2 Mart 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Aldanıp pışman olmamak \ e mes'ul OInp cezaya çarpılmamak için dlçülerin hakikî ve alâsinı almaiısıniz T A M r'tmgalılarda tered iit etmeyiniz. tstanbnl Tahtakale \ o . f>8 U 4CAO tSTANBUL CAĞALOĞLU • y . ,.««« f S616? NO. 3 Ü 2 8 Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: İstanbul, No. 246 LUnia L m a i l lai'f Telefon: Başmuharrır ve evr 24290, Tahrir heyeti: 24298, Idare ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Nesriyat Şirketl, 24299 u m hu riy et Şeker istihlâk resmi^lOa çıkarılıvor: Ankara 1 (Telefonla) Dahilî istihlâk vergisi hak • ; kmdaki kssnt'nun bes'nci maddesin'n değistirilmesine da r olan lâyiha Meclise ge!miştir. Bu l'vîhaya göe yüzde 8 nUbct'nde a'tn'nakta olan seker istih'âk resmi yüzde ona çık'iı'maktadır. Madenî yağlar ve mayi ım<*enî n>E.hrukat inhisarı teşküine dair kanun lâyiha;ı da Meclise gelmistir. Atina 1 (Hususî) Uç dört gün denberi müzakereler yapmakta olan fırka reisleri hariciye nezaertinde içtimalanna devam etmislerdir. Basvekil M. Çaldarisin riyaseti alhndaki bu toplantıda, muhaüf fırkaiar rüesasından, M. Venizelos Balkan misakı hakkında düşündükler'ni izah etmiştir. M. Venizelosun Balkan misakınm aleyhrnde bulunrmsı etrafta hayret uvandırdığmdan bu içtima merakia ve alâka ile bekleniyordu. Sabık Basvekil: «îtalyanm telkini neticesinde Bulgaristanm misaka girme diğini, ileride Yunanistanın herhangi bir muharebe ile karsılasmasından korktuğunu, bu melhuz tehlikeye karsı te minat almmadığmı, binenaleyh bu misakın imzalanması doğru olmadığım» söylemiştir. M. Venizelos sözlerine devamla: « Fırka reisleri heniiz misakı tasdik etmemislerdir. Bunun karakterinin değiştirilmesi ve Tevfik Rüstü Beyin memleketini harp tehlncesinden kurtar Hayat 4nsiklopedisi inci cüzü çıktı 51 Balkanlılar arasında Iktısadî Münasebetler alkanlılar arasında bütün dünyaya örnek olabilecek bir sekil ve kuvvette yapılan siyasî an laşmayı iktısat ve hatta kültür müna sebetlerinin artması takip etmek lâ zımdır. Bulgaristamn ve Arnavutiuğun şimdilik Balkan misakı dıştnda kalmaIarnn icap ettiren ufak'efek sebepleri ortadan kaldıracak başhca tnüessir vasıta bu olacaktır. Biz ötedenberi söyleyip duruyoruz ki ekalliyetlere in • sanca ve kardeşçe muamele yapmak, hudut tashihleri düsüncelerinden el • bette daha kolay ve daha kuvvetli bir anlaşma esastdır. Devletin bir hudutla tarifi zaruri ise bu hudut içinde yalnız ayni ırktan a • damlartn bulunabilmesinin temini a • deta muhaldir. Hususile Balkanlarda... Bu ırklar ve milletler mahseri diinya parçasmda ne zaman hudutlar çizilmek istenilirse daima azçok baska ıric ve milletten insanlarm muhtelif memle • ketlerde kaldıgı görülecektir. Yuna nistanla Türkiye bu biiyük mahzur önünde ahali mübadelesi gibi diinya tarihinin nadir kaydettiği bir ameliyeyi kabul ve tatbik etmek mecburiyetinde kalmışlardı. Bu ameliye her yere tat • bik olunarak aleddevam icra edilip gidemez. Ekalliyetier için muahedeler bir takım hukuk tanımışlardır. Bal • kanlı devletler ekalliyetlere karsı muamelelermde muahedelerin tayin et • tiği s«killerden ileri bir insaniyetper • verlik göstermekle aralarmda kardeşçe münasebetlerin ilerlemesine