23 Ocak 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5
Atatürk dün Başbakan i Ismetlnönü ile birlikte Is Umumî Müfettişlik bir Türklere yapılan zulüm • Bandırma hastanesinde tedavi edilmekte olan yaraleri anlatıyorlar talimatname hazırladı tanbulu şereflendirdiler lılar burada gördükleri şefkatten memnundurlar Trakya peynîrleri Bulgaryadan gelen göçmenler ıslah ediliyor Edirne «Hususî» Peynircilikle uğraşan bazı kimselerin son srnelerde maksadı mahsusla ve hain emellerle Trakya peynirlerine hile kartştirdıklari ve böylelikle Edirne ve Trakya peynirlerini iç ve diş pazarlarda revaçtan düşürdükleri malumdur. Bu vaziyeti gözönünde bulunduran Trakya Umumîa müf ettişliği, mandira Iarı ıslah etmek, peynirlerimize eski şöhret ve luymetini verdirmek ve iç pazarlarda olduğu gibi diş pazarlarda da sürümünü temin eylemek maksadile bir talimatname hazirlamiş ve bu talimatnameyi Trakya dahilinde!ıi alâkadar makamlara göndererek bu seneden itibaren tatbikmı istemistir. Birkaç sene evveline kadar Trakya peynirleri dış pazarlarin birçoğunda ve hele Mteirda büyük bir rağbet görmekte ve Trakya halkmin birçoğu peynir cilikle geçinmekte idi. Son senelerde bazı hain efler tarafindan işin içine hile karıştirilmakla peyr.irlerimiz yalniz diş pazarlarda değil, iç pazar!arin da birçoğunda kiymetten düşmüs ve bu ise Trakya halkinin mühim bir kismınm geçinme sahasini daraltmakta amil olmustur. Talimatname mandıraları ıslah etmek ve peynirlerimizi kiymetlendirmek için çok mühim esaslar tasi • maktadır. . Tekirdağ (Hususî muhabirimiz • den) Bulgaristanın Eskicuma kazasından Varna tarikile vilâye • timize gelen 8 hanelik Bulgarya göçmenleri oradaki mezalime aid çok feci vak'alar anlatmaktadırlar. Göçmenler diyorlar ki: < Bulgarlar Eskicuma kazasının Sıratice köyünde esnaftan ve Deli Mustafa oğullarından Mehmed ve .Hüseyin kardeşlerin dükkânını basmışlar, soymuşlar ve kendilerini de canavarca öldürmüşlerdir. Sonra da bu vahşiyane ve kanlı vak'ayı oradaki Türkler yapmıştır diye is nadatta bulunarak mezkur köyden 1520 Türkü hapse atmışlardır. Bu zavllı soydaşlarımız hâlâ hapisanede inlemektedirler. Gene Eskicuma kazasının Karlı köyünü yakan Bulgarlar ahaliden bazılannı Reirtcumhttr Kemal Atatürk SSğudlB yahnda Başbakan General îsmet feci bir şekilde öldürmüşlerdir. GetnSnü ve Londra büyük tlçimiz Fethi ile gorufürlerken ne bu havilideki Türklerden 20 kişiyi Sofyaya, tüccardan Mumcu oğullarından Mustafayı ve biraderi Varnalı ömer Kâşifi de Vidin ve Kula taraflarına sürgün etmişler • dir.> f Gene göçmenler diyorlar ki: \Baş tarafı bir rwi sahifede] < Bulgarlar 935 senesi basından mina geçmişler ve buradan Söğüdlü yaitibaren bütün şirketlerde ve dairetile doğruca Dolmabahçe sarayina gitlerde çalışan Türk memur ve müsmişlerdir. tahdemlerinin vazifelerine nihayet Reisicumhur dün akçam geç vakte vererek bir daha gerek resmî ve kadar saraydaki hasusî dairelerinde gerek hususî işlerde Türklerden hiç mesgul olmuşlardir. kimseyi kullanmamağa karar verBaşbakan geceyi Heybeliadada mişlerdir. Ameleye, arabacılara, san'atkârlara ve tüccarlara hiç iş geçirdi verilmemektedir.