28 Ocak 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON ALTINCI YIL. No: 4851 ava Şehldlei'îf yüm : öin ihtifaller yapilmiış, aziz hatıraları saygı ile anılmış ve meszarla- rına çelenkler konulmuştur. 28 SONKÂNUN 1935 PAZAR Dün yurdun her tarafında tayyare -şehidie: hidlerimizin Adımır, audımızdır. aygı Her yerde 5 kuruş Andık Gündelik BULGARİSTAN'DAKİ SIYASAL KRİZ 24.1.35 tarihli Lö Tan gazetesinden türkçeleştirilmiştir: Bulgaristan'da patlak verip kı- ralım, sayınlığını ve güresini yük- seltecek bir biçimde hemen bastır- dığı kabine krizi, bir yıldanberi Bulgaristan'da olup bitenleri göz- geçirenleri — şaşırtmamıştır. Gerçekte, anlaşmazlık 19 mayıs devrimini anıklayan süel eleman- larla kıral arasındaki anlaşmazlık- tan doğduğundan, sıyasal bir kriz biçimine girecek bir kabine krizi çekinilmez bir hale gelmişti. 1934 mayısında, meşrutiyet re- jimi kaldırıldı. Sofya'nın belli baş. h yerlerine asker yerleştirildikten sonra kıral, Muşanof kabinesini iş başından uzaklaştıran bir bu- yurultu imzalıyarak parlamento dışımdan bakanlar seçti. Muşanof kabinesi ise içindeki adamların biribirlerile çarpışmaları ve sıya- sal işlerdeki anlaşmazlıkları yü- zünden bitkin bir halde yordu. Sobranya'da düzgün bir çokluk elde edilemediğinden, par- lamentonun dışından alman ele- manlarla bir kabine kurmak ge- rekti. O vakit de yazdığımız gibi, Bulgaristan'daki karışık durum- dan ötürü, bu işi eyi sonuclandır- mak oldukça güçtü. Böyle bir iş ancak ordunun üyle başa- rılabilirdi, fakat ordunun ileri ge- lenleri arasında ayrılık vardı. Bu- nun üzerine eski bir miralay olan B. Georgiyef, başkanı bulunduğu koyu nasyonalistler ve otorite ta- raftarlarının kurdukları “Zveno,, partisinin yardımiyle iş başına geçti. Faşist görünüşlü olan bu kurum, askerlerin karşı durmala- rı, kıralın ve hükümetin nüfuzunu azaltmak isteyip ordu başkanları- nın diktatörlüğünü anıklıyacak bi- çimde çalışmaları yüzünden, çok zaman dayanamadı. İşler, kopacak kadar gergin b.ir hale gelmişti. Miralay Velçef'in başkanı olacağı bir kabine kur- mak için konuşmalar yapılryordu. Ancak birdenbire durum değişti. İşten çekilen Georgiyef kabinesi yerine süel görünüşlü Velçef ka- binesi geçecek sanılırken, yeni ka- ineyi kurmak işi, general Zlatef'e verildi. Bundan da, kendi duru- mMunu güçleştirecek bir şeyin or- taya çıkmaması için, Kıral Boris - in işe karışmak gerekliğini duy- duğu anlaşılır. Çünkü geniş otori- teli bir kabinenin kurulması, kıra- İm nüfuzuna engel olacak bir bi- çimde idi. Öte yandan kıralla her şeye karşı ulusu temsil etmekte o- lan sıyasal fırkaların arasını aça- cak olan otoriter bir reji çek kötülükleri vardı. Görünüş göre, Velçef'in iş başına geçiril- Memesi, kıralın meşrutiyetçi Par- lampnter rejimi ellerinde tutanla- ra yaklaşmak istediğini gösterecek bir biçimdedir. Bunun, 19 mayısta yapılan dev- rime karşı birinci bir reaksiyon olduğunda şüphe yoktur. Şimdiki kabinenin görünüşü de süel ise de, bunun üyeleri kırala çok