14 Mayıs 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

j* Silâhlar meselesinde müşkülât artıyor Pari» 13 (A.A.) M. Hendersonla M. Bartu arasında cereyan eden miikâlemeler, alâkadar mehafilde silâh lan bırakma meselesi hakkında hiiküm süren bedbînliği artırmaktan baska bir ise yaramamıştır. Maamafih, konferans herhangi bir muvaffakiyetsizliğe uğra dığj takdirde, bunun vebalinin M. Hendersona ait olmıyacağı teslim edil roektedir. Diğer taraftan, Almanyanm barbiye bütçesindeki tahsisat fazlalığı bu devletin yeniden silâhlandığına delil oldu ğundan Fransa, emniyet meselesini baska zaviyeden görmeğe ve kendi mödafaa silâhlanm emniyetini kâfil olacak bir nisbete eriştirmeğe mecbu > riyet h'ssetmektedir. Paris 13 (A.A.) Bahriye Nazın, hükumetin 1934 senesi için istenflen bahriye tahsisatmın mustacelen tnüza • keresini meclisten talep edeceğini söy ELGRAF HABERLER Malî vaziyet lemiştir. Bu tahsisatla büyük bir knı • vazör ye müteaddit deniz tayyarelerinin insası mutasavverdir. Ankara 13 (A.A.) tçinde bulunduğumuz malî senenin nisan ayı nmavetine kadar rmıihtelif versrilerden tahassül eden on bh aylık varidat yekunile geçen malî senenin ayni avlarına ait tahsilâti roukayeseli olarak asağıda bildiriyoruz: Bu senenin on bir aylık tahsi . lât yekunu gecen senenîn on bir avma nazaran b?r milyon yüz bin küsur 1;ra fazladir. 19S2 1933 4,474,800 3,710.108 11.000 405 10,695 044 493.433 35,277,384 10 637,420 2.725 661 327 005 703 292 4 560 445 1.215 660 920 776 559.782 170,893 27,612,730 1,298,738 1,471,296 607,529 1,260.329 975,665 1,128,575 632,024 5,920.796 9,004.906 12,754,752 150,385,186 M. İevtiçie konuşulacak meseleler Bartu Henderson mülâkatı bedbînliği arttırdı, Fransa da Almanya da silâhlanıyorlar 11 aylık tahsilât, geçen Romanya Hariciye Nazın M. Titulesko da Hariciye 8eneden fazla Vekilimizle birlikte Belgrada hareket etmistir (Birinci sahifeârtı mabat) rak bir giin kalmağa davet ehniştir. Tevfik Rüştü Bey Romanya Yuguslavya hududunda Yugoslavya hü • kumeb tarafından emrine amade tutu?an hususî bir trenle yarın öğleüstii Belgr'.da muvasalat edecektir. Türkiye Hariciye Vekili Romanya Yugoslavya hududunda protokol müdür muavini M. Probiç tarafmdan karşılan^caktır. 9*lgrada muvasalatmdan sonra Tevf3t R^rtö Bey Yugoslavya Hariciye Nezaretinde M. Yevtiç tarafından serefine venlecek öğle ziyafetinde hazır bulunacaktn. Yann aksam hassa alayı zabitan mahfilindfc bir ziyafet venlecek ür. Poıitika gazetesine nazaran, yann öğledra sonra ve sah günü Tevfik Rüştü Beyle M. Vevtiç, beynebnilel vaziyetle münasebettar olarak Balkanlan ve her iki memleketi alâkadar eden bütün metelder üzerinde müzakeratta buhjnacaklardn*. ker ve mürsit bir şefin idaresi altında elde ettiği terakkiyat, tarihin büyük mucize'erinden biri olarak kalacak o lan büyük milletiniz idn, hepimizht besledieimiz bozuhnaz dostluJhm ve hu dutsuz takdiratm nakili olmamzı rica ederim.» Tevf'k Rüstü Bey de hulâsaten şunlan soylemistir: « Hakkımızda gösterilen husnü kabulde, müohem ve suursuz bir sempati eserini de<nl, düsünce ve