> Kemal Atatürkle birlikte tstanbula gelen Başbakan Îsmet Inönü de öğle • den sonra motörle Heybeliadaya git • miş ve gece orada kalmiştir. Zelzelede yaralananlar felâketi anlatıyorlar s 23Ikincikânunl9:5î 'Zumhurtyet Zelezelede yaralanan ve Bandırma Belediye tedavi edilmekte olan yaraltlar hastanetinâe Bandırma (Hususî muhabirimiz • tulan Ahmed Ağa karısı Hacer de den) Marmara adaları yer sar • şunları anlattı: « Aksamüstü odamızda kocam sıntısından yarah ve hasta olarak Ahmedle oturuyorduk. Birdenbire Bandnma hastanesinde tedavi altınkorkunç uğultu ile evimiz sarsıl da bulunan hastaları ziyaret ettira. mağa başladı. Dısarı kaçmak iste • Hastanede altısı kadm, beşi erkek dik. Saniyesinde evimiz çbküverdi. olmak üzere on bir hasta yat • Enkaz altında kaldık. Ben boşluğa maktadır. diismüsüm. Çok haykırdım. Çok baHastaları yataklarında neş'eli ve ğttdım. Kocamm iniltisioi duyu • sıhhatli buldum ve kendilerile ay • rı ayn görüştüm. Hepsi de uğradık yor, kendisini göremiyordum. Çok korktum. Kendimi unutmusum. Hayları felâkete karsı hükumetin göskırısımı duyan komsular enkazı terdiği büyük yardımdan ve hasta ayıkhyarak beni kurtarmışlar. Ko nede gördükleri iyi bakımdan memcamm üstüne büyük bir kereste düsnuniyetle bahsettiler. Hasta kadın müs ve belini kırnus. O, iniltiler melar ve çocuklar Avşa adasmdand'ır. ğer kocamm son sözleri son nefes • Isîmleri: Osman kızı 40 yaşında leei imiş. Çok tasalıyım. Fakat elden Münevver, Mehmed kızı 15 ya;ında birsey gelmez. Rahmetli çok iyi aKadriye, Ahmed karısı 40 yasında damdı. Yazımız böyle imis..» Hacer, Süleyman kızı 25 yasında Hacer söylerken gözleri «folu idi. Hayriye, Salih kızı 13 yasında MaMarmara felâketzedelerine kucagmi cide, Ibrahim kızı 30 yasında Emiaçan Bandırma Belediye hastanesi nedir. Bu kadm ve çocuklar enkaz sarsuntı felâketini duyar duymaz altında kalmışlar ve vücudlarmın yatak adedini bir misli artırmıstır. muhtelif yerlerinden yaralanmıs • Hastaneye son günlerde ilâve edilen lardır. Erkekleden yaralı ve has (röntgen) cihazinin, Marmaradan geta yatanlar, Avşadan Aydmcıkh len hastalann teşhisinde büyük yacHalil oğlu 28 yasında Hüseyin (sol ayağı üç yerinden kırık), Paşalimanı dımı dokunmuîtur. HastanenLn her tarafmı gezdim. giimrük muhafaza memuru 40 yaKoğuslar ve yataklar çok temizdlr. sında Tevfik (sol ayağının kemiği çatlamış), Gündoğdu köyü mualli , Hastane operatörü genç dokta Ia mi Şükrü, Ma> maradan Ahmed oğlu rımızdan Samih Olay hastalara karşi en büyük hassasiyet göstermekte 32 yasında Mehmed, Bilâl oğlu 22 dir. F. Yurdakul yasında Osman (bu üç ki*i korku dan ve soğuktan müteessir olarak hastalanmışlardır.) Bandırma 22 (Hususî muhabiri • Ayağı kırılan Aydmcıkh Hüseyin mizden) Sıhhat ve îçtimaî Muahâdiseyi şöyle anlattı: venet Bakanı Refik saat 21 de bu< Akşamüstü evde oturuyor • duk Kockunç uğultularla sarsılma raya geldi. Hükumet erkânı tara • ğa basladık. Odadan çıktım. Sokağa fından karşılandı. fırladım. Sokaktan meydanlığa kaçarken ayağım taşa çarpttı. Yere Hılâliahmer cemiyeti Emınönü şube dütüm. Bu esnada önüne düştüğüm sinden: evin balkonu çöktü. Ben altında Marmaradaki yer sallantısından evlerl kaldım. Ayağıma büyük bir çiçek barkları yıkılarak açıkta kalan yurud&ssaksısı düşmüs, ben bayılmışım, Belarımıza bir yardım olmak uzere bazı 1ni kurtarmışlar. Ayağımın kırıldığmı yülk sevenler kazamıza gelerek para ver. ayıldıktan sonca hissettim.