19 Eylül 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

64 çıktı üncü cüzü .HAYAT Ânsiklopedisi J ne NO 3 7 2 6 Telgraî <n mektup adres!: Cumhurlyet, Istanbul Posta fcutusu: Istanbul, No. 248 re matbaa urıyeC Çarşafllba 19 EjflÛİ 1 9 3 4 kısmile Matbaacılık ve Neşriyat Şirfcett. 24299 242S<0 HAYAT Ânsiklopedisi ncı cilt hazırdır. Cüzlerinizi bir an evvel ciltletiniz 6 Telefon: Başmuharrlr ve evi: 32366. Tahrir heyeti: 24298. îdare Cemiyeti Akvamın ikincikânun içtimaına biz riyaset edeceğiz! Jürk milletinin Milletler arası Hayatında kazandığı Yüksek mevki eruhde ettiği yüksek insanlık vazifesini ifada bugün için temin edebildiği muvaffakiyet derecesi ne olursa olsun Milletler Ce miyetinin nîhayet irısanlığa şeref verecek büyük bir toplantı roerkeri oldu ğunda şüpheye mahal yoktıır. Kendi sine ait hıuusî mülâhazalardan dolayı Şimalî Amerika Birlesik cumhuriyetle rinin zahiren ve maddeten değflse bfle herhalde roanen dahil sayılabfleceği Milletler Cemiyeti bugün bütün beşeriyet^n en yüksek karargâhı ohnak sıfat ve meziyetini bibakkin haizdir. Japonya ile Almanyanm cemiyetten uzak bulunmalan kendflerine ait siyasî meıı • f*at!erm müdafaası maksadHe iîtizam edilmis tabiye tedbirlermden ibaret olup hakikatte bu devletlerin de cemi yeti kücük veya hükümsüz saymalarma arhk imkân yoktar. Büyük dost ve komsumuz Sovyetler Rusyasmın da iştirakile cemiyetin manen ve maddeten pekçok knvvet ve hay$iyet kazanrms olduğu da malumdur. Son günlerin Türkiye hesabma pek ziyade memnu niyetle karşılanacak mes'at bir hadiseti olarak muietimht iste bn Mflletler Cemiyetinin konsey azalığma seçOmiş bolunuyor. Bu güzel baberin bütün va tan mubitînde pek haklı bîr sevinç ve Eftiharla karfdanmtf oldoğunda bizim zerre kadar suphemiz yoktıar. Muzaffer tstiklâl savası, Lozanda hür ve müstakfl Türkiye, Milletler Cemiyetine azalık ve nihayet işte bn ce • miyette konsey azalıği... Bonlar da aneak on, on bir yıllık siyasî hayahmıznı mületlerarası vaziyetine ait başlıca neyrengi noktalandır. Türk milleti da» hilen on, on bir yıla, asırlara zor sığar Enkılâplar sıkıştırmif olduğu gibi gene bu müddet zarfmda en büyük dünya devletlerile beşerin mukadderahnı muxakere ve hal için ayni masada mevki almak payesine kadar yükselmig bulunuyor. Bu şeref doğrudan dogruya böyâk Türk milletine aittir, ve biz her birimîz ve hephniz o büyük varlufrn erkân ve eczasmdan olmakla müftehiriz. 1 Nafıa Vekilinin teşebbüsleri Tramvay Şirketine yeni yollar yaptırılacak Şirket talebe ve amele için tenzilâtı kabul etti, Şark Şimendiferleri tarifesi de inecek Nafıa Vekili Ali Bey dün de şeh [' rimizde sirketler etrafındaki tetkiklerine devam etmistir. Vekil Beyin buradaki tetkikatını ikmal eftmek üsere daha on beş gün kadar şehrimizde kalacağı anlaşılmaktadır. Rusyanın azalığı 38 reyle tasvip edildl Cenevre 18 (A.A.) Anadolu ajansmın hususî muhabtrinden: Dün Milletler Cemiyeti umumi he • yetmde