12 Nisan 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi uncu cüzü çıktı 29 Dokuzuncu sene: No. 3206 u m h Û r i yet İSTANBUL CAĞALOGLU Telgraî n mektup adresl: Cumnuriyet frtanbul Posta kutusn: lstanbul, No 34fl Telefon: Basmuharrtr 22366. Tahrlr mudürö 23236. Idare müdfirü: 22365. Matbaa: 20472 23 çocuk haf• tasınm başlangıcıdır Çarşamba 12 Nisan 933 •IIIIIIIIIİIMHIIinillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUlllllllllllllll '"" "••MI'«lltltllllllllHIIIIIIIII»llltlllHhtllltllllllMIIIIIMIIIIIIHIItllllMIIIIHIMIIWIIMIIMMtHIIIIHIIiniltllllllllUl||IHMIIMIlimHtMIIHIItllltlitlllllHtniMIIHIIIHt 1111111111111111 1111111111111111 llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllİMIIIIIIHIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIhlllllllllllllllllllllllllllllıııııııııııııtııııııııııııııiM.. ııuıiHMinınuHiMHiiHinııiHiımııuııuımııııııııımiHiımımıiHiHiııııiHiiM Borçlar Itilâfnamesi Parafe Edildi HimıifiııııııııımıiHi ( ıımıııtııımınııiHiıtHiıiMiHiHMiıım» Fransız hükumeti bizimle aktetmiş olduğu dostluk muahedesini tasdike hazırlanıyor Dünya buhranı Etrafında Düşünceler: I Uç dört tenelik sıkıntıdan sonra or taya çıkan hakikat şudur: tstihsalin hakikaten fazlalığı buharnın Hk sebe bidir. Buhranın bu ük şekline karşı koymak içm derece derece bütün memleketlerde miiracaat olunan tedbirler ona çare teşkil edecek yerde bilâkis derdi artırmıştır: Millî paralann fcay metlermi mubafaza için alman tab • dk tedbirleri, tedîye muvazenesi be sabına kontenjantman usulleri, giirn • riik hunayeleri ve saire. Mesele ayni zamanda millî ve bey nelmiieldir. Dünya memleketleri aratmdaki mübadele, millî rirtısatların da esasını teskil eder. Harp sonu ıklısadiyatında bazı mem'eketlerin kenrîi Ih • tivaçlanna kendi kendileri yetmek özere ortaya çıkardıklan gayretlerde bevTv'mflel işleri oldujru kadar millî isleri de bozan bir fenalık bulunduğuna si">he yokhır. Her hangi mennleket baskalannın istihsalâtmdan almasm veya mümkün olduğu kadar az alsın, fakat baskalan omm istihsalâtmdan çok alsınlar dününcesine kapılmış olursa yarm ve nihavet yanndan tonra her tarafta ayni kaideleria kendisine karşı tatbik edildi^rni görtnekten asla şaşmamak lâzim geKr. tlk buhrandan sonra dünva »lerini gittikçe daha ri v«J« kantfarmakta olan fen«ltk?ann bir biiyük kısmı rşte buradan fleri geliyor. Buhranın îlk sebebi istihsal çokluğu olmasma mukabil simdi vaziyet şu dur: Ortada sahlamıyan bir istihsal, fakat latmm ohmamıyan bir istihlâk var. Başka tiirKi ifade ile mevcut k • tihsal kıymetlendiriKp sarfolunamadığı balde işsizlikten ve açhktan kınlan milyonlar ve müyonlarca insan var. Beri tarafta satılamıyan buğday yığınlan, öte tarafta bir lokma ekmek tedari kinden âciz insanlar. Beri tarafta sa tılamadığı için yakılan müyonlarca çuval kahve, öte tarafta bir yudum kah veye hasret çeken milyonlarca beşer yığmı. Eğer işsiz unvanı altında bugün kürenin sırtmda ağır bir yük teşkil eden lâakal yüz milyon insan, ihtiyaçlannı normal bir halde tatmin edecek vaziyete