3 Mart 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Hayat Ansiklopedisi 51 înci cüzü çıktı u nenn ISTANBUL CAĞALOĞLU rnm«r4«ei Q llart 1011 ' H0. düZo Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: Istanbul, No. 246 LUHiaricSI d fflai l ISıPt Telefon: Başmuharrir ve evi: 24290, Tahrır heyeti: 24298, Idare ve matbaa kısmile Matbaacılık ye Neşrıyat Şlrketl, 24299 umhuriyel linilt» «•••, t r t m Hayat Ansiklopedisi Büyük bir knlnphaneyi bir arada evinize getiren eı faydalı eserdir. Her evde bir lane bnlanmak lâzımdır. Paktın hakikî Manasile taaruz Ankara: 2 mart (Başmuhamrimizden) skiden OsmanJı tmparatorlu ğunun Babıalisi dev'etin han'ci siyasetini f'lân veya falan büyük devletlere istinat ettirerek yüriit mek an'anesini güderdi. Tanzimattan evvelki zamanlan kale almıyarak bilhassa son bir asra yakın bir zaman zarfında Babıali devletten devlete boca • lıyan siyaset kaptanlannın elinde har tasız puslasız bir gemiye dönmüştü. Bu siyasetin som tipik timsallerinden biri olan Sadrazam Kâmil Paşanın İngiüz siyaseti taraftarhğı malumdur. Balkan Paktuıa karşı M. Venizelosun ister ü • mit, diler korku sebebile olsun bazı büyük devletlerin siyasetlerinden mülhem oluşu ve bımu alenen ifadeye kadar vanşı bize Babıali zihniyetinin hâ lâ sabık Yunan Başvekilinde devam ettiği mahiyet ve manzarzsım gösterdi. M. Venizelos g'bi zeki ve memleketi hesabına vatanperver tanılan bir zahn hâlâ boyle modası geçmiş bir siyaset le sahneye çıkması doğrusu bizim bayretimizi mucip olmuştur. Hususüe Balkanlarda Türk Yunan dostluğu mebdeinden ilerliyen y«ni anlaşma siyase • tinin hakikî mahiyeti kendisince pek malum farzedildiginden dolayı. Yunanistan Balkan misakmı tasdik etmiyecek mi? M. Venizelos misaktan Italyaya karşı askerî hareketlerde bulunmak kaydinin kaldırılmasını istiyor Hariciye Naznrı, Yunanistanın hiçbir askerî taahhüdü olmadığını söyledî Atiıva 2 (Hususî) Hariciye Nezaretinde Basvekil M. Çaldarisin riyaseti altındaki fırka reislerinden mürekkep meclis, Balkan misakınm müzakeresine dün öğleden sonra devam etmiştir. İlk sözü çiftçi fırkası reisi M. P&panastasiu almış, mutavassıt bir «ureti hal teklif etmis ve demiştir ki: « Mademki misak imza edilmiş, bir emri vaki halini almıştır, bunun tasdikı icap eder. Fakat hükumet bu misakı tmza eden diğer devletlerle Yunanistanı a*kerî taahhütlerden kurtarmak için yeni bir müzakere kapısi açmalı; diğer taraftan da misaka Bulgaristan ve Arnavutluğun da girmesini teraıin etmelidir. Bu suretle Italya ile aramızda çıkması melhuz ihtuâfların da önü alintms olur.» Bundan »onra M. Venizelos söz alımştır. Sabık Basvekil, M. Pa panastasiunım fikrine muhalif ol duğunu. bu misakm diğer alâka darlarla tekrar müzakeresi icap et tiğini, Yunanistanı askerî taahhüt lerden kortarıncıya kadar ve Yuna JPe.