1 Mayıs 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

^Cumkurîyet ) Mayıs 1 34 Casuslar Arasında 7 /Vafaü: A. DAVER Şehir ve Memleket Haberleri ) Siyasî icmaf Mütekait, yetim veİMuhtelit mahkeme Rus sahayi heyeti dul maaşları de mühim bir dava bugün geliyoı Yoklamalara yarmdan itibaren başlanıyor Mütekaidin eytam ve eramilin yoklamaianna mayMin ikinci gü • nünden itibaren başlanılacaktır. Maas sahipleri evvelâ nahiye mü dürlüklerine tnüracaat ederek bu is için tevzi edilmiş olan ilmühaberleri alacaklar, sual hanelerme cevaplarmı dolduracaklar ve tki sahide de imzalathktan sonra tekrar nahiye müdürüne götürüp tasdik ettirdikten sonra yoklama muamelesî yapan tahsil subelerine götüreceklerdir. Almanya. Sovyetler Kadm, zabitin sadakat ve muhabbetinden müteessir olarak nihayet yüreğinî ona açtı nan bir Rua bahriye zabitini sev * mişti. Umumiyetle Ruslardan nef ret etmekle beraber bu genç Rus zabitini delice sevtnişti. Aşk, siyasî hudutlar, ırkî münaferetler tanı • mıyordu. O zaman, aevgilisile beraber yaşamak için baba yurdunu terketmişti. Yüksek bir aile kızı ol dugu halde, bir lokantada servis yapacak kadar düsmüstü. Bu Rus zabitinin vazifesi ne olduğunu pek iyi Kurt denizde oldukça kı»kançhk bilmiyordu ama galiba sahil müdadaha büyük şiddetle ruhunu kemirifaasma memurdu. yordu. Kendisi, o şık ve güzide deHicranzede âşıkı sordu: niz zabiti, vatanı için hayatını teh Anoa, onu hâlâ »eviyoT mu • likeye koyarken sevgilisi Annanm; sun? diğer genç bir zabitin, kim bilir, bel Hayır, şimdi, artık ondan nefret •» ki de yakişıkh bir nefereiğin koldiyorum. Hainm bana yaptıkları büları araunda bulunması ihtimaltni tün aşkımı unutturdu. Sevgi yerhıe düşündükçe fena halde mustarip ve kin kaim oldu. Ondan intikamunı almuazzep oluyordu. mak için her fedakârlığa hazınm. Bir s«ne beraber yaşadık. Tam bir Günün birinde, talih bu ya, Kurçocuk dünyaya getireceğim sırada tun kruvazörü bir mayine çarpa • harp patladt ve Ruslar da Libau rak fena halde yaralandı ve gemisi (Uvav) ı tahliyeye karar verdiler. tatnir edilhken kendisi de üç ay Âşıkım, evvelce, betıi Petrograda müddetle Klelde kaldı. götürmeği vadetmişti. Yalnız o kaBu, Almanlann, Riga körfezine dar mı ya. Bana kürkler, mücevher» karşı tevcih edecekleri büyük bahrî ler alacağını, beni de, çocuğumu da taarruza hazırlanmakta oldukian hiçbir şeyden mahrum etmiyeceğini zamana rasgelmişti. Alman filosu, söylemişti. Hatta, izdivaç edeceğiLibauyu ÜMÜlhareke ittihaz ederek tnizi bile ima etmiştî. Çünkü benim Rus mayîn tarlalan arasında bir yol Courlande (Kurland) h eski ve iyi açmak, «oora da şiddetli bir bombir ailenin kızı olduğumu biliyor • bardimamn himayesi altında, Oe du. Onun için benrmle evlencnek osel adasına asker çıkarmak ve mtimnun gibi asil bir zabit için bîle bir kün olursa Riga civannda sahile de sukut aayılmazdi. ihraç yapmak istiyorlardı. En müT .ibaunun tahltyesîne bh* h»'t'% hhn ve esash mâni, mayinlerdi. Ruskalmıştı. Âşıkımla beraber ben de lann bitip tükenmek bilmez mayinleri var gibiydi. Yüzlerce maym top şehri terkedeceğimi kuvvetle iimit ediyordum. Büttin hanrlıklanmı lantniş olmastna rağmen