gecirilseler ortada şikâyet edecek mevzu kalmaz diye tahmin olunur. Zaten meselenin şimdtki şeklinde artık istihsal fazlalığından şikâyet o lunmuyor, belki istihlâkin azlığıdır ki daha ziyade zihinleri işgal ediyor. Buhrana karşı koymak için simdiye ka dar miiracaat olunmuş olan tedbirle rm makus tesirler husule getirmiş olduğu anlaşıhnışhr. Derde çare bul mak için artık istihsalin azaltılması yerine istihlâkin artinlması hnkânlannı aramaık lâzun geliyor. tstihlâk arfa • nlınca ise istihsalin kendiliğinden artmasi pek tabii bir netice olacak gibi görünüyor. Yani mesele ciddî su rette tetkik olunduğu zaman istihlâ kin artınlması lüzumile karşılaşacak ve bu takdirde ona muvazi olarak istihsalin dahi artma yolunda yüruyeceği görülecektir. Bunlann hepsini ise ancak ihtiyaç derecesi tanzim etmiş olacakhr. Harp sonn bütçeleri her memlekette ağn* idi. Buhran ile bu ağırük ken • disini daha çok hissettirmiştir. Mükellef çalışıp kazanırken çok ta olsa vergisini verebiliyordu. Mükellef vergi sini vermekte müşkülât çektiği zamandır ki devlet haznelerinm hali yaman obnuştur. Memleketin ücbsadiyah ile devletin bütçesi arasında pek sıkı bir münasebet vardır. Buhranın seyrini biç olmazsa yekdiğerine mütenazır ve yekdiğeri üzerine müessir olan bu 3d sahanm müsterek vaziyetinde mii«ıhede ve takip etmek mümkündür. Bir devletin millî ve beynelmilel bir varlık olarek idaresi için asgari bir irada ihtivaç vardır. Bu iradın her santimi millî ikhsat meydanından çekilip ahnır. Kıvnaetler düse düse bazı memle • ketlerin bazı matrahlarında vergiyî Sdeme kabiliyeti adeta yokluğa doğru giden bir cereyan ile azalmıstır. Bütün bu müşahedelerden sonra YUNUSNAnt (Mabadı 2 inct sahijede) Romada neler konuşuluyor ? Başvekilimizin izahatı Ismet Pş. Osmanlı borçları itilâfına sah çekildi ğini dün Fırkaya bildirdi Imza bugünlerde yapılacak Fransız Hariciye Nazırı dün Paris Elçimiz ve Kont dö Şambrön ile itilâf meselesini görüştü Fransa muahedeyi tasdik ediyor Paris 11 (A.A.) Hariciye Na zırı M. Paul Boncour, bu sabak Turkiye'nin Paris biiyük elçısi Suat Bey ile Fransa'nm Ankara biiyük elçısi Kont de Cahmbrun ü kabul ederek kendilerile dün parafe edilen ve ya kında imzalanacak olan Osmanlı borçlar irilâfnamesi hakkmda goniş muştur. Türkiye Ffansa dostluk muahe denamesinin Fransa tarafından tasdiki hazirlanmaktadır. rafa edildigini fırkaya bildirdi. Dah'lî istikrazm herkes için tamamen ihtiyari olan yazılma muamelesi araya bayram tatiK girmesme rağmen memlekette iyi karsdandıgnM söyiedL Fırka yeni istâcrazın faydalan fyke anlasdmak için umumiyetle daha çok çalısılması arzusunu gösterdi. Yeni sene bütçesinin mayıs ortalanna kadar bati rilmesi mevzuu bahsoldu. VJeb'uslar yeni sene için bolluk ümidi veren güzel h^vıiarm neşesile müzakereye nmayet Vddiler. Avusturya Başvekili de dün Roma'ya gitti Alman nazırları Roma'da bulunurlarken yapılan bu seyahat hayret ve endişe ile karsılandı Viyana 11 (A.A.) M. Dollfuss, saat 11,15 te tayyare ile Roma'ya hareket etmiştir. Gazeteler, başvekilin bu seyahati