şembe güria açılctn Büyük Millet Meclisinin ilk içtimaından bir intıba Fazla alınan telefon ücretlerinden hastane f •*«« lE. '«•ıu*iMliMlılllllllll||ııııııı ••••••••>•••• Ifllllll llll Bu çok insanî ve hayırlı fikir, Istanbul halkı tarafından memnuniyet ve teşekkürle karşılandı Telefon abonelerinden ali nan fazla para larin ashabına tevri ve iade sindense bumm k bir hastane veya bazı hastanelerde yeni pavîyonlar yapıl mafcı hakkında tktısat Vekili Ce lâl Bey tarafm dan ileri sürü len fikir, umu mî bir tasvibe mazhar olmus tur. Bir müddet evvel, yataklarında gebe kadınların Birçok hasta ikişer ikişer yattıkları Hiseki Nisa hastaneri nelerinin yersiztıklan bu koca şehrin en büyük ihlikten hastaları ret mecburiyetinde tiyaçlarmdan biri de hastanedir. kaldıkları, bazı hastanelerinde ise (Mabadi ikinci sakifede) gebe kadmlarm ikis«r ikişer yat M. Kafandarit M. Makrimot M. Papanastasia Bizzat M. Venizelosla Turk Yu nan dostluğunun Balkanlarda umumî bir anlaşmağa doğru tekâmül etmesi mevzuu üzerinde konuşurken bu su • retle Balkanh devletlerden ber birinin artık bundan sonra büyük devletlerin elinde oyuncak clmaktan kurtulabile ceği defalarla kendisi tarafından ve başkaJarı tarafından çok açık ve kat'î olarak ifade edilmiştir. Biz bu sütun larda eğer Balkanh devletler kendi a ralannda anlaşabilirlerse umumî heyetlerile başlıbaşma büyük bir devlet haline gelmiş olacaklart cihetle ondan sonra herhangi büyük bir devlet le an ' ctk hııtmlr ve hay*iye* müsavatı daireslnde konuşacaklarım hirçok defalar yazdık. Bu fikir yalnız bizim fikrimiz değildir. Ayni zamanda M. Venizelo • sun da fikri bu idi. Ve nitekim son paktın imzası üzerine ayni mevzuu Avrupada akli selimlerile tamnmif ber kes ayni suretle telâkki ve ifade etti, ve bu Paktı Balkanlı milletlerin artık büyük devletlerin vesayet ve sehabetlerinden kurtulmakta olmalan manasi le tabir ve tefsir eyledi.. Hakikat budur, ve gizlemeğe hacet yoktur ki gidilen hedef te başka değüdir. Buna mukabil M. Venizelosu »on gayretlerinde hâlâ su veya bu büyük devletin peşine takılmış gidiyor görmek, bittabi bizim çok garibimize gMen bir hâdise teşkil etmiştir. Son vaziyette başkalarınm ekmeğine yağ süren bu hareketin binnefis Yunanistanı hâlâ vesa yete muhtaç bir mevkide tutmak is temesi hakikaten şaşılacak işlerdendir. Teşekkür olunur ki akıllı Yunan milleti bu türlü Babıali zihniyetlerine iltifat etmiyecek kadar tekâmül eylemiş bu lunmaktadır. Yoksa Balkanlann mu kadderatuH atlanna büyük deniien dev letlerin an'anevî müdahale siyasetlerinden kurtarmak mümkün olmazdı. Paktın manasi Balkanh milletlerden her biri ve hepsi için hürriyet demek olduğu halde M. Venizelosun dehşetli bir hata ile girivesine süriiklendiği büyük devletlere bağhlık siyaseti esaret demektir. Işte M. Venizelos son hatah hareketile paktın esasmda ve hedefrade bu kadar aykırı ve müteanz bir zihniyet göstermiştîr. miş, Balkan misakınm hemen tasdikı nistanın ttalyaya karşı askerî hareketlerde buhmması mecburiyeti kal gerek memleket, gerek hükumet için bir namus meselesi teşkil ettiğidırılıncıya kadar misakm meclis • ni, esasen Yunanistanm hiçbir at • lerde tasdikınm tehiri lâzim gel • kerî taahhütte bulunmamış olduğudiğinde ısrar etmiştir. nu, misak tasdik edilmediği takdirTerakkiperver fırka reisi M. de memleketin dostlarına karşı taKafandaris te