21 Mart 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Camhurîyet 21 Mart 1934 CUMHURIYET in HIKAYESI Ruya gibi O gece çok içmiştim. lspirtonun her | törlüsüne dayanıklıyun; fakat, gel gelelim, iki çeşidi midemde kanşacak olursa kâfir zehir beynime vuruyor ve bende şuurdan eser bırakmıyor. Geceleri uykusunda gezen adamlara dö • niiyorum: Burnumun ucunu görmez oluyorum, taıudıklanmı tammaz oluyonnn, iki iki daha dört ettiğini bilmi yorum, apartımanımm yolunu güç buluyorum. O gece de öyle oldu: llkönce beş dufale bira; arkasından, bilmem kaç kadeh rakı; derken efendim, küçük 'bir bardak kokteyl dedikleri musibet içki; sonra da büyük bir barda üç dört kadeh viski... Hof, taksi beni apartımanımın ö nüne bırakmıştı, fakat merdivenleri çıkmcıya kadar akla karayı seçtim. Feiaket: Her basamakta gözüm karanr, nrtımı duvara çarpanm, ayağım siir çer... Adeta sedyelik olmuşum. Güçbelâ kendi dairemi buldum, anahtarı Hayret içinde kalarak kendime baktun. Tuh... Ustümdeki pijamanm kolları kısa ve dasdaracıktı. önii kavuçmuyordu. Anladım ki ben sarhoşlukla kendi daireme değil, üç numaraya yeni taşınan ve merdivende iki defa rasladığım dul kadınm dairesine, batta yatağma düşmüşüm, onun pijamasmı giymişim... Peki anahtar?.. Demek bizim anahtar bu kapıya da uyuyor muş. Hemen yanlışlığı kadma izah et • tiro, yabancı ohnadığımı ve dört nu marada oturduğumu anlattım, bilhassa beni kepaze edecek feryatlardan vaz geçmesini yalvardun. Kadm rahatlamış ve kendrni bir sandalyeye atnuştı. Çocuk ta gülüyordu. Biraz sonra beni yalnız bıraktılar ve ben o nefis yataktan, bal gibi tatlı uyku • dan ayrılarak giyinmeğe mecbur ol • Türklüğe hakaret eden bir ecnebi Kibrit Şirketi memurlarından biri mahkemeye veriliyor Kibrit Sirketinde çahşan ecnebi memurlardan biri gecenlende sirketin takibat ve kaçak işlerinde çalıstırtnakta olduğu Hasan Bey isminde bir memuru çağırmı» ve kendisile muhtelif îşler üzerinde görüsmeğe b&slamıstır. Bu mübahase esnasında şirketin memurlarından bhr iki kişi daha hazır bulunuyormuş. Çakmak ve çakmak kaçakçılığı hakkmdaki bazı rapotriar tetkik edilirken, bu ecnebi memur, birdenbire hiddetlenerek bağırıp çağır • mağa baslamıs, biraz «onre bu mfiali büsbütün sidd«tl«nmiş iste, bu sırada, Türk milleti aleyhînde bazı çirkin sözler söylemiştir. Bir zabit mütekaidi bulunan Hasan Bey bu ağır sözlerden müteessir olarak keyfiyeti olduğu gibi resmî makamlara ihbar etmiştir. Bunun üzerine bu ecnebi hak kında derhal tahkikata baslanmı», ilk tahkikat Emniyet tnüdürlüğü tarafından yapılmış, Türklüğü tahkir eden bu adamın ifadesi almmış, vak'ada nazır olan diğer memur lar da şahit olarak dinlenmiştir. Şahitler, Hasan Beyin ihbarını aynen teyit etmişlerdir. Mesele, bunun üzerine Adliyeye intikal etmiştir. Bu gibi davalarda usulden olduğu olduğu üzere Büyük Millet Meclisi Reisinden kanunî takibata adlî sahada devam için müsaade alınmak üzere evrak Ankaraya gönderilmiştir. C iktıs Ziraî Kooperatiflerimiz Adetleri 590 ı bulan bu faydalı tesekküllerin çiftçiye yaptıkları yardımlar çok büyüktür Ziraat Bankası nesriyatmdan iktıbas edilerek Cumhuriyet Merkez Banka.