28 Ocak 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

a ON ALTINCI YIL. No: 4851 Adımız, andımızdır. 28 SONKÂNUN 1935 PAZAR Dün yurdun her tarafında tayyare - şehidle: rimiz için ihtifaller yapilmiş, şehidlerimizin aziz hatıraları saygı ile anılmış ve mezarla- rına çelenkler konulmuştur. Her yerıllc 5 kuruş Gündelik BULGARİSTAN'DAKİ SIYASAL KRİZ 24.1.35 tarihli Lö Tan gazetesinden türkçeleştirilmiştir: Bulgaristan'da patlak verip kı- ralın, sayınlığını ve güresini yük- seltecek bir biçimde hemen bastır- dığı kabine krizi, bir yıldanberi Bulgaristan'da olup bitenleri göz- den geçirenleri — şaşırtmamıştır. Gerçekte, anlaşmazlık 19 mayıs devrimini anıklayan süel eleman- larla kıral arasındaki anlaşmazlık- tan doğduğundan, sıyasal bir kriz biçimine girecek bir kabine krizi çekinilmez bir hale gelmişti. 1934 mayısında, meşrutiyet re- jimi kaldırıldı. Sofya'nın belli baş- h yerlerine asker yerleştirildikten sonra kıral, Muşanof kabinesini iş başından uzaklaştıran bir bu- yurultu imzalıyarak .parlamento dışından bakanlar seçti. Muşanof kabinesi ise içindeki adamların biribirlerile çarpışmaları ve sıya- sal işlerdeki anlaşmazlıkları yü- zünden bitkin bir halde bulunu- yordu. Sobranya'da düzgün bir çokluk elde edilemediğinden, par- lamentonun dışından alınan ele- manlarla bir kabine kurmak ge- rekti. O vakit de yazdığımız gibi, Bulgaristan'daki karışık durum- dan ötürü, bu işi eyi sonuclandır- mak oldukça güçtü. Böyle bir iş ancak ordunun yardımiyle başa- rılabilirdi; fakat ordunun ileri ge- lenleri arasında ayrılık vardı. Bu- nun üzerine eski bir miralay olan B. Georgiyef, başkanı bulunduğu koyu nasyonalistler ve otorite ta- raftarlarının kurdukları “Zveno,, partisinin yardımiyle iş başına geçti. Faşist görünüşlü olan bu kurum, askerlerin karşı durmala- rı, kıralın ve hükümetin nüfuzunu azaltmak isteyip ordu başkınları_- nın diktatörlüğünü anıklıyacak bi- çimde çalışmaları yüzünden, çok zaman dayanamadı. İşler, kopacak kadar gergin bir hale gelmişti. Miralay Velçef'in başkanı olacağı bir kabine kur- mak için konuşmalar yapılryordu. Ancak birdenbire durum değişti. İşten çekilen Georgiyef kabinesi yerine süel görünüşlü Velçef ka- inesi geçecek sanılırken, yeni ka- bineyi kurmak işi, general Zlatef'e verildi. Bundan da, kendi duru- munu güçleştirecek bir şeyin or- taya çıkmaması için, Kıral Boris - in işe karışmak gerekliğini duy:- duğu anlaşılır. Çünkü geniş otori- teli bir kabinenin kurulması, kıra- İm nüfuzuna engel olacak bir bi- çimde idi. Öte yandan kıralla her şeye karşı ulusu temsil etmekte o- lan sıyasal fırkaların arasını aça- cak olan otoriter bir rejimin ger- çek kötülükleri vardı. Görünüşe göre, Velçef'in iş başına geçiril- memesi, kıralın meşrutiyetçi Par- lamırnter rejimi ellerinde tutanla- ra yaklaşmak istediğini gösterecek bir biçimdedir. Bunun, 19 mayısta yapılan dev- rime karşı birinci bir reaksiyon olduğunda şüp'he yoktur. Şimdiki kabinenin görünüşü de süel ise de, bunun üyeleri kırala çok bağlı