9 Haziran 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

'C Hayat Ansiklopedisi • • 33 • • • '• rs • • • uncu cuzu çıkh Onuncu sene: No. 3264 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mettnp adresJ: Cumhnriyet, îdanbn] Posta fcntusu: lstanbnl Ho 340 Telefon: Başmuharrfr: 22386. Tahrlr mfldürtt: 23236, tdare müdfiru: 22365, Matbaa: 20472 Hayat Ansiklopedisi Cuma 9 Haziran 933 BByük bir küfüphaneyf Mr arada evinize geliren « t faydalı eserdir. Her evde bir (ane bnİHimak lâzımdır. mr y * . . T!T Memleket. için malî Bir muvaffakiyet m M Meclis ödünç para kanununu kabul etti W H ""'"'"î!!!!!!™ ' smanh Bankan fantiyas mukavelenamesini 1952 Mnaina kadar azatan mnamele bizce memleketin kâr hesabına kaydohmacak matt bir muvaffakiyettir. Halrikatte Osmımh Bankasna imtiyaz unvanı akın* da nkrolonabflecek istisnaî ve fevka14de hak ve salâmyetler tanmılmadiffi halde ba maamele He Avrapada derra Te kuvvetli köklere malik ve uzun müddettir Türkiyedeki faaliyetile memle* ketimizin hayat ve ibtiyacahna yakm dan T&kıf mühim bir müessesenin gene tnemleketimizde çalısmakta devam etmeat tetnin olunmuş oluyor. Yeni mu • kavele fle Osmanh Bankasmm hüku met emrine atnad« tattugu 3d buçuk mîlyon tngün liralık döviı kredisi de hükumet ve memleket isleri için ehemrniyeti az olmıyaa bir keyfîyettir. Ba suretle fsmet Paşa hükumeti 1933 malî senesine yakuz mutevazin bir b&tçe ile, yalmz bol mahsullü bir istihsal dev resîle girmiyor, ayni zamanda ve fazla olarak bir de oldukça büyük bir kredi fbtiyata 3e de giriyor demektir. Ba u ehemmiyetli birsey olmamakla beraber bizce muvaffakryetin asıl tecelli ettigi saha Osmanh Bankası gibi hancteki «• lâkalan itîbarile de kuvvetli bir rmies • sesenin memleketimizde çahsmakta devana etmesinin tetnin olunmuş ohnasmda, ve bilbassa bunım suya sabuna dokunulmaksmn boyle yapılmtş bulumnasmdadnr. ttiraf «tmek lâzim genr ki Osmanh Bankası mrtîyar mukavelesi hesabma yÇrutiiIen ton muamelede hükumetimiBO dikkati karst tarafra da uysalltgı ile kolaylasbnlımstır. Camhuriyet Merkez Bankannztn haiz oldugu hukuk kendi • ame mahsu* ve münbasır olarak her guna halelden masun kalmak laznn geldiği gibi basta hükurriet olarak hepimi•n temtz mkisaflan uzerine titredigimiz millî bankalanmtnn mümasil bir malî müesseseden farkh bir muameleye tâbi tutuhnalarma tabiî eevaz olamazdt. Bütün bu mülâhazalarm yeni mukavele mevzulannda bizce baska türiüsunü yapmak degü, batta tasavvor etmek dahi mumkün olmryan kat'î esaslarla ahenkli olacak veçhile telifi icap ediyordu. Bizhn adma muvafrakîyet ded2§hniz mes'ırt neticeye vanlmak için bu işle rin bu suretle takarrür ve tahakkukuna Osmanh Bankan mumessîllerinm vaziyeti anlıyan ve menıleketi bfleo Rflâf perverlikleri de muhim surette imîl olmujtur. B>r memlekette bilerek çalıjmanm Ük adımlan ancak boyle atılabilirdi. Osmanh Bankan son itilâfm hosulânS teshü ve temin ehnekle memleketimizde bilerek eahşmı* veya çahfa çalı«a daha ziyade ögrenmij boyle bir m&euese