<ınm 9 numaralı bülteninde çıkan kooperatif harekâtını gösterir tablo meınleketimizdeki ziraî kooperatifleriıı kısa bir zamanda yaptıklan büyük iş leri pek canlı bir surette hulâsa et mektedir. operatifler Ziraat Bankasmdan 6 mil • yon 616, 853 lira ödünç para alarak yukanda zikrettiğuniz umumî ikrazat arasında bu parayı çiftçilere (ortak zürraa ) dağıtmiflardtr. RADVO ciksamki program j İSTANBUL: 18 plâk neşriyata 18,30 fransızca ders19 monoloğ (Muammer Bey) ve Ajans haberleri 19,30 alaturba musikl neşrlyatı, (Ekrem Bey, Ruşen Bey ve aıkadaşları) (Şehir Tiyatrosu veTilirse yalnız Ajans haberleri ve plâklar, aksi takdlrde:). 21,20 Ajans ve borsa haberleri 21^0 Necip Yakup Bey orkestrası tarafından muhtelif musiki parçalan. VİYANA: 18,20 şarkı konseri 18,50 konferans ' lar 19,45 Kuartet konseri 20,55 havadisler 21,10 büyük konser salonundan nakil: Senfonik orkestra konseri ve şarkılar: (Bach, Beethoven) 22,55 esperan to 23,05 havadisler 23,20 cazbant. Bu ihsaî malumata nazaran 1932 senesi gayesinde memleketimizde m;vcut ziraî kooperatifk: ;tt mecmuu 590 ı bulmuştur. Bu kooperatiflere bağh oian şehir, kasaba ve köylerin adedi 2^45 ve kooperatiflere giren ortaklann tayısı 52733 tür. Kooperatiflerin taahhüt olunan mecmu sermayeleri 6,266,260 lira tediye o'unan sermayeleri 2,521,568 lira, tediye olunan ihtiyat akçeleri mecmuu 450,000 hraya yakındur. Ortaklann kooperatif kasalarına yatırdıkian ırevduat yekunu 1,550,506 lirayı bulmustur. Memleketimij gibi refahının p^asını çiftci kiitVbinin faaliyeti teşki! eden bir merr'ekettc ziraî kooperatifieric f zürraa <\ ettiğı kıymetli jrardunlar pek ehemmiyetlidir. Baslıca mahsullenmizin yctişme devresrnden idrak ve ha sat zamanına kadar bu faydalı tesek küllerm çiftçilere kısa bir zamanda ne büyük muavenetleri dokunduğunu anlamak için asağıdaki rakamlara bir göz gezdirmek kâfidir. Ziraî kooperatifler 1932 senesin de ortaklara 12,508,730 lira ikraz etmişlerdir. Bu paranın 4,946,399 lirası o sene zarfmda tahsil edilmif ve 9 3 3 iptidasmda zürra yedinde kalan ko opemtif paraları yekunu 7,562,231 lirayı bulmuştur. Ayni sene içinde ko Tütüncülüğümüze a t mese'eler Kooperatiflerin 1 9 3 2 senesinde mecmu kârlan 218,308 lirayı geçmistir. Zarar gören kooperatiflerin mec mu zararlan 42,463 liradn*. Müsait sartlarla zürraa yardım eden bu ka • bil kooperatifler memleketimizde çoBUDAPEŞTE: ğaldıkça çiftçi kütlemiz ferahlıyacak 18,35 piyano konseri: (Iiszt, Schumann, ve bunun iyi neticeleri vatanımızm her Rachmaninof, Dohnanyi) 19,05 italyanköşesindeki iktısadî faaliyetlerde kenca ders 19,30 plâk neşrıyatı 20,05 yanm saat muhtelif program 20,35 opera bidini hissettirecektir. Kooperatif işle nasındaki temsllin nakli: (Tebessüm rine nekadar alâka gösterirsek iktısadî ler diyarı) Franz Lehar'ın üç perdelik bünyemiz o kadar kuvvetli olacak ve opereti müteakiben: Bir otelden nakbu cereyan bizleri genis bir iktısadî len cazbant. tekâmüle doğru ilerleterek refah ve saVARŞOVA: adete kavufturacaktrr. Buna emin ol18 hafif konser (plâklarlal 19,25 dans malıyız. havaları 20,10 muhtelif 21,10 Fenlândıya musıkisinden kcmser 22,05 tefrika ve halk havaları 22,20 orkestra konseri: (Dvorak, S. Sâens, B zet, Massenet ve tzmirde toplanan tütün kongresisaire..) 