Venizelosun fikir ahhüdünü ifa etmemiş vaziyete dülerine iftirak etmis, hemen vakit şeceğini söylemiştir. kaybetmeden hükumetin alâka Müzakereye bugün de devam edarlarla müzakereye baslamasını dilecek, M. Mihalakopulos, M. Konsöylemiştir. Hariciye Nazırı M. Maksimos, Ve dilis, M. Metaksas söz söyliyecek • lerdir. nizelosa ve Kafandarise cevap ver Veremle Mücadele Cemiyetinin faaliyetf Dünkü senelik kongrede cemiyetin mesaisini git ... .. j o o İspanyol ticaret ** heyeti gitti " Yumurta ve doğru sefer mmtmmm , tikçe arttırdıgı azasının 2340 kışıyı buldugu anlas:.oi n l . . . , ıj w u ' . ' neselelerınde uyuşuutu ^^r Fenerin yeni takımı dün Beykozlajberabere kaldı Taksim stadyomunda da Vefa takımı, Süleymaniye takımını 2 1 mağlup etti "Dün Veremle Mücadele Cemiyeti kongresinde Istanbul Verem Mücadele cenniyeti yedinci senelik kongresini dün saat 10 da Halkevi salonunda aktetmistir. Cemiyetm faal mensuplarile bir kmm doktorlarunız kongrede bulunmuşlarsa da, gelenler cemiyetin mevcut azastna nisbetle çok azdı. Kongreyi, cemiyetm unramî reisî AK Paşa açmış, kongre reisliğine Besim ömer Pasa seçilmiştir. Cemiyetm umumî kâtibi, Heybeli bulunanlar sanatoryomu başhekimi Tevfik Ismaii Bey senelik faaliyet raporunu oku • muştur. Raporda, Verem Mücadele cemiyeti tarafmdan ilk olarak Erenköyünde »esis edilen sanatoryomun bir senelik çalışması şöyle zikredihnekteydi: Erenkoy sanatoryomuna bir sene zarfmda 140 hasta girmiş, 102 si çdcrnıştır. Sanatoryomda şimdi 38 hasta yatmakta(Mabadi dördüncü sahifede) •ııımııımııııııııııııııııiHiııııımıım l Tspanyol ticaret heyeti rein Marki dö Lâra ' Türkiye ile Ispanya arasmdaki ticaretin inkişafı ve ticari münasebatın doğrudan doğruya teasi için Türk tüccar lan ve vapurcularile temaslarda bu • hınmak üzere Istanbula gelen tspan • yol ticaret heyeti dün akşamki trenle Sofyaya gitmiçtir. Heyet Sofyada bir gun kaldıktan sonra Paris yolile Madrite dönecektir. (Mabadi dördüncü sahifede) Fenerbahçenin altın genç oynnculardan mürekkep olmatına rağmen iyi bir oyun oynuyan yeni takımı Dün lik maçlarma Taksim ve Fenerbahçe stadyomlarında devam edilmiştir. Taksim stadyomunda Vefa Süleymaniye, Fenerbahçe sta dmda da Beykoz Fenerbahçe takımları karşılaşmışlardır. Çeykoz Fenerbahçe müsabakası, Fener oyuncularmdan dokuzunun cezalı olması dolayısile, günün en mühim karşı laşması olmuştur. Fenerbahçe, cezalı oyuncularm yerlerine ikinci ve genç takımlarından futbolcu alarak şu şekilde bir takım yapmıştı: Bedi Fazıl, Ziya Necdet, Se (Mabadi altıncı sahifede) ıııııııinnııııııınııiMiıııııı tııııııt»ıı*ıiMiı«ıı<ıııııııuıııi'iııııııımıııt!iiMiıııııiMiıımııııııiııııniiiıı Şarkî Roma tmparatorluğunun mabadi olan Osm^nlı Imparatorluğu za msnlannda bıle hariçte vukubulmuş büyük devlet müdahalelerinm yalnız küçük milîetler hayri için ihtiyar edil miş tamamile gayrendiş hareketler ol madığını M. Venizelosun pek iyi b l mesi lâzımdır. Ne hacet, bzzat kendi sini Anadolu sergüzeştine sevkeden büyük devletler onu yanyolda bırakma dılar mı? O zaman istikbali iyi tayin edememekten dohyı belki