engel olacak sebeplerin en başlıcasını orta dan kald«rnış olurlar. Çünkü bu tak • dirde ekalliyetier arazi davastna ve sile teşkil etmekten çıkarlar. Ekalliyetlere yapılacak iyi mua melelerin haddi zatinde hiç bir zorlu • ğu da yoktur. Evvelâ ekalliyetier efrad> kanun narannda müsavi vatanda»lar telâkki olunacaktır, bu bir. Sonra ekalliyetlerin kendi dil ve dinlerine ait kiiltür vaziyetlerine hürmet olunacaktr, bu iki. Bu iki esası tatbik etmek için ahdî teyitlere bile ihtiyaç olmamalıdır diye düşüniirüz. Bununla beraber muahedeleri manasız kâğıt parçatan saymağa da mahal olmadığı cihetle Balkanlı devletleri bu mesele fizerin de insaniyet vicdamnm emir ve iradesine ittiba etmeğe olduğu kadar ken di imzalaruiBi namus ve serefini yiik seümeğe davet etmek muvahk olur. Balkanlılar arası konferamlarmın mü teakıp mesaisi bu mevzu üzerinde müessir olmakta devam edecektir diye ümit ediyoruz. Balkanlılar arasındaki anlasmayı hergün daha ziyade arfaracak amfllerden biri de Balkanlı komşular arasm daki iktısadî münasebetleri artnrnağa doğru gidecek mütekabil çalıçmalara fazla, hem pek fazla ehemmiyet verilmesklir. Balkanhlarm her biri ekseriya ayni istihsal mevrtnı üzerinde olduk • lan için bu memleketler arasında eşya mubadelestm artnmak, beRd zanno • hmduğu kadar kolay ve çabuk olmaz. Fakat ne olursa olsun bu memleket ler arasnvda miibadele olunabilecek eşya bulunacagına şüphe yoktur. Mü tekabilen ve bütün bir hüsnüniyetle ileri götürülecek tetkikler bu hususta ortaya birçok imkânlar çıkaracaktır. Misal olarak Atinadaki daimî sergismi ziyaret etmiş olduğumuz Yunanistanın bize verebilecek eşyası bulimduğunu biz yakmdan görmüş olduğumuzu zîkredebiliriz. Araştırılsa Bulgaristanda da, Yugoslavyada da, Romanyada da bize verilecek birçok istihsal maddeleri bulunabüeceginden biz enrniz. Bizim de bu memleketlere verilecek mallanmız yok değildir. Pamuk, kömür, fmdık, uzum, kıcir bu maddelerin başında gelir. Sonra Balkanlılar arasındaki iktısadî anlaşma]ar yalnız miibadele eşya sma da inhisar etmez. Ayni mevzu üzerindeki istihsal maddelerinin dunya piyasasına satışında da bu memleket ler pekâlâ anlaşabilirler. Meselâ afyon mahsulü üzerinde iste Türkiye ile Yugoslavya sağlam anlaşma netiee» bir birlfk vücude getirmiş bulunuyorlar. Bu pek güzel bir nvsaldir. Bu birlik eğer iki memleketin ham afyonlarını hiç olmazsa kısmen işlemek yoluna doğru terakki ederse bu mahsulün kıy(Mabadi ihinci YUNUS NADİ sahifede) 934 bütçesı Mecliste Varidat kanunlarında tadiiât lâyihaları da Meclise verildi Buhran vergisi teşmil ed liyor, şeker istihlâk resmi^lOohıyor, elektrikter 2 kuruş resim aîınacr k, bina vergisinin isti na haddi indirildi, mükelleflere bazı kolaylıklar göster'lecek L Fırka divanının diinkü içtinıaı: Ankara 1 (Telefonla) Fırka divanı saat 5 te Basvekil îsmet Paşanm rivasetinde toplandı, bu irtimada van'dat k'nunlannm Mdili lâyihalan görüsülerek muvafık pörüldü. Balkan misakı ve M. Venizetos Sabık Başvekil, Yunanistanın misak yüzünden bir harbe sürüklenmesinden endişe ediyormuş Bulgaristanı misaka Italya sokmamış! ^». îktısadî buhran vergrisinin tesmili: Ankara 1 (Telefon'.a) tktısadî buhran vergisi kanumma müzeyyel kanun lâvihası Meclise