bağlı kimselerdir. Kıralın adamı olan Zlatef'in güreli ve orduyu elinde tutan bir kimse olduğu söylenmek- tedir. Miralay Kolev İçeri İşler kanr olmuştur. Kültür. Bakanı general Radef'e de, gencliği yuürdsever ve ulusal bir ülkü için. de kurumlandırmak işinin v_erıldı- ği söylenmektedir. Yeni kabinede, eski kabinedeki başlıca bakanlar- l l Jir asker! müfreremiz havaya silah atarken Hava şehidleri ihtifali dün bü- yük merasimle yapıldı. Saat on bire doğru Hacıbayram şehidliğin- de Başbakan İsmet İnönü, Kurul- *ay Başkanı Kâzım Özalp, Bakan- lar, saylavlar, Sü Bakanlık ve di. ger Bakanlıklar ileri gelenleri, ge- neraller, süel büyükler; memur- lar, zabitler, muhtelif kıtalardan M n üçü vardır: Dışarı İşler Ba- ::nı Bçu Batalof'un iş başında kal- ması, Bulgaristan'ın dış sıyasasın- ın değişmiyeceğini gösterir. Bun.— dan başka Prof. Molov Okononıı Bakanı olarak, B. Zaharyef de gi- dip gelme yolları bakanı olarak yeni kabinede kalmışlardır. Gene- yal Zlatef, geçen yıl başlanan .d'cv- letin otoritesini pekiştirme — işine devam edeceğini, ve dışarda da komşu uluslarla eyi doıll.ıılı_ bağ- ları ve balkanlarda ıümkl! bfıı.ı h_ı- yış kurmak istediğini bildirmiştir. Kuralın otoritesinin pekiştiğini gösteren bu değişiklik, dikkate de- ger. Bulgaristan, Rusya'nın nüfu- zunu yeniden kullanmağa başla- dığı balkanlardaki belli başlı ül- kelerden biridir. Rusya'nın Ulus- lar Derneğine girişinden beri Av- rupa'da büyük bir değişiklik ol- muştur. Küçük anldşma ve bıl!:ın anlaşması ülkelerinin Ruıyı_yı yakımlaşmalarının değeri eyice anlaşılmak isteniyorsa, bu hâdise göz önünde tutulmalıdır. .« Bu yıl Türk havacrlığı için kutlu bir yıldır. kanad geriyor. Yirmi iki yıl önce, tayyare daha uçurtmadan farksız iken onunla Kahire yollarına düşenlerin, bu ilkyaz bir sıçrayışta Karadenizi baştanbaşa aşanların kardeşleri! Türk Kuşuna sizin binlercenizin üye ya- | zılmanız, hava kuvvetlerine yardımcı olmaya hazırlanışınız, önlerinde saygrile eğildiğimiz şehidlere karşı nebüyük bir borç ödeme olacaktır... gelen müfrezeler, cemiyetler ve es- naf mümessilleri, okullular ve çok kalabalık bir halk kütlesi yer al- Omıştı. Merasime bir top atılması ile başlandı. Top atılır atılmaz me- rasim yerindeki sancak ve resmi bayraklar yarıya indirilmişti. Ya- rım dakika süren bu saygı sırasın- da nakil vasıtaları ve halk bulun- dukları yerde durmuşlar; bütün Ankara tek bir varlık ve tek bir kalb halinde gönüllerimizde yaşı- yan yiğit hava şehidlerini anmış- tır. Bundan sonra tayyare yüzba- şısı Bay Rahmi, Doktor Bay Ra- gıb ve Kütahya Saylavı Bay Na- şid Hakkı Uluğ tarafından çok al- kışlanan üç söylev verilmiştir. Mızıkanın matem marşından sonra üç defa silah ateşi yapılmış ve merasime son verilmistir. Ulusun ve gencliğin hava şehid- lerimize karşı duyduğu saygı ve sevgiyi; onları anarken bize dü- şen ödevlerin gerekliğini anlatma- 31 bakımından söylevleri alıyoruz. Yüzbaşı Bay Rahmi'nin söylevi — Acunda benzerleri olmıyan Ünler a« lan türk