yüzlercesi yaptım. Kendisine ait birçok husumantar gibî denizin içinde bitiver sî eşyayı da oturduğum evde bırakmişti. Bu maymler, Alman filotillâmırtı. Onları da benhn eşyatnla belannı ciddî zayiata uğratıyorlardı. raber toplayip bavullara yerleştirYüzbaşı Kurt Bremermannın krudim. Fakat bir akşam geidiği za vazörü, tamrratı biter bitmez, ta *man onun halini hic beğenmedim. arruzun başlangıç tarîhinden on beş Sarhoştu, hiddetli idi, âşıkımı ve gün evvel Libauya g«ldi. kamımdaki yavrucagın babasını öpGenç zabit, karaya çıkar çık mek icin boynuna sanldığim zaman maz aoluğu doğru sevgilistnm ya • beni itti. Kaba v« sert bir aesle: nında aldı. Ona hediyeler verdi, dil Yeter artık! dedi, münasebe l«r döktü. Anna, delHcanhnın âşikatinıiz, kâfi derece devam etti. Bu ne tekliflerini gene mutadı veçhile aksam, sana bunu soylemeğe ve soğuk karfilamakta inrar etmekle veda etmeğe geldim. Şimdi harp zaberaber, eakisîne nazaran, daha mül mamndayız. Sen de, bütün bu Libau ahaliti de Ruslardan nefret ediyor tefit ve daha müsait davrandı. An ve Alman olmak Istiyorsunuz. nanra bu defa vahim bir düfüncesi (Libau, Baltık sahiHerinde bugfln olduğu halinden anlafilıyordu. SevLettonya, yahut Latviya Cumhuriyeti dalı zabit, kıskançlıktan deliye dönin büyük limanlanndan biridir. Umunerek derdini söylemesini ve herşey< m! Harbe gelinciye kadar Rus idare • itbaf etmesmi rica etti. nnde bulunan bu yerlerin ahalisi Rus Söyle sevgili Annacığim, nen Ian sevmezler ve Almanlara tenrayül var, söyle! Elimden geleni yapacaederlerdi. Büyük Harpten sonra Rusyağıma söz veriyorum, dedi. yı Almanyadan ayırmak maksadile teKadın, zahitin bu sadakat ve musis edilen Küçük Baltık devletlerinden habbetinden müteessar olarak nihabiri olan Lettonyanın î,800,000 nü • yet yüreğini ona açtı. fusn vardır ve merkezi de Riga sehri • dir. A. D.) Yalnız, bu defa, delice âfik ol • muştu; ayni zamanda kıskançhk ateşi de yüreğini yakiyordu. Çünkü bu şahane güzel kadın, genç zabi tin biitün arkadaşlan iizerinde de sihirkâr bir tesir yapıyor, hepsi ona bayılıyodu. Zeki kız, biitün AIman zabitlermin kendisine vurgun olduklanm göcünce, yalmz ve sa • dece Kurtun inhisarı altına girmek istemiyordu. Hükumeti, eski Adliye Vekili müdafaa etti Makinelerin sevkine bu ay başlanacak Genç kadının hayatı Harbin başında, Libauda bulu • \ (Mabadi var) Peşteye îkî Türk heyeti gitti Dün Türk • Fransız muhtelit haMemleketimizin muhtelif yerle • rinde kurulacak olan fabrikalann kem mahkemesinde; Osmanlı hüku testsi ismde vazife alacak olan Sovmeti Bahıriye Nazın merhum Ce yet mütehasstslanndan mürekkep mal Paşanın Ogüsta Norman ile sebir heyet bugün Nevrazoski vapurL faini harbiye insasma dair aktet • le Odesadan şehrbnize gelecektir. tiği yarım kalmış bh* mukavelenin Heyete M. Zolotayef riyaset etmekmuhakemesi cereyan etmistir. tedrr. Muhtelit mahkeme, son celse • M. Zolotayef Moskovadan haresinde, işin ekspere havalesine ka ketinden evvel Tas ajansına şu beyanatta bulunmuştur: rar vermişti. Dün mahkemede Mü«Seyahatimizin hedefleri şunlar • dafaai Milliye Vekâletinin avukatı dır: • eski Adliye Vekili Mahmut Esat Bey, Evvelâ, Kayseri