2 Mart 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Camhariyet CH Cem, SULTAM Yazan: M. TURHAN ıstanbul borsası kapanış tiatları 1 3 9 3 3 NUKUT Londra New York 58 gafil bir inkıyatla etraf ında dönen dolaplar arasmda kalmıştı! Mahi'yi artlanndan kim yol ladı? tşte benim de anlamak istediğim o. Efendimiz desem tuhaf, kendiliğinden desem gene tuhaf. Kala kala senin kurduğun düzenle demek kalıyor. Bunu da sen inkâr ediyor • sun! Siz onun gittiğini nereden öğrendiniz? Yazdığı pusuladan! öyle ise efendimizin emrile gitmiştir. Yüreği de burada, sizin ya • nınizda kalmıstır. Kalibı başka yerde olan yiirek kalp akçeye benzer. Nitmeli onu! Yarın kahbı da bulursunuz. Zaten bizim de gideceğimiz yer, Yenişehrr'dir. Hemen hazırlanalım. Ne dedin, ne dedin? Biz de Yenisehir'e mi gideceğiz? Evet, Beyazıt öyle istiyor! Şimdi Mahi unutulmuş, ortaya Beyazıt getirilmisti. Dimitriyos, Fatih zadenin Lala Yakup Bey hakkında besledigî muhabbeti ballandıra ballandıra anlatiyor, hiç yoktan selâmlar, iltifatlar uydurup Lala'nm O m'e mutlak bir ihanet yaDmasına zeminler hazırlıyordu. Bu meyanda Gediğ'in Beyazıt tarafından hapsedildiğini, sonra bırakıldığmı söyledi, yalnız askerin hâdisede oynadığı rolü sakladı: Beyazıt, dedi, Gedik Ahmed'i yok edip yerine seni getirmek isti ~ yor. Bunun için dedelerinin ruhuna ant ta içti. O, böyle düşüne dursun, biz kendi çıkarımıza bakalım. Lala Bey, sade dinliyordu. Di mitriyos'un Beyazıt tarafından yazılan mektubu sunması Uzerine diişüncesi değişti, isin ciddilestiğini anladı. Pek iyi tamdığı yazı ve mühür, Fatih'in büyük oğlunca kendisinin kıymetli göründüğünü ve kendisin * den iş beklenildiğini isbat ediyor du. Bu sebeple vaziyeti tamamile aydınlatmak istedi, Dimîtriyos'u sor ~ guya cekti: Bunlar hep iyi. Görüyorum ki îstanbul'da boş durmamışsın, çalışmışsın. Lâkin Cem, ne olacak? tlkin onu sövle. Efendimiz padişah olacak! Nasıl olacak? Ben Beyazıt için çalişırsam Cem, zarar görmez mi? Vallahi burasını siz takdh* e dersiniz. Ben, sizinle Beyazıd'ı ta nıştırdım. Şimdi siz, onu düşürüp efendimizi tahta çıkaracak yolu bu îunuz. Beyazıt, benden açıkça ne is tiyor? Bunu bir de ağzınla söyle! Ordunuzu Y*nişehir ovasına götürmenizi, orada karşılaşmanızı! Lala'nm gozlerinde birdenbire Mahi'nin hayali belirdi ve elinde tuttu$ru humayunnameyi sinirli bir hareketle buruşturup yere ath, ho murdandı: Yenişehir'e gideceğim. Ondan otesî takdire bağlı! CMahndi Parıs Milano Brüksel Atina Cenevre Sot\î Amsterdara Mahi'yi görmedim bile. Aya&ımın tozile huzuruna çıkıyorum. Lala, çadrr kapısında duraklıyan Dimitriyoa'un yanına kadar gitti, herifin kulağma yapıştı, sürüye sürüye bir köşeye götürdü: Teres, dedi, sen gittin gideli Mahi kavboldu. Mnkavelemiz böy Ie miydi? Vallahi haberim yok, billâhi