dolayısile müttefikan hayret izhar etmekte ve fevkalâde siyasî bir ebemmryeti hau oldugumı yazmaktadırlar. Neue FreJe Presse, bu seyahatin hususî hiç bir ehemmiveti obnadığım, çünkü başvekilin Avusturya siyasetinin hiç ba devlet aleyhine müteveccîh bulun madığmı her zaman tefcrar etmiş oldu ğunu yazmaktadır. Neues Viener Tageblatt, M. Musolini'niı bir Alman devlet adann ile gö riistugü strada Avusturya Basvekilînin noktai nazaruu anlamek arzusunu izhar etmis oMuğunu yanyor. Arbeiter Zertumr, millî medisin başlıca komisyonunan, M. Dollfuss'den ani hareketi hakkmda izahat istemek üzere, toplanmasmı taleo ediyor. Krokı Ferıt Celâl Başvekil Ismet Paşa Hazretleri Ankara 11 (A.A.) C. H. Fırkaı. grupu idare heyeti riyasetinden: C. H. Fırkası grupu bugün öğleden sonra Afyon meb'usu Ali Beyin rryasetinde toplandı. Sıhhiye Vekili Refflc Bey uyuşturucu maddeler kacakcıhgı olarak son günlerde meydana çıkan vak'alan kısaca izah ve mücadelenin gittikçe siddeti artmlarak idame edüeceğini beyan eyledi. Bundan sonra Başvekil tsmet Paşa günim haricî meseleleri hakkmda kua malumat verdi. Osmanlı borçlarmm kat'î bir mukaveleye baglanması meselesinin nihayet bulduğunu ve kat'î mukavelenm dün, 10 nisanda Paris'te pa Roma'da Hariciye Vekilinin izahatı Ankara 11 (A.A.) B. M Mecliu Hariciye eneümenî bugün Siîrt meb'usu Mahmut Beym riyasetinde toplanmashr. Hariciye Vekili Tevfik Rüstü Bey eocümene gelerek sîlâhlan azaltma konfe rırast ve diger siyasî ahvai hakkmda nwıt««»aj izahat vermiş ve bu me«el«ler karMsmda Türkiye'nin noktai nazannf anlatnustv. Vekil Beym bu izahatı encümen ta • rafmdan ta«vip oluntnuftur. Roma 11 (AJV.) M. Musolini Alman Basvekil muavini Von Papen'i kabul etmiştir. Roma 11 (A.A.) M. Goermg ve Balbo dün shrO tayyareciUk hakkmda Başveldll M V^lfuss uzun uzadıya görü»mü*lerdir. İki nazır, bilhassa Cenubî AmerBta'(Mabadi 2 Inci sahifede) Amerika'dan kontenjan harici gelecek eşya, Nisan kontenjan listesinden lstanbul gümrükleri için ayrılan listeyi neşrediyoruz Ankara 11 (Telefonla) Amerika'dan kootenjaa harici khaline Heyeti Veküece karar verilen eşya listesi şudur: Son'î kösele, teksif edilmiş, şekerli ve şekerstz süt hulâsası, nişastah mtmu • lât, ananas, selloloit maddeler, büro levazum, mantar, yalmkat kasarstz pa • muk ipliği, bükülmüş, kasarstz pamuk ipliği, kasarh pamuk ipliği, boyalar, tstampalı pamuk ipliği, merserize pamuk piliği, korsa, kemer ve saire, lâstik, tamir y u m u , soğuk yama, lâstâdi ve lâstiğe bahnlmış mensucat, bandizole, lâstik mamulât, lâstik topuk, vanoiâtör kayışt, lmoloit nvuşamba, zımpara.fren balatası, elektrik muhabere tesisatı, ekktrSc el aJâtı, lâmba ampulkri, fener catm, demir tel, patinai zmcari, kamyon dflagiK, makas, tekerlek ve aksanu, elektric soba ve hnnlan, nraş makine ve btçak • lan, demir td ve kayış didonlan, ekktHk mnlMaaı, civata ve somun, dohna kaletn, komple kablo, balor perçin çi • visi, radyo ve radyo aksaım, gramofon ve gramofon aksanu, fotoğraf makine ( Mcbadi 7 inri sahifede > m Büyük bir eroinci