olduğuna îspat etmij oluyor. Eakiden, vani imparatorluğun meş • rntiyet devirlerinde Osmanlı Bankast • rnn yalntc adı Osmanh gibi mubalâğah bicyiyeler yapıhnty olduKunu hatırlanz. yalnız adı değil, kendi de Osmanlı olsaydı şanki ne çıkardı? Biz Osmanlmm miUî demek olmadt&mı cok acı tecrG • beler veya darbelerle oğrendik. BununIa beraber Osmanlı Bankasmm nulliyeti tabn naevnıubahs degfldir. Bu malî tnuessesenin .memlekete omumî surette her aunan. hizmet etmis olacajı da soz pötürmez bir hak3cattir. Fakat Osmanlı Bankası Türkiyede en uygun ve çunku ejı açık surette malî ve Schşadî seraitle «îtndi ba yeni mukavele ile prmekte öldugu yeni hayatmda çalgmağa baf • lıyacaktn dersek asla mubalâğa etmis öhnavîz. Buna Cumhuriyet re^ prensiplere riayetkâr ola» açıksozlülüfeüne ve temiz ozlulülune oldugu kadar malî mOessesenin vaziyeti oldugu cmi kavramaktald kabiltyet ve dirayetme de medyunuı, Netiee olarak füî hadise budur Id banka memleketimizde çalıjmakta devam edecektir. Bu o m n alâkadarlan İçin elbet azçokkârh bir i#rolsa bOe b â m 8 ör0»Gn~i, hâdise esa • sen memleketimix için bir kazançtır. Memlekette «amonyetle çalısacak, is büfr, dSnya Se aUkalı ve kuvvetli bir rnüessesenm Jıerbçlde b«te oek çok faîde vejuzmetlen doktmabüeceğine suph« yoktur. < Turia mulâhazalarin kaffesi gozonun3 e tutularak Osmanlı Bankasmm Turkiye malî ve iktısadî hayatmdald tesirleri, bundan evveHd zamanlarda dahi herhalde memleketimiz içm faidesiz olarak geçmemişHr demek msaf Bctızası oiur. Geçmi» zamanlar için bîrer knsur olarak kaydolunabilecek meselelerde YUNUS NADl (Mabadi 3 üncu sahifede) Dörtler misak ı ımzalandı 11 11111 '™^ ınuıtımıııııımmıııniHnmııntıntıııııiMHMiiHinınıııınınnHntıımıiınHHHNiıınnmHimmıımııUHiııımıııtıınttiımıiHiııiHiıııııı^ ..m..m....m..».......,.,.M....Hi,Miıım.,.,...m...H..,,..,,... Meclisin dünkü içtimaı Italya Başvekili imzadan evvel mühim bir nutuk irat etti M. Musolini Âyan Meclisinde misakm hiçbir devlet aleyhinde olmadığîni anlattı, Fransa ile İtalya arasındaki bulutların dağıldığını söyledi ve bir münasebetle misakın bizi alâkadar ettiğinden de bahsetti Roma 8 (A.A.) Dün Ayan MecKsi celsesinden sonra, Fransa, tngîhere, A'manya »efirleri Venedîk sarayına ritrmtler ve 19/30 da M. Musso lini ile beraber Ducenm hususî yazihanesinde dörtler misakmı imzalamif lardır. Bu son »ozler tarif edihnez sekîlde alkıslanmıstır. Roma 8 (A.A.) Ayan MecBsi mn dunku tçtimamda M. Mussolmi bilhassa Avrupadaki siyasî karsılıklarm teihiit zihnmde beliren dörtler misakı düfunceshım nasıl doğduğumı kısaca anlabms, alel&de bir projeden baska bir* fey ohnyaa 3k teklifi hakkmda ya • ptkn müzakerelenrı muhtelif safhalarmı habriatmıs ve söziine şu suretle devat etmistir: « Bu misakm ortaya çıkardıgı i Hrazlarm birçoğu onun hakikî sekli ain olgun bir tetkikmden doğmuş ol ^laktan ziyade hissî bir mahiyet gÖs temnektedir. tsin aslı devletler arasm da kat'î ve de^ismez surette mevcut meratip süsîiesini teyit etmek değildir. Avnıpamn garbindeki 