arzulan • mızı içinde birlestiren ve en yüksek ülküden mülhem mütekabil ve tam bir anlasmanın hakh neticesi olan suuriu dostluğun parlak bir delilmi görmek liğime müsaade edilmesini rica ederim. Bu ülkü sulh ülküsüdür. Başvekil Hazretieri, büyük dav<tlar behemehal en çok hâdimi olanttavalar değildir. Dünva hâlen övle bir nun zara arzetmektedir ki, bundan nevmit olmamak icin sayani kayit bir ruh kuvveti ve adalete ve binaenaleyh hizmet edilen sulh davasnun nihaî muvaffa k'yet'ne sarsılmaz bir îman mevcut olmak icap eder. Romanya hükumeti ve memieketinizin haricî siyasetini idare eden ve kendisine burada bir kere daha takdir ve hayranlığımı ifade etmekten zevk duvduğum devlet adanu, bu esas meziyetlerin en yüksek derecesi • ne erismis olduklannı şimdiye kadar gostermişlerdir. Memlekeanizden gö • türdüğüm intiba çok kuvvetli ve çok güzel dir.» Tevfik Rüştü B. Bükreşten Bel^rada gitti Dil Kurultayı Ikinci Dil Kurultayı ağustosta toplanıyor Ankara 12 (A.A.) T. D. T. C. Umumî Kâtipliğinden: fkinci Türk Dıii Kurultayı 18 ağus tos 1934 cumartesi günü toplanacaktv. Kurultaya Birinci Türk Dili KuralUymm azalarile cemiyetin çabşma kol larma ve bölüklerme ve merkez ve Aşan teskilâtma seçflmiş olan cemiyet azalan istirak edecektir. Bunlar arasmda tkinci Dîl KuruUayın* filen istirak arza ve imkânına malik olanlar, nihayet İ S temmuz 1934 tarihine k»dar cemiyetin umumî kâtipliğine yazı üe müracaat ederek is:m ve adreslerini bildiraıeli • dir'er. tk'nci Dil Kurultaymda bir tez irat etmek istiyenler tezlerini yazarak ni hayet 15 temmuz 1934 aksamma ka d?r cemiyetin umumî kâtipliğine gön • derebflirler. Tezlerinhı bir hulâsası basıh ola rak azalara tevzi edilmesînf arzu edenler, tezm dortte birini aşmamak sartî Ie bovle b<r hulâsayı da umumî kâtip • liğe gönderebilirler. 15 temmuz 1934 aksamından son • ra gerek Kurultaya istirak ve gerek tez icin yaD'.lacak müracaatler hiç olma • mTS gibi tutulacakhr. Kurultaym sürdü?u müddette dm • lejrci olar'k gelmek îstiyenler de temmuz 19^4 sonuna kadar umumî kâ • tipl'ğe müracaatle isim ve adreslerini kavde*ttrmelidirler. Kurul*ay müzakereieri »yni zamanda radyolarla memleketin her yerinden dmlenebîlecektir. Kurultaym ruznamesf aynca flan e* dilecekb'r. Almanya rilâhlanıyor Vaşington 13 (A.A.) Ticaret Nezaretinin netretmis olduğu istatistikler, Almanyanm Amerikadan tedricen artan bir nitbette tayyare levazma sa • bn almakta devam eyledigini göstermektedir. Son mart ayı zarfında Almanya, Amerikadan bu turetle 249,480 dolar mukabüinde 47 tane tayyare motoru satm ahnıstır. 1934 lenesinin ilk üç ayı içerisinde Alman mubayaatanm yekunu 122 motöre baliğ olmıtftar. Almanya stmdiki halde Amertkan tayyare fabrikalannm en iyi müşte • rist olup, ihracabn üçte biri bu mem • lekete vaki olmaktadır. Dahilî istihlâk vergîsi nnıtsıınıııııııııniıınıınflii! Mektepli nalbant yetiştirilecek Buna daîr olan lâviha Meclise verildi Vergi kanununa müzey yel lâyihanın esasları Ankara 13 (Telefonla) Dahilî istihlâk vergisine müzeyyel bir kanun lâyihası elyevm Bütçe Encümeninde müzakere