23,05 hafif musiki plâkları • ne Istanbul namuıa istirak edecek 23,35 dansing. murahhaslara verilecek talimat ile .«.Sfc Bir de bakayım ki karşımda genç, güzel, uzun boylu, henüz mantosunu bile çıkarmamtf bir kadtn... deliğe uyduruncıya kadar da bir hayii ter döktiim, nihayet karanlık ve dar koridorun duvarlanna çarpa çarpa, yalpa vura vura yatak odanu buldum. Oh!.. Allahıma bin sükür... tşte, pencereden giren mehtap aydmlığında karyolamm bana güHimsediğini görüyo rum. Işığı filân yakmadan, acele 10 yundum, yatağımtn ayakucundaki pijamayı üstüme geçirdim ve yattun. dum. Kadmı yemek odasında bulmustum. Bin özür diledim. Onlar da ya kında bir davetten gelmişlermis. Uyku gözlerinde tütüyormus. Yatak o dasında ısıgı yakıp ta karyolada beni görünce avazları çıktığı kadar zağır mışlar. Ortalıkta bir hareket olma • dığma göre «bereket kimse duymadı» dedi kadın. Sonra iâlve etti: Uukum da kaçtı. Nekadar uyuduğumu bihniyorum. Bende de uykudan hiç eser kalOdamn içinde ince ve möthi? bir m •an çığlıgı duyarak uyannuştım. Fa • madı, dedim. Kadın çocuğu yabrdı ve bu hâdi • kat ışıklan yakmışlar. Gözlerim ka seye biraz da beraber gülmek ihtiyamaşh ve yüzümü yastığa kapamağa mecbur oldnm. Allah Allah... Ben a cile, salonda, kadmla başbaşa otur • duk. partnnammda tekbaşıma otururunv Neden bahsettik, biliyor musunuz? Hizmetçim bile yoktur. Odamm içmde haykıran kim? Işıklan yakan kim? Tasamıf ve iktısattan!.. Evet: Şu buhran günlerinde onun gibi dul bir kadıHemen gözlerimi ovalıyarak sıç nm, benim gibi de bekâr bir adarmn radun ve yatağm içinde oturdum. Sarayn ayn iki ev masrafı yapmamizın hoşhıkla göziime hayaletler mi giriyor, manasıziığma hüknvettik; ve, yalnız nedir, bir de bakayım ki karşımda masraflanmızla varidatunızı değil, agenç, güzel, uzun boylu, henüz man • partıman dairemizi ve hayahmızı da tosunu bile çıkarmamış bir kadın, birleştirmeğe karar verdik. Esasen bekollarmı yukan kaldtrmış, dehşet i nim kuntratımm bitmesine de on gün çinde ve bir çığlık daha koparmağa vardı. hazırlanıyor gibi yüzüme bakıyor! Arkasmda on iki on üç yajmda bir kız Ben dedim ki: çocugu, korkudan bembeyaz kesilmtş Fakat bir sartla... Ev sahibme ve kadmm eteklerine yapışmsş. söyliyelim, bu kilidi değistirsm! Ma Gözlerimi bir daha uğuşturarak: lura ya, ortalıkta çok sarhos var! Ruya mi görüyorum? dedim, SEÜM iLHAAfl kimsmiz siz? Burada ne arayorsunuz? Fakat, gözlerim ışığa ahşbkça ka • dının yüzünü biraz daha iyi görüyor, içki ve uyku sersemliği arasında onu biraz tanır gibi oluyordum. Hep göz lerimi uğuşturarak tekrarladım: Kimsiniz *iz?.. Buraya nasıl girdiniz?.. Ne arayorsunuz?.. Ne istiyorsunuz? Kadınm yüzünden korkunun çekil • diğini ve yerine tatlı bir hayret geldU gini farketmeğe başlamışnm. Kolları nı indirdi ve evvelâ çocuğa dönerek: Dur, dedi, korkma! Sonra yüzüme büyük bir hayret ve dikkatle bakarak: Ben size soracağun, dedi, kim smiz siz? Nasıl girdmiz buraya?.. Ne ittiyorsunuz ? Ne arayorsunuz? Gülmekten kendimi alamadun: Ne mi arayorum?.. dedim, val