24 Temmuz 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi ncı cüzü çıktî 36 Onuneu sene: No. 3309 umh . . , , . , . . <..T.,...,,l.ı.Mitiilıı.rFiiMlMlill(lllll1ll!IIMI1IIMIMUni1ll . ıgna.. • Hayat Ansiklopedisi ISTANBUL CAĞALOĞLU ^ Teîgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu" İstanbul, No. 24« Telefon: Başmuharrir: 22368, Tahrir müdüru: 23236, îdare mudurü: 22365, Matbaa: 20472 24 T6IM111IZ 933 Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir iane bulunmak lâzımdır. Bir Balkan Blokuna doğru Lozan Sulhunun 10 uncu Yıldönümü Lozan sulhu 10 sene evvel bugün imzalanmıştı Bu millî bayramı kutlulamak için bugün Darülfünunda ve Halkevinde merasim yapılacak Millî bir bayram günü ürk Bulgar ticaret mukavelesi müzakereleri münasebetile yaz. mış olduğumuz bir makaleyi sütunlarma geçiren La Bulgarie gazete. si ertesi günkü 19 temmuz tarihli nüs hasında Türk diplomasisinm rolü un • vanlı bir basmakale ile Cumhuriyet Türkiyesinin faal olduğu kadar sulh • perver haricî siyaseti uzerinde uzun u Bugün şerefli Lozan sulhunun ozadıya ve takdirkâr bir lisanla tevak . nuncu ydını bitirmiş bulunuyonız. kuf eylemiştir. Sofyalı arkadaşumz bir gün evvelki nüshasmın başmakalesinde Ismet Paşanın dâhiyane bir dirayet dahi B?Ikanlarda siikunun avdet etme. ve muvaffakiyetle Avrupaya kabul si ve Balkanlı milletlerin nihayet yek ve imza ettîrdiği bu muahedenin diğerlerini anlıyarak birbirlerini sev kıymetini bir kere daha anlamak meleri mevzuu uzerinde ısrar eylemisti için, bir kere daha, o kepaze ve iğBalkanlı milletlerin anlasarak kendi ; renç Sevr muahedesini hatırlamak ralarmda bir blok teşkil etmeleri fik kâfidir: Türklerden istiklâlini, tarinin Sofyada esash »urette yer tutmuş mamiyeti mülkiyesmi, en aziz topolduğuna hükmetmek caizdh*. Bunu rak parçasını, Türklerden Türk olmemnuniyetle kaydolunacak pek ha . mak hakkını alan o idam hükmüne yırlı bir alâmet saymak lâzımdır. Ha . karsıltk, Lozan muahedeai bize mükikat yürüyor, demek olur, ve bu ha • ti misahm hudutlart içinde bulunan kikat cidden vürümelidir de. aziz toprağımızın bütününü, şerefimizi, ittiklâlimizi verdi ve kapitü • Geçmiş tarihin cereyanındaki zaru lâtyonlar gibi, genis ölçüde bir te • retleri rnkâra mecal olmamakla beraber şimdi ilk ve orta çağ devhleri bakiyesi rakki adımma engel olan eıaret zinfetih ve istflâ siyasetlerinm artık niha • cirlerini kırıp attt. yet bulmus olduğunu olsun hergün de Lozan sulhuntm kıymetini bir keLozan sulhunu duhiyane tir ilrayet ve vuzuhu artan bir görüsle anlıyabfliriz. re daha anlamak için, bir kere daha, muvaffakiyetle Avrupaya kabul ettiren Napolyon Bonapart az zamandaki uzun ne dastani bir zeferan neticesi ol • İsmet Pata Hz. »eferlerini mazur ve mesru gösterebil dağunu hatırlamak ta lâzımdır: Bu mek için bütün Avrupa memleketlerm . her yıldonümünde milletin, orduşerefli sulhun hokkast, Türk milleden toprak için kavga etmiyecek bir nun, Büyük Başkumandamntn, katinin kalbi ve mürekkebi de Türk Avrupa milletleri birliği çıkarabilmeği milletinin kanı olmuştur. Bu feda • mandanlartmn ve muahedeyi imzatasavvur etmisti. Ne çare ki aslında kârlıkla o şeref arasındaki müna • latan Ismet Paşamn muvaffakiyet • pek asil olan bu fikrin tahakkuku çaresi sebeti düjfündühçe, Lozan