19 Ağustos 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Çocuk Sahifesi Bugün 5 înci sahifemizdedir u M NO. 3 3 3 5 umhuri ziyareti Yüzme Yarışımız CUfHart8Sİ 19 AfillStOS 933 İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresl: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: tstanbul, No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366, Tahrlr müduru: 23236, İdare mudürü: 22365, Matbaa: 20472 Kayitrnüddetiyafm 'akşam bitîyor M. Heryo Dün Akşam Ankaraya Gitti Istanbul şehir Ve limanı meselesi Adriyatik kanalt açıklan: 13 ağusto* (Kirinal vaparundan)O stanbul limanınm tstanbul şehrile çok hayatî bir alâkası vardır, ve t«tanbol şehri de, coıtrafî vaziyetüe müstesna tabiafinin harikulâde güzeL liklerile miitenasip modern bir şehir olmak noktasmdan bütün Türkiye i çin bir meseledir. Şimdiye kadar muh . telif şekil ve stıretlerde müteaddit kereler bahsettiğimiz bu hakikatlerin henüı faepimiz tarafından kâfi derecede an . laşdmıs olduğunu maatteessüf iddia edebilecek bir halde bulunmuyoruz. fstanbul limanınm tstanbul şehrile alâkasmı bütün şümul ve vüs'atile ve bütün ehentmiyetfle niçin hepimiz an. lamryalun ki ticaret ve sanayi itibarile şehre büyül bir faaliyet bahşetmek H yakatindeki işlerin birincisi olan bu li . man meselesi tstanbul halki için bütün diğer mülâhazalardan evvel bir kazanç meselesi ve bir yaşama rmkanı meselesidir. Daha açık diile nasıl ifade o . lunabilir bilmiyoruz: t»tanbulun mun tazam bir liman sayesinde mlrişaf e . decek ticaret ve sanayii, daha ilk se nelerinde şhndikine nisbetle ekallm e. kalli hiç olmazsa, 50 60 bin kisilik fazla bir iş sahası teşkil etmis olur. Bu ise diğer şeraiti meyamnda bilhas. sa bir limanla vacut bulabilir. Ne ya • pıldığı bilinmek şartile bu yeni is sahasınm trîanbula, mevcude Oâveten yüz bm kisilik bir genişlik ve çokluk arzedeceği zamanı ise uzakta sayma . mak mümkündür.'Yeniden kendisine bu kadar'ık bir is sahası açmış olacak clan Manbulun, unınrl nüfusu itiba • rfle her h»W bir milyonrfan çok ya kan bir rakam arzedtre?mi söylersek meselenîn binnefis tstanbulla beraber butun mpmleket içm haiz olduğu e . lipmntijrH kendiliğinden meydana çıi» mış olur. Eğer. muitahak oldu* *? sahalannın tabiî neticesmde tstanbul nüfusu . hem«n ciîm'esi bem mustahsil, hem müstehlik olarak . bir kerc bir milyonu geçerse bunun kenduiğuvden iki milyona doğru terakki etmesi artık önüne geçilemez tabii bir zaruret 7 olacaktır. Eski Fransız Başvekilinin O M. Heryo Ankarada üç gün kalacaktır Misafirimiz dün Dolmabahçeye giderek bilvasıta Redsicumhur Hazretlerine arzı tazimat etti (Reisicumhur Hazretleri tstanbul 18 (AA.) Reisicumhur Hazretleri bugün Bo • ğazda Kavaklara kadar bir gezinti yapıp saraya avdet bu yurmuslardır. i Tayyare Cemiyeti yeniden 35 tayyaredaha aldı Büyük milletin tebemıatile alman hava kartallanna 30 ağustosta Hierasimle atkonacak 30 ağustos yak. laşıyor. Biıyük Zafefain yıldönümü olan bu serefli