mensucat fabrîmüteaddit hukuksinaslarm eserle fcasımn mşası Türkiye hükumeti taMÜTEFERRtK rinden ve muhtelif devletler kanunrafmdaa kendisine tevdi edilmt? olarından misaller getirerek davanm Ian Sumer Bank ile fabrikanın probir hukuku âmme davası oldugu iesi, malzemelerin teslimi, montajiTehlHceli bir hasUhga tutularak tarzında müdafaatta bulunmuştur. Ie fabrikantn hali faaltyete sevkine Şisli Etfal hastanesine yatınlan Zaro Fransız ajanı, Mahnrut Esat Beait esas mukavelenin tespit ve imza, Ağanm ahvali sıhhiyesi düzelmekte ye cevap venniş ve bunun hukuku edilmesidh*. dh. Kendiıkıi tedavi eden doktor Saniyen, fabrikanm tetkik proje. âmme davası şeklinde telâkki edilsinin tasdiki işine ait bir takim teklann izahatraa göre, on güne kadar mesi dogru olmadıgim çünkü ortanik ve iktwadi mesaili halletmek ve hastaneden çıkabilecektir. da esas ittihaz edilmesi lâzım ge • tekntk projenm mevkii tatbika valen Lozan muahedesi mevcut buluo* zmdan mukemmel bir teşriki rnesadugunu ileri sürerek bu muahede rri temin edecek şerah ve münase* Bugünden itibaren, Büyükdere varken hukuku âxnmenin mevzuu bat tesis etmektir. ile Brendizi arasmda haftada bir bahsolamıyacaginı iddia etnriş, ve Mensucat fabrikaautın înşasi Türsefer yapan Aero Espresso ltalya kstroy tarafından tanzim ve üızar na kumpanyası bu seferlerini iki sözü eksper raporuna intikal etti edilen teknik proje ve mesai plân misline iblâğ etmistir. rerek raporun umumî hayat pa larraa istinad'en ve Türkler tarafınBadema Aero Eapresso tayyare halıhgi nazan itibara aİHimak «u> dan yapılacaktır. Bu mesailin haili Ieri pazartesi ve persembe günleri retile tanzim edildiğini halbuki Franfundan dolayı da müstaceldir ki, sabah saat 4,45 te Büyükdereden sada hayat pahahhgi diğer mem • fabrikanm insasma niaamn ilk gün> hareketle saat 10,45 te Falere ve leketlere nazaran daha. fasla el • lerinde baslanıhnı«tır. buradan d'a saat 11 de kalkarak dugu için Fransadaki fiatlerin bu Seyahatimizin diğer mühim ga • saat 15 te Brendiziye varacaklar • rapora esas teşkil etmesi icap etti • yesi de f abrika için teslim edeceği . dır. Bu tayyare yolculannın bütün miz makmelerin tipleri meselesi ğini söylemisth*. ttalya «imendiferlerine aktarma yahakkında kat'î olarak mutabık kalpabilmeleri icin tedbir alınnuşhr. Türk ajanı bu iddiaya cevap vermak ve montaî amel'vesile makineBundan başka gene tstanbulla miş ve ezcümle mukavelenin esas lerin hali faaliyete aevki vaddermi tet> Paris arastnda seferler yapmakta itibarile kabiliyeti tatbikiyesinm bit etmektir. Fabrikanm mesai plânolan Fransız kumoamvası da bugüntetkik edilmesi lâzım geldiğini söylan ikmal edilmiş ve tarafımradan den itibaren yeniden f aaliyete gecelemiştir. Bilhassa Osmanh devleti derhal Türkiyeye gonderilmekte • rek haftada iki sefer tertip edeceknaznrlannm salâhryeti, herhangi bir dir. Kavseri mensucat f abrikast için tir. Bu tayyareler de sabah saat fabrikalarrmizda yapılacak olan bünazirm tahsisat mevcut olmadıkça 3,15 te Yesilköy meydanından kal • tün makinelerin «ekilleri tesbit edevleti malî taahhüt altına vazedekacaklar ve Bükres. Belgrat, Budadilmlş ve makinelerin imaiine de peste, Viyana, Prag ve Varsovava cek tarzda mukavele aktme salâ başlamlmsştrr. Makme imal eden ugnyarak ayni gün aksamüzeri Pahiyettar olmadıgi ancak boyle bir falbrikalanmmn kuvvetleri Kayserise varacaklardır. mukaveleyi Meclisi Meb'usan ka • ri fabrikasnıa verilecek makinelerin ŞEHİR İŞLERİ rarile hnza edebileceği mevzuu bah fyi evsaf ta olman için sef erber edilsolımrs ve Mahmut Esat Bey Osmanlı nistfv. »^ .