29 Aralık 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi 46 "ncı cüzü çıktî . NO. 3 4 6 7 Telgrat ve mektup adresi: ISTANBUL CAÛALOGLU Cumhurtyet, Istanbul Poata Kutusu: îstanbul, Ka u rıy el 246 ClMIS 29 Telefon: Başmuharrlr: 22366. Tahrtr müdüru: 23236, tdare müdürü: 22365. Matbaa: 20472 1933 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada eviniıe getiren en faydalı eserdir. Her evde bir lane bnlunmak lâzımdır. Alâiye portakalı Bodrum mandalinası nlaşdan Alâiye iyi cins bir portakal yetiştirmekte ve Bodrum1 sa mandalinanm en nefisini Utihsal etmekte iîeri gitmişler ve mu • vaffak olmuşlardır. Manavlar satacaklan portakalı mete*mek içîn Alâiye malıdr diyorlar, ve mandaKnalann ise Bodrum malı olduğuna yeminbîllâh ediyorUr. Hakikati halde Alâiye por • takallan gerek teşekkül, gerek tat itibarüe pek iyidirler. Bodrum manda • linalarma gelince bunlar bn meyva nm en mükemmel niimunesinî teşkil edecek nefasettedirler. Bu iki ka7aım zm iki meyva üzermdeki dikkat ve itina mahsulürouvarfakiyetlerinitakdirle fcaydetmegi vazife biliyoruz. Bize göre portakalın iyisi Yafa ckısi olduğunda şüphe yoktur. Fakat öyle gÖTÜİü yor kî Alâiyelfler de giderek ortaya bir Alâiye crasi çıkaracaklardır. Hatta çıkarmışlardrr bile denüebilir: Kahı sert olmıyarak kolay soyulan, iç denleri gayet ince, eti adeta hiç lifsiz denilecek kadar az lifli, tadt gayet giizel, hulâ sa soyması ve yenmeri zevkolan bir cins. Bu portakallar yalnız hacîm Hibarile daha ziyade küçürektir. Portakal bu kadar nefasetle biraz da bu yümeğe baslarsa değme arhk keyfine. Zaten bu sene iHc gelen nümunelerine göre galiba buyümege başlamıs bile. Bodrum mandalmasma gelince bu da etine dolgun, çekirdeği az, kâfi derecede suhı, tadı pek bos bir emstir. Manzara itibarile gül kadar güzeldir. Bir gül ki msana içinde tabiatten yapılrms emsalsiz bir sekerleme sakladığnu haber verir durur. Demek ki Bodrumlulanmcz da meyvanm en nefisini yetistirmeğe dikkat ediyorlar ve mu • vaffak ta oluyorlar. Portakal ve mandalina vatanamrm yalnız bu iki noktasmda yen'smemek te olduğtı halde tahsisen bu iki yer den bahsettiğimize bakilarak ayni mahsulü yetistiren diğer mmtakalanmıztn yermmelerine mahal yoktur. Dörtyol, ticaret îçin, çok dayanıklı bir portakal yvtistirmek Inısusunda süphesiz terakiri adımlan atmaktan hâli degildir. Mersm bir nevi Yafa yetistirmekte her sene daha ileriye gidiyor. Burası bilhassa bu kısma itinasından dolayı en samimî tebriklerirrrize lâyıktır. Cenup sahülerimizi dolaşarak insanı diksen bi • ttrecek Adalyanın portakal ve limon • lan, ve hususile limonlan unutulamaz. Finike taraflarmm portakallan da tıpkı Alâiyentnkiler gibi mahallî bir husu • sîyet abnaîça namzet pörünüvor. Fet hiyeye (Faralya), Mi'âsa, tzmire ve Aydma kadar yer yer pekâlâ porta kal, mandalina ve limon yetistiriyoruz. Aydmın Sultanhisarmda eğer biraz dikkat ve itma olunabiUe dünyanm en îyi portakaTIan yetisebileceğine kanaatimiz vardrr. Yani yalnız bir Alâiye ve Bodrum değil. Baska yerlerde de mfimasil mahsullerin yetistfrildigini pekâlâ biliyoruz. Bu meyanda Riıe taraflarmı bile unutmuyoruz. Fakat Alâiye portakala, Bodrum mandalinava damgalanrn vurdular. Herhangi bir mahsulü bir memlekete maledecek veçhile şöhretlendirmek istihsal mtrvaf fakiyetrrrin en açık bir alâmetini teş kil eder