sulhunun Mabadi 3 üncü sahitede silâh ve harbin zorla ve kahnIa infaz edeceği bir emir olamazdı. Bir asırdan falza müddetin fasılasile simdi Avru . pada ikide bir ileri sürüldüğünü gör • düğümüz Avrupa ittihadı fikrinin Na • polyon zamanma nisbetle daha çok müterakki olduğunu takdh edebiliriz. Insanlığın daha mes'ut merhalelere in • tikalini natık olan hamleler yalnız mil. let'prin anlayıslanna istinat edebilir. Balkan milletleri bu noktai nazardan h^kikati daha iyi ve daha çabuk anlıyacak vaziyette bulunuyorlar. Yanmada • nm Osmanlı fmparatorluğu zamanmdaki vahdeti suurlu bir kütle degfldi tabiî. Milliyetlerin tebarüzündeki zarureti bugün daha iyi kavnyoruz. Tasfiye edilen imparatorluktan ortaya diğer milliyet . ler yanmda iste bir de Türk milliyetî çıkıms oldu. Peyderpey kan ve ates tufanlan içinde ikmal olunan bu tasfı . yeden sonra şimdi hepimiz külâhlan • mızı önümüze koyarak düsünebiliriz: Hâlâ yekdiğere yan bakacak mıyız, ve hâlâ biribirlerimizle çarpışıp duracak mıyız?... Bu sualleri pek çok evirip çevirmekte isabet vardır. Çünkü onlara cevap vermek için vaziyeti tetkik etmeğe m e c bur olarak görmekte gecikmeyiz Id Balkanlı milletlere göre bundan sonra yekdiğerlerile esaslı mücadele sebebi kalmamıstır. Hudutlartn fena çizihniş olması iddiası, ekalliyetlere insanca muamele yapmağa karar vermekle bile ortadan kalkabilir. Balkanlı milletler büyük bir ailenin yekdiğerini sayan ve seven kardesleri halinde yaşamağa karar verdikleri gün, dünya meselele . rinin en akıllı ve insanlık serefme en lâyık halli tarzı için en parlak nümuneyî bütün cihana buradan kendileri vermif olacaklardır. Eğer insanlık azçok terakki etmiş olmak iddiasında ise her har îaıosTŞndtt yakalanan ve bugün şehrimize getirilecek olan haydutlar: Yukarıda bin müstakbel bir harp tohumunu tası . (Sağdan sola doğru) Fazlı, Ali Rıza, Ali oğlu ömer. Aşağıda: Karabiber dîğı devirler artık geçmis ve kapan • Mehmet, tlyas, Rıdvan. mıs sayılmak lâzımdır. Muahedelerin [Bu resimler Samsun muhabirimiz tarafından gönderümlştir 1 tadili lüzumu sinirlere dokunuyorsa Samsunda yakalanan Bursa toynüz 16 yaşında genç bir çocuk olmameselenin seklini değistirerek ekalli guncuları, Cumhuriyet vapurunun sına rağmen şimdiye kadar 18 cina • yetlere en geniş sekillerinde insanlık makinesine ariz olan sakatlıktan yetin failidir. hukukunu tanımak ve tatbik etmekle dolayı Ege vapuruna nakledilmişlerHaydutlar, buradaki istiçvaplan dahi davayı halletmek mümkündür. dir. Bu şerirler Ege vapurile bu sa bittikten sonra zabıta muhafazası Bu suretle millî hakimiyetler aynen ve bah saat 9 da limanımıza getirile altında Bursaya sevkedilecekler ve "tamamen tanınmakla beraber tesadü . ceklerdir. fun şurada ve burada bıraktığı millî orada muhakeme olunacaklardır. Şerirler vapurdan alındıktan sonekalliyetler hususî ve omumî hayatla . Bu şebekenin, Bursa Osmanlı Ban ra doğru Polis müdiriyetine getiri rmda herhangi bir cebir ve tazyikin kasını soyan çete olduğu da tahaklerek isticvap edileceklerdir. velevki en küçük derecesile dahi iz'aç kuk etmiştir. tstanbul zabıtası, serirlere îstanedilmiyeceklerinden neti«e itibarile hutnebolu 23 (A. A.) Makinesi 'bulda yataklık etmekle maznun bazı dutlann başka bir zihniyetle " mevcut bozulan Cumhuriyet vapuru