meelb için gayridaimî azalık • lar intihabı yapılmtstır. Çinin lekrar intihap edilmek hususundaki namzetliği reddedfldikten sonra yerine Türkiye 5 2 murahhastan 4 8 inin reyile mtihap edilmîstir. Bütün heyeti murahhasalar ve gazetecfler nezdinde sarkta ve garpte «trfh ve müsalemet amili olduğu muttefikan teslim edilen Turkiyenin mecuse intilıabı derin bir memnoniyet ve al kıslarla karsdanmıstır. Türkiyenm mecliste devam edecek olan faaliyetinin gerek umumî heyet gerek mecliste pek kıymetli ve meskâr neticeler vcrece«înde buradaki eflcârı umamiye müttehh • tir. tntihabab muteakıp içtimada bazır bulunan bütün haridye nanrian Tev • fik Rüstü Beyi bararetle tebtik etmiş Ierdir. Meclisin gelecek kânunusani toplantismda Türkiye riyaset edecektir. Cenevrede mevkiimiz Konseye seçilmemiz derin bir memnuniyetle karşılandı. Avrupa efkârı umumiyesi, sulh âmili Türkiyeden mecliste büyük hizmetler beküyor Büyük bir telsiz istasyonu Nafıa Vekâleti tarafından An • karada büyük bir telsiz istasyonu insası mukarrer bulunmaktadır Bu istasyonun inşası için Rus mü tehassıslarilo mutabtk kalınmıştır, Telsiz istasyonile teknik teçhiza tının 700 bin liraya malolacağı an lasılmaktadır. Bu telsiz için 300 bin liraya bir elektrik istasyonu da ieışa edilecektir. Diğer teferrüatile beraber yeni Ankara telsizi 1 milyon 200 bin liraya çıkacaktır. İstasyonun neşir kuvvetinin 150 kilovat olac«gı söylenmektedir. Jlalyan basmurahhası bizi tebrik ediyor Cenevre 18 (A.A.) Ana<folv Ajansınm hususî muhablrinden: Türkiyenkı Milletler MecIİsine intihabı dolayısile ttalyanın Başmu rahluuı Baron AIoUi Anadohı A janaırun hosusî nruhabirine atideki beyanatta bulunmustur: (Mabadi ftestncı tahifed*) tstanbuldaki telsizlerin tslahı Telsiz istasyonlarımız üzerinde Iramvay şırketi müdürü M. Hansea Nafıa Vekâletince yapılan son tetkikat su neticeleri vermiftir Osmf • • telsiz istasyonu teç • hizat ve ve mebani itibarile ku • (Mabadi dSrdSnca tahifede) Celâl Bey Safranboluda M. Litvinof ve Tevfik Rüştü Bey Cenevrede bir içtimadan çıkarlarken İktısat Veküimiz, demir ve kimya sanayünin kurulacağı yeri tayin etmek Safranboluya gitti Zonguldak 18 (Hususî muhabi • rimizden) iktısat Vekili Celâl Bey demir ve kimya sanayünin kurulacağı yeri tayin etmek ve Zonguldakta ve bütün kömiir havzasında tetkikatta bulunan mütehassıs heyetin tetkiklerini yakından takip etmek üzere bu sabah Safranboluya hareket etmistir. Vekil Bey, Vali Halit Beyi, yol faaliyetinden dolayı tebrik etmis, Ankaradan itibaren en iyi yolların Zonguldak vilâyet hududundan başlaciiğını »öylemistiır. Rüştii Yeni Alman tayyareleri Ingilizleri korkutuyor Saatte 400 kilometrodan fazla uçan bu tayyarelere bugünkü tayyarelerin yetişmesi imkânsızdır Reisîcumhur Hz Vlemlekette bir tetkik seyahati yapacaklar Ankara 18 (Telefonla) Teşrinievvel bid<ayetinde Gazi Hazretlerinin memleket dahilinde bir tetkik teyahatine cı kacakları ve bu