mazur bir hata irtikâp etmiş olan M. Venize losun şimdi hâlâ Yunanistanı şu veya bu büyük devletin kucağına atmak is • temesindeki hatanın mazereti var mıdır? Ne zamana kadar Balkanh mil letler büyük devletlerin ellerinde iste nildiği gibi oynatıhr ve icap ederse kırhp atı'ır aietler olup gideceklerdir? M. Venizelosun son hareketine hâ kim olan büyücek bir hata da paktın ortadan kaldınlması gayretlerinin ya nıbasında Türk • Yunan dostluğumm Yunanistan için şimdilik kâfi tenunat teşkil etmekte olacağı iddiasıdv. TürkYunan dostluğu elbette kıymetsiz de ğ3dir. Fakat o Balkanlar »iyasetmin tekâmülünde bir mtiha değü, belki sa • dece bir iptida idi. Pakt imza edildikten sonra ehemmiyetli bir tekâmül merhalesi geçirmiç olan bu dostluğun, bayret olunacak bir hafiflikle pakt ortadan kaldırıldığı takdirde dahi oldugu gibi ayakta kalacağmı farzetmek bittabi çocukça bir düsünceden başka birşey olamazdı. Bunun ne için böyle olacağuu anlamak okadar zor birşey değildir: Pakh imza eden diğer devletlerin hak ve haysiyetlerini nazan itibara ahna makta çok kısa düşünceli bir nezaket • sizlik vardır. Menfaatler mütekabildir. M. Venizelos ne yaparsa caiz olur, bu takdirde dahi ya pakt onun tasavvuruna uygun noksan şeklile veya Türk dostluğu şeklindeki eski vaziyetile devam eder diye düşünmek, başkalannın hakkıni ve hays'yetini hiç kale almıyan bir hotperestlik göstermek demek ohır. Dahilî siyaset ihtiraslan içinde bu mühim noktanın takdir edilememiş olmasına dahi şaşmak lâzımdır. • Paktı imza eden devletler bu ile herteyden evvel Ba'kanlarda sul hu istikrara mazhar etmek gayesini takip etmişlerdir. Bu misakm temnine müekkel oldugu ittihatta sadece Bal kanhlann huzur ve selâmetlerini istih daf eden bir gaye vardn, ve misakın Ankara 2 (Telefonla) Maarif temin ettiği anlaşma nihayet Balkan Vekili Hikmet Bey bu akşamki trenlılardan her biri ve umumu hesabına le îstanbula hareket etmiştir. tedafüî bir emnîyet vaziyetidir. Eğer bu vaziyet başkalannın hoşuna gitmi yorsa bu memnuniyetsizliğin sebebı Ankara 2 (Telefonla) Meclise Balkanlann tefrika halinde bir oyun sevkedilen varidat kammlan Mec cak olmaktan kurtulmalan ihtimahdir liste süartle müzakere edilecek ve Tahakküm etmek için tefrik etmek is kesbi kanuniyet edecektir. tiyenler var demek olur. Balkanlar i ^ çin en haysiyetli bir hayat meselesi o lan bu işte M. Venize'.osun Yehuda ro lünü oynamağa kalkışmıs olmasmdan tatanbulda izinsiz ağaç dolayı hayretlerimize hakikaten pa kerilmiyecek yan yoktur. Falih Rıfkt Yunan mületinin bu hakikatleri tem3 üncü sahifemizde yizden âciz kahnıyacağmda ümidiroiz çok kuvvetlidir. Siyasî şöhretini ken Akhisarda birgan di elile kıran M. Venizelosun yanlış haAli Süreyya 3 üncü sahifemizde rekc*inden nekadar müteessirsek Yu nan milletinin doğru yolu buhnaktan Çocuk sahifesi âciz kalmıyacağı hakkmdaki kanaati 5 inci sahifemizde mizle de okadar müsterihiz. Maarif Vekili geliyor Fenerbahçenin kalecisi Bedii topu tutuyor Varidat kanunları Bugün YUNUS NADt Fenerbahçenin kalesi önünde kalecinin müdahalesile kesilen bir Beykoz hücumu