4 devlet hakkmda böyle bir meratip sîlsilesi filen ve tarihî surette mevcuttur. Ancak meratip silsilesi kendi istek ve (Mabadi 6 vnct sahifede) Ödünç para lâyihası kabul olundu Halk Bankalan, borç için gayrimenkul satişj ve muvazaa kanunlanr da çıkü M. Mussolimnin nutka Roma 8 (A.A.) Almanya dun dörtler misakınm tadüi bakkmdaki taIebini geri aldı. Ba suretle misala kabul etmif oluyordu. Bu haberi alır almaz, M. Mussolmi Âyan Meclisinde sos köyiemeğe karar verdi. Mecliste büvök bîr kalafcalık vardı. Ecnebi sefrrlerine mahsus localarda Amerika, Polonya, Belçika, Fransa, Çek, Avusturya, Letonya, Küba, tsviçre sehrlrri ve daba birçok siyasî şahsiyetler vardı. M. Mussolmi sSyiediSi nutukta mi • satoa bhr tarihçesini yapmıs, mühim yerlerini anlatmıstır. M. Mussolini mi*akı imzahyan devletlere tesekkür etmiş ttalya BatveMll M. MusoHiti Zlya Oevher B. Konya meb'osa Reflk B.' Hflsnü B. (tamir) Ankara 8 (Telefonla) Millet Tefsire före, tnhis«ır idarelerrâe* Meclisi bujiin oğleden sonra top verilen ve asılması meeburî olan l«r» landı. Aydm Vilâyetmin yapacağı halar ilân mahiyetinde değildir. yüz bin liralık istikraza hazinenin Harikzedeler hakktndaJn kefaleti hakkındaki lâyiha ikinci dentctzoata . . fa reye konularak kabul «dikfi. Harikzedeler tarafından iagal • • Tütün ve sigara bayilermm as • dilmekte olan meskenlere dair yapı» tıkları levhalardan resîm alınıp alacak muamelenin teshfli hakkındaki enctimenler mazbatasmın miiza • lınmıyacağı hakkındaki tefsir (Mabadi 4 üneü sahifede) batası kabul edildi. ve Fransa ile İtalya arasındaki bulut larm arhk dattldığını söylemistir. M. Venizelosa yapılan suikast Muhtelif müdürlüklere tayin edilen zevata tebligal Tevkifat başladı, mühim yapıldı, teınnıuzda vazifelejine başlıyacaklar Muvaffak Bey yazi geçiripuçları jşle geçti Gazi Hz. suikast münasebetile Yunan Reisicumhu runa ve M. Venizelosa teessür telgrafları çektiler mek üzere Istanbuta geldı Hicaz ve Necit Krah Melik tbnissuudun müstesan Muvaffak Bey Âlusi, yazi geçirmek üzere Mekkeden memleketimîze ge\ miştir. Muvaffak Bey, Hicaz ve Necit vaziyetile, son Asir isyani ve saire hakkınd' dün bir muharriri Muharririmize ' xta mizrn suallerine ahvall haTtkınwu oecevaben su malu yanatta bulunan matı venristir: Kralı Ibnissuudun « Mekkeden müsteşarı Muvffak Bey geliyorum. Hi caz ve Necit ahvali sureti umumiyede iyidir. Yalnız dünya buhranmdan Hicaz da hissesini almıstır. Asir isyanı tamamile söndüriildü. Seyit tdris simdi Yemende bulunu yor. traam Yahyanm tavassutu üze(Mabadi 4 üncü sahifede) İbnissuudun Müsteşarı Deniz ve hava müsteşarlığında yeni tayinler Akây mfldürn Cemll B. KabotaJ mndftrft Ayet B. kolunmak soreale 60 kadar aynlaeagı anlasılmift«r. Bunkrdan baska eUiyetieri kftfi g8 rubmyen memnrlar da hizmet müddetlerme göre tazminat ver9«rek tertip h» rid birakılacaklardv. Kadroda knnle • rin kalacakJan yarm kat'î surette nss • btt edıTmts boluaacaktv. Yeni teski • lâtta deniz yollan »letmesi Dıshatlar mSd&rraifine