> mektedlrler Gümrük muhafaza memuru Tevnk para verenlerln adlan şunlardır: fik te söyle anlatıyor: Lira « Aksam dairede idim. Zelzele 5 Mari Cilâcı. çok çiddetli ve birdenbire başladu 5 Şukru vekil Çok korktum. Dışarı kaçmak için 25 Nureddin Eren (Evliyazade) ecza merdivenden ine«. ken binanın bir ve ıtrlyat taciri kısmı yıkıldı. Ben merdivende iken 10 Vitall Taranto (tüccar). merdiven de çöktü. Altında kaldım. 65 Universite Hukuk Fakultesı okuGüç hal kendimi kurtardun. Aya • yucuları. ğım derecesiz sızhyordu. Tek ayak110 la bir meydana gitmeğe muvaffak Hergün sabahtan akşama feadar Yenloldum. Canunı kurta<dım.> postane caddesinde Ananyadi hanmdakl Evlerinin enkazı altında kalarak kocası ölen ve kendisi büyük bir hüs kaza merkezimlzde para kabul edıleceğıni saygılarımızla bıldıririz nü talih ve tesadüf ~seri olarak kur Yüce Şefle Başbakan büyük tezahüratla karşılandılar. ADLİYEDE Şeker kaçakçılığı suçluları Son yakalanan şeker kaçakçılı • ğına dair evrak ihtısas mahkemesi müddeiumumiliğinde tetkik edil • mektedir. Suçtular bugünlerde ihtısas müstantikliğine verilecektir. Eroin kaçakçıları Erom kaçakçılığile yakalanan Sabri, Ahmed ve Basri ihtısas mahkemesine verilmistir. Suçluların muhakemesine bugün başlanacaktır. Silâhlanma yarışı Fransa 35,000 tonluk bir zırhlı yaptıracak Le Journal gazetesinde okudu • gumuza göre, Fransa, zırnh filo • sunu takviyeye karar vermiştir. Fransanın şimdi altı dretnotu vardır. Bunların hepsi 22,189 tonluk ise de üç tanesi 12 tane 30 buçukluk, diğer üç tanesi de on tane 34 lük topla mücehhezdir. Bunlardan üçü 191314 senelerinde, üç tanesi de 191516 senelerinde yapılmışlardır. Gerçi 3 tane 17,597 tonluk ve 4 tane 30 buçukluk, 12 tane 24 lük topla tnücehhez üç zırhlı daha varsa da bunlar 190911 senelerinde yapıl • mış, eski ve modası geçmiş gemi • lerdir. Bugün, ttalyadan başka büyük devletlerin hiç birinde 30 bu çukluk top taşıyan zırhlı kalmadığına göre Fransızların da ancak Bretagne sınıfı gemilerinin muha rebe kıymeti vardır. 22,000 tonluk olan bu gemiler 191516 senelerinde muvazzaf fi • loya girmişlerse de geçenlerde ikisi adeta yeni baştan yapılır gibi tecdid ve tamir edilmişlerdir. Bu tamirat sayesinde büyük topların azamî menzilleri 23,000 metroya çıkmıştır. Uçüncüsü de ayni suretle yenileş • tirilmektedir. Bunlar aşağı yukarı 20 senelik gemiler olduğu için, pek yakında yaşlarını yani hizmet müddetlerini dolduracak ve yerlerine yenileri yapılmak lâzım gelecektir. Fransa, 26,500 tonluk Dunkerque ve Strasbourg isminde iki muhare • be kruvazörü yaptırmaktadır ki bunların birincisi 1936 senesi so • nunda ve ikincisi de ötekinden 18 ay sonra hizmete girecektir. Bu gemiler, çok kuvvetli muharebe kru • vazörleri olmakla beraber Italyanlar 35,000 tonluk zırhhl^r yapmağa başlamış, fngilizler, Amerikalılar, Japonlar da 20 yaşını dolduran gemilerinin yerine gene bu büyüklükte zırhlılar yapmağa hazırlan dıklanndan Fransa da en kısa bir zamanda harekete geçtnek mec • buriyetini hissetmiştir. Yeni Fransız programında 35,000 tonluk bir zıehlı da bulunacaktır. Dil Cemiyetinin diinkii toplantısı Kadri Nurinin duruşması yapıldı 24 sandık iplik için hakikate uygun olmıyan beyanname verdiği iddiasile, ihtısas mahkemesine verilen Kadri Nurinin durusmasına dün de devam edilmiştir. Kadri Nuri, bundan başka memlekete kontenjan harici eşya sok * mak suçile de mahkemeye veril miştir. Bu davanın ilk durırçması da bugün yapılacaktır. Türk Düi Tetkik cemiyeti başkani Saffet Ankanla cemiyetin azalan da dün Büyük önderle birlikte tstanbula gelmişlerdir. Cemiyet dün Dolmabah çe saraymda Saffetin başkanlığinda bîr toplantı yaparak çalişmalarina devam etmistir . 