Iahi... Evvelâ tatlı bir uyku... Fakat, itiraf ederim ki siz uykudan daha tatlı bir hayaletsiniz... Odama girdiğinize memnunum... Fakat ne var? Niçin böyle korkuyorsunuz ? Kadm bağırdı: Hangi odanız?.. odam. Sizia odanız nu?.. Burası benim Bu bafta yapılacak lik maçları Istanbnl mıntakası Putbol heyeti ri yasetinden: 23 mart 934 cuma günü yapılacak mıntaka birincilik müsabakları berveçhl atldlr: 1 Taksim sahasmda: Saha komiserl Muslih Bey. Saat 12,30 da VefaKumkapı İstan bulspor B. takımlan hakem İzzet Mu hittin Bey. Saat 14,15 te Beylerbeyl HUâl 1 inci takımlan hakem Emin Bey. Saat 16 da VefaKumkapı İstanbulspor 1 lnci takımlan hakem Ahmet Bey. 2 Fenerbahçe sahasında: Saha toh mLseri Nuri Bey. Saat 12 de Beşlktaş Beykoz B takunları hakem Mehmet Reşat Bey. Saat 13,45 te Kasımpaşa Topkayı 1 inci takımlan hakem Cafer Bey. Saat 15,30 da Beşlktaş Beykoz 1 inci takımlan hakem Suphi Bey. 3 Beşiktas (Şeref) sahasında: Saha komlseri Necmi Bey. Saat 9 da Beylerbeyl Hilâl B takımlan hakem Halit Galip Bey. Saat 10,15 te Vefa İstanbulspor Genç takımlan hakem Nuri Bey. Saat 11,30 da Sumer S. Doğan S. 1 inci takımlan hakem Adnan Bey. Saat 13,15 te Fener Yümaz Türkgücü 1 inci takımları hakem Sadi Bey. Saat 15 te Karagümrük Bakırköy 1 inci takımları hakem Sadi Bey. tütüncülüğümüze ait umumî mese • leleri görüşmek üzere dün Ticaret Odasında bir içtima aktedilmistir. Bu toplantıda, Izmir kongresin « de tetkik edilecek tütüncülüğümüze ait umumî meseleler görüfülmüş ve Ticaret Odasının bu mes«lelere ait noktai nazarları tesbit ecTilmiftir. Neticede Hakkı Nezihi, Hüseyin Sabri Beylerle Kohen Efendiden mürekkep bir komisyon teskil olun muştur. Komisyon bu meseleler et> rafında bir rapor hazırlıyacaktır. Ayni heyet önümüzdeki pazar günü tekrar toplanarak bu raporu mü • zarkere edecektir. BÜKREŞ: 18,05 orkestra konseri 20,05 konferanslar ve plâk neşrıyatı 21,05 piyano solo 21,35 konferans 21,50 şarkı konseri; (Mascagni, Tosti, Wagner) 22,20 viyo , lonsel solo 22,50 havadisler. ROMA: 18,15 orkestra konseri ve Bariden naklen: Kentet 19 havadisler ve bu arada plâk neşriyatı 22,05 opera binasındakl temsilin nakli müteakiben: Musahabe, havadlsler. LÜKSENBURG: 21,05 Lüksemburg şarkılan 21,35 türizme dair bir kcmferans ve grafomon konseri 22,20 fransızca ve almanca olarak havadisler 22,50 Paris radyosundan naklen orkestra konseri: (Beetho ven'in Debussy'nin, Ravel'in ve Korsa kof'un eserleri) 23,35 bir muharririn eserlerinden parçalar 24,35 dans plâkları Yarın akşam Saat 21 de Nuhteşem bir gala mttsameresi ve Matbuat suvaresi: tamamen renkli olarak vuçüde getirilen: T Sinemasında 1 I | Şifndiye kadar yapılan fılımlerden büsbiıtün başka bir tarzda ve r Sinema san'atinin erişcbildıği son merhale ve yaıvttığı son mucize... Oynıyan yıidız'ar : MUMYALAR MUZESi FAY WRAY L ONEL AÎVVİLL 6LENDA FÂRREL Yann akşam Mev>imin en güzel filmi YENi E5ERLER 7 6ün Dlkakt: Mauuat erkânına hıısusî davetnameler gönderilmiş ve nucnaralı kokuklar tahsis edılmiştir. Binaenaieyh bu suvare için pek mahdut yer kaldı^ından muhterem muşterilerimizin bir an evvel biletltrini tedarik etmeleri rica olnnur. Sahifelerini