kimselerdir. Kıralın adamı ?lan Zlatef'in güreli ve orduyu elinde tutan bir kimse olduğu söylenmek- tedir. Miralay Kolev İçeri şler Bakanı olmuştur. Kültür Bakanı olan general Radef'e de, genş:l_lgl yuürdsever ve ulusal bir ülkü için- de kurumlandırmak işinin verild- ği söylenmektedir. Yeni kabinede, eski kabinedeki başlıca bakanlar- —- — — eti | & 'ır .. Bu yıl Türk havacılığı için kutlu bir yıldır. Türk Kuşu havalarımıza kanad geriyor. Yirmi iki yıl önce, tayyare daha uçurtmadan farksız iken onunla Kahire yollarına düşenlerin, bu ilkyaz bir sıçrayışta Karadenizi baştanbaşa aşanların kardeşleri! Türk Kuşuna sizin binlercenizin üye ya- zılmanız, hava kuvvetlerine yardımcı olmaya hazırlanışınız, önlerinde saygrile eğildiğimiz şehidlere karşı nebüyük bir borç ödeme olacaktır... Te # Jir asker! müfrezemiz hayaya silan atarken - Hava şehidleri ihtifali dün bü- yük merasimle yapıldı. Saat on bire doğru Hacıbayram şehidliğin- de Başbakan İsmet İnönü, Kurul- tay Başkanı Kâzım Özalp, Bakan- aa A * İ lar, saylavlar, Sü Bakanlık ve di- ğer Bakanlıklar ileri gelenleri, ge- neraller, süel büyükler; memur- lar, zabitler, muhtelif kıtalardan an üçü vardır: Dışarı İşler Ba- l(:anı Bç Batalof'un iş başında kal- ması, Bulgaristan'ın dış sıyasasın- m değişmiyeceğini gösterir. Bun_- dan başka Prof. Molov Ökonon!ı Bakanı olarak, B. Zaharyef de gi- dip gelme yolları bakanı olarak yeni kabinede kalmışlardır. Gene- ral Zlatef, geçen yıl ba?lanın .d?v- letin otoritesini pekiştirme — işine devam edeceğini, ve dışarda d_a komşu uluslarla eyi dostluk bağ- ları ve balkanlarda ıürekl! bn.' b_ı- rış kurmak istediğini bildımgıîır_. Kıralın otoritesinin pekiştiğini gösteren bu değişiklik, dikkate de- ğer. Bulgaristan, Rusya'nın nüfu- zunu yeniden kullanmağa başla- dığı balkanlardaki belli başlı ül- kelerden biridir. Rusya'nın Ulus- lar Derneğine girişinden beri Av- rupa'da büyük bir değişiklik ol- muştur. Küçük anlaşma ve ball'can anlaşması ülkelerinin Rusya_y& yakınlaşmalarının değeri eyice anlaşılmak isteniyorsa, bu hâdise göz önünde tu ıdır. gelen müfrezeler, cemiyetler ve es- naf mümessilleri, okullular ve çok kalabalık bir halk kütlesi yer al- gmıştı. Merasime bir top atılması ile başlandı. Top atılır atılmaz me- rasim yerindeki sancak ve resmi bayraklar yarıya indirilmişti. Ya- rım dakika süren bu saygı sırasın- da nakil vasıtaları ve halk bulun- dukları yerde durmuşlar; bütün Ankara tek bir varlık ve tek bir kalb halinde gönüllerimizde yaşı- yan yiğit hava şehidlerini anmış- tır. Bundan sonra tayyare yüzba- şısı Bay Rahmi, Doktor Bay Ra- gib ve Kütahya Saylavı Bay Na- şid Hakkı Uluğ tarafından çok al- kışlanan üç söylev verilmiştir. Mızıkanın matem marşından sonra üç defa silah ateşi yapılmış ve merasime son verilmistir. Ulusun ve gencliğin hava şehid- lerimize karşı duyduğu saygı ve sevgiyi; onları anarken bize dü- şen ödevlerin gerekliğini anlatma- sı bakımından söylevleri alıyoruz. 