^ Ü»^ »»^.. kanunü esasismin 100 üncü ve 101 mMakine sevkiyah mayuta baısh . ci maddelermm bu baptaki sarahayacaktır.» Haydarpasada açılacak olan 3ci tini zücretmişth*. Ayni vapurla bugün şehrîmize yüz elli yataklık hastaneye ait keSovyet musikifinaslanndan mürekFransız haketni bu maddelerra fifname ve raporlar lanzim edilerek kop bir heyet te gelecektir. Sıhhiye Vekâletine gönderilmistir. metnmi talep etmiş ve metinlerin Sovyet musiki heyeti burada ve tercüme edilerek mahkemeye tev • Ankarada Hilâliahmer cemiyeH dii kararlaftırılarak celse tatil e • menfaatine konserler verecektir. Bugünden itibaren Belediyede dilmiştir. memurlar sabahlan saat sekiz buECNEBt MEHAFÎLDE çukta vazifeye bashyacaklardır. On ÜNİVERSİTEDE ikiden bire kadar yemek tatilinden sonra akşam saat bes buçuğa ka dar iş devam edecektir. Bu sene Tıbbiyeliler bayramımn Fransanm tanmmış ediplerinden çok güzel bir şekilde tes'idine karar M. Rene Benjamen bugün Romanya verilmiştir. Tıp Fakültesmîn tstan • vapurile K5stenceden sehrimize gebula nakli dolayısile Universite konlecektir. Cerrahpaşa hastanesi radyom ve ferans salonunda gündüz merasimi kanser mütehassıslığına tayin edi M. Rene nhtımda Türkiye Tuıring len ve altı senedenberi Paris, Viyayapılacaktır. Bunun Jçm Tıp Talebe kulübü Türk Fransız komitesi ta na, Berlîn radyom ve kanser ensti Cemiyeti azami mesai sarfetmekterafından karşılanacak ve akşam, tülerinde ihtısas yapan doktor Ordir. O aksam Tıp Fakültesi, cemi şerefine Perapalas otelinde bîr zi han Remzi Bey tstanbula gelerek yet merkezi, hastaneler tenvir ve yafet verilecektir. vazifesine baıslamiştır. Paris kanser tezym edilecektir. Anadoludan birM. Rene Benjamen Bu akşam ve radyom akademisi azalığına intiçok genç hekimlerin bayrama ifti • saat 16,30 da Unyon Fransezde hap edilen Orhan Remzi Beye bu yeni ifinde muvaffakiyetler dileriz. rak için tstanbula gelecekleri haber edebî bir konferans verecektir. MAARtFTE ahnmışrrr. Gece Maksim salonlannda bütün Tıp aile»inin iftirakile Tıp Talebe cemiyeti tarafından bh* gece eğlencesi tertip edilmijtir. Gündüz Bu sene tedrisafan muntazamau Haber aldığımıza göre 75 kişi merasimde Universite rektörü Neşet devam etmesi dolayısile köy naek • den mürekkep Bükres radyosu Flarömer Bey, dekan Tevfik Salim Pş. teplermin imtihanlannm mayısın monik orkestrası tanmnuş musiki • on besinde icrasile on gün zarfında ve en yaşlı müderris Ziya Nuri Ps. şinaslardan M. Georgescunun ri îmtihaların yapılması ve şehir ilkve Sadi Bey ve Tıp Talebe cemiyemekteplerinm 4 üncü STnıflarının im ti namma sözler söylenecektir. Sey yaseti altında oldugu halde pek yakmda sehrimize gelerek iki konser tthanlannm mayısın 31 inci günü