haberim yok. Belki çocuk, efendimixin yanmda kaLmıstır, yazı ile uğra*mıstır. Hayır, teres, hayır. Mahi, Cem Saltanm yanında değil. Yeniçehir'de! Yenisehh'de mi? Bilmez gibi «oruyorsun da, beni alık yerine mi koyuyorsun. Kılıcım bası için »eni Mahi'ye çeviririm, orduya malamat ederim. Bu tehdidm tazammun ettiği mâna, yamandı ve Lalanm yapmak i«tediği cezaya dayanmak müşküldü. Bu sebeple Dimitriyo», soğuk sağuk ter dökmeğe kovuldu, bir taraftan da Lalanın ayaklanna kapandı: Efendrmizin başı için, senin başm için yemin edivorum: Mahi'nin nered» olduŞunn bilmiyonun. Inanmam dongoz inanmam. Onu YenisehirV gonderen sensin. Maktadm da çoeugu benden uzak lashrmaktı. Fakat ben cezanı vere ceğim. Beni Bldürebilirsin, lâkin gü naha gırersm. Çünku bir şeyden haberim yok. Dimitriyos'un yalan «öylemedigi sesindeki kuvvetten, bakislanndaki ciddiyetten anlasıkyordu. Lala, bu • nun f arkmda oldu, şiddet gostermekten var gecti: öyleyse. dedi, bend.en ösren de aat. Piç Mahi, o senin piçin Yenisehir'de Ne yapıyor orada! Gedik Nasuh'un yakaladığı Ayaspasa'Mar, sn tntsak yeniceriler yok mn? Guy*"oMa¥i bizira efendimire bağlamak, bîzim orduya sokmak için calısacalcmtf!.. Dimitriyos'un ağzı hayretten bir Icarıs acık kalmısh, fren'in bövle bir tesebbuse jririştnetint tahaf bulnyordu. Aeaha kız, kendiii^inden mi esir askerlerle temasa Rİrismeü tasar Iaraı»h, yoksa bu isi Cetn mi ona havale etmisti? Ne o'ursa o'nm h»disede garabet vardı. Ancak tren'in boş y«re zahmete «rinnive«<»«n nc emm idi, bn sebenle onun Yı»nîse'ıir'e «ridismi, kendi maknatlan icin yaoılan bir hareket olarak ka fcul ediyordu. Simdi hüner, Lala Beyi sakinlestirmekte idi. fren'in nlân!anm anlamak sonraya kalacak iş lerdendi. Dimitrivoa, bu mülâhazayı bir Ifihzarfa yiirnttS ve Lala Beye sordu: Pekî amma bevhn, hıtsaMar btjrada Mi. Onlan Yenisehir'e kim Sonderdi? Ben! g Stockholm Vıyana Madrit Budapeştı BeriİD Varşova Bükreş 717 210 168 214 117 25 814 24 83 118 36 25 15 i9 îzmir'in dokuz Aylık ihracatı Afyon imalât ve İhracat şekilleri... .1 ıı 2 Mart Bu akşamki program Tercih ediniz: > BÜKBEŞ : 20,45 Tristan et İseult LAYPZİG : 22,25 2 inci senfoni (Wagner). 49 21 52 170 217 117 26 820 Sb 85 :22 38 26 17 3! 5! 24 23 55 43 926 :4 |Ne kadar tütün, üzüm, m Kooperatif kanunu yenî • cir ve afyon sattık? den yepıhyor Izmir 1 (A.A.) îhracat noevsimi başiangıcı olan bir temmuz 932 den geçen aym 20 sine kadar îzmir Iimanm • dan ecnebi memleketlere yapılan ibra • cat sunlardır: 14 miiyon 880 bin 130 kilo tütün, 75,972 kilo afyon, 18 milyon 299 bin 258 kilo palamot, 3 milyon 290 bin kilo palamut hulâsası, 3 milyon 839 bin 380 kilo meyan kökü, 402 kflo zeytinyapı, 6 milyon 993 bin 450 kilo arpa, tzmir 1 (A.A.) Mevsim iptida cmdan 2 3 şubat tarUıine kadar