gece veya mefhum ehemmiyetleri pek zi eşhası nezaret altına almış ve isttçyarısına kadar limanımızda kalımş vaba başlamıştir. Bu maznunlar, buyade azalmıs olur. ve gece yarısından sonra gelen Ege gün Samsundan getirilen şerirlerle Türkiye ile Yunanistanm ve Türkive vapuru tarafından yolcuları alın müvacehe edileceklerdir. ile Bulgaristan ve Yunanistanm böyle dıktan sonra gemi çekilmiştir. Hiç Samsundan gelen haydutların igeniş mikvaslı bir anlasma neticesinde bir zayiat yoktur. çinde Karabiber ismindeki şerir hearalarmdaki pasaport muamelelerini kaldırmaktan baslıyacaklan yeni va terirlerse, zannolunabileceğmden da tile Balkanlara Avrupanın barut fıçısı nkı bir tesanüt hayahnı farzedin, ya . ha az bir zamanda tahakkuk edebilir: denildiği malumdur. Balkanlı milletlerm iktısadî münasebetlere giderek Beraberinde binbir iyiliği beraber sü rin kendi aralarında teşkil edecekleri kültür kaynasmalarına kadar ileri gi . rükliyerek. böyle bir blokla bundan sonra Avrupa decek olan böyle bir ahengm htsanî ve Komşumuz BıHgaristam bu yüksek sulhuna temeltaşı olacak yeni bir mahibeynelmilel yüksekliği elbette söz gö • ve insanî fikrin kahramanlartndan biri türmez bir güzellik olacaktır. Bu ka • yet ve manzara arzedebilecekleri çok meydanda bir hakikatth*. halinde görmekten pek ziyade mem . dar güzel olan bir anlasmanm Balkan. nun ve bahtiyar olduğumuzu açık ifade larda yalnız Türkiye ile Bulgajristana Avrupa ittihadı belki azçok zaman işidir. Fakat Balkan birliği, eğer alâ . ve Yunanistana münhasır kalmıyaca . ediyoruz. kadarlar biraz himmet ve gayret gös • gını soylemeğe hacet bile yoktur. Vak» YVNUS NADİ T Ankarada dün bir cinayet oldu Bir polisimiz vazife esnasında şehit edildi Ankara 23 (Telefonla) Beyasıtlı Emin isminde bir hatnal, bugün Altmlar mahallesinde oturan ve evvel ce nişanlısı olan Ayşe Hanıma sokak ortasmda tasallut ederken cîvardan geçen sivil polis Necdet Beyin müdahalesine maruz kalmıştir. Bunun üzerine mütecaviz ile memur arasında kavga başlamişhr. Neti • c*de hamal Emin bıçağım çekerek Necdet Beyi ağır surette yaralamıştır. Necdet Bey kaldırıldığı hastan«de az sonra vefat etmiştir. Katil mahalli vak'aya yetişen diğer polisler tarafından yakalan mıştır. Yeni bir hava zaferi ! Tayyareci Post dünyayı 186 saatte devretti Villi Post tayyare ile dört buçuk günde devriâlem yapmanın mümkün olduğunu söylüyor Feci bir kaza Bir kondoktor trenin altında kaldı, iki bacağını kaybetti Şark Demir yollan kumpan • yası banliyö hattmda dün sabah feci bir kaza olmuştur. Kum • panya kondok • torlarından Meh met Bedri Efen <fi, geç kaldığı için Sirkeciden Tayyarr i Postun ton seyahatinde haUandtğt tayyare Nevyork 2 \ (A. A.) Tek gözlü tayyareci VVİlli Post dün, geceyansı dün • ya etrafmdaki seyahatini tah min edilen va kitten bir saat evvel A n30,000 kişi, tayyare yere iner m • mez, Uzerine hücum etmişler ve Post bh kazaya m&ni olmak üzere Dervanesfni durdurmağa ancak vafe# bulabilmiştir. Tamamen nikbra bh balde bulunan Post, halkın alkışlanna bîrkaç kere mukabele etmif sonra otomobille Nevyorka gitmiş tir. Seyahat 15,400 mildir. Hatıra meraklılan hücum ederek tayyareyi parealamışlardır. Bursa soyguncuları Samsunda tutulan şerirler bugün şehrimize getiriliyorlar, burada isticvap edilecekler 