gün aym zaman da Tayyare bay ramıdır. En kuv vetli millî te şekkül olan Tay yare Cemiyeti miz her sene bu büyük günde or dumuza yeni tay yareler hediye eder. 30 ağustos tavsifine hudut ol. mıyan derin ve payansız mânasını, bize bahşettiği maz hariyet le rin zevk ve saadetini bir daha yaşadu ğımız bugünlerde; cemiyet bize ; milletin bütün bir sene zarfında yaptığı yardımlar dan toplanmış paralarla sahn aldığı ve Cumhu . Yeni hava kuvvetlerimiz Yeni Maarif Vekili kim olacak? Riyaseticumhur U. Kâtibi Hikmet Bey; şayialar için ne diyor? Maarif leti vekili Refik Bey bir taraf tan ıslahat işle rüe meşgul olurken, diğer taraf tan Maarif VekÂletâme tayin edilecek zat hak kmda şayialar dievteran eftmeğe başlamıçtır. Dün kii akşam refilrlerimizden biri Maarif Vekâl«*i Hikmet Bev ne en kuvvetli namzedin Cumh • > riymseti Umumî kâtibi Hikmet Bey olduğunu yazmakta ve H kmet Beyin münhal meb'usluklardan birine namzet gösterilerek meb'us inti hap edild'ikten sonra Maarif Vekilliğine getirilmesLnin kuvvetli bir ihtfanal dahilinde bulunduğunu zükretmektedir. Dim bu husus için malumaft al mak üzere Hikmet Beye müracaat ed«n bir muharririmize mumaileyh d«nılftir ki: « Böyle bir şayiayı ilk defa •izden sşitiyorum, bu hususta hiç •nalumaıtım yoktur.» M. Htryo, Haydarpaşa gartnda kendirini teşyi edenler arannJa Aziz misafirimiz M. Heryo dün tabah fceraberinde Hariciye Vekâleti kaltni mahsus müdürii Refnt Âmir Bey olduğu halde diğer ar kadaşlarik bhlikte İstanbul tara fına geçerek Kariye, Fethiye, Em rahor v« Şehzade camilermi gez • miştir. Döniişte Taksimdeki Fransız hastane*in« giderek gezmiş ve bir müddet orada kalmıştır. öğle yemeği M. Heryo öğle yemeğinî Perapalasta yemiştir. Yemekte Hariciye Vekâleti umum kâtibi Numan Rifat, hususî kalem müdürii Refik Âmir, Mabadi 2 inci sahifede Mısırlı misafirlerimiz Heyet dün geldi, istikbal çok samimî oldu. Belediye bu *kşam misafirlerimize bir ziyafet verecek riyet ordustmun K.Zhdtterine 35 yenî tayyâfenîn daha ntfhaü h m ) a tayyare kuvvet lenne ılave et • kavvetlerimizden » i bir filo Taksitn t tallannı selâmlamak fırsalını da bah . şeder. Şimdiden iftiharla haber vereKm ki tiği hava k.r. meydantndan geçerken Türk Tayyare Cemiyeti ordumuza bu sene de 35 tayyare hediy« etmiştir. Mabadi 2 inci Ahifed* Hergün biraz daha yıkılıp dökSl . mekte olan bugünku tstanbul ile onu bu hilde bulunduran noevcut ve kısmen malum sebepiere nazaran, bizim vaziyeti şimdiki cereyamn aksine döndü • recek olan sözlerimiz az çok haya] mah. snlü sayılabîlir. Ancek biz de bu işierin bir sihirbaz değneğile oluverecegi ka . naatinde bulunmıvoruz. Dediğimiz şeyler tahakkuk edfbilmek için vaziyeti feüyük mikyasta kavrıyan ve ihtısasa »Srmet edilerek tatbik edilecek bir pro. gramtn adım adım filiyeta geçirihnesini gSzon&nde bulunduruyoruz. öyle bir prograırn tanzim etmek iddiasi bizden uzaktır. Fakat nvsal olarak: 1: tstanbulda asnn. bu kelimeyf Izafe ettiği bütiin tekernnul şartlarmı haiz bir liman vücude getiriltnesi. 