64 çıktı üncü cüzü j HAYAT Ansiklopedisi İI n 0 7 0 7 tSTANBUL CAĞALOĞLU Pureomho 9fl Culnl IQQ/I Blie NO. O f £ f Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet, İstanbul . Posta kutusu: İstanbul, No. 246 rBrŞclTlüB L\i tyiUl 1 3 0 4 Telefon: Başmuharrir ve evi: 32366. Tahrir heyeti: 24298, İdare ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşriyat Şirketi, 24299 24290. umhuriyet HAYAT Ansiklopedisi acs cilt hazırdır. COzleriaizl bir an evvel ciltletiıüz 6 J Türkofise bir iş: Tazç üzümlerimize Mahreç bulmalıyız u sene memleketin birçok ye rinde ve ezcümle ihracat kabiUyet ve kolayhklannı haiz ts • tanbul hinterlândmda fazla üzüm hasd ohnıiftur. istanbul hinterlândı dediği • miz zaman Bursa, tzmit, tznik ve bü tün Trakya havalisini hep beraber kastedîyoruz. Zaten bütün bu muhit, merkezi tstanbul olan ikhsadî bir sahadır. Bu sahaya başka bir ifade ile Marroara havzasi demek te caizdir. fste bütün bu havalide bu sene yemiş ve tahsisen üzüro mahsulü fazladır. Bu mahsulü flıracata göndermekle kiymetlendirmek lâzımdır. Eğer Türkofis bazı acele tedbhIer alrrsa bu imkânı hatta bu sene içfn pekâlâ hazirhyabilir. Onun için kendisinden çok iş bekledigîmiz kıy metli müessesemizin bu mevzu üzerine dikkatmi çekmefe koştuk. Uzümun ve diger yeraişlerin tstan • bul piyasasmdaki fiatleri bile bu mah•ullerimis yetiştirmekle uğraşanlann muşkul vaziyetlerîni göstermege kâfi dir. Beyoğhmun en mutena yerindeki perakendeci manav en nefis çavusüzümünü 2025 kuruşa satmak icm acaba rençperin eKne ne geçiyor? Üzüm küfen oraya gelindye kadar hiç olmazsa dört beş elden geçiyor, ve belki hâlâ bir kere adraa kabzunallar denilen berzaha benzer geçide ugruyor. Arayerde nakliye masraflan da var. O balde hiikmedebiliriz ki bu enfes üzüm rençperin eünden 67 kuruşa çjkıyor. Bağcılığm bînbîr teblîke ve zahmetile üzüm bagı üzerinde çahşan aflenin hayat yükleri gözönüne aJnunca bu miktan pek az bularak zavallı rençperin haline yan • mamak elden gelmez. Fazla olarak gorül&yor ki bütün mahsul, yalnız Türk pazarlannm azçok değer pahasfle istihlâk edebflecegi mflctardan Ttyadedir. Hiç olmazsa bîztm kulaklaranua kadar aksetmekte olan rivayetler bu merkezdedir. Biz büiriz ki bn ziyadelik bizim önümüze öyle altından kalkılamıyacak kadar zor bîr ihraç meselesi çıkaracak bat ve halde değildfa*. 4050 vagon taze üzüm ihracmı mamkün küsak vaziyet! ıslah ede > biliriz. Zaten bu iş içm henüz teşkilâth olmadıgımtz cibetle bu sene için bir • denbire bundan fazla ihracat yapabflmeği düşünmekliğunize de mabal yoktur. Acele alacagmnz tedbirlerle bu sene bu kadarlık bile ihracat yapabilsek ortahğın ağır yükünü kaldırnnş, vazi yeti hayliden hayliye düzeltmiş oluruz. Türkofisin bu münasebetle alabile ceği tedbirleri de arzedelim ki onlar şu noktalarda toplanır: 1 Nakliyahn temmi 2 Bu işe elverişli ambalâj yap > tınlması, 3 Avrupada hangi merkezlere gönderileceğmin tayini. Bizimle ticarî