edihnektedh*. Ma liye Encümeninm kabul ettiği lâyihanın esaslan şunlardır: 1 Aşağidaki maddelerden ki Io başnıa hizalarında gösterilen miktarda istihlâk rescni gümrüklerce ithal sırasında tahsil olunur: A Tarife kanuntmucı 69S inci maddesinin A frkrasinda yazılan maddelerden 6 kuruş, B Tarife kanununun 695 inci maddesinin B fıkraTinda yaulı maddelerden 4 kuruş 15 para, C Tarife kanununun 6 9 0 inci ınaddesinin D fıkrasında yazılı maddelerden 0 : 55 kuruş resim almır. Bu maddelerin muamele vergileri, dahilde tasfiye edilenlerfn dahiT istihlâk ver<rileri kanunlarına göre aynca tehsil olunur. 2 İthal iskelelerinde petroi, benzin ve müştakkatı gibi iştiali mad • delere de antrepo usulünün tatbikı için Belediye gazhaneleri müsait olan yerlerde paviyon ayrıltr. Müsait ohrayaa yerlerde Belediyeler veya ticaret odalan tarafından bu iş için gümrükçe eıverişli göriilecek antrepolar tesisi veya sergi usulü ihdas edilir. 3 Bu kanun neşri gününün geceyansuıdan muteberdir. Lâyihanın muvakkat maddesine göre bu kanunla istihlâk resmine tâbi tutulan maddelerin ithal ve ticareble meşgul olanlar, kanun mevkii naer'iyete konunca antrepo, ardiye, depo, gazhanelerle nakil vasıtalan üzerinde bulunan ve bu resme tâbi olan maddele • rin cins ve miktarlaruu bulunduklan mahallerin en büyük miiBdye metnuruna bir beyanname ile bildirirler. Sahf yerlerinde perakende satış için belediyelerce müsaade edilen miktar da mal bulundurulabilir. Bunun için beyan«î»me verilir. Ankara 13 (Telefonla) Nal bant tnektepleri ve nafbantlık san'ati hakkında bir lâyiha Meclise gel • miştir. Bu lâyihaya gore Ziraat Vekâleti Iüzum gordüğü yerlerde nalbant mektepleri açacaği, bu mek > teplerde nalbant yetiştfrileceği gibi nalbantlan da kursa tâbi tutacagı, işbu tesisahn her sene bütçesfnden aynlacak paralarla yapılacağı, mektepier açılıncıya kadar mektepli olmiyan naTbantlann askerî nalbant mekteplerindeki kurslara devam ed«cekleri yazılıdır. UçüncS madde nalbantlarm ha iz olacaklan evsafla nalbantlann vilâyetm baytar müdürlükler : r«''e tesçfl edibneleri lütuımından bâ • histir. Dokuzuncu madde ise mıh imalâthaneleri ve nalbant dükkân • lan hakkında ahkâım ihtiva etmektedir. Bu gibi eşhastan bir taahhüt rame alınacak, bu dükkânlar nhhî Belediye nizamnameleri ahkâmına ' 5 t>i oiacaktır. 4,313,956 arad verglsi 3 651,147 bina verglsl 10 556 497 hayvanlar > 10,923 508 kazanç verglsl 399.002 veraset vergls'j 33,866,577 gümrükler varl datı 12,666,406 muamele ver| gtei 4.347,896 dahüî istihlâk vergisl 287.807 av vergisl 592 690 nakllye verglsi^ 5 059 098 damga vergis'j 1,041379 tamı harçlan 799 823 mahkeme > 552,668 pasaport ve sa lre 35,113 mülga vergilerden tahsilât 25,775,000 inhlsarlar varidab 1,847.584 devlet ormanlan 1,195,399 satılan emlâk1 ten 629,998 fenerler ha alâta 1,153,682 askerllk mü kellefiyeti 1,028,612 cezalardan tahl &Uât. 1,176,131 mııteferrik ha| sılât 788.924 fevkalâde varidat 6 291,771 salr varidat 9,270,144 buhran vergisi' 13,487,779 muvazene ver| gisi 151.529.591 yekun Kralın ziyafeti Bükreş 13 (A.A.) Rador ajansı