2 : tstanbulun bütün Turkiyede bîrincî ehemmiyet derecesîni haî* bir sanayi şehri olabilereği, 3 : tstanbul fle hmterlandmm tu • rizm noktasmdan bütiin dünyanm sa. yılı şehirlermden biri haline getirü b3eceği, Dln şehrtmize gelen Mınrlı misafirlerimiz müstakbelin arastriHc Hakika'lerini soylece kalemin ucu • Kahire Darulfünunu rektörü Ali 1bkendilerini istikbal için Beîediye, Ma t. na gelmiş bir hatıra kabilinden kayde» rahim F'uanın riyaseünde 6 doktor ve buat cemiyeti ve Etıhba odasuıdan ve dehiliriz. 6 gazeteeJden mürekkep 12 kisilik MıTuring kulüpten bir heyet seçilmiştı. Bütün Turkiyede Hman olmadığı gisır heyeti Ege vapurile dıH şehrhnize Misafirlerimiz bcraberlerir.de bulunan bi hanh hamamlı, kerli ferlî, kosko • gelmişlerdir. Ali tbrahim Paşanuı bir Mısırda türkçe münteşir Muhadenet re. caraan bir şirketi bulunmasma rağmen oğlu ile bir kızı kendlffae rtfskat et fikimizm sahibi Renvi Bey tarafmdan tstanbulda dabi bir liman yoktur dermektedb. Misafirlerimizin şehrimize ge tstanbul gazetecilerine, Belediye, Etib•ek hiç sasmazsmız tebiî tstanbulda li* lecekleri evvelce malum clduğundan Mabadi 6 ıncı sahifede man işlerini inhisar altmda işleten bir ıııtmıııııııııııııııınıııııııııııııiMiııııı ıımnııımıııııııııııııııiMiıiMiıııııııiHiıııııınıiMiıııııınıııııımiHiııııııııınıııımıııııııııflııııııııııııııııııiMm eirket vardır da liman yoktur. Kuru ve hususta ucuzluğu ve kolaylığı kendi . ruz. Olnıran limanın şiıketi olur mu? kara hakikat budur. Ve bir zamaniar sine hareket düsturu ittihaz etmiş o Bu şirkerin adına sadece: mesele enine boyuna münakaşa edildi. lacak bir zihniyetin ifadesidir. Böyle tstmnbul Deniz Tahmil ve Tahliye ği için bu hakikat bütün vüzuh, sara. bir liman siyesinde herşeyden evvel Şirketi. hat ve kat'iyetile teslim edilmiştî. Mevbinnefis îstaabul halkmın hayatları daDemej. Hatta bütiin bütün sarm oL cut şirket, olmıyan limanın tahmil ve ha ucuz olabilir. Bunun ihthra ettiği mak için bir ıki kelhne ilâvesile: tahliye işlerini goren ve kimbflir beL servet m&nası ise ancak milyonlarla & j. Lanam oHnıyan tstanbulun De ki de müstakbel limsına zemin hazırh * ra ife ifade olunabilir. niz Tafion ve Talıliye Şirketi! yacak olan bir şirketti. Arayerde t> 1 Şimdi Istanbulda liman olmamakla Deme< t« caiz ve hatta bu söret beltanbulda ve Avrupada tetkikler ya . beraber bittabi kolaylık ve ucuzluk ta ki daha nnvafık ve daha namuskârane pılrmşb. Fakat aradan zaman geçerek yoktur. Yok olan ve kendisinin vucut olabiür. Çünkii simdiki şirket, olsa ol. serbest mıntaka tasavvurlanna va . bulması milyonlara muhtaç ve mü sa, daha kanşık bir tahmil ve tahliy» nnctya kadar bunlann hepsi unutuldu. tevakkıf bulunan liman şimdiki vazivaziyetiti daha düzğün bir hale koymak Ve Liman Şirketi banbos bir devlet yetin yerlne kolaylık ve ucuzluk ikame için ihtiyar edîlmiştir denilebilir. ts . dairesi olmak frkrine o kadar alıstı ve edecektir, ve