4 r e f a k a t . Başmuharririmi* olduğu I e n n r f e halde Haydarpaşa garmdan çtkarlarken R e i t i e a m h u n m a Z f ^ ^ i Sıhhiye Bakanı Bandırmada Suçlu şoför mahkum oldu Felâketzedelere yapılan yardım Beyoğlunda Altiparmak caddesin • den geçerken idare eylediği kamyonu dikkatsiziikle yaya kaldırimina çika • rarak bir kisinin ölümüne ve üç kisi • nin yaralanmasina sebebiyet vermekle suçlu şoför Celâlin muhakemesi dün Ağirceza mahkemesinde bitmiştir. Evvelce mevkuf iken sonradan altı yüz lira kefaletle serbest bırakılan suçlu • ncn iki sene hapse konmasina; ayrica iki yüz lira ağir para cezasile de cezalandinlmasina ve fakat suç af kanu • nundan evvel olduğundan bu cezalarin tatbîkina lüzum olmadığina karar ve • rilmiştir. Büyük önder, Haydarpafa gartndan nhtuna inerlerkeh Talebe kabiliyetî Limanlar dondu 10 sene hapis yatacak Aralarmda çikan bir kavga yüzün • den «rkadari Raufu öldürmek maksa • dile biçakla yaralamakla suçlu Mustafanin muhakemesi dün Ağirceza mahkemesinde bitmiştir. Suç meydana ç'ktığı için on sene ağır hapse konmasina karar verflmistir. Bakanbk esaslı tetkikat 44 vapur buzlar arasında yaptırıyor sıkışıp kaldı Kültür Bakanlığı mekteblerdeki imtihan neticelerini nazari itibara alarak tedrisat usulleri üzerinde tetkikler yapmaktadır. Bu tetkiklerle bilhassa talebeler arasındaki kabiliyet dereceleri ayrılacaktır. Tabiî talebe ile gayritabiî kabiliyette bulıman talebeleri ayırmak ihtiyacı hissedllmektedir. Bunun için bazı kültür mütehas uslarunız Almanyadaki tedrisat u•ullerini tetkik ederek raporlar hazırlamı: lar d v.: | Bu raporlarda Alman kültür sistemlerinde gayritabiî çocuklar a tatbik edilen usullerden iyi neticeler alındığı bildLriImektedir. Şehrimizdeki Türk aileloinden bazılarının bura mekteblerinde muvaffak olamayıp ta üstüste sınıfla rmda dönen çocuklarını Almanyaya göndererek gayritabiî çocuklar sis» temile okutarak iyi netice aldıklan, hatta bu çocuklardan bazılarının buraya dönerek lise tahsillerini muvaffakiyetle bitirdikleri de söylen mektedir. Bu hasusta yaktnda bür karar verilecektir. Karadenizdeki Sovyet limanlarinda müthiş soğuklar başgöstermiş ve hararet derecesi sifirdan aşağiya 38 e ka dar inmiştir. Dün alinan haberlere göre, Marianpol, Odesa, Kerç limanîa rmda 4 4 vapur buzlar arasinda kal • mişür. Sovyet limanlarinda buzîar la kuşafalan vapurlar arasında geçen sene Amerikalı banger tnsulu liımnı • miza getirmiş olan Yunan bandiralt Maiotis vapuru da vardır. Bundan ba<ka gene Yunan bandıralı Perutzis ve Haralambos vapurlari da Odesada buzlar arasında kalmislardır. Bu limanda vapurlari kuşatan buzlann kahnlığı 30 santimetrodur. Yalniz Odesa limanin • da üçü ecnebi olmak üzere 23 vapur mahsurdur. Tunada Tuleea kasabasi önünde tngiliz bandıralı Berombia, Rumen ban • dıralı Bukareşti