seyahati bitirdikten sonra Ankaraya avdet bayuracaklart anlaşılmaktadır Vekil Bey Boludcn geçerken Bolu 17 (A.A.) İkUsat Vekili Celâl Bey bundan evvelki Zongul 'ak Celâl Beyefendi bugün Ankaradan seyahatindc Basmuharririmhd* Kızılcahamam yolile Zonguldağa beraber geçerek Gerede kazasında yarım yemeğini yedikten sonra aat 13 te saat kalarak iktısadî vaziyet hak yollarına devam etmislerdir. Vekil kında malumat almıslar, Geredenin Bey habersiz geldiklerine rağmen meşhur Esentepe mesiresinde oğle (Mabadi oesincî sahifede) ııtıııııtııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiıııııııııııııııııııııııııııııiMiıııııııııııııııııııııııııııııı ıınııilHtnnııııııııııııııııııııııııııııiMiNiııııııııım Sovyetler Rusyasınm istiraki vesile Bİle Milletler Cemiyetinin gerek kendi rlahilinde, gerek bizlerin nazarlarmıızda geçirdiği tekâmülü kaydetmiştik. Biz Milletler Cemiyetine bundan îki sene evvel 18 temmuz 1932 taröunde fttifakla kabul edilmek suretile ve a! lcıslar içrnde dahîl olmustuk. M'lletler Cemîyetme dahil olusumuzun o zaman l>St&n d&nyaca ne büvük alâka ve e • hemmîyetle telâkki edilmiş olduğunu bugün memnunryetle hahrlıyoruz. Mflletler Cemiyetinin büyük mecKsi o gün hep Türkiyeyi metederek goklere çıkaran bir destan gülbankine sahne ol mustu. O vesfle ile muhtelif parlâmenlolarda ve ezcümle Fransız Meb'usan meclismde yapılmıs olan tezabürler fnfflî tarihmvze c'dden şeref verecek yüksek hadiselerdi. 1 Parlamentolar konferansı 24 eylulde açılıyor Yıldızdaki hazırlıklar bitmek üzeredir B jnebnilel parlamentolar birliği konferansı hazırlıklsrı bitmek üzere dir. Konferans eylulün 24 üncü günü Yıldız sarayınm merasim salonunda toplanacakbr. Tesbit edildiğine göre konfrransa otuzdan fazla p:rlâmento istirak ede (Mabadi 3 üncü sahifede) Gümrük kolaylığı .Seyfi ve Hasan Beyler Iskenderiye hattındaki zorlukları tetkik etmek üzere dün Mısıra gittiler %Jmanlaın Ingilizleri korkatan yeni tayyarelerinden birt Almanyanm tayyare insasında fev kalâde terakki etmesi Fransada ve hattihara değer dereeesi ehemmiyetle düfünülmeğe lâyıktır. Bunu büyük milletimizin insanlık âlemindeki medeniyet seviyesine en yeni yüksek bir delil diye alabiliıiz. Büyük Gazi gibi, değerli tsmet Pasa gibi evlâtlara malik bir mület zaten yüksek tanınmayı bin bir delille hak etmişti. Bu keyfiyet MiUetler Cemiyetinde bütün msanhgın en salâhiyettar mumessülerile dün • denberi bir kere daha cihan efkân umumiyesinin tasdikına iktiran etmis olu yor. Milletler Cemiyetinin başlıca mak sadı harbe mâni olarak sulha hizmet etmektir. Bu ideal, son heyeti dediği gîbi yede Tevfk RüstS B bizim yalnız sözle kabul değfl, filen de teyit ettpimiz çok yüksek bir mafcsathr. Cemqretin giderek bu raaksadı kat'iyyen teoun edecek en müe*s:r usulü kesfedeeeğini kvvvetle ümit ediyo • ruz. Turkiye bu yolda bütün kuvvetile ta Ingilterede büyük endise ve heyecan (Mabadi 3 üncü sahifede) cemiyetin muzahiri