lzmir borsasında 47,275.142 kilo üzüm, 15 milyon 104 bin 468 kflo incir sahlmış br. 48, 968,032 kflo üzüm ve 24,450,102 kflo incir flıraç olunmustor. tktısat Vekili Mahmut Celâl Bey epey zamandanberi afyon îhrarnt tacirlerile, dahilden afyon getirip tstanbul ve îzmir gibi ihraç Iimanla nnda ihracatçılara satan ticarethaneler e^habîle, müstahsil yerlerin lüccürlarile ve doğrudan doğruya müstahsiller ile temas ederek afyon licareîinin haricî vaziyeti üzerinde uzun uzadıya tetkikat ve tahkikat yaomış; ve neticede mayıs 1933 ten itibnren tatbik edilmesi evvelce takarrür etmis clan afyon müstahsilleri kooreratif konununun değiştiril • tnesi lüznmuna kani olmustur. Esasen afvon müstakkatı imal eden fabrikalar geçenlerde kapatıldığından böyle bir fabrikanın veni • den tesisi kararlastınlmıştır. Bunun için pek yakmda meclise yeni bir kanun lâyıhası tevdi edilerek memleket dahilinde afyon ticareti tama* men serbest bırakılacak yalnız af' yon ihracatinm hükutnet inhisan al* tirda bir eldcn idaresi temin olunacaktır. Afyon müstahsilleri kooperatifi konununun çıkanlmasına afyon üzerinde yaoılan kacakcıhk ve ihracatın mahdut ellerde bulnnması vu zünden fiatların düşürülmesi sebep olmuştu. Alâkadarlarla yapılan te maslarda eski kanunun tatbikatta bir çok mahzurlan dai olacağinı afyon alı? verisile mesgul binlerce tacirlerin bu îften çekinmelerine sebebivet vereceği anlaşılmıştır. Halbuki, yeni kanunla dahilde afyon alış verisi tama men serbest bırakılmakta buna mukabil bir kaç Oıracatçı eline inhisar ettiği cihetle arzın çokluğu ve talebin azlığı yü • zünden köylü elinden bedavasına çıkan mahsul sıyanet olunmaktadır. İhracat yeni kanunla yalnız hüku met fabrikasi tarafından yapılacağı için de köylünün himayesinden baska kaçakçıhğa meydan verilmemis olacak tır. Afyon istihsalâtımız senevi 56 bin sandık arasındadır. tstihsalâtı raızın kâffesi ihraç edilmektedir. Yugoslavya dahi ihracat hususunö'a bizîmle müştereken hareket ettnege karar vermistir. SırbUtan istihsalâti bize nazaran dörtte birdir. Avrupa'da adedi (13) e baliğ olan müıtehlik fabrikalara yapılacak ihracat bu nisbet dahilinde olacaktır. Amerika ve Aksayışark ezcümle Japonya'ya yapılacak ihracatın bundan hariç tutulacağı alâkadarlar tarafından bildirilmektedir. Bulgar'lar bu itilâfa dahil oltna • mıslardır. Yeni kanunun her halde mart içerîsinde meclisten geçeceği kuvvetle memul bulunmakta ve evvelce afyon müstahsilleri koopera tif teskilâtı kâtibi umumiliğine tayin edilmiş bulunan Nizamettin Âli Beyin inhisar fabrikasının ihracat kısmında mühim bir vazife deruhde ed^ceği is'ar olunmaktadır. (Brnckner). VtTANA : 20,25 tki piyano ile konser. 