Relm:«tir. Lâ«ohaya göre buhran vergisine tâbi tutulmıyan ticaret müesseseleri sahipleri kazançlanndan % 5 veva % 10 nisbet'nde bir buhran vergisine tâbi tuh'lacakiardır. Vergi hakayasının tasfivesi: Vergi bakayasmm tasfiyesi ve miike'leflere bazı kolay lıklar eösterilmesi hakkındaki lâyiha da Meclise verilmistir. Bu lâvihava eöre eski bakaya ve mülga vergilerini bu sene tediye edeceklere yüzde 50 nisbetinde, bu seneki vergisini vaktinden e w s ' verenlere vüzde 5 tenzilSt y a c lacaktır. Vergi borcunu vaktinde ödemeyenlere yüzde 10 zam yapılacaktır (Mabadi ücüncü sahifede) Bina vergrisinin de^isen fıkrası: Ankara 1 (Te'efonla) Bina vergisi kanununun 3 iincü maddes'ndeki 7 nci ftkranın defiştirilmesi hakkındaki lâyiha Meclise gelmisfa'r. Lâyihava göre irat sabiplerinin gelrri 60 l'raya kadar olanlar evvelce vergider istisna edilmislerdi, simdi bu 60 lira miktar 25 liraya indirilmekte ve bu m>kt»rdan vukan olsn'ar verıdve tâbi tutuhn!>kt»dırlar. riyaset eden BaşvekH M. Çaldari» dığı gibi Yunanistanın da kurtanlması • na çalışması lâzundH*. Meselâ Sırbistan İtalyanın müttefiki olan Arnavutlukla (Mabadi alttnct lahifede) tçttmalara Millet Meclisi dün toplandı Mecliste Türk Fransız dostluğu için tezahürat 45 bin çocuktan 20 bini muayene edildi Millet Meclisinde de bir Türk Fransız Dostluk grupu teşkili için ca'ısıldığı bildirildi Ankara 1 (A.A.) B . M. Meclisi bugün reis Kâxım Paşa Hz. nin rıyasetinde toplanmıstnr Celsenin açılmaaım müteakıp Fransız parlâmentosunda tesekkül eden Türkiye Fransız gruounun Hariciye Vekili Tevfik Riiştü Beye göndermis old'uğu asağıdaki telgraf okunmustur: Tevfik Rüştü Beyefendi Hazretlerîne Ankara Türkiye Fransa grupunu tesis etmek üzere toplanmu olan 130 Fransi2 meb'usu zatıâlinize arzı muhabbet eyler ve Türk hükumet ve par • lâmentosuna millî hissiyatlarile her iki hükumet arasında asırdide bîr an'aneye tevftkan bir mesai tesrikinin inkişafını görmek arzusunda bulunduklarmın iblâğını rica ederler. Kâtibi umumi Reis Julien Herriot Sürekli alkışlarla karşılanan bu telgrafın okunmasını müteakıp kür»üye gelen Cemil Bey (Tekirdağı) su bayanatta bulunmuştur: « Muhterem arkadaslar, Yüksek Fransız meo ntıarmıu ı meb'uslarmın IUKS«K rransiz Ilkmekteplerde diş muayeneleri Telefon şirketinden alınacak 235,000 lira • »•••«••••. 0 m iktısat Vekili Celâl Bey, bu paranın Istanbulda bir hastane inşasına tahsisini teklif etti Telefon Şirketi, abone ücretlerini sterlin lirasına göre tenzil edecek iken etmemis ve bir komisyon tet ' krkatta bTjlunarak slmdiye kadar fazla tahsü edilmiş olan paranın abonelere iadesi esası kabul edilmişti. Komisyonun verdiği bu karann Heyeti Vekileye arzedildigi ve Heyeti Vekilece de tasdik edilmek üzere bulundupu haber al'nmıstır. Meselenin Heyeti Vekilede mü zakeresi esnasında tktısat Vekili Mahmut Celâl Bey gavet havırlı bir teklifte bulunarak bu Da'apın emri hayra tahsisini istemist;>. Tekl'fin esası, bu paranın İstanbulda yeni bir hastane inşası. yahut veni paviyonIar yapılmak üzere m«vcut sehrr hastanelerine taksimi seklindedir. Biz, tktısat Vekili Bey tarafın dan Heyeti Vekileye vâki olan bu teklifi gayet musip ve hayirlı buluyoruz. Cünkü. iadesi halinde bu paradan abonelerin hissesine