bildiriyor: Tevfik Rüstü Bey dfin Kralm daveti üzenne kîtap aergisini ziyaret etmiş ve nnllî harsm bu güzel eserinden pek iyi bir mfcba elde ederek tebriklerini bü dirmistir. Tevfik Rnştü Bey bundan sonra sa • r&ya gitmis ve cıada muhafaza kıt'asına mensup silâhlı bir müfreze tarafından selâmlanmıshr. Mıznca Türk miDî m>. rşnu çahnıstn*. Sarayda verilen öğle yemeğinde Kral fle M. Tataresko, M. Titulesko, M. Savel Radülesko, HamduIIah Suphi B. ve diğer bazı zevat hazur bulunmuşlardu. Vekil Bey yemekten sonra meçbul kahramanın mezannı ziyaret etmislir. Tevfik Rüştü Bey meçhul askerin mezanna merasimle bir çelenk koymos • tur. Bu merasimde Harbiye Nazın Je • neral Uika, Hariciye Müsteşan M. Sa • vel Radülesko, Türk Elçisi HamduIIah Suphi Bey, Kolordu Kumandanı Jene • ral îonesko, gamizon kumandanı ve diğer birçok yüksek z?bitler hazur bu hmmuşlardn*. Di! Cemiyetinin bir tebligı Ankara 13 (A.A.) T. D. T. C Umumî Kâtipliğinden: Cemiyetimiz tarafından neşredünıek' te olan «tarama dergisi» fasiküllermin tevzü işi vilâyetlerde Maarif Müdür lük'erine ve kazaWda Maarif raemur • roklanna tevdi edilmis, kendilerine birinci fasiküne bhükte birer tevzi listesî de gönderilmişti. Bu listelerden bazıia nnın, tevzi edilen zatlann nczalarile Iade edildi^i görülüvor. Tevzi listelerî derginin bütün fasiküllerini tevzide lâzım olacağmdan bunlann Maarif mü • dürlüğünde veya memurluğunda mu • hafazasile imzalann başka bir kâğıtta gönderilmesi lâzrnı geleceği tamimenı rica olunur. Romnnya trazeielerinin nesrivatt Bükres 13 (A.A.) Rador ajansı bildiriyor: Tevfik Rüstü Beyin zivareti bütün gazeteler tarafmdan hususî bfr Tnemnuniyetle kavdedilmektedir. A!man!arla yapıian ticaret mukavelenamesi Ankara 13 (Telefonla) Türkiye ile Almanya arasmdaki 27 mayıs 930 tarihli ticaret ve seyrisefam mukavelenamesine müzeyyel itîlâfna me lâyihası Meclise gelmiştir. Lâyihanm birinci maddesi Türkiye ile Almanya arasmdaki 27 mayıs 930 tarihli ticaret ve seyrisefam raukavelenamesine müzeyyel olarak 19 nisan 934 tarihinde Ankarada hnzalanan müzeyyel itilâf kabul edildi. ttilâfnameye göre beş kilo gram incirden sekiz mark gümrük almdığı halde bu miktar € marka indrrflmîştir. Kâmilen tabiî ipekten olan parçanm saf sıkleti dört kilogran»dan fazla olmıyan 1,20, 1,75 eb'admı geçmiyen ipek düğümKi haiüar içm verilen 100 kiloda 700 mark resim ( 6 0 0 ) marka indirilmistir. Müzeyyel maddeleri itilâfnamenin eski diğer nrukavelenamenin tasdSc ve M. Heryonun zaferi Radikal sosyalistler kabinede kalacakiar Elermond • Ferrand 13 (A.A.) Radikal sosyalist kongresinde umumî dyaset hakkmdaki müzakerat M. Heryoya ftimat reyi verümek sureüle nihayet bulmustur. Bu turetle genç radikallerin, fırka • ntn i»tikametini tayinden mes'ul sefle • re karsı açtıklan mücadele M. Heryo nun lehme olarak bitmistir. Bu vaziyette M. Heryo bes radikal arkadasüe birlikte Dumerg kabinesine istira • ke devam edebi'ecektir. Başvekilin ziyafetinde Bukreş 13 (A.A.) Rador Ajansı bildiriyor: Basvek'l M. Tataresko, dün akşam askerî mahfilde Tevf k Rüstü Bey şerefme büyük bîr