olduğunu ve ola cağını açık ifade eder. Son intihapta Türk milletine tevec • cüh ve muhabbetlerinin en parlak de lillerini vermiş olan bütün nvlletlere teşekkür etmek borcumuzdur. Bunların içinde tran gibi bize muhabbetler'ni kendi namzetliklerinden memleketi miz leh'ne feragat etmek derecelerine götürmüş olanlar vardır, ki bütün bu pek ileri dostluk tezahürlerini daima minnetle tahattur edeceğimizi burada bütün Türk miîleti efkânna tercüman olarak alenen ve bütün samimivetimiz . Ie arz ve beyanjetmeği en. zevkli.va lifemfa biliyorprJ * j ujt; So«r»öz olarak büyujt; inilletlerarası hayahnda kazandığı «on parlak ve ytlksek T&evkjden dolavı Türk kalb;m:zin bütün heyecanlarile alkış Iıyoruz, ve alkıslıyoruz!... YUNUS NADİ Meb'usları davet Büyük Millet Mrclisi parlamentolar grupuna mensup azayı kiramm 22 eylul cumartesi günü saat on beşte Yıldız sarayında parlamentolar birliği Türk grupuna tesrif buyunnalan rica olunur. IHIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIlllMlMlllllllllllllllllllllllllllllillllllinillllMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIHinilllllllllllllllllllllllllllllPIIIIIIMIIIIIIIlMIMIIIIPIIIIIIIIIIIII Malumdur ki Milletler Cemiyeti esa«en bîri heyeti umunvye divebüece • ğimfz müsterek devletlerin bütiin mu rahhaslanndan mürekkep büyük meclisle diğeri daimî ve muvakkat on üç azadan mürekkep bir konseyden mü tesekkildir. Bunlann haricinde cemiyetin Lâhey adalet divanından ibaret yüksek bir müessesesi ve başlıcası si lâhlarra azaltılması konferana olmak Gzere bir hayli tâli tesekkülleri vardır. Bütün bn teşkilât îçinde cemîyetîn en mühim uzviyeti onun bir nevi icra vekflleri heyeti demek olan konseyîdir. fste şlmdi Türk milleti büyük meclis beyeti umumiyesinde mevcut 52 mil letten 48 mm kahir ekserîyetile bu konsey azalığma seçilmi» bolunuyor. Büyük küçük bu kadar devlet ve mflletin bu kadar yüksek ve parlak teveccüh ve muhabbetine mazhar olmak için milletlerarası hayatında Türk m'Iletine verilen kıymet ve itibacın hürmet ve if J Seyfi ve Hasan Beyler hareketlerînden evvel tstanbul Gümrük Başmüdürü Seyfi ve Muhafaza Başmüdürü Hasan Beyler, gümrük kontrol ve muayene usullerkıi tetkik etmek üzere, dün, lzmir vapurile İskenderiyeye hareket etmislerdir. Kendilerine Muhafaza îfumandanhğı memurlarından Talât Bey refakat .etmeîctedt). \g" Seyfi ve Hasap BeyUjyn b yahatleri şundan ileri Pire vejskenderjye^e Işliyen vapurlarımız dönüş seferlerinde 'tştanbulda »ıkı b:> gümrük ve polis 3nuayenesine tâbi tutulmaktadır. Bu vapurlar gidiş ve dönüşlerinde İz mire <îe uğrarlar. Binaenaleyh ts tanbula dönüşlerinde bu vapurlarda güna ük ve polis muavenesine tâbi tutulmaması iktiza eden tzmi yolculart da vardır. Haibuki bu yolcular, Pire ve tskenderiyeden gelen yolculara tatbik edilen kontrol ve (Makadi 3 üncü sahifede) Bugün: 3 İİncfİ s a h U e d e hm\r Panayinnıo pilânçosu 4 ÜtkCÜ •ahtfede Balkan şarapıyonası