21,10 Mozaıfın, Brahms*ın senf onOeri BERLİN : 20,35 Wagner>in eserlerL BUDAPEŞTE : 20.35 La Tosca (Puccini). S > Moskova Yokobama Akı Meddiye Banknot 925 33 ÇEKLER Açıhş Londra Ne» York Parıs Milaro Brükse! Atina Cenevre Sof>a Amsterdam Prag Stokholm Vlyana 716,50 0,47644 U.06 9.32 3,19 82,6475 66.2055 1,1769 16,0*73 2.6295 4,25 5,7225 l, 9972 4,2325 3.072 i 80,14 94.775 2,3169 I086.9S üzömünde takasa tâbi tutulması isteniyor tzmir tüccarlan tktısat Vekâletine müracaat ederek üzümün de takasa tâbi tutulması tesaennisinde bulun muçlardır. İSTANBUL : 18 saz: (Nebiloğlu îsmall Hakkı Bey) 18,45 orkestra konserl . 19,30 fransızca ders (ilerlemis. olanlara) 20 saz: (Seniye H.) . 20,30 saz: CTamburi Refik Bey ve arkadaşlan) 21,30 gramcjfon plâklan sonra: Ajans ve Borsa haberleri. saat ayan. ANKARA : 12,30 Ankarapalas orkestrası (13,30 a kadar) 18 alaturka musiki . 18,40 gramofon plâkları 18,10 alaturka musiki 19,40 gramofon plâklan . 20,10 havadisler ve hava raporu. VİYANA : 18,10 konser 19,20 koriferans 20,25 iki piyano ile konser: Rhapsodie Hon groise No. 12 <J,iszt); Echos de Pologne (Fr. lehar) . 20,55 havadisler 21,10 ct kestra: Synphoine en sol minevur (Mo zart) ieme tynphoine en mi mlneur; op. 98 (Brahms) 23,30 dan* musikisL Madrit Berlin Verşova Bud pefte Bükre? Belgrat Yokobams Moskova Ticaret Odası kongresi ve raporları •OS6.>5 ESHAM Açılış U Pankası A. Slm. 60 o/o Tramvay BomontiNektar Terkos Asian çlme"to II 1ST1KRAZLAR Açılış lsükrazı DahlH Çark şimendiferi D üynrn Mnv. Gümrük Saydj Mahi Bagdat A$kr!ye 6,95 65,30 K'apaniş 7 68.50 Geçen hafta pazar günü aktolunan senelik Ticaret Oda»ı kongre sine madenciler birliği umumi kâtibi Sadri Enver Beyin Türkiye ma denciliği hakkında verdiği raporun tetkik edilmesi için intihap edilen bir encümene havale edildiğini yazmıstık. Bu encümen dün de Ticaret Odasında içtima ederek tetkikatım ik mal etmistir. Encümen önümüzdeki pazar günü toplanacak olan Oda kongresine mezkur rapor hakkm da mütaleasım bildirecektir. Odanm bu pazar günkü içtima ında müzakere edüecek ikinci ra por Hakkı Nezihi Beyin hazırladığı «bizde ticarî zihniyet» mevzulu rapordur. Bu raporda deniz ticaretimizin 200 senedenberi neden inkisaf edem«diği tetkik edilmiştir. '' fptidat usullerle yapıltnakta olan yas meyva toptancılığınm mü*iah sil ve müstehliklerin menfaatlerini d*aha fazla temin edici bir şekle girme»i için Ticaret Odası tetkikat yapmaktadır. Oda bu münasebetle kabzımallar cemiyetinin de mütaleasım sormuştur. Cemiyet gönderdiği ra porrfa dağınık bir halde bulunan toptancı yas meyvacıların bir arada çalısmalan Iâzım olduğunu »öyle mi'tir. Oda, mahsulün idrakinden evvel müstahsile avans verilmesini ve müstahsilin, malını, avans aldığı adama getirmesi mecburiyetinin te minini de tetkik etmektedir. Oda müstahsil ve diğer alâkadarlardan bu hususta malumat toplamakta dır. Bu malumat