ziyafet vermiştir. M. Tataresko ziyafette soylediği nutukta ezcSmle demisb'r ki: « Bütün memleketimîn hissiyatma tercüman olarak, zah devletlerinin sahsmda, mümtaz bir devlet adamını ve avni zamanda sulhun büyük yapıalanndan birini selâmlıyorum. Bütün e • lemler ve kararsızhklarla sarsılan bu anda, bir milletin davasına hizmet et mekle beraber, kendini sulh davası hizmetine hasretmiş olan güzidelerden mürekkep bir ekalliyetin miimessillerinden birini selâmlıyabOmek bir teseüi vesi • lesidir. Memleketimizi terkederken, as Gazi Hz. Müteka'dni askeriye cemiyetine fotograflarını hediye ettiler tstanbul 13 (A.A.) ReincuınhOT Hazretleri, Mütekaidmi Askeriye Ce miyetine imzah bîr fotoğrafüermi he diye buyurmuslardur. Ordumuzun eski askerleri, Büyük Kumandan ve Şefin armağanmdan fevkalâde mütehassis ve memmm olmuşlardır. Fotoğraf onfi müzdeki cuma günü, merasimle cemîyetin merkez binasmda ihtiram mev • kiine konulacaktır. Tütiin lâyhası Meclise verildi Ankara 13 (Telefonla) Tütün ekme lâyihası Meclise gelmistrr. Lâyihada dizi, demet, kalıp veya herhangi şekilde olursa olsun denk halfne konulmadıkça tütün ahm ve tatırm yapılmtyacağı yas, çuruk, hastalıkh tütünlerin denklere kon mıyacağı, bunlann tnhisar idare smce imha edileceği ahm ve satım muamelelerinin buna göre yapılacağı hususî şartların bu kanun hilâfma yapılamıyacaği zrkredilmekte tütün alicısile satıcısi arasindaki ihtiiâf • lann hal şeküleri gosterilmektetlir. Posta ve Telgraf tayin! eri Ankara 13 (Telefonla) Hak • kında yapılan tahkikata binaen isten el çektirilen Urfa Posta ve Telgraf Başmüdürii Hasan Avni Beyin azlile yerine Diyartekir Başmüdürlügüne muhassas 70 liranm Urfaya nakli suretile P. T. T. Umum mü dürlüğü muamelât müdürü Naci Bey naklen, onun yerine de Posta işleri müdür vekili birinci stnrf müdür muavini Fadıl Bey terfian tayin edil mistir. eski ahkâmi baki olduğuna dairdir. Lâyiha itilâfnamenin mektedir. taatisine ait ahkâmı da ihtiva et • Devlet Demiryollanndaki memurlar için bir tekaüt sandığt kuruluyor Ankara 13 (Telefonla) Devlet Demiryolları ve limanlan işletme umum idaresi memurlan tekaüt kanunu Meclise gelmiştir. Birinci maddede bu memurlardan Türk vatandaşı olanlar için bir tekaüt sandığı tesis edüdiği, sandı ğm hükmî sahsiyeti haiz olup Naha Vekilinln murakabesi altında olduğu ve Devlet Demiryollan işletme mödürile sube müdürlerinden teşekkül edecek bir meclis tarafından idare edileceği, muvazzaf memurlann bu kanundan isofade edecekleri, bu sandığm kasa darlığını millî bankalardan birinin ifa edecegi, sandığm gelirmin daimî memurlann maaşlanndan her ay mecburî olarak kesilecek yüzde beslerle ilk hiz< mete ahnacak memurlann birinci tam maaşlarmm dörtte biri ve terfi edenle • rin kazandıklan maaş farkmın ilk aylığı ve faiz ve temettüden îbaret olacağı maaçta tevkif edilmesi lâzım gelen miktan ve tevkif etroiyenlerin veya bankaya yatırmıyan mes'ul muhasiplerra geçecek günler içm yüzde onla birlikta bu parayı vermeğe mecbur tutulacağı yazılıdır. Onuncu maddede Nafıa Vekiünin ve her bes senede bir defa mecburen