münasebetleri mev • cut olarak taze yemiş istihlâk edebfle> cek Avrupa memleketleri malumdur. Ofis oralardaki mümessillerile telgraf muhabereleri netîcesinde istihlâk vazi* yet ve kabiliyetmi en seri sorette öğrenerek bunu alâkadarlann ıttılaına arzedebüir. Eğer taze üzüm nakli için hususî vagonlar lâzunsa hükumetimizin müessir müdahalesile bunlann tstanbulda alâkadarlannra emrine amade tutulroası azamî bir haftalık istir. Üzüm ambalâk hususunda binnefis Türkofisin kâfi malumata malik olduğunu biz bfliyoruz. Bu ambalajlan memlekette bugünden yarına denilecek bir süratle ihtiyaca kâfi miktarda hazırlıyacak millî müesseselerimiz mevcuttur. Bütün bunlar hep birden harekete ge trrümekle taze üzümlerimiz muayyen hedeflere dogru sevkolunacak hale gelebilir. Türkofis bu şartlarm. temin olunduğunu ilân ettiiH gün birden fazla îhracatçı tacîrimizin taze üzümlerî ala rak hemen sevkiyata baslamak için derhal faaliyete geçeceğini biz temin ederiz. Hele bu ihracat bir de banka kredisile teyit ve takviye ohmursa mese • le kat'iyet peyda edip çıkar. I Bütün bu isler Türkofisin vazifesi dahilinde olduğu gibi alelâcele temin olunmasmı istediğuniz taze üzüm ih racatı da Ofisin halledemiyeceği bir mesele değüdir. Hatta biz bu meseleyi daha ziyade basitleştirerek Türkofisten yalnız taze üzüm nakledecek vagon • îann s&ratle îhzar ettirilmesini, bunlar Gazi Hz. nin seyahatleri Büyük Reisin bugünlerde Karadeniz Vilâyetlerine hareketleri muhtemel retleri bugiin AnAnkara 19 karaya hareket (Telefonla) edeceklerdir. Gazi Hazretleriİsmet Pasa nin çıkacakları Hazretleri, evveltetkrk seyaha ki geceyi Tokattinin yakmlaştı lıyan otelmde geğı anlaşılmaktaçirmisler, dün öğdır. Bu seyaha le yemeğini de te Karadeniz • otelde yemisler* den baflanması dir. muhteme I d i r. Dün öğleyin Reisi c u m h u r Büyük Millet Hazret l e r i n e Meclisi Reisi KâDahiliye Ve zım Pasa Hz. le kili Şükrü Ka Dahiliye Vekili ya Bey refakat Şükrü Kaya, Miledecektir. lî Müdafaa Ve • •*• kili Zekâi ve B. Reiticamhar Hz.nin geçen tenekt memleket seyahatlerinde halkm M. M. ikinci reisi müracaatleriîe alâkadar olurlarken alınmış bir fotoğrafileri Aldığımız maHasan Beyler Başvekile Tokatlı lumata nazaran Reîsicumhur yan otelinde mülâki olmuşlardır. Hazretlerinin bugünlerde şeh • İsmet Paşa Hazretleri otelden sarimizden mufarakat buyurtna at üçte ayrılmışlardır. ları ihtimali vardır. Büyük Reihareket buyuracaklan tahmin o Millî Müdafaa Vekili Zekâi Bey •in, Ankara telefonuoda bildiril • lunmaktadır. bugün Basvekil tsmet Paşa ile birdiği gibi buradan Denizyollan idalikte Ankaraya dönecektir. resinin bir vapurile Karadenize Başvekil İsmet Paşa Haz • Şark şimendiferleri tarifesi Yüzde 20 30 tenzilât arı gorulmuyor Şark Şimendiferleri fiatlerinin de Devlet Demirvolları tarifesi kadar tenzili i Şark Şimendifer Şirketinde bir heyeti umumiye (X ifaretli müdür M. Patkaldır) Nafıa Vekâleti Başmüfettişi Faik Bey dün