'Bakanlar Heyeti ve askeri Kumandanları vara — Yüzbaşı Bay Rahmi'nin söylevi — Acunda benzerleri olmıyan ünler a- lan türk erleri, kara ve deniz savaşla- rında olduğu gibi Havada da yabancı- larla boy ölçüşmüş ünler almış ve bu uğurlarda önüne çıkan engellere boyun eğmiyerek didinmiş, yuvarlanmış, üs- tün uçaklara saldırmış, çarpışmış, dü- şürmüş, düşmüş savaşlar yapmış; kay- gısızca canlar vermiştir. Bugün böylece canlar vererek ara- larımızdan ayrılan yüreklerimizin en “ÖNDERİMİZ ATATÜRK yüce yerlerinde yer alan hava erlerimi- zi anmak için burada toplandık. Ey erdemli -ölüler: Ey yurd sevgi- sile şahlanan ve insanca didinerek bo- ğuşarak aralarımızdan ayrılan babalar, büyük ve küçük kardeşler; Sizler; yurdu esirgemek için gözle- rinizi kırpmadan, yürekleriniz titreme- den kanatlandınız, ölümlerle kucaklaş- tınız, sevdiklerinizi bizlere bırakıp git- tiniz, Bizler ne sizleri ve ne de bırak- tıklarınızı unutmadık, unutmiyacağız. Temiz kanatlarınızır eşlerini damar- larında taşıyanı, duyguları sevgileri bir, yürekleri tek bir yürek gibi çarpan u- çucu kardeşleriniz çocuklarınız da siz- lerin izlerindedirler,. sizlerin yolunuz- da koşuyorlar; yaptıklarınızın daha Üs- tününü daha ilerisini yapmak için uğ- raşıyorlar. ULU KURTARICIMIZ, BÜYÜK ve onun yüksek ve temiz yürekli iş arkadaşla- rı bunlara ve bütün türklüğe her adı- mı ayrı bir yükseliş olan açık işıklı yollar gösteriyor. Bu yol cümhuriyetin kurtarıcı, koruyucu yoludur, Bugün bütün türklük — seviniyor, yurdda eşi, benzeri görülmedik bir dinclik, canlılık, elele gönlil gönüle sa- rılmış bir kardeş kaynaşması var, Gene kaygısız olunuz, fizüntü çek- meyiniz; yataklarınızı yabancı ayağı çiğnemiyecek, canlarımızda yabancı ses- ler oğuldamıyacak, yolunda can verdi- ğiniz TÜRK BAYRAĞI dalgalanacak. NE MUTLU HEPİMİZE TÜRK ÇOCUKLARI... Doktor Bay Ragıb'ın söylevi — Her yıl 27 ikincikânun günü bu mey- danda toplanıyor; ciğerlerimizi doldu- WSonu 5 inci sayıfada) Dünkü tayğare şehidleri TAHTalinde nutuk söyliyenler: —( Sağdan sola doğru doktor Ragıb, Kütahya saylavyı Bay Naşid Uluğ, Yüzbaşı Rahmi) Hava Şehidlerini Dün Sayygı ile Aııı_lıl; Bakanların toplantısı Bakanlar Heyeti dün saat 16 da toplanmış ve toplantı geç vakte kadar devam etmiştir. . Kültür Bakanımız Bay Abidin Özmen Adapazarına gitti Adapazar - özel bildiricimiz- den - Kentimiz kültür işlerini ya- kından tetkik etmek ve gerekle- nen işleri yapmak üzere - Kültür Bakanımız Bay Abidin Özmen ile Orta Tedrisat Genel Müdürü Bay Hasan Âli ve Hususi Kalem Mü- dürü Bay Nihad buraya gelmişler dir. Ankaranın ikinci seçmenleri j Vüveyre Ferid Uyguç Ankara'nın kadın ikinci seç- menlerinden ikisinin daha resmi- ni koyuyoruz. Bu krokiler ressam Bay Saib tarafından yapılmıştır. Dünkü inkılâb dersleri Bay Mahmud Esaâ .Bozkurdun anlattıkları Dün Ankara Hukuk Fakültesinda Bay Mahmud Esat Bozkurd Türk inkı- lâbı derslerine devam etti. Eski cemi - 4 yetlerle bugünkü cemiyetlerin kanun Ç| telakkileri arasındaki farkları ve bu go- rüşlere esas teşkil eden nazariyeleri, bir ( Sayıfazı lütlen çeviriniz.)