düşecek olan para, ehemmiyetsiz bir meb lâğdan ibaret kalacaktır. Toptan böyle bir emri hayra tevzi edildiii Iktuat Vekili Celâl Bey takdirde ise Istanbul yeni bir has tane kazanmıs olacakbr. Yaptıgımız tahkikata göre şirketin iadeye mecbırr olduğu para ye(Mabadi altınct sahifede) fCâzım Pt. Hz. Meclis körsusSnde Vçüncü ilkmektepte dün Dr. Suat B. tarafından çocukların muayenesi Türkiye dostluğuna verdikleri kıy Ukmekteplerde diş muayenelerine meti büyük ve samimî bir memnu devam edilmektedir. Istanbul mıntakaniyetle öğrendik, eminim ki sizin smda Ukmekteplerde mevcut 45000 hissiyatınıza da tercüman oluyorum. Bizim Fransaya karşı do3ttuk his • talebeden 20000 kisinin muayeneleri tamamlannuştır. lerimiz ciddî ve esaslıdrr. M. Heryo (Mabadi 3 üncü sahifede) Dün Kadirgadaki ukmekteplerde , ....w.~* „ . „ Doktorlarm vergisi Etıbba Muhadenet Cemiyeti reisi Neşet Osman Beyin doktorlarm kazanç vergisi hakkındaki beyanatı birçok helc'mler tarafmdan itirazlar ve hay • retlerle karşılanmıştır. çocıüann dişlerini muayene eden Mil(Mabadi üçüncu sohifede) Londradaki nümayişler Bir Ingiliz meb'usu Avam Kamarasında « Bu mecîis rnaskaralıktan ibarettir» diye bağırdı Muhadenet Cemiyeti Reisinin beyanatı, birçok doktorları müteessir etti. Etıbba Odası Reisi de Mançuri İmparatoru Puyi kazancların oHa *arafmdan tesbitine itiraz ediyor merasimle taç giydî Yeni bir İmparator Bilhassa sabahfan akşama kadar muayenehanelerinde hasta bekliyen serbest hekimler, Neşet Osman Be • yin pek tan:nmarmş bazı doktorlarm meshur hekimlerden daha çok para kazandıklan iddiasından müteessir olmuşlar ve cemiyet reisinin bir kısım meşhur doktorları müdafaa ederken böyle bir lisan kullanmasmı tıpkı bizim gib: hakst7 bulmuylardır. Hayri ömer Bey ne diyor? Bunlardan Doktor Hayri ömer Bey, dün bir muharririmize şunları söyle miştir: « Neşet Osman Beyin sözleri çok gariptir. Hekimlikte kazanç, sabahtan akşama kadar muayenehanede hasta beklemekle olmaz, hastanelerde mü tehassıs olmak veya müteaddit vazife almak suretile şöhret kazanarak miimkün olur. İsmi herkesçe tanınmış bir doktorun bir muayene veya konsülttsYeni tmparatorun Avrupalı ve mtllî kıyafetle çekilmis iki resmı Hsinking 1 (A.A.) Yeni Man • çuri împaratoru Puyinin taç giyme merasimi fevkalâde mutantan bir surette icra edilmiştir. (Mabadi ücüncü sahifede) nümayişten bir intiba Ingiliz işsizlerinin «Hayd Pcrk» ta yaptıkları murlaruun, meclise girmek istiyen halLondra 1 ( A . A. ) Lonkı muayeneye tâbi tutarak üstbaşlan rfra Avam Kamarasında, mesai pek düzgün olmıyan kimseleri içeriye fırkası meb'uslanndan M. Mac Go bırakmadığmı söylemiştir. vern imparatorluk işlert hakkındaki dünkü müzakerat esnasında bir hâdiReis, halkın mec'ise kabulü husu • seye sebebiyet vermiştir. Mumaileyh, sunda mutat veçh'le hareket edildiği reise hitap ederek, Avam kamarası ci cevabıru vermişt'r. M. Mac Goven bilvarında bulunan işsizlerin meclise kamukabele iddiasmda ısrar edip te, re bul edilmelerini istemiş ve zabıta me(Mabadi ücüncü sahifede) jba Odası reisi Niyazi tsmet B. yondan aldığı bir vizite parasını bir mahalle hek'mi veya serbest bir he kim, icabutda gece uykusunu terkederek sabahtan akşama kadar muayene(Mabadi dördüncü sahifede)