ve Yunan bandıralı Kosti ile Baykar vapurlari tehlikeli vaziyetedirler. Türklügü tahkir Yugoslavya tebaasindan Madam ıs • tavrina isminde bir kadın Türkluğü tahkir suçile dün Müddeiumumilik tarafindan tevkif olunmuştur. furddaşların saylav seçimi için gösterdikleri alâka Tahsildar beraet etti Zimmet ve ihtilâsla suçlu Erenköy tahsildan Abdurrahimin muhakemesi dün Agırcezada bitmiş; suç anlaşila • madığindan beraetine karar verilmiı • tir. Dördüncü Vakıf han davası Dördün Vakıf haninin Kuleizemin yerine yapilmıs olması iddiasile Beîe diye tarafindan Evkaf aleyhine açilan davaya dün de devam edilmistir. Ev kaf vekili Ha;In işde müfuruzaman olduğunu; Bele,!iye vekili Rami de ak skıi iddia etmişlerdir. Mahkeme hanm hangi tarihte yapddığmm sorulmasina karar vermiştir. VtLÂYETTE Soyadı tatbikatı için bir toplantı Dün vilâyette Vali muavini Rükneddinin yaninda kaymakamlarla Nüfus müdürünün iştirakile bir top • lantı yapılmıstır. Soy adı kanun, nizamname ve talimatnamesinin tatbikı etrafıda konuşulmuş, ma • halle mümessillerinin bu işteki yardim şekilleri hakkında bazı kararlar verilmistir. Komisyon şubatın ikinci günü tekrar toplanacaktır. ECNEBİ MEHAFÎLDE Cekoslovak Elçisi gelıyor Bir müddettenberi mezun olarak memleketinde bulunan Cekoslovak elçisi Gregor cumartesi günü Istanbula dönecektir. Muallim Cevdete dair tahkikat Birkaç gün evvel Kültür Bakanı Abidin özmenin yanına gelerek bazı Maarif erkânına hakaret eden Vefa Hsesi muallimlerinden Mah mud Cevdet Tıbbı adliye gönderilmişti. Tıbbı adli Mahmud Cevdette asabiyet âsan bulumnakla beraber bunun cezaî ehliyeti kaldıracak mahiyette olmadığını bildirmiştir. Mahmud Cevdet dün Müddeiumu • miliğe verilmistir. Müstantik Ramazan tahkikata el koymustur. LİMANDA Ronzkar vapuru kurtarıidı 5 gün evvel sis yüzünden Marmarada Horafeneri civarinda Ganos mevkiinde karaya oturan Finlandiya bandıralı 6 bin ton buğday yüklü Ronzkar vapuru Türk Gemi Kurtarma şirketinin Alemdar ve Sezar vapurlari tarafindan kurtanlmiş, Gelibolu limanina demir • lenmiştir. Bir iki gün sonra vapur Anverse kendi vesaitile gidecektir. Gemideki hamule Ziraat Bankası tarafindan satılan ve Elektrik şirketine aid olan buğdaylardı. Tarsusta yapılacak hafriyat Tarsusta Kilikya asarı hakkında ta* harriyat ve tetkikatta bulunmak üzere Amerikalı profesör Erih şehrunize gelmiştir. Profesörün refakatinde gene bu iş için çalisacak beş kadın vardır. Erib hafriyatta 60 amele çaliştiracaktır. Ken* disine hükumetçe müsaade verilmîştir. Sergi komitesi toplansyor Dış memleketlerde kurulan ser • gilere iştirak işi üzerinde kararlar alacak olan komite, yarın Odada toplanacaktır. Karaşi 2 2 (A.A.) Karaşi açiklarmda bir gemi batmış ve 19 kişi bo • ğulmuftur. Memleketimizin her tarafında halkın saylav seçimi için göster diği alâka pek büyüktür. Bütün yurddaşlar, müntahibisani seçimi için rey sandıklarınm başına kosmuşlardır. Yukarıki resimler bu alâ~ kanın canlı izlerini gösteriyor. Yukanda sağda Konya, solda Bilecik, aşağıda sağda Kütahya, solda Yalovada yurddaşlarımızı sandık başlarında ve reylerini kullanmağa giderlerken göstermektedir. Bir deniz faciası Balta ile kafasını kestiler Breslâv 22 (A.A.) Komünist Paul Hahn, Breslâv hapisanesinde balta ile idam edilmistir.