de onun için bu iki kazaımBn admı bu makalemizm başma taceylemis bulunuyoruz. Şundan da en kat'î surette emmiz ki portakal yetistirebilen mmtakalan mızm hepsinde ayni dikkat ve itina gosterilmek suretüe ayni muvaffakivet neticeleri almro gidileceği muhakk?k tnr, ve bunun böyle ohnasmı bittabi butim RÖnlümüzIe temenni ederiz. Meyvacılığm her çesidi güzeldir ama portakal ve limon envamı teskil eden narendye faslmm ziraati, isin de en güzeKni teskil eder. Limon, portakal, mandalina ve turunç açaclarmcn gü zeüikierme bavılmıvacak rnsan tasav•nr olunamaz. Ya bu ağaçlann çicek • leri? Acaba dünyanm hangî çiçeîn gelinlere en lâvık celenk olan bu çiçek !er kadar giizeldir? Beyazm en canlı rengi rmıtlaka bu çiçeklerdedir. Onlarm kokusu ise insana ebediyet ve cen»et hislermi verecek, ince olduğu ka 3ar cana değid, bir letafettedir. Maddî kısmma gelince, simdi birazı bizim bilgisizlisnmizden, birazı dünya buhranmdan iîeri gelme zorluklarla IMIMHI bn meyvalarımızı da kolaylıkla ve deger Dahalarile satamadıgimız o luyorsa da btzce bu arızî zorluklarm ehemmiyeti yoktur. Bizim samimî ve kat'î kanaatimize gore portakal bah çeleri altm madenierile boy ölçüsecek bir krymettedir. Elverir ki yetiştirebilelim ve muvaffakiyetle satmanm yol lan üzerinde de bir parçacdc yond • mağı göze alabilelira. Mahsulü her sene ıslah edecek me saiye ihtiyaç vardnr, bir. Bif de ambalâja itina edebilmeği bilmek lâzundır, Diinkü Meclis içtimaı Meclis dün 1 marta kadar tatil kararı verdi Adliye yangını münasebetile alınacak tedbirler lâyihası ve diğer bazı lâyihalar kabul edilcU Ankara 28 (Telefonla) Büyük Mület Meclisi bugün saat 14 te Kâ zım Pasanın riyasetinde toplandı, Potta ve telgraf teskilâtı hakkmdaki lâyihanut geri verilmesi hakkındaki Raave kâlet tezkeresi kabul ohmdu. Adliye binası yangını münasebetile almacak tedbirlere, Japonya ile yapı lan itüâfa ait kanun lâyihalarınm ruz nameye alınmalan ve ruznamede mevcut diğer bazı maddelerin müstaceliyet kaydile müzakereleri kabul edildi. Divanı Muhasebat dördüncü daire reisliğine bir zatm mtihabı için rey toplandı. Adliye yangını münasebetile ha • zvlanan kanun lâyihasınm heyeti umumiyesi hakkmda söz akm bulunmadıgıdan maddelere geçildi, maddeler birer btrer kabul edildi. Maarif Vekâleti merkez teşkilâhna dair kanunun bir maddesinm tadiM, Antalya vilâyeti tarafmdan yaptınla cak yol ve köprüler içm 200 bm lirahk istikraza maKyenin kefaleti, iskân işlerinden kalmts olan kerestelerden lüzumu kadarmm satıhnası, bedelinin bir taraftan varidat kaydi, diger taraftan dahiliye bütçesme tahsisat olarak verilmesi kabul edildi. İktısadî program Heyeti Vekile içtimalarına Gazi Hz. riyaset edecekler Ankara 28 (Telefonla) Ha, ber aldığtmıza göre Heyeti Ve kile önümüzdek' hafta zarfında, Gazi Hazretlerinin riyaseti al • tınada toplanarak, iktısadî pro gram hakkında esasli müzakerelere başhyacaktır. Almanyanın talepleri kabul ediliyormu? Ingiliz İtalyan ve Fransız Alman müzakereleri hakkında verilen son haberler Silâhlar meselesi Celâl Beyin beyanatı Ankara 28 tktısat Vekili Celâl Bey beyanatmda: «Beş sene lik iktısadî program projesinin İTOÜzakeresi Meclis kapandıktan sonra yapılacaktnr. Heyeti Veki • : : lenin kabul ed«ceğ esasların program halinde gazetelerde nesredilmesi muhtetneldiro demiştir. Yeni ölçüler için dün