Şark Drmiryollan tstanbul müdürü M. Paskalı ziyaret ederek uzun müddet gbrüşmüştür. * Bu görüşmede Şark Demiryolla rmın esas ve banliyö hatlarında yapılması mevzuu bahsolan son tenzilât işi görüsülmüştür. Şirket, tenzilât hakkında merkezin telgrafla verdişr talimatı müphem gördüğünden tafsilât istemiştir. Fakat yüzde 20 30 tenzilât nisbeti gidipgelme veya yalnız gitme biletlerine münhasD bulonsa dahi esas itîba rile az görülmektedir. Otobüs re * kabeti olduğu için Şark Demiryollan banliyö hattmda daha fazla tenzi içtimat İsmet Pş. Hz, bugiin Ankaraya avdet ediyorlar İsmet Paşa Ankaraya gidiyor Yunan muhalifleri gene vaziyeti bulandırdılar! Reİsicumhur intihabı geri kaldL Venizelos ahvalin inkisafını beklemek üzere Gride gidiyor Atina 19 (Hususî) Hüku. metle muhalif • lerin kendi noktai nazarlartnda ısrarlanndaa dblayi vaziyeti si yasiye yeni bir safhaya gtrmiş tir. Ağlebi ihti male göre reisi • cumhur intihabı iki ay teahhura uğrıyacaktır. Bu müddet zar • fmda ber iki taraf M. Venizelo* M. Çaldarîı yekdiğerile müzakeratta bulunmı darisin riyaseti altında toplanarak vaziyeti siyesiyeyi müzakere et yacakttr. (Mabadi altınct sahifede) Nazvlar meclisi Başvekil M. Çal Cemiyeti Ak^amj Umumî heyeti Rusyayı 38 reyle Kon sey azalığına seçti Cenevre 19 (A.A.) Akvam Cemiyeti heyeti umumiyesi 3 muhalif, 7 de müstenkif reye kar1 şı 39 reyle Sovyetlerin Cemiyete kabulüne karar verdikten sonra, mezkur hükumete, Cemiyet konseyinde daimî bir azalık tevcih etmiştir. Bu tevcihin aleyhinde rey veren olmamışsa da, yedi devlet müstenkif kalmıştir. lât yapmak icap ettigi halde ya • pılmamıştrr. Halbuki Devlet Demiryollan banliyö hattı ücretleri, Şark DemiryoUarmın banJîyö haitmdaki ten» zilâtli tarifesind'en çok daha ncu» dur. ( Bilfarz, Devlet Demiryollan bam IiyS hattında gidip gelm« bîrincl mevki 34, ikinci mevki 22, fiç&ıeü mevki 17 küsur kuruştur. Şark De • miryollan banliyö hattmda ise gi • dip gelme birinci mevki 80, ikinci mevki 60, ücüncü mevki 40 kuruşttK Haber aidığımıza göre Nafıa Va* kâletüe Şark Demiryollan arasmd4 banliyö hattı ücretlerinin daha bir (Mabadi 3 üncü aahîted») Tfakya komitaşı kendi kendini feshetti Komita, bütün emel ve gayelerini bugünkü hükumete devreden bir tebliğ neşretti! Sofya 19 (Hususî muhabirimizden, tJefonla) Trakyayı kurtarma ko mitası, yani Trakya ihtilâl teskuatı, kendi kendini feshettiğine dair Bulgar gazetelerine şu tfbügi göndermiştir: « Trakyayı kurtarma komitaşı Bul garistandaki yeni idarenin dört ayltk faaliyetini, devlet otoritesinî memleketin her tarafında hâkim kılabumesi ve sîmdDn hükumetin, mrmleketin dahilî ve haricî siyasetini sımsüa elinde tutup Balkan Harbinde müttofiklerin birbrr lerile harbetmesine sfıbep olan 16 ha ziran 1913 hâdissi gibi müessif hâdise lere sebebiyet vcrip Bulgaristamn ka zandığı zaferlori artık yok etmîyeceği • ni nazan itibara alarak bugünden itibaren bütün şubelerfle birlikte faaliyetine