toolandıktan sonra ihzari bir raDor hazırlanacaktır. Rapor ikmal edildlkten sonra da yaş meyva toptancıları ve di$er alâkadarlartn istirakile bîr içtima yapı Iarak son sekil tesbit edilecek ve a'âkadar makamata gönderilecek tir. Bu tetkik neticesinde elde edilecek esaslardan müstahsil ve müstehIikin çok istirade edecezi ve tafeyli kazancların ortadan kalkacağı ümit edilı^kedir. BERLtN: 16,55 konser 18,15 kıraat . 19,15 şar kılar: {Mahler'in, Ştrctus'un eserleri) 20,35 konser Wagnet'in eserlerinden par. çalar: {SUzfried, La Valkyrie, L'or du Rhin) 22,20 senfbnik orkestra . w 2n havadisler ve dans musikisi. MÜNİH : 18,05 konser (Mozart, Vfagner, Strauss, Schubert) . 19,30 zirai musahabe 20,30 gramofon plâklan 22,20 tiyatro . 23.35 havadisler. LAYPZİG 17,05 konser 20,35 Alman halk ?arkıları . 21,05 Eitlefin meclistekl nutku: (Programa evvelce tesbit edilmig cldu gundan, meclis blnasuıın yanması üzerine bu nutkun geri kalması muhtemeldlr'» 22,25 Bruckner'in senfonlsi 23,25 havadisler. Yaş meyvacıların teşebbusu BUDAPEŞTE : 18,35 konser 19,10 tsfgan myatkîsi • TAHVİLÂT Kananı? Elektrik ŞlrkeU Tramvay . Tünel Rıhtım . Anadola (1) Anadoln (2) Anadoln (3) A. Mfimessil Puccinenin üç perdelik operası 10,05 tsigan musikisi ve caz.bant. VARŞOVA : 18,05 gramofon salon muslklsl 19 30 hafif konser . 21,05 akşam musikisi 23,20 Cracome'den naklen konser 24 M dans musikisi. BÜKREŞ : 19,30 orkestra 20,05 konferans 20 45 gramofon plâklarile bir opera (Triston et 44,45 44,45 K 8 44,9ö 53.20 Tsolde) Vfagner'in üç perdelik «sri perde aralarında: Havadisler. ROMA : 18,35 radyo orkestrası 20,25 havadisler 21,20 plâklar . 21,50 senfonik konssr. MARLENE DiETRICH'i en son ve mOkemmel femsili filminde göreceksiniz. • Bn akşam MİLI.ET Tiyatros u " Pek yakında PRAG : 20,45 melodiler 21 25 Mor Ostr. dan nakil: (Konser) 22 05 radyo orkestrası . 23,05 havad'sler 23,20 gramofon plâk l a n neşriyatı. BELGRAT : 19,05 gramofon plâklan . 20,10 Viya na'dan 22,05 hafif musiki. Memleketimizin son beş senelik afyon ihracatı 1928 1929 1930 1931 1932 313,000 KÜP 368,000 « 272,000 c 351,000 < 206,000 « Neş'e ve zevk içınde iki saat geçırmek isterseniz tarafından tetnsil ediien M A Komedi Fransez fransızca sözlü artistierinden J i G E K'te C E S i J T AN WEBER Z E V K filtnmi eörünüz. llâveten NAŞİT CarGşşafaka mezunlarını davet Bütün Darüşşafaka mezunlannîn, yeniden kurulacak (Daıüşşafakaiılar Ce mıyeti) nin 33933 cuma günü Halkevinde aktedilecek olan ilk kongresini teşrif!eri ehemmiyetle rica olunur. Bir çok Darüşşafakalılann adresleri malum olmadığından işbu ilânm davetiye makamına kabulü. Bü AKŞAM saat 2T.30 da R. K. O. dünva havadis'. MELEK ve ELHAMRA BİR GECENiN ŞARKISI JAN ^ayanı hayret fransızca sözlü filminde Dün akşam