tayin edOmiş olan Sadet • tm Beyle Akay lehatler tayin ohmaa Büyfik Millet Meclisi Da (Mabadi S inci sahifede) Selânik şehri Katiller tutulmadan Kondilisi istemiyor ınıuııııııııııııııiHiıınfliııniNininınıııııııııııı Atlnada M. Venizelosa snlkastln yapridıtı Klfliya sayflyestne glden yolun çehlr dahllindekl kısmm ian bir manzara illeı>ni buhnak içm taharr;yatma şiddetie devam etmvktedir. Suikastçilerin izleri Uzerinde yürGnmektsdir. Bunlar • dan bir kısmmm saklandığı yer bulun • mu«!ur. Takibatı ihl&l otm«mek içm buyuk bir ketumiyet muhafaza edil mektedir. tHc tahJdkattan çıkan neticeAtma 8 cHususi» Zabıta M. <Mabadi 6 ıncı sahifede) Venfzelosa karsı yapılan suikastin fa Vekâleti Deniz ve Hava Müsteşarbğma tayin edilen Seyrisefaia U • mum müdürü Sadullah Bey bugfin ş«hrimize gelerek, yeni teşkilât dolayufl* yapılacak tasfiye islerâe meşgul ola caktır. Tasfiyeye uğnyacak memurlarm vazifeleri bu ay sonunda hitam bulacak ve sicillerin tetkfld neticesmde kadroda kalacak olan memorlar * • • k*ti dasmda yeni tesküât mndarluklerine devredOecektir. Idaredeo tekaâde ırımmmıırnnnmnımımtmımııııı Ahmet Haşim ihtifali ııııııııııııııııııııiMiırıtıııiımnmmımınınııınııııııııııııııınnıııımımıııııııınııııııınmtm Deniz ticaret Müdürü değişti Müfit Necdet Bey müdür oldu Aakara 8 (Telefonla) tstanbul Deniz Ticaret müdürlü • ğüne tktısat Vekâleti Deniz Ticaret müdürü Müfit Necdet B. tayin edilmds tir. Kendisi ayni zamanda ts tanbulda yeni teskil edilecek olan Klavuzluk kfaresi müdürlü Müfit Necdet Bey günü de vekâleten yapacaktır. tstanbul Deniz Ticaret müdürü Zeki Bey yeni teskil edilecek olan Denizyollan tsletme idaresinde bir vazife alacaktır. Apollon bugün geliyor Müsabaka bugün, 5,30 da Taksimde yapılacak Beşikta^ Apollon takımlan karsılacaktn ınımiıırıirmmımmmnıcııııııı Kıymetli şairin eserlerinden, hayatindan bahsedil di, siirleri okundu; bir Haşim günü yapılacak Ahmet Ha?Im merhumun vefatmdan evvel şalr Ahmet Kutsl Bey taratından alınnus bir resml ve dünkü lhtlfalde Peyami 8a fa Bey salrin eserlerinden bahsederken Dün akşam, Darülfumm konferans | rafmdan merhom Ahmet Hasim için bu(Mabadi 4 üncü sahifede) salommda millî Turk Talebe birliği ta Meclis Reisi gidiyor Şehrimizde bulunan Büyük Millet Meclisi Reisi Kâzım Paşa Hz. bugün Ankaraya hareket edeceklerdir. Bugtm Aponon tâknnHe karşı îaşacai; oıan Beşmas takımı runa binmislerdir ve bugün öğleden sonra şehrimizde bulunacaklardtr. Yunan kaf ile reisd dün aksam tzmirden tstanbula gönderdiği bir telgrafta «Ege» ile tzmire geldiklerini v« Atinanm en kuvvetli takimlarm cuma günü tstanbulda olacaklarını dan olan Apollon takımı, salı günü bildirmistir. Pireden hareket eden ttalyan vapu • Ege vapuru öğleden sonra 2 ile 3 runa yetişemediği için bir gün te arasında limanımıza gelecegi için ahhurla bugün ?ehrimize gelecek • Yunanlı futbolcular vapurdan çıkar tir. Yunanlı futbolcular, evvelki gün (Mabadi i tnd taktfcd*) Seyrisefain idaresinin Ege vapu • Fiatlar, yarı yarıya indirildi