yeni tstanbulun dediği . tanbula yapacağımız yeni liman me. bütün millet bu mevzuda « kadar miz feyizli hayah iste zahirde akıl erselesinin mevcut liman şirketîle asla vurdum duymaz oldu ki şimdiki halde mez surette basit görüner böyle bir ve kat'a bir alâkası yoktur ve okmya. ve flelebet istanbul için, arhk adeta sırra istinat edecektir. caktır. Zaten şimdiden öyle bir alâka 5y!e bir liman meselesi dahi kabnamış farzetsek müstakbel limanı yapmaklığıPire ile Atinanm tekrar göriflme . olduğuna hükmolunabilir. mıza imffin bile kalmamasından kor . sinden ilham ve kuvvet almış olan kulur da onun için bu ciheti lâyık ol bu düşüncelerimize diğer bir yazımızBu meş'um hisrizliği ortadan kaldırduğu ehemmiyetle tasriha lüzum gör da devam etmek üzere sözü burada mak için evvelâ tstanbulda tstanbul müş bcürnmaklayız. keserek vapurun çanı çalman çayına ilimanmtn ticaret işlerini gören şirke. niyoruz. tstanlu] için vücude getirilmesi el. tin derhal adım degiştirmekle işe baş YUNUS NADİ zem göriien liman, ayni zamanda, her lamak Iâzım geldigine kani bulunuyo • Troçkinin af f ı zamanı gelmemiş... M. Litvinof eski komiseri kabul etmedi Bir müddet e. vel şebrimizden Fransaya hareket eden sabık Rus Harbiye Komiseri M. Troçki Fran . sanın maruf su sehirlerinden Roya. ta gitmiştir. Te sadüfî olarak o sı. rada Sovyet Ka ririye Komiseri Litvinof ve Rus . yanın Ankara sefiri Suriç Yol . Troçki Yoldas daslar da ayni şehirde bulunmakta ve tedavi ediTmekte idiler. Bu iki devlet adamının yorgunluktan başka bünyevî bir anzalan yoktur. Fakat sabık komiser Troçki kalbinden ehemtniyetli derecede hastadır ve bir hayli zayıflamıştır, artık Rus yaya dönerek sevdikleri arasmda Mabadi 3 üncii sahifede Türkiye yüzme birinciliğini istanbul kazandı Kocaeli mıntakası ikinci, Izmir üçüncü, Bandırma dördüncü, Ankara da beşinci oldular Dün yapılan Türkiye şampiyonluğunda derece dan yüzucülerden Alı Haydar tKocaeh* Orhan tlstanbul* 1500 metre galün Ihsan «Karamursel* Saffan «istanbul» Alp <İzmır> Türkiye yüzme birincilik müsabakalan dün Büyiikderedeki yüzme havuzunda yapılmıştır. Bu müsa bakalara Ankara, tzmir, tstanbul, Kocaeli, Bandırma mıntakalan işMabadi 4 öncü aahifede «Askııftudreti» Üç Bulgar nazırı şehrimizde Ziraat, Ticaret ve Nafıa Nazırları evvelki gün geldiler ve dün akşam vapurla avdet ettiler Moris Dökobradan adapte edilen bu fevkalâde giizel romanı bugün 6 ıncı sahi femizde bulacaksınız Dershn habralan Sadi Beyin yazdığı çok meraklı maceraların neşrine de pazartesiden itibaren başlıyacağız. s. Oç Nazır Burgaz vapurajıan güvertesinde EvveHd gün, Bulgar bandırah Burgaz vapurile Bulgar Ziraat Nazı«M. Moravief, Ticaret Nazın M. Giçef, Nafıa Nazırı M, Dimof ve meşhur tstaııbuliakinin oğlu meb'usIstanbuliski şehrimize gelmişler • dir. Ayni vapurda yüz kadar Bulgar seyyabı da vardır. Nazırlar dün Boğazîçmde bir tenezzüh yapnnşlar ve akşam aym aym cşazn vapmla ntemleketlerine dönmüf • lerdir. / J I