Fahri, Şamram, Hermine Ayten, Saadet Hanımlar iki oyun birden AMAN VERMEZ AVNi yahut İKİ KÜLHAN BEYi 1 perdc Duhuliye 20, aile locaları ı20 kuruş. CAMI KARA6ÖZ 3 perde Balkan Ticaret Odası Balkan Ticaret Odası idare meclisi dün bir içtima aktetmistir. Bu içtimada Balkan Ticaret Odası için Dördüncü Vakıf hanında bir daire tutulmasma karar verilmiitir. Bal kan Ticaret Odası Türk bürosu sefliğine Nemlizade Mithat Bey, Bulgar bürosu sefliğine M. Petrof ve Yunan bürosu sefliğine de M. Vasilyadi intihap edilmislerdir. sinemalarında birden gösterilmiş olan K i E P U R A r HA1 KIN HEYECANI • yerindedir. Çunkü bu 1 ürk opereti butün mi sillerine nazaran bir ibdadır. Afyonlanmız en çok Fransa'ya sevkolunmakta ve kısmen Marsilya'dan transit olarak başka memleketlere gitmektedir. Japonya son za manlarda memleketimizden afyon alma?a başlamıştır. Mezkur metnlekete ihraç olunan afyonlar doğrudan doğruya Marsilya ve Portsait'ten Aksayşark'a giden Japon getnPsrine tahmil edilmekte ve ekseriya ista tistiklerimiz bu sevkiyatta mahreç olarak Fransa ve Mısır'ı göstermektedir. Halbuki hakikî mahreç Ja ponya'dır. HiLE ve SEV6İ Darülbedayi tetnsilleri Şehfr Tiyatrosu llllll Eeledi esi nın altın sesi alkış tufanhrıie takdir edilmiştir. t u akşam BÜYÜK 6ALA olarak ARTiSTİK'te Güzel kuvvetli ve hissî bir filim olan Kadın istiklâli üzerinde pek mükemmel bir fransızca sözlü filim Bu akşam fcünüK 6ALA OLARAK G L O R Y A' da Haile 5 perde Yazan: Şüler Tercüme eden: Sabri Bey Umuma II llll 8 6ENÇ KIZLAR hULÜBü şaheser başlıyor. Bu filimde mükemmel ve nefis musiki ve bir çok taganni edilmiş tangolar dinlenecektir. Hem ALEMDAR Hem KAOI KÖY HALE sinemalarında dün gecedenberi başlamıştır Alemdar'da matineler: 246 gece 8,1510 Hale'de matineler: 2,304,30 gece 8,1510 KARIM BENi ALDATIRSA L. NORMA SERBEST RUHLAR SHEARER ve CLARK ASRî Bu akşamdan itibaren SiNEMADA 6ABLE teb Kahkaha kralları tarafından. Metro Goldwyn Mayer mamulâtıdır. F()X JURNALDE: Papa'ıiın bir beyannatnesi bütün f'ünyanın sadiklama mukaddes pederi dinlemek fırsatma nail olacaklannı ed'vor. STre feiâVeP vp<?aire.. | SfAN LAUFEL ve OLıVER HARDY MAJİK'te: Fedai Donanma Coşkun denizlerde tahtelbahir arayan gönüllü kahramanlar sevgililerinin kolianndan sıyrılarak ateş ve ölume koşan vatanperverler. Dehşet ve şecaat sahneleri... Derin bir aşk | macerası. """~~~~~~~"~~~~~~' Cumartesi akşamından itibaren: İKİ görülraeraiş en son SERSERiLER revüsü tarafın temsillerl filminde iki .<aat mütemadiyen gii'dii recekler llâveten: ve bütün kederlennizı unutBroadvay'Iar turacaklardır. dan tamamen akıllı köpekler tar.ıfın • dan temfiil edilmiş görulmemiş fran sızca sözld bir kotnedL METRO GOLDVVYN MAYER ılâveten: FOX JURNAL erin evvefden temin ed'lmesî mercudur. Telîfen: 42851 fili«İMt