F^VTİnasa Elâ 1 ^ hath Elâziz 13 (A.A.) Toprak tesvi . yesi tamamlanan Fevzipasa Elâziz hathrun ray doşenmesi amelivatma has • Iannrşbr. Haziran içerisinde tren Elâ • zize girmn olacaktır. Pevlet Demiryollarının yeni lokomotifleri Meclis<n tefs:r edeceği maddeîer Ankara 13 (Telefonla) 332 tarihli Ziraat Bankası kanununun yirmi beşinci ve 1470 sayili kooperatifler kanunun onuncu madde'erinra icra ve iflâs kanununun 47 nci maddesile ilga edilip edilmediğinin tefsrri Meclise bildiriltniştir. Meclisten geçen diğer bir tefsir de 29/4/933 tarih 2162 sayılı kanunun ücüncu maddesinin C fıkrasmm da tatbik seklinin tefsiri is • tenihnek^edir. BUtce mOzakeresi Ankara 13 (Telefonla) Bütçe encümenî bugünkü içtimaında Maliye Vekili Beyin huzurile Maliye ve Düyunu umumiye bütçelerini müzakere etmistir. Yarın varidat bütçesini müzakere edecektir. Bütçe encümeni matbuat teşki • lât lâyihasnn bitirmiş, büt çesini d e müzakere etmek üzeredir. Bütçe encümeninde persembeye kadar bütçe müzakerat ve tetkikatının bitmesi muhtemelö*ir. Van mektupçusu Ankara 13 (Telefonla) Van mektupçusu Sadettin Bey vekâlet e'nrine alınmıştır. Hayvan tectvzatının tecdidi hakkında b;r lâyiha Ankara 13 (Telefonla) Eğer, semer ve hayvanat kofumlanmn Meclise tecdidi hakkradaki lâyiha gelmiştir. Lâyihada Türkiyede eğer, »emer ve hayvan kosumlan yapan ve kullanan bütün müesseseler ve sahsi yetler btmlan muayyen müddet zarfmda fennî sartlara uygun vanfta yapmağa ve yahnz bunlan satmağa v«ya kollanmağa mecbur olduklan, bunun aksine hareket tekerrüründe edenlerden icrayi ilk defa me • i>«vlet DemfryoIIan idaresinîn yeriden birçok son sistem lokomotb v e vagon getirttiği yazıltnışh. Bu vagmların Haydarpaşaya nakline devam edilmekted£r. Yakında ototrenler de gelceektir. Yukarıdaki resim, lokomotifler ve vagonlardan bir kısmını göstermektedir. 100 lira hafrf para cezası ahnacağı, »an'atten nedilecekleri, bu gibi eğerleri kul lananlann mallannm birinci defa • smda tahrip edileceği, tekerrürün d e 100 liradan 200 liraya kadar para eesası almacağı yazıbnaktadır. Nafi yağmurîar Snrt 13 (A.A.) Yeniden bere • ketli yağmurîar yağmağa baslamıstnr. Belgrat Sefareti Başkâtipligi Ankara 13 (Telefonla) Bel grat elçiliği Başkâtibi Şevki Bey Osküp konsolosluğuna, Usküp konaolosu Saffet örfi Bey Belgrat elçiliği Baskâtipliğine tayin edîlmislerdir. Muallim dereceleri Ankara 13 (Telefonla) Meclise gelen bir lâyihaya göre 2201 numarah kamma bağh bir numarah cetveMeki bennci dereceden muallimlerin adedi dört üâvesile 22 den 26 ya, altma dereeeden 7 ilâvesile 52 den 59 çıkanl thği ve on bîrinci dereceden muaDinv lerin adedi ( 3 7 5 ) • mdinldigi yazd • maktadnr» tızum görürse daha evvel sandığm vaT»yetini mütehassıslara tetkik ettirece • ği ve bu kanuna muhalif mevzuahn •nülga olduğu yazılmışbr. Yeni Belediye Reisleri Ankara 13 (Telefonla) Urfa Belediye Medisince reuliğe seçilen ömer, Bolu Belediye Meclisince reisliğe seçilen Resat Beylerin memuriyetleri tasdik edilmiştin. Lehistan kabinesi istifa etti Varsova 13 (A.A.) Lehistan kabinesi, istifa etmistir.