erleri, kara ve deniz savaşla. rında olduğu gibi Havada da yabancı- larla boy ölçüşmüş Ünler almış ve bu uğurlarda önüne çıkan engellere boyun eğmiyerek didinmiş, yuvarlanmış, üs- tün uçaklara saldırmış, çarpışmış, dü- şürmüş, düşmüş savaşlar yapmış; kay- gısızca canlar vermiştir. Bugün böylece canlar vererek ara- Jarımızdan ayrılan yüreklerimizin en £ Dünkü tayyare şekidler? TtiTalinde nutuk söyliyenler: Türk Kuşu havalanrâı;z“a yüce yerlerinde yer alan hava erlerimi zi anmak için burada toplandık. Ey erdemli ölüler: Ey yurd sevgi- sile şahlanan ve insanca didinerek bo- guşarak aralarımızdan aytılan babalar, büyük ve küçük kardeşler : Sizler; yurdu esirgemek için gözle- rinizi kırpmadan, yürekleriniz tişteme- den kanatlandınız, ölümlerle kucaklay: tınız, sevdiklerinizi bizlere bırakıp git- tiniz. Bizler ne sizlı ne de bitak- tıklarınızı unutmadık, unutmuyacağız. Temiz kanatlarınızız eşlerini damar- larında taşıyan, duyguları sevgileri bir, yürekleri tek bir yürek gibi çarpan u- çucu kardeşleriniz çocuklarınız da siz- derin izlerindedirler, sizlerin yolunuz- da koşuyorlar; yaptıklarınızın daha Üs- tününü daha ilerisini yapmak için uğ- raşıyorlar. ULU KURTARICIMIZ, BÜYÜK ÖNDERİMİZ ATATÜRK ve onun yüksek ve temiz yürekli iş arkadaşla- rı bunlara ve bütün türklüğe her adı- mı ayrı bir yükseliş olan açık işıklı yollar gösteriyor. Bu yol cümhuriyetin kurtarıcı, koruyucu yoludur. Bugün bütün türklük — seviniyor, yurdda epi, benzeri görülmedik bir dinclik, canlılık, elele gönlül gönüle sa- rılanış bir kardeş kaynaşması var, "Bakanlar Heyeti ve asker! Kumandanları mre — Gene kaygısız olunüz, Üzüntü çek- meyiniz; yataklarınızı yabancı ayağı çiğnemiyecek, canlarınırda yabancı set- ler oğuldamıryacak, yolunda can verdi- ğiniz TÜRK BAYRAĞI dalgalanacak. NE MUTLU HEPİMİZE TÜRK ÇOCUKLARI... Doktor Bay Ragıb'ın söylevi — Her yıl 27 ikincikânun günü bu mey- danda toplanıyor; ciğerlerimizi doldu- ŞSonu 5 inci sayıfada) ( Sağdan sola doğru doktor Ragıb, Kütahya saylavı Bây Naşid Uluğ, Yüzbaşı Rahıni) Bakanların toplantısı Bakanlar Heyeti dün saat 16 da toplanmış ve toplantı geç — vakta kadar devam etmiştir. Kültür Bakanımız Bay Abidin Özmen Adapazarına gitti Adapazar - özel bildiricimiz- den - Kentimiz kültür işlerini ya- kından tetkik etmek — ve gerekle- nen işleri yapmak üzere Kültür Bakanımız Bay Abidin Özmen ile Orta Tedrisat Genel Müdürü Bay Hasan Âli ve Hususi Kalem Mü- dürü Bay Nihad buraya gelmişler dir. Ankaranın ikinci seçmenleri M . Vüveyre Ferid Uyguç Ankara'nın kadın ikinci - seç- menlerinden ikisinin daha resmi- ni koyuyoruz. Bu krokiler ressam Bay Saib tarafından yapılmıştır. Dünkü inkılâb dersleri Bay Mahmud Esaâ .Bozkurdun anlattıkları Dün Ankara Hukuk Fakültesinde Bay Mahmud Esat Bozkurd Türk inkı. lâbı derslerine devam etti. Eski cemi - a yetlerle bugünkü - cemiyetlerin kanım —— telakkileri arasındaki farkları ve bu gö- rüşlere esas teşkâl eden nazariyeleri, bir ( Sayıfayı Tütlen çeviriniz.)