00 dakikad* deV retmif, Gatti ile Tayyarecl Tost beraber 1931 de kendi yaptığı re • olduğu trwu k* koru 22 saat azakarak kırnuçtır. ctrdifmi aifeu. Floyd Bennet istasyonunda 30,000 ve evî civarınaa Kaza kurbanı Meh*net kişilik bir halk kütlesi tayyareciyi ki Yedikule UtasBedri Efendi karşılamıştır. yonundan trene atlamak istemistir. Ön sırada Madam Post ile tay • Bedri Efendi Yedikule istasyonuyareci Gatti vardı. na varmadan tren görülmüş, iatas • yona kadar gitmeğe vakit kalmadığını gören Bedri Efendi lokomotifm süratini azaltmasmdan cesaret alarak atlamağa teşebbüs etmiş, fakat zemmden yüksek olan vagon basamağına ayağını basarken muvazenesinî kaybederek trenin altına yuvarlanmış, bacaklan tekerleklerin altında kalmıs ve ke»ilmiştir. Tren durdurulmuş, vazife kur • banı olan zavallı genç kondoktor, trenin altından çıkarılmış ve Balıkh hastanesine götürülmüştür. Hastanede, bacaklarına ameliyat yapılmış ve dizkapaklarma kadar kesilmiştir. Kumpan yanın bütün memur 1 an, bu kazadan dolayı büyük bir teessür içindedirler. Artık iş göremiyecek bir hale gelen zavallı kondoktora kumpanyamn yardıra etmesi bek1 «nmektedir. Postun sözleri Nevyork 23 (A.A.) Villi Post hava iyi oiursa dünyayı tayyar* ile dönmenin dort buçuk günde kabil olacağını »öyletniştir. Tayyareci yeni yaptığı bu rekoru kırraak üzere bir tesebbüse daha giriseceğini ilâve etmiştir. Kadm yüzünden cinayet Nuri isminde bir sabıkak eski metresi ile evlenmek istiyen bir genci dokuz yerinden yaraladı a l Dün öğle üzeri Yeşildirek pol» karakolu civauuıda bir cinayet olmuş, kadın vüzünden bir genç ağır surette yaralar mıştır. Yaptığımız tahkikata Oünkü cinayetten sonra zabıta merrtarlart mecmhun ifadetini ahyor, göre, vak'a ra suretle cereyan etmif tir: Yeşildirekte eski Düyanv umumiye caddesinde Tahsm tbrahim Beyin tri < Mabadi 4 üncü »ahifede IIIIMHIHIIIIIIIIItlllHIIIIIIIIMMIIIIIIIIIMIMIIIIIIIMIIIinilllMMIIIMMIIIIIlMIMMIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIUItlllMMMIimilHtnilllMIMIIIIIIinillllHnMMIIIIIItth Sabahsız geceler MİLLÎ ROMANIMIZ Muharrirî: Server Bedi Genç, zengin, güzel bir ana. Münevver bir baba. Ikisi arasında pay edilemi yen bir mesuliyetin faciası. Ve ... bunların serseri, mütereddi, esrarkeş oğullarının hayatı. Dekor: Salon ve kaldınm. Eşhas: Bu üç kiçi. Vak'a: Tuhaf, acı ve kanlı bir sergüzeşt. Romanin intişar yeri: Yakında Cumhuriyet sütunları. Yelken yarışlar ında derece alanlara mükâfat verildi Dün Modada yapılan yelken yarışlarının birinci ve ikinci gelenle • rine Atletizm Federasyonu yüzme komitesi tarafından mükâfatlan tevzi edilmiştir. Tevzi mera&iminden evvel yel kenliler saat 15 te Modadan adalara kadar bir gösteriş yarışı yapmışlar ve 18/30 da tekrar Modaya av det etmişlerdir. Trabzonda bir futbol maçt Trabzon 23 (Hususî) Şehri • mize gelen Çankaya sporcularile Karadeniz şampiyonu Trabzonun Id man Ocağı takımı arasında ilk maç yapıldı. Çankaya sahaya en küvvetli kadrosile çıkmış bulunuyordu. Beşinci dakikada Idman Ocağı ilk golü yaptı. Onuneu dakikada sıkışık oynıyan Çankaya müdafaası bir penaltı ce zasına maruz kaldı. İkinci gol de bu suretle kaybedildi. ÇankayAİılar seri hücumlarla mü Afukâfatların tevziinden »onra (eaddit defalar hasım kalesme indi> Lutfen tahifeyi çevirinİM