şebekesi daha! Muhaf aza teşkilâtı vâsi bir çetenin peşinde... Yakalanan kaçakçılann gizli ve çok biiyük fabrikaları olduğu anlaşıldı, araştırmalar devam ediyor Eroira kaçak çıhğı tahkikatı na bir taraftan Emniyet müdiirliigü ikinci şubesi, diğer taraftan Gümrük Muha faza Başmüdür lüğü tstihbarat teşkilâtı tarafın dan devam edil mektedir. Dün de nezaret altına alınanla nn istiçvaplarma devam edilmiş, şüpheli yerlerde araştırmalar ya = Dil anketi = ^ 28 numaralı liste T. D. T. Cemiyetinin listesL Ankara 11 (A.A.) T. D. TeN kik Cemiyetindent KarşılrkUn aranacak arapca ve farsça kelunelerin 28 numaralı listesi şudur: 1Habtt . Hapt 7Harç 2HaamHactn 8Haaar 3Hail 9Haglet •Hayluletten 10Haaım HsmIHaste Hasta4Haiz 5Hami 12Hazan . Himayedcn 13Hazine 6Hapis Hapt 14Havi Listelerde çıkan kelimelerden manaları birden fazla olanlann her manası için ayrı karşıhklar Heri sürülebilir. Karşılık gönderen zatlann gönderdikleri.karşılıklardan duyul muş ve işitilmiş olmıyanları hangi kaynaklardan aldıklannı göster meleri rica olunur. Yarın Baslıyor İki yüzlü KızMarta Mak' Kenna'nın maceralan K&urt Beyin Sütlüce'delsl erlnde yakalanan eşya pılmıştır. Vaziyett* evvelce ver digimiz tafsilâttan başka yeni bir safha yoktur. Şimdiye kadar yapılan tahkikat, kaçakçılık sebekesinin içinde maruf bazı simaların da dahil bulunduğu bir Rum grupuna istinat ettiği an laşıhnıştır. Bu grupun henüz ele geçmiyen bazı sermayedarlarile, birinci plânda gelen elemanlan da bu bir iki gün içiıvde yakalanacaktır. înkılâp ve Çocuklarımız Maarif Vekâletinin mü him bir kararı Ankara h ( Telefonla ) Maarif Vekâleti ilk mektepler den yüksek mekteplere kadar bütün mekteplerde talebeye inkılâ bın esaslarını ve hedeflerinî öğre tecek ve inkılâp ahlâkını hazmetmiş yeni bir n«1 sil yetiştirecek ' bir inkılâp terbi Baarif Vektltmh Dyesmin esaslarını Reşit Galip Bey araştırmak ve tesbit etmek üzere bir komisyon teşkil etmeğe karar ver * miştir. Başka Bir çebeke daha Diğer taraftan aldığıtnız yeni ve mevsuk bir habere göre Gümrük Muhafaza Başkumandanlıgı istih • barat teşkilâtı meydana çıkanlan bu kaçakçı çetesi il ealâkadar olnuyan, fakat va»i miktarda uyuşturucu maddeler kaçakçılığı yaptığı anla şılan ikinci ve daha vasi bir şebe kenin izleri üzerinde yürümektedir. Bu şebeke mensuplarinm da bujrünlerde bütün cürüm vasıta ve delilleri ile yakalanacagi tabtnin edibnektedir. Alâkadar makamlar bu ikinci ve mühim iz üzerilnde de fevkalâde hassasivetle tahkrkatına devam et mektedir. içlnde taharrlyat yapılan Kurtuluş' .ı (Büyuk Akarca) sokağmda 83 No. lı er Yakalanan kaçakçılann mevcu • ( Mabadi 5 tnd sahifede ) Meşhur Alman kadın casusu Matmazel Doktör'ün Belçika'Iı meslektaşı olan bu hastabakıcı genç kızm casusluk hayatı, tngiliz nszırlarmdan Çorçil'i bir gece sabaha kadar uykusuz bırakacak derecede meraklı ve heyecanlı vak'alarla doludur. Vatan askile casusluk eden Belçika'Iı kızm baştan başa bir fedakârlık ve kahramanlık menkıbesi olan hayatını okuyup ta hayret ve takdir duymamak imkânsızdır. Yarınki nüshamızda