan smıflar mensubini arasin • dan 17 ve 18 ya?ında gençler orduya ve askerî mekteblere gönüllü olarak ahnabilirler. Kizilordu icin çalısan fabrikaların, nakil vasitaları müesseselerinin, devlet siyasî idaresi mensublarinm, halk için zarurî havayiç imal eden fabrika, müessese ve imalâthanelerin ame'e ve meihtiyat hizmeti: murlarile bazı mes'ul memurlar ve bazı Muvazzaf hizmeti bitirenler ihtiya • profesörler, seferberlikte tecil edilirler. ta nakledüirler. İhtiyat ordusu 34 ya1925 tenberi teritoryal ordusunda şma kadar birinci smıf ihtiyat, 40 yaşi bulunan ve 1924 denberi ordunun sonurn kadar da ikinci smıf ihtiyat dimuhtelif birliklerine mensub o!duk?ari ye ikiye ayrtlmiştir. İhtiyatlar, bütün halde filî hizmet yapmiyanlardan as ihtiyatlıkları müddetince 3 ayı geçmekerlik vergisi alınir. mek sartile talim ve terbiye için sflâh Mektebler: a?tına ahnirlar. Sovyet Rusyada zabit yetistiren mekHarb sanayiinde çalişanlardan ihti tebler 15 piyade, 4 süvari, 4 topçu, 2 yata geçenler, 50 yaşlannı bitirinceye istihkâm, 2 nakliye mektebi olmak ü • kadar ihtiyatU kalirlar. Ve bu yasa kazere 27 tanedir. Ayrica bes tane de ibdar mecmuu altı ayı geçmemek üzere tisas mektebi vardir. Tahsfl müddeti talim ve terbiye için kendi müesseselemekteblerin bazüarinda üç buçuk, barinde silâh altina davet edüebilirler. zflarında dört buçuk senedir. Zabitler İstisnalar, tedller: için 13, kumandanlar için 3 tane te • Ailelerinin tek istinadgâhı olanlar, kemmül kursu vardir. Harb Akademi bazı şartlar dahilinde, sulh zamaninda si, Askerî Havadlık Akademisi, As • muvazzaf hizmetten istisna edildikleri kerî Teknik Akademisi, Deniz Akadegibi dmî akideleri itibarile askerlik etmisi isimlerile 4 de akademi mevcud • mek istemiyenler de, burjuvalar gibi, dur. istihkâm veya sevkülceyşi în;aat kıt'aOrdu haricinde talim ve terbiye: lanna gönderilirler. Mekteb talebe ve Ordu haricinde talim ve terbiye, as • hocalan, tecil edilirler. kerî komiserliklerin talim ve terbiye Silâh akina çağinlan esnan erbabı, teskilâtı tarafından verilir. Bunlar da muvazzaf ordu ile müteharrik teritor • 1932 de 33,770 kisi 42 gün talim ve terbiye görmüstür. Ayni terbiye Os • yal teşkilâtma kur'a ile aynhrlar. Bir Dinarlı Mehmed Cim Londosla karşılaşacak A. D. Amerikada bulunmakta olan meşhur Dinarlı Mehmed pehlivan Detroit şehrinde mühim bir müsabaka daha yapmış, Kaliforniyanın maruf güreşçilerinden Roy Steele ile karsılaşmıçtır. Pchlivanımız, bu meşhur Amerikah güreşçiyi 31 dakikada yenmiş ve Cim Londos ile karşılaşmak hakkını kazanmıştır. Yukarıki resim Dinarlının Roy Steele ile güresintlen bir enstantanedir.