çoğaltarak bîr kat daha zenginleşen bu güzel mecmua rekabet edilemez bir nefasette çı< kıyor.Bugünkii sayısında Ahmet Refik, ömer Rıza, Ahyet Hidayet Beylecin güzel yazılarile Naci Sadullah Beyin doktor Tevfik Salim Pa^a ile yaptığı röportaj ve «Selçuk kız san'at mektebinde bir saat» yazısı ciddî ve derin bir görüçün mahsulüdür. Bilhassa Sadri Etemin ufak hikâyesi pek orijinaldir. Bu güzel mecmuayı okuyucula • rımıza tavsiye ederiz. HOIivut •* V.C1OR \G oryada / HUGO'nua şaheseri zengin IPEK FERIHA VASH HAZIM FERDİ MUAMMER Bua şam fevkalâdemösamere olarak saat tam 9 da Sinemasında musamere için koltukiarda SEFtLLER S EF î LLE R mizansenli, muazzara, müessir ve son derece hissî Holivutun 21 mart nüshası mevsim kadın modelleri, en son artist resimlerile birçok sinema havadislerini havi olarak inti$ar etmiştir. Türk ölülerine saygı flünu M. T. T. B. Umuml kâtipliginden: 23/3/934 büyük Türk ölülerine saygı günüdür. Üniversite konferans salonunds 14,30 da baslanacak olan günümüj için vaktin dar olması münasebetile ayrıca davetiye gonderemiyoruz. Bu açık çağırma ılânını cfeuyan memleket büyüklerinin ve yurttaşlarm günümüze gelmelerini rica ederiz. (Önümüzdeki cuma günü saat 2,30 da Üniversite konferans salonunda talebe, Namık Kemal ve Ziya Gökalp namına biı ihtifal ya^caktır. İhtifaldfl Abdülhak Hâmit Beyjı bir manzumesi okunacak, Köprülüzade Fuat ve İsmail Habip Beyler konferans verecekler, talebe iki merhum Türk vatanperverinin eserlerinden parçalar okuyacaklardır.) 21 3 934 Çarşamba günü akşami Fiatlerde zam yoktur. HARRY BAUR CH, VANEL HENRY KRAUSS FLORELLE MAR6, MORENO D AVETNAME A R M A N D B E R N A R D ve MARGUERITE MORENO BU A K Ş A M ( Eski Artistik) ilk defa olarak iki emsalsiz konvk Fransızca sözlü film başhyor. Oynıyanlar : D i k k a t j Bu geceki LEBLEBiCi H O R HO R sineınaiannda başıivacaktır. alc kat locaları ile hususf yer kalmarnıştır. IPEICtELHAMRA SİNEMALADIMDA Yar n matinelerden itîbarsn İ P E K ve E L H A M R A SUMER Sinemada eğlenceli, şarkılı ve lüks komedi müzikalinde seyrttmeğe sizi davet edivorlar kendılerini Tsîanbuf Beledhjesl Zevk ... N e ş e . . . ve Kahkaha Kralı MAURiCE CHEVALiEF Bu akşamdan itıbaren tamaman fransızca sözlü ve şarkılı ATEŞLi KAD1NLAR KARLMAN GEÇİDİ ( Pasaj Karlman ) Kurban bayramı münasebeti'e en son moda gös erilecek Saat 21 de KÖKSÜZLER 3 perde Yazan: Vedat Nedim Bey flnitorıııalı zabitana tenzilât vardır III Elimm tersile gözlerimi bir daha siIerek erafıma baktun: Aman yarabbi!..| Sahi burası yabancı bir oda... Aman yarabbiL Sahi; bu karyola, şu tuva let masası, »u gardrop, hersey, herşey yabancı... Kadm sinirli bir gülüşle ilâve eib'ı üstünüzdeki pijam* bOc bcnim! isimli muhtfşem Paramount Gülen Parîs MELEK ııııııııı USKÜDAR FAlE S NEMASINOA Tersine dünya Vlümessılleri. Hanri Garat Meg Lemonnie llâveten: Dünva haberleri tılminde Mevsimlik Mantolar hazırladtfcıni muhterem Hanimefendilere tepşir eyler. sinemasında, numaralı koltuklann temini simdiden rica olunur Tel. 40868 ROP son ve MANTOLUK H A R P filmi Bir kaç £ün daha temdit ediidl Ferah Sinemada moda kumaşların zengin ve müntahap çeşitleri