fettin, Sezai Asaf ve Ferdi Beyler icrasile dördüncü sınıf cüzdanlan • verecektir. Bükres Flârmonik or tarafından senfonik bir konser venm tevzii ve beşinci smif imtihanlakestrası tstanbul radyosunda da ayrilecektir. Şehir bandosu aynca nnın da haziranın ikisi ile onu aramerasime iftirak edecektir. nca bic konser verecektir. smda icrası Maaırif müdiriyetince karrlastınlmıştır. Zaro Aga iyileşiyor ovyet hükumeti, eski RusyanuO birer eyal«ti iken Harbi Umo miden sonra müstakil olan Bal< tık tahilindeki dört devletin yani Fm! lândiya, Estonya, Lettonya ve Litvanya; nm istiklâl ve tamamiyetîne riayet e dileceğini teyit eden bir protokolun aktini Almanyaya teklif etmiş, fakat Almanya bu teklifi reddeylemiştir. Sovyet hükumeti böyle bir protokolun aktine hem Şarkî Avrupa sulhunun takvtyesi, bem de Sovyetler Biriiğile Almanya arasmdaki münasebann iyi • lesmesinde faydalı olacağı mütaleasım sebep göstermisti. Binaenaleyh bu tekHf yahıuc Bamk devletlerinm atisini te min etmek itibarile değil, Almanya ile Sovyetler arasmdaki gerguıligi ber taraf edecek bir mahiyette olmast HibarOe de mühimdir. Binaenaleyh Almanya devletinin bu teklifi reddetmesinin iki mühim manası vardır. Hitler hükumeti Çarlık zamanmda Rosyanın eczasmdan bulunan Baltık hükumetle • rinin istiklâl ve tamamiyetini Sovyetler le birlikte taahhüt etmekten imtina eylediği gibi bu münasebetle Sovyetle • rin kendisine uzathğı dostluk ve anlaşma elini dahi reddetnus oluyor. Almanya, Sovyetlerin yaphğı tek • lifi reddemezden evvel bunun Baltık hükumeleri iizerinde fena tesir ve suitefehhüm bırakmaman için Baltık hükumetlerini, Moskovanm teklifinden ve bana karşı Berlinin ret cevabt vereceğinden baberdar etmistr. Abnanya bu suretle ihbarda bulonmamtf olsaydı bile ihtimal Baltık bükumetleri ts tiklâllerinin teyidi için yapılan bu te • sebbusler etrafmda pek alâkadarlık gostermiyeceklerdi. Zaten evvelce de Sovyet hükumeti Lehistana; Baltık dev letleri istiklâlini muhafasa etmenin, Şarkî Avrupa sulhunu müdafaa için şart olduğunun bir protokoUa ilân edil* mesini Lehistana teklif etmiş ve bu hususta Baltık hükumetlerinden istimzaçta da bulunmuştu. ( Lâkin o tarihte Baltık hükumeUermden bazdan istiklâlleri hakkında böyle bir taahhütte bulunulmasmı kabul et • mediklerinden Sovyetlerin o teşebbüsü akhn kalmıştı. Almanya Sovyetlerin teklifine karşı ret cevabı verdiği za • man Moskovanm evvelce Lehistana bu yolda bîr teklif yaphğma işaret etmiş ve Baltık hükumetlerinin istiklâli hiç bv taraftan tehdit edilmedigini ve binaenaleyh, Sovyelerin teklif eylediği taahhüdün lüzumsuz olduğunu ileri sürmüştür. Bundan başka AiaMnya boyie bir ta*hhüdtin Balük hükumet Ieri tarafmdan himaye teşebbüsü ad • dedileceğini de iddia etmistir. Alman cevabma karşı M. Litvinof •erdigi notada Sovyet teklifini ret için gSsterilen sebeplerin mukni ehna dığını ispat ettikten sonra yapılan teklifm asıl ebemmiyeti Ahnanya ile Sovyetler arasmdaki münasebatm ıslahuıa matuf obnasmda bulunduğunu ve Rapello muahedesini istihlâf eden Ber lin muabedesmin mevcut ahkâmı iki devlet arasmdaki yeni vaziyete tekabul ey!emediğini beyan ettikten sonra Sovyet • Alman münasebahra iyileş • tirecek ve mütekabil itimadı takviye edecek müspet teklifleri artık Alman • yadan bekledigini ve bunlan hayırhahaue tetkik edeceğini büdirmîştir. Almanyanın Sovyetler toprağında gözü olduğuna dair ötedenberi Sovyet mehafllmde bir kanaat vardır. Lon dra konferannnda Alman murahhan M. Hügenbergin devletlere yaphğı a ç i bir teklif bu kanaati büsbütün kuv» vetlendirmişti. Ahnanyanm Balhk u zerinden Sovyetlerin üzerme sarkacağt tahmin olunuyor. Bunun için Sovyet hükumeti Almanyayı hüsnünîyetini göstermeğe davet etmitştir. Bu husus • ta Sovyetlerin yaptığı teklifi Ahnanya reddetti. Şimdi Sovyet hükumeti mü tekabil emniyeti takviye edecek teklifi Almanyadan bekliyor. MUHARREM FEYZİ Avrupa tayyare seferleri Haydarpaşa hastanesi Belediyede çalışma saatleri 12 mayıs Tıbbiyeliler bayramı M. Rene Benjamen bugün geliyor Cerrahpaşa radyum ve kanser mütahassısı llkmektep imtihanları Büyllk bir Rumen orkestrası geliyor Lise ve Ortamektep bakaloryaları Hey«t, Sirkmciden hareket etmezden biraz evvel Cumhuriyetimizin onuncu yıldönümü müna»ebetile memleketimize gelen Macar meb'uslarına iadei ziyaret maksadile Trabzon meb'usu ve Meclis ikinci reisimiz Hasan Beyin riyaseti altında ve Beyazıt meb'usu Halit, KocacK meb'usu Bekir Sıtkı, Bursa meb'usu Emin Şükrü, Kocaeli meb'usu Resit Saffet, Ma 1tva meb'usu Mahmut Nedim ve Antalya meb'usu Dr. Kemal Bey lerden mürekkep heyetle ayni se • yahate iştirak eden 140 kisi dün aksam saat 19,20 de Konvansiyonel trenile Budapesteye hareket etmif lerdir. Eczacilar meclisi idare azasin > dan Nizamettin, Kemal, Muhittm, Celâl Ergun, Ziya Nuri Beyler de Peşteye gitmislerdir. Bu heyet Peşteden ayrılıp eczayt tıbbiye fabri . kalarını gezmek ve tstanbulda bazi fabrikalar tesis etmek için tetki katta bulunmak üzere Viyanaya gideceklerdin Lîse ve ortamekteplerden mezuniyet ve bakalorya hntihanlanna btr hazirandan itibaren başlanacaktır. Bu sene bakalorya hntihanlanna hariçten dahil olmak üzere mühnn mîktarda müracaatlerde bulunanlar vardır. BUtün Utidaiar Vekaiete gönde rilmiştİG. Vekilet bakalorya namzetlerini tesbit ederek hangi liselerde imtihanlara dahil olacaklannı büdnrecektir. Bu müracaatlerm ekse riyetini ecnebi liselerden bu sene mezun olacak talebeler teşkil et mektedir. 59 uncu ilkmektep talebesinin Norveç sefiri gitti Norveçin Ankara sefiri M. Bent * zon zevcesile birlikte dün Bükres tarikile mezunen Osloya gitmiştir. M. Bentzon burada yokken sefa ret tnüsteşan M. Krogh Hansen kendisine vekâlet edecektir. Cumhuriyet Nüshası 5 Kuruştur Kadın gazeteciii Birkaç gündenberi sehrhnfzde bulunmakta olan Macar kadın « a zetecilerden Mm. Ella de Megyery dün sabah tayyare ile Atinaya giU mistir. 59 uncu ilkmektep talebeleri çocuk haftasınm son günÜ münasebetile lstanbul kız lisesinm konferans salonunda velilerine güzel bir mü samere vermisler, muhtelif şarkılar ve monoloğlar söylemişler, bediî danslar oynamışlardır. Resmimiz bah riyeliler raksını muvaffakiyetle oynıyan hamm kızlaırı gösteriyor. 1400 Kft 170Ö Kr. Senelik 1450 Altı aylık 750 400 800 Üç ayhk yokftır Bir ayiık 150 jTürkiye şeraiti I »çin ş Harîç '?«