yapılan içtima Yartn Ankaradan fehrimize harehit edecek olan Meclis Reisi Kâztm Pasa Hz. 36 ncı maddesmin tadili lâyihasınm müzakeresine geçildi. Elyevm güm • rüklerde bulunan eşya hakkırda tatbik Mabadi S inci sahifede Iktısat Vekâleti müsteşarı geldi, ölçü fiatleri tayin edildi Mulâkatlan büyuk bir ehemfruyetle beklenmekte olan tngiliz Hariciye Nazın İtalyan Başvekılı M. Masolini Paris 28 (A.A.) Romadan bildiriliyor: tngiltere sefiri dün Kapride Sir Con Simonu ziyaret etmiş tir. Sefir, Hariciye Nazınnı şüphesiz gelecek hafta görüşülecek olan Sir Con Simon Havagazi ile zehirlendikleri anlasıhyor, fakat bu havagazi nereden geldi? Bu meçhul... tktısat Ve kâleti Müsteşa Gümrük kanununda bir tadil n Hüsnü Bey, Müteakıben gümrük kanununun senebaşında tatbikı mecbulrî olan yeni ölçüle rin kullanılma sı hazırhğını tet kik ve ikmal etmek üzere dün şehrimize gel • miştir. Dün Öl çü Başmüfettiş lifinde Hüsnü Beyin riyasetin Iktisat Vekuleti Müsde Belediye Fen teşarı Hüsnü Bey Müşaviri Mustafa Hulki ve Mınta ka ölçülee ve Ayar Basmüfettişi Kudret Hakkı Beylerin istiraklerile bir içtima yapılmıştır. 20 kadar ölçü amili de bu toplantıya çağınl • mışlardır. Toplantıda yeni ölçüle rin piyasa talep ve ihtiyacına cevap verebilecek surette yetiştirilmesi imkânı görüşülmüş, yeni ölçü tedarik edecek esnafm zarardan vika yesi maksadile aşağıda yazılı fiatEvvelki gece zehirlenenlerden hastctneye kaldınlanlar ve lerden fazla faitle satış yapılma kendilerine sun'î teneffüs yaptırılanlar ması kabul olumnuştur: Evvelki gvece Topanede havagazi 1 Pırınçten tartılar yüzünden on dört kisi zehirlencnis, A Beheri (500 200, 100, 100 50 20 bir kisi ölmüştür. 20, 10) gramlık tartılardan mudekkep Topanede Necatibey caddesinde 8 parçalık bir takım kutusuz olarak 200 Kıhçalipasa camii yanındaki sıra Dün gençler Beyazütân hareket ederlerken., kuruş dükkânlarda dükkân sahiplerinin B Bir kilogramlık tartı 95 kurus resmi yapüdı. Bu hareket yalnız Yerli Dün, Türk Birliğinm Yerli bazıları geceleri dükkânlarını üs C iki kilogramlık tartı 170 kuruş Mallara münhasn kalmadı. Mhinge Mallar günü idi. Bütün Universite ve tündeki ufak odalarda yatarlar. O 2 Dokme demir tartılar gelen binlerce genç, bilhassa Beyoğ Yüksek tahsil gençliğinin iştirakile çok sırada bulunan tütüncü, meyhaneci, A Yarım kilogramlık tartı 25 kuruş (Mabadi 6 mct sahifede) büyük ve müheyyiç bir miting ve geçit bakkal ve şiracı düklcânlarmdan B Bir kilogramlık tartı 40 kuruş yalnız bakkal dükkânımn sahibi KeC iki kilogramlık tartı 75 kuruş vork Allahverdi Efendi dükkânmda D Beş kilogramlık tartı 150 kurvş yatmamaktadrr. Bunun için de dük3 Tenekeden lltre kânının üst kahnın bir kısmmı ya A Dortte bir lltre ölçu 30 kuruş nındaki şerbetçi Memis çavusa verHâdıge mahallinde gazin nereden Mabadi 5 inci sahifede miştir. Dün Sabahleyin saat sekizde kaçtığı tetkik edilirken Kadıköyündeki evinden dükkânına Pazar günün vap vermedi. Derhal berber çırağı gelen Allahverdi Efendi dükkâna den itibaren «Kaı Nuri ile çırağımı kepengin üstiine çıgirdiği sırada feoa bir kokunun dükizlerini takip e kardım. Pencereden içeri girdil«r» kânı kaplamıs olduğunu duymuştur. diniz!» isimli yeYukarda yatan Memis çavus, oğlu Bundan sonraki vaziyeti Kevork Alni bir tafrikaya Murat ve bir misafirleri bitkin bir lahverdi Efendi bir muharririmize başlıyacağız. halde imişler. Arka taraftan da camsöyle anlatmaktadır: «Kan izlerini ları kıraraka içeri girdik. Zavallı < Bizim çocuklara fena bir itotakip ediniz!» bir lan bu bavgın hallerinde dışan çıkartzabıta romranıdır. tık. Vücutlerini uvduk. Yüzlerine suÇok cazip ba şe lar serptik, sirke içirdik. Asağıya inkilde başlamakta. dirdik. Oda pek fena kokuyordu. Ankara 28 Fırka Grupu bu saheyecan ve mera Hatta bir aralık benim de basım bah saat 10,5 ta toplandı. tçtima ya kuu son satınna dönmeğe başladı. Zabıtaya da haber rıma kadar devam etti. Bu içtimada kadar muhafaza verdik.» sîgara fiatler'nin tesbiti için teşkil etmektedir. Bu Hastaneye taşımrlarken.. edilen Fırka Grupu encümennin hanu bir misalle Gelen zabıta memurlan diğer ka • zırladığı rapor okundu. Buna göre anlatmıs olmak ipalı dükkânları calmıslar ses çık Zehirlenenlerden ikisi daha tstanbulda halk sigarası ismile bir çin tefrikamızın mayınca dükkânların iîzerindeki o ku hissedip etmediklerini sordum. sigara çıkarılacak, 8 kuruşa satılabazı parçaları daların camlarını kıraıak içeri girDuymadıklanm söylediler. Dükkâ caktv. Köylü sigaralanna birer ku m ayıran bir kısım mişler; baygm bir halde yatan birçok mn yanındaki şerbetçi Memis ça • ruş zam yapılacak, şimdi 4 kvruşa serlevhalrn der kimselerle karşılaşmıslar. Bütün bu vu« daîma dükkâmnı erkenden açarsatılan sisraralar 5 kuruşa ve 7 5 ku cedelim: baygın insanlar, on dört kişi olarak dı. Halbuki daha açmamıştı. Diğer ruşa satılan sigaralar da 8,5 kuruşa Dağa ıkaldcn tesbit edildi. Bunlar derhal Alman, taraftaki tütüncü ve meyhane de asatılacaktır. lan Cemiyeti Akçılmamıstı. Dükkâıun üst katına çık ttalyan ve Beyoğlu Zükur hastanelevam azalan Teh•nak için de yol olmadığından Me rine pötürülmüşlerdir. laşmanlar adit mektubu Sal CUMHUR1YET Mabadi 3 iincü sahifedt misin dükkâmnı çaldık. Kimse ce üstünde bir ölü IMIinillllllllllllirillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIMIIlll Yılbaşı hediye8t kuponu den atılacak paralar Ktzıl hat OıŞoförü Öldüren kim? Karanlıkta patlile alabileceği şekillere de sıra gelecekiki. Bu işin ikisi de çok mühimdir, çok manda kanlı bir av Göle yuvarlanan lıysn tafcanca • tsviçre hükumeti hay himmet ve gayret ister. Satışta Istan • tir. otomobil Katil güvercinler v. s.. dutlara boyun iğecek mi? Tayyare dart usulünü tesis etmeğe mecburuz. Portakalcılarımtz hiçbir zorluktan Ambalâj diyip te geçivermiyelim. Bu meyus olmıyarak şevk ve hevesle yolktsım mahsulün agaçtan ne vakit ve lanna devam etsinler, ve daima isle nasıl kestleceginden başlıyan çok e rini daha iyi yapmağa baksmlar. Ne hemmiyetli bilgilere tevakkuf eden bir ticen;n kendileri için saadetli bir muvaffakiyet olduğunda süphe yoktur. kısımdır. Mahsulün daha fazla olması YUNUSNADt ihtunalinde portakalcüığm sanayi yo silâhları bırakma ve Milletler cemlyetinin tensiki meseleleri hakkında, Italyanın düşüncelerinden haber dar etmiştir. Mabadi S inci sahifede 14 kişi zehirlendi, içlerinden biri öldü Talebenin mitingi Dün gençler, yerli mallar lehinde, isimleri yabancı müesseseler aleyhinde nümayiş yaptılar. «Yerlisi C^Van hiçbirşeyin Avrupalısını almıyacağız» dedilejc ((Kan izlerîni takip ediniz!)) Halk ve köylü sigaraları Fırka Grupunda dün yapılan müzakere No: ..Adres: Pazar günü neşre başhyoruz