nihayet verdiğini bütün Trakya muhaeirl'rine ve Bulgar efkân umumiyesi • ne beyan eder. Trakyayı kurtarma ko • mitası, Trakyanın sadık rvlâtlarma büyük bir Bulgaristan yaratmak için ça lısan bugünkü idareye bütün kuvvetlerfle yardım etmelerini tavsiye ed<r.» Memduh Talât Kibrit fiatleri daha da inecek! Büyük kutuların 60, küçüt kutuların 50 paraya tenzili kararlaştı 7 sinden 70 ine kadar Italyada herkesin 8 inden 55 ine kadar asker olduğuna dair kanun çıktı Roma 19 (A.A.) Deyli Telegraf muhabirinden: M. Musolini tarafından dün nesredilen bir kanun hükmünce, bundan böyle her İtalyan 8 yaşından 55 yaşına kadar askerdir. Başvekil, bu hususta kabineye verdiği izahat arasında, faşist devletle, vatandaşlık ve askerlik sıfatlarının birbirinden aynlmaz oldugunu söylemiştir. Kabine yeni kanunu ittif akla tasvip etmiştir. Matbuat, bunun, fa şist rejimi tarafından şimdiye ka Yeni kanuna nazaran çoktan asker dar alınan tedbirlerin en ehemmiolan, M. Musolininin çocukları 8 yetlilerinden biri oldugunu yaz • sene evvel tstcmbula geldikleri maktadır. zaman nillHIIIIMIItlllllllllllllllllllllllllllllinillllillllllllllllllllllllllllllllllllllMllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllHllllllllllllllllllllllllllllllllllll burada dolduruldukça gidecekleri yerlere süratle sevklerinin teminini ve bir de banka muzaheretini istemekle iktifa edebiliriz. Mallann Macaristanda, A • vusturyada, Almanyada ve diger memleketlerde plâsroamnı bu işle alâkadar olacak ticaret erbabma bırakroak^miirakündiir. Piyasada kulagı delik ve^bu ise ebü ve erbap birçok •vatandaşunız bulunduğunda ve bu Itolaylıklann te • min edOmesini müteakıp onlann der • hal ortaya çıkacaklarmda bizim süp • hemfz yoktur. Banka yardımında Trakya komitamnm, büyük Bul • • gariatana ve Trakyaya dair va zifelerini kendisine tevdi ettiğini bildirdiği Bulgar Başvekili Kimon Georgief istanbul kibrit fabrikannda kib ritler ve kutular istif edilirken... Hükumetle kibrit şirketi arasında bir cihet tasavvur edilmemelidir. Bu aktedilen imtiyaz mukavelesinde kib • yardım, bütün mes'uliyetini kendileri rit fiatlerinin tesbit suretini tarif eden deruhde eden tacirlere ale'.usul zaten bir madde vardır. Bu maddeye göre üç her bankanın yapacağı ticarî krediden ayda bir iki trraf murahhaslanndan mü ibarettir. Taze üzüm ihracı gibi bir iş(Mabadi ıdttıncı aahifede) te meselâ Ziraat Bankası bu yardımı biraz da k«ndisîne ait bir vazife ifasr tehaiükile yapar veya jrapmabdu diyedüşünürnz. Bonaetnin TtıaOncB •aMfiede M. G. lcalesi Hulâsa bîzce iftn yapılnvyacak hiç4 iincfi sanlfede Kanser îrsî m!, sari mi. "bîr tarafı yoktur ve onu işle bu halile / Amerikada pamuk vaziyeti. Türkofisin gayret ve himmet gözü e 5 taıci sahifede Çocuk »ahıfesi oune koyuyoruz. YUNUS NADt Ilmin cehaletle, serbest fikrin taassuola mücadelesi Bu mOcadeleyi ve harikulâde meraklı safhalarinı M yakında Cttmhısriyettf te takip edeceksiaiz Bugün: