9 Kasım 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Cumhuriyet 9Teşrînîsanî 1933 • Cengîz Han TEFR1KA. 3 i Yazan: TURHAN Iktısat işleri İncir ihracatımız î. «• 1 Silâhları azaltma işi Bo akşamkî program I İSTANBULJ I Konferans bürosu bugün toplanıyor bile yakın bir atide Danimarkaya lu Faik Bey İktısat Vekâletine gönAlmanya lehinde yaptığı şeyleri bi kara dumanlar püsküren bir cehennem ait barı eyaletleri bu hükumetin ederdiği bir raporda tzmirde incir ihCengiz, şoyle bir saniye somurttu. rer birer haiırlattıktan sonra demi» linden almak, Alsas Loreni tekıar racatile meşgul tacirlerin teşkilât Kazandığı büvük zaferin zevkini sa deliği gibi çirkin göründü, söylenen tir ki: ele geçirmek, yahut sark hududun sözlerin her biri ateşli bir ok gibi yü siz olduklarından bahsederek şunkathyan şu kadına ağır bir söx söy « Almanyada bu yakınlarda yada bazı değisiklikler yapmak üzere reğini yaktı ve bu yanış ona herseyı, ları söylemektedir: lemek uftedi. Fakat soğukkanlılıgıııı pılan bazı beyanat bütün milletle yeniden silâhlanmak için manevî herşeyi ımutturdu, gözünü kan bürü «İncir mahsulünün fiatini tayin pek çabuk buldu, Güncü Hanımm en rin silâh kuvvetlerini azahmalannı mahiyetteki dileklerini kabul ettir. dü, eli şuursuz bir tehevvür içmde kıeden piyasa tzmir olduğu halde, büyiik rolünü oynamış olduğunu hatırtemin işini daha ziyade güçleştirmismek maksadım mı gözetiyordu?> hcma gîtti, dudaklarından ürkünç bir maalesef bu vaziyet suiistîmal edilladı ve arbk kızmamaga, onu keodi hatir. Bundan süphe edilemez.» sayha dÖküldü: mektedir. Tüccar teşkilâtsızdır. Loit Corcun nutku Ime bırakmağa karar verdi. Lâkîn güItalya ile Fransa arasuıda bir yak Bin Güncü bir Börtaya feda olMüstahsilin hedefi değer fiati Londra 8 (A.A.) Silâhları asel kraliçenin yamndan kovulmuş bir laşma ve anlasma husule geldiğinin gö sun. Sen onun adını mı kirletecek bulmak ise de, tüccann hedefi elinadam gibi çıkroayı da kibrine yedirezaltma meselesi hakkındaki müza. rülmekte olması herkesi sevindirme deki malı az kârla çabık çıkar • sin. Sus uğursuz, geber uğorsuz, bır ınedi, küçök bîr istihza yapmak iste lidir. Bizim başlıca düsüncemiz Al • kerede söz alan M. Loit Corç bazı maktır. kırda kakırda uğursuz! manyanm son hareketile çok fena bir rakamlar okuduktan sonra demiş • 'di. Tamamen muhik olan her iki fik surette bozulan silâhları azaltma işini Kılıcım da yanya kadar çekmiştı, tir ki: Saçı uzımlann, dedi, aklı kısa orin mezci millî menfaati vücude* takip etmektedir. Bu bahiste en mü • ele geçirmek için bu kadar zahmet « Lokarno misakının imzayınlur. Sen beni kendmden uzaklaştır getirir. thracat tüccarı kendi men him siyasî raesele Almanyanın hukuk lere katlandığı ve biraz evvel kendi dan sonra bazı hükumetler silâb m*kla brrçok seylerden nzak kalıyorfaati uğnına müstahsili eziyor. Müs beraberliği dileğile Fransanm emni sini candan gelme bir iştiha üe ku kuvvetlerini artırmışlardır. tun. tahsil ise bir an evvel paraya kakızıl yakutlanm şöyle bir yet ve selâmet isteğini telif etmenin yo caklamak istediği güzel kadını adi bir Fransa teslihat bütçesini îki mis. GünctS, vuşacağım diye kendi kendini ezilunu bulmakttr. Bu yaman bir meselekeçe çibi ikiye bölecekti. Işte bu sıraIine çıkarmıştır. Amerika teslihat kıvırdı: yor. Şu halde, buna yegâne tedbir dtr. Bir tarafta istilâ hahralan ve bunda, Güncünün de genç yasta ölüme ve teçhizat bütçesini 590 milyon doGönül umduğumı bulmak ister, olarak şu tavsiye edilebilir: lardan doğan korku, diğer tarafta mağ kavusmağı kabule hazirlandığı sıra lardan 709 milyona çıkarmıştır. bulunca da hoslamr. Ben böyle ya Amerikalıların Large Scale d"e lubiyetin acı hahralan ve bunlarla birda radınn perdesi açıldı, içeri Beyter »amağı istiyorum. Tek böyle kalayım, ttalya ve Japonya dahi bütçele • likte vücut bulan zillet ve infial duy dikleri geniş mikyasta bir koope girdi. isterse kecesiz kalayım, kuru toprakta rinin silâh kuvvetlerine ait fasılla gulan. ratifler birliği vücude getirmek zaCengiz, küçük kardeşinın boyle selyatayım. rını böylece kabartmiflardır. ruridir. Bu iş kendiliğinden olamaz. Bu duygulardan herhangi birinin tabiî lemehüsselâm içeri girmesi üzerine bir Bizim ahır usaklan da altlanFransa bugün dünyanın en mü Bunu yalnız başına ne müstahsil ve olmadığını ve ayni şerait içinde bulunkat daha sinirlendi: toprak dösüyorlar, üstlerine yaprak. ne de tüccar yapabilir. Bu işe bir muş olsaydık biz tngilizlerin de bu duy kemmel harp teçhizatına malik bu. Ne var kurbağa, dedi, burasmı Bu, imrenilecek şey deflril. Akluı varsa devlet inhisarı, bir ihracat inhisarı gularla mütehassis olmıyacağımızı iddi lunmaktadır. Bu teçhizat Almanyayosunlu su çukuru mu sandın da içeri benim kucağıma yüksel. nın 1914 senesindeki askerî teçhi • şekli vermek zarureti vardır.» aya imkân var mı? daldm? Kucağmız kaç aydır ki açık. Is zatını bile gölgede bırakmıştır. Hal Ankara 7 Vaki şayialar üze. Ben kendi nefsime, böyle bir iddiaGenç prens, bir bakısta sahneyi kapteseydim oraya düserdnn. Gakat ant böyle iken silâhlarmdan tecrit edirine kendisine müracaat ettiğim »ada bulunamam. lıyan fecaati anladı, koUarını göğsüne içthn, andmu bozamam. len Almanya şimdi top yapama lâhiyettar bir zat: «Üzüm, incir ve Sir John Simon beyanahnı şu söz • kavuşturarak yıldırım bekliyen bir fi Sen andmı bozmıyadur, Cengiz maktadır. fleride siperler arkasıntütünün bir elden satilması için bir Ierle bitirmistir: han essiz kalmıyacaktır. Elimi salla • dan bicimi alan yengesine «korkma!.» da icabında kendisini müdafaa makteşekkül vücude getirilmesi mevzuu «Ben o füdrdeyim ki Lokarnonun der gibi ümit ve cesaret verici tatlı bir sam ellisi, başmu sallasam tellisi kucasadile bugün gizli surette belki müt bahis değildir. Böyle birşey olamaz» tesiri ve kuvveti henüz tükenmemiş • bakış uçurdu, sonra ağabeyisine doğru ğıma kosar. hiş silâh kuvvetleri hazırlamaktadır. dedi. tir.» bir adım attı: Ellisi değil, elü bini koşar. Fa • Ancak Almanlar günün birinde Börta geldi, dedi, benim çadjrM. Çemberlaynin beyanatı k«t içlerinde bir Güncü bulunmaz. Fransayı istilâ etmek isteseler bile Londra 3 (A.A.X. Avam kama Benim sevgim, benim saygun het da oturuyor! bunu bugün vücude getirmek im Cengizin kılıcındaki eli ihtiyarsız bir rasında dün yapılan müzakerede kadım bir Güncü yapar. Seni de bu kânına malik olmadıkları ağır topyanına sarkmış, öbür eli de gene ihti olkede saydıran benim. Bunu unutma. 2054 numaralı kanunun neşrini mü M. Çemberlayn da şu beyanatta buçu kuvvetlerine sahip olmadan ya. yarsız bıyıklanna gitmişti. Yüzünde Onu unutmuyorum, senin biraz Iunmuştur: teakıp, şeker, kahve ve çay ithal ede . pamazlar.» söylenilen sözleri anlamadığını gösteren cek tacirlerin Iktısat Vekâletine müraevvel yalvardığını unutmadığım gibi! * Versay muahedesinin hazır Loit Corç bundan sonra hükumeti Cengizin kaşlan çahldı, burun de bir şaşkınlık vardı, gözlerinde başka caat etmeleri lüzumu evvelce bildirillanması esnasında silâhlen azaltma geçen martta aldığı vaziyete avdet başka duygulardan doğma çeşit çeşit likleri açıldı, gözlerindeki o sert bakış hakkında Almanyaya karsı hiçbir mişti. Dün İktısat Vekâletindcn Ticaret etmeğe, yani tecrübe devresi hak pınltılar doğup sönüyordu. Güncü Ha korkunclastı: taahhüde girişilmemiş olduğu doğ Müdürlüğüne gelen bir tamimde çay itkmdaki teklifi silâh bırakımı hak • Sözünü tart, dedi, beni de tar nım da, hemen hemen ayni şaşkınlık rudur. Bununla beraber Almanyaya hal edecek tacirlerin müracaatine lüzum kındaki tngiliz plânından çıkarmağa tısız konuşturma. Sonu fena olur. içinde idi. Biraz evvel haysiyetsiz bir kendi stlâh kuvvetlerini azaltması kalmadığını bildirmiştir. Buna sebep çadavet etmiş ve demiştir ki: kadtn olarak tasvir etmek istediği mah ya kontenjan verilmiş olmasıdır. nın ailâhların umumî surette bıra Şimdi Güncünün de canı sıkılmıştı. « tşte böyle yap'Iaca jı zamankılması yo'unda ilk bir merhale olaKendi güzelliğine kulaktan âşık ol • lukun, kendi kumasınuı (ortak demek) dır ki Avrupada sulh hali mevcut cağı ümidi veriJmiştir.» ansızın meydana çıktığuu işitmek onu muş gibi görünüp, at usağı kılığına büolacaktır.» da derin bir hayrete düşürmüştü. FaTüccar arasmdaki peşin veya vere. rifarap Naymanlar yurduna kadar geO zaman iktid'ar mevkünde bu kat Güncünün hayreti Cengizinkine ben siye alışverişlerde müşteri lehine ko . ttalyan • Alman müzakerelerı len ve bir sevda çılgtnı rolü oynıyarak lunan tngiliz hükumeti azasından zemiyordu, burda biraz da ıstırap kamisyon verilmesinin ticarî bir örf olup Roma 8 t A.A. > M. Musolini ile kendini kaçmp nikâhlıyan, sonra Nayh:ç biri silâhları azaltma vadini olmadığı İstanbul Ticaret Odasından nşıktı. Çünkü Börtanın Moğol yurdumanlaruı Moğol bayrağı altına girmesiM. Goerîng arasırda dün akşam •galip devletlerin silâh kuvretlerinî sonılmuştur. Oda böyle bir örf olmadığı na döniişü, kendisini orada birinci kani gene kendine temin ettiren bu adamağlup devHtlerin bulundurabileyapıian konuşmalardan sonra şu tebcevabını vermiştir. dın olmak mevUiinden düsürecekti vemm birdenbire ağız degiştirmesi, hâkiır •celkeri silâh kuvvetlerf sevîyesine liğ çıkarılmıştır: ya düşürebilirdi. Börta, Cengizin ka ve mütehakkim bir vaziyet alması, heindirmeğe mecbur edecek bir mahi«M. Musolini bugün Venedik »ansı ve sevgilisi idi. Uzun bir esaret le tehditlere girişmesi hem gücüne gityette telâkki etmemiştir. Âli İktısat Meclisi, önümüzdeki tophayatmdan sonra yurduna dönen bu rayında M. Goeringi kabul etmiştir. mişti, hem sminne dokunmuştu. Ona, Almanyanın konferanstan çekil kadtn, şüphe yok ki eski mevkiini is lantısmda memleketimizin geçen sene M. Goering, Alman Başvekili M. zarfında tediye müvazenesi mevzuunu kendinm yerlerde sürünecek bir kadın tiyecek ve alacaktı. Bu mevki, hem mesi Ingilterenin kara knvvetlerin. Hitlerin tir mekiubunu Başvekile tetkik edecektir. Bu münasebetle mem. olmadığını anlatmak istiyordu. Bunun | Moğol tahtı ve hem Cengizin yüreği den daha iyi talim görmüs, daha vermiştir. M. Hitlpr bu mektubunda leketin 1926 senesinden itibaren ihra. için sinirli sinirli dört yanına bakındı, idi. kusursuz v e disipl'n altma alınmış cat hareketleri mukayese edilmekte ve beynelmilel münasebeflerin hakka birkaç ağır kelime aradı ve haykır Çin hakanı ait edilmeden, yenil bu hareketlerin umumî seyri ile muh • muhtelif m'lliyetçi sosyalist teşek ve adalete uygun surette halli için di: meden Cengize muhabbet göstermetelif mahsullerimizin gerek miktar, geküllecinin. vücude getirdiği muaz sarfettiği gayretlerden dolayı M. Ben Börta değilim. Börta, o senin mek ve Cengizin muhabbetini kabul etrek kıymet itibarile gösterdikleri ta zam ordu kadrolarım doldurabileMusoliniye teşekkür etmiç, silâhları kaçnilan karın belki Merkitler yur memek istiyen, bu uğurda ölümii bile havvüller tesbit olunmaktadır. Bu tet. cek yüz binlerce zabite ve küçük azaltma meselesinde Alman hükumedunda el öpüyor, etek öpüyer, ayak kiklerde 1926 senesi başlangıç ktihaz kabule hazırlanan Güncü, şimdi pek zabite malik bulunmasından mı iler tinin aldığı vaziyeti anlatmıştır. edüerek, g^rülen tahavvüllerin sebep . öpüyor. Bey olsım, uşak olsun her ki başka tiirlii düşünüyordu. Börtanın gegeliyor? leri de araştırılmaktadır. M. Goering, M. Musoür.i ile yap f»ye göğsünü açıyor, döseğini açıyor. lişi onun gurununu, inadını kökünden Almanya silâhları azaltma kon tı?ı uzu> ve samimî konuştnada bu Ticaret Odası da, Âli tktısat MecliBen bunu yapamara, sana degü bin sarsmıştı. Çünkü Cengiz, muhtaç olduferansına diğer devletlerin de si sine verilmek üzere bu mevzu üzerinde vaziyet hakkında etraflı izahat verTemoçine boyun iğemem. Ya dediğim ğu muhabbeti bu güzel mahlukun yatetkikatta bulunmaktadır. lâhlarını bırakmalan isteğile mi is. miştir.» olur, ya gözüme toprak dolar. mnda bularak Güncüyü tamamile u • Tam dokuz ay evvel kaçırılan gü nutabilirdi. Sevile sevile ölmekte şeref zel karısını bayağı bir orta malı gibi böyle unırtulmakta ise zillet vardı. Hukuk Talebe cemiyetinden: tavsif eden şu ağız, Cengiz için zifiri (Mabadi var) 8/11/933 tarihinde toplanan heyeti umumiye içtimaı bir karara raptedilme Sinemanın keştedildiği gündenberi yapılan en mujzzatn, en giizel diğinden arkadaşlann 10/11/933 cuma Istanbu'un en güzel. en temiz en sıhhî ve ses itibari'e en yüksek sinemasidır ve en harikalı. şaheserler şaheseri • günü saat 14 te Halkevl konferans sa 4 teşrinisani cumartesl saat 14 30 dan itibaren lonunda hazır bulunmaları ehemmiyetle rica olımur. Londra ticaret mümessi Âvam Kamarasmda yapılan mühim müzakereler Cengizin kaşlan çatıldı, burun delikleri açıldı, ve Musolini Göring mülâkatına dair bir teblig limizin bfr raporu gözlerindeki sert bakış korkmıçİastı! tirak etti? Yoksa hemen olmasa LondYa ticaret mümessili KurdoğBirinci sahifeden mabat • • 18 gTaırtofon 19 stüdyo orkeatra 1 Beethoven, Ouverture Eg sı: tnont . 2 Çaykovsky, Suite ca»e noi. 3 Rebikoff, Kristbaum. 4 sette Drigo, Polonaise 20 Kemal Niyazi B. ve arkadaşlan 21,30 gramofon . 2 2 Anadolu Ajansı, Borsa haberi, Saat ayarı. VtYANA: 18,35 şarkılar (kadın sesi): Mozarİ* Pujççini, Wagner, Schubert, Brahma19,10 konferanslar . 20,05 hafif mu siki konseri . 21,05 tiyatro (Kabale und Liebe) Schillerin eseri 23,05 havadisler 23,20 operalardan dans ha, valan ve marşlar. BÜKREŞ: 18,05 muhtelif musiki pSrçalarî • 20,05 konferans 20,25 plâk neşriyatı . müteakıben: Plâklarla VerdinİD (Aida) operası. VARŞOVA: 18,25 Beethovenin ve Wolfun «arkılan . 19,05 skeç 21,05 hafif musi ki . 23,1 5 dans havalan. BEGRAT: 18,05 dans plâklari 19,05 radyö öf testrası 19,35 halk sarkıları . 20,05 radyo orkestrası devam ediyor . 20,35" dans plâklan 21,05 Çaykovski: Trivo op. 50 . 22,05 Çaykovskiden şar kılar . 22,35 Quartet EsMoll (Çaykov«« ki) . 23,05 dansing. PARİS (Poste . Parisien) r 21,05 Reynaldo Hahnden plâklar 21,35 çocuk saati 22,10 havadisler. 22,45 Havaiyen kitarla konser 23,25 plâk neşriyatı . 24,35 havadisler. Çay tacirlerinin vekâlefe müracaatlerıne lüzum kalmadı 41man parası Doktor Şaht karşılıksız para çıkarılmıyacağını söylüyoı Alman devlet bankası müdiri ümamsi doktor Şaht Berlinde Alman • tsveç cemiyetinin 29 teşrinievvel tarihin de aktettiği içtimada mühim bir nutuk söylemistir. Doktor Şaht son zamanlarda bilhassa tngiliz gazetelerinde Al manyanm karşılıksız para eıkejrmak suretile enflasyon yapacağına 'air ya • zılan yazılan tamamen ret ve cerhey* lemi^tit. Alman devlet Kankan müdürü enflasyon hakkında aynen su söz. • leri söylemistir: «Malî vaziyetimiz evvelkinden dah sağlamdır. Rayhşmark enflasyona kar şı diğer herhangi bir paradan daha iyi bir surette emniyet altmdadır.» Ticaret Odasınm bir cevabı Tediye müvazenemiz Liman Şirketinden bir şikflyei Liman Şirketi, Liman hanında olan muamelât kısmını Yağkapanında Haydar hanına nakletmiştir. Bazı firmalaf Ticaret Odasına müracaatle, muamelât kısmının piyasa merkezinden uzak bir yere nekledilmiş olmasmdan şikâyet etmislerdir. © w> © P D s ır Diken Üniversite Edebiyat Fakultesl Başkâtibi şair Sıtkı Bey son zamanlarda. vü cude getirdiği kıymettar yazılaruu bir kitap halinde neşretmiştir. Son neslin edebiyatmı takip eden herkesin okuması lâzım gelen bu eser üstat Hüseyln Rahmi Beye ithaf edilmiş ayrıca kıymettar bir yazı da ihtiva etmektedir. Sıtkı Bej eserinde Hüseyin Rahmi Beye |unlan söylemektedir: «İlhamım feyizli civarınızdan aldığım bu küçük kitabı ölmez ve yüksek a<ü « nıza armağan ediyorum. Siz tefekkür bağının güllerinl topla dınız, bana da dikenlerini devjirmek nasip oldu üstat. PAN6ALTIDA Hukuk talebesinin içtimaı SiNEMASI Roma Ateşler içinde 25,000 figüranm iştirakile ve 5 mılyon cioiar fartile yapilmıştır. MELEK ve İ P E K Sinemalarmda birden gosterilecektir. (9656) Bugiin matinelerden itibaren GARSONLAR ŞAH ilâveten: Ankara Cumhuriyet bayramı, Paramount DITnya havadisleri. Telefon: 43374 TRAMEL • SUZY VERNOH MARGUERiTTE MORENO Bugiin MiLLî SİNEMADA zengın program S a r ı ş m v e ş e n artist LİLİAN HARVEY Büyük v e d e h a k â r artist C H A R L E S BOYER 9478 Fransızca sözlü ve şarkılı müstes affilm Beyoglu Halkevinde tGrkçe dersleri Halkevi Beyoğlu şubesinden: Halkevi Beyoğlu şubesinde ikinciteşrinin 20 nci gününden itibaren türkçe derslerl açılacaktır. Devam etmek istiyenler Lsimlerini kaydettirmelidirler. Dersler çalışma saati haricinde verilir, kadın ve erkek herkes devam edebilir. 9 Türhiyede sermaye ve kredi hareketi İktısat Vekâleti İstanbul Şirketler komiseri Remzi Saka Bey Türkiyede Ser maye ve Kredi Hareketi ismile güzel bir kitap neşretmiştir. Saka Bey bu kitabını üç fasla ayırmış, birinci fasılda mevzu larını Türk iktısat tarihi bakımından tetkik etmiş. ikinci fasılda muhtelif iş sahalarındski sermaye ve kredi hareketinin son üç iktısadî sene içindeki dal galarını ve bu dalgaları yapan sebepleri araştınnış, üçüncü kısmı da faydalı cetveller ve grafiklere hasretmiştir. II Bugün TURK SINEİVASİNDA Paris'te 3 aydanberi 10 sinemada birden hâlâ gösterilmekte olan Pathee Natanın Fransızca şaheseri 'H ' 9 3 3 tstanbul Belediycsi MUHABBET TELLÂLLARI bütün istanbul halkını kaç gündenberi kahkahalarla güldürmektedir Mümessilleri: ALBERT PREJEAN RAiMU ALiCE FiELD BEN ve İMPARATORİÇE B ü y ü k film v e a y n c a . ' LİMANSIZ GEMİ HARRY PiEL'İn en dehşetli hevecan ve sergüzeşt filmi Bir kavuk devrildi Perde I Pergünt Perde ı ÜÇ Saat Perde 1 1 II III II II ılâveten : PATHE JOURNAL 2 Hısımlık Komedi Rövö akşam • Bu ilâveten: Ankara ve istanbuiüa Cumhuriyet bayramı şeretine yapılan parlak tezahürat ve Gazinin nutku mufassalan gösterilmektedir. \2 ikincite^rin Eşi bulnnmıyan bir fitim lllllllll 1 V Umuma Tiyatromuzu şereflendirecek olan muhterem Rus misatiî'ler'mizin şerefine fevkalâde olarak. llııılll Fikir hareketleri Hüseyin Cahit Hüseyin Cahit Beyin nesrettiği Fikir Hareketleri mecnruasınm iiçüncü sayısı intişar etmiştir. Avrupanm meşhur muharrirlermm muhtelif yazılarının tercümele • rinden başka Hüseyin Cahit Be • yin bizde milliyetçilik, Avrupada nasyonalizm, matbuat hayatı (Serveti Fünun edebiyatı) serlevhalı yazılan vardır. Tavsiye ederiz. A KA 1 DON JOSE MOJiCA En son ve en güz I Glorya'da pazar gfinfinden itibaren Şehvet Adası Fox Journal ALEMDAR Sinemasında 9661 BEN BiR PRANGA KAÇAGIYIM