2 Mart 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

PERŞEMBE 2 MART 1933 8 indi sene No. 2535 NUSHASI 5 KURUŞTUR Almanya'da Neler oluyor? Harbi umumiden evvel Alman Milletinin ne kadar disiplinli oldu- ğunu tebarüz ettirmek için denili- Yordu ki: biç bir & #lâl çıkamaz. Çünkü ihtlâl polis tarafından menedilmiştir. Harbi umumiden sonra Alman- Yanın katlanmak kaldığı müşkül zamanlarda da bu disiplin Fakat öyle görünüyor ki artık ihtilâl ve kıya- mın önüne polis ve zabıta kuvve- tile geçilebileceği zaman Alman- Yada da geçmiştir. Bir müddetten beri Almanya- dan gelen haberler bu disiplinli devrin artık arkada kaldığına de- İâlet etmektedir. Evvelâ asayiş Hitler ve fırkasile komünistler ara tindaki mücadele yüzünden bozu- İuyordu. Sosyal Demokratlar ve Merkez fırkası bu iki uç arasında polislik & vazifesini © yapıyordu. Brüning çekildikten ve Papen ile Schleicher iktidarda tutunamadık- tan sonra polislik vazifesi Hitler ile fırkasıma intikal etti, Filhakika Hitler hükümeti iş başma geçer geçmez, bütün polis ve zabıta me- murlarmı değiştirdi. Kendi fırkası ha mensup “Hücum kıtaatı” deni- len teşkilâtr muavin polis olarak kullanmağa karar verdi. Bundan sonra da bütün memlekette bir tazyik siyaseti başladı. Şubat ayı- nım başından beri neşriyatları ta- til edilen Komünist ve Sosyal De- mokrat gazetelerin adedi iki yüzü bulmuştur. Dün siyasi muarız ola- rak karşılaştıkları adamlarla an- tızm polis vaziyetinde karşı kar- tıya gelen komünistler de polis o- toritesine karşı besledikleri hür- met hissini unutup, disiplini bir tarafa bırakarak tethiş siyasetine başlamışlardır.' Hitler hükümeti iktidara geçtiği günden beri Al- manyada cereyan eden hâdiselerin hülâsası bundan ibarettir. Ve bu tethiş siyaseti, Alman Millet Mec- işi binasını yakılmasile yeni bir merhalesine daha giriyor. k Reichatag binası Komünist fır. asınm kararile ve bu fırka mer kezinde tertip edilen plân netice- sinde mi yakıldı? Yoksa bir veya birkaç ferdin teşebbüsü müdür? Hükümet tarafından neşredilen beyannamede iddia ediliyor ki; #uikast doğrudan doğruya Komü- hist fırkasının tertibi eseridir. Ve resmi binaları yakmak, köprüleri yıkmak, devlet adamlarmı katlet- mek için alman vâsi ve bütün bunda dahli olduğunu inkâr et- mektedirler. di Hâdisenin mabi; De olursa olsun, herhalde şu muhakkaktır ki, Hitler ve fırkası hâdiseden in- tihabat namma azam! derecede is tifade etmeği ihmal etmemişler- dir. İktidara geçtikleri günden be- Fi tatbik ettikleri tazyik siyasetini şiddetlendirmişlerdir. Pazar günü intihabat yapılıyor. İntihabata üç gün kaldığı bir zamanda bütün komünist gazetelerinin neşriyatla- Fını tatil etmişler, Komünist fırka- “ ln alel la, m tı menetmişler, ürriyeti tah- dit eylemişler ve memlekette örfi idareye bir vaziyet ih- Bu tazyik si; in hedefi İecek pazar günkü intihabat üzeri. re âmil olmaktan ibarettir. Filha- kika Hitler fırkasının ya yalnız 0- larak, yahut ta H milli. kazanabilmesi için Komünist fırka Wnın hezimete uğraması > Alınan tetbirlerin bu gayeye ne de Teceye kadar hizmet edeceğini mi günkü intihabat Ahmet ŞUKRU Mücadele senelerin- den meraklı hatıralar Pek yakında Milliyet sü- tunlarında okuyacaksınız. Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Hitler mühim bir nutuk söyledi, vaziyete hâkim! Komünist merkezine Nazi bayrağı çekildi, ölenler vaer.. BERLİN, LA.A- Polisin komünist fer 7 kasına karşı faaliye- rilmiştir. Mevkuflar urun uzadıya İstir vap © olunmuştar. Mevkuflar müteak ben tamamiyle tec rit edilmiştir. Berlin'in mulite Hitler natuk söylüyor bal göstermektedir. Nazi bayrağı komrünlet fırkası binası söylemiş ve ünilarmalı i binay gamme işareti taşıyan bayrağı çekmiş- tir, Hitle” bu akşam bir nutuk £ söylecek ve bu nutuk bütün meşrolu macaktır. Bu matlaun tezi “ Bütün dün- yayı tehdit eden komünizm tehlikesi ” olacaktır. “Kanlı kavgalar BERLİN, 1 A.A. — Bu gece Alman yanın weahtelif aolitalarında kanlı kav- Sular ekamuşbuz, (Devamı $ inei eahifede) T.D.T. cemiyeti Başveki- lin riyasetinde toplandı İsmet Pş., beyanatında az zamanda elde edilen neticeler iyidir, dediler CS ANKARA, I (A. A.) — Türk dili tetkik cemiyeti umumi merkez heyeti bugün cemiyet merkezini ndiren Başvekil İsmet Paşa erinin yüksek reislikleri al tında Maarif Vekili Reşit Galip B. de hazır olduğu halde toplanmış Cemiyetin altı çalışma kolunun evvelce ikinci kurultaya kadar iki yıllık zaman için hazırlanmış olan çalışma programlarından bu dört ay içinde her kolca ne kadar kısmı nım yapılmış ve ne kadarınm yapıl masma başlanmış olduğuna dair her kolun hazırlayıp merkez heye- ine vermiş olduğu raporlar umu- mi kâtip Rüşen Eşref Bey tarafın. dan okunmuştur. Cemiyet reisi bu lunan Vekil Bf.ile umumi kâ. tip ve her kolun baş harflarından raporlar hakkında Başvekil Paşa Hazretlerine izahat £ verilmiştir. Başvekil Hazretleri cemiyetin ça- lışmalarından o memnuniyetlerini bildirmişler ve ileriki çalışmalar ia irşatlarda bulunmuşlar- Başvekil Hazretleri cemiyet mer kezini dolaşarak her çalışma kolu- nu ziyaret etmişler ve yeni gelmiş olan bazı derleme “işlerini de göz den geçirmişlerdir. Başvekilin beyanatı ANKARA, 1 (A.A.)— Başvekil İsmet Paşa Hazretleri bugün Türk Dili Tetkik Cemiyetini ziyaretle- rinde şu beyanatta bulunmuşlar» dır: Türk Dik Tetkik Cemiyetinin yapısındaki sağlamlık bence bü- tün milletin alâkasmı uyandırarak bütün milletin yardımiyle bu çetin İ işi başarmağa çalışmasından geli- | Başvekil İsmet Hz, | yor. Bu yüzden bakılınca en mü- him bi elde edilmiştir. Her seviyor. Türkçenin i olmasma yardım et- mek istiyor. Bu milli ihtiyaca ve zevka merkez olmak, vesile ver- mekle cemiyet öğünebi Devletin. bütün teşkilâtı çalışma amber | isti tinde cemiyete yardım etmek hevesinde ve vazife sindedir. Bu gayretlerden az za- manda çok iyi meyveler alabiliriz. Fakat siyaset dili olarak, halkın her gün kullandığı fikir di- li olarak cemiyete bilhassa büyük muharrirler yardım edebilir. Gazetelerimizin bölük muhar- rirleri haftada hiç olmazsa bir u- zunca yazılarını dil bakımından (Devamı $ inci sahifede) Meclis dün Toplandı ANKARA, I (A. A.) — Büyük Mület Meclisi bucün Reis Kâzım Paşa Hazretlerinin riyasetinde top miş ve Aka Gündüz yemin etmiş- tir. Tokat meb'usu Bekir Lütfü ve Trabzon meb'usu Hakkı Beylerin vefat ettikleri hakkındaki başve- kâlet tezkeresi okunarak hatırala- rına hürmeten bir dakika susul- muştur. 1932 bütçesinde münakale ya- pılmasına.ve yüksek . mühendis mektebine munzam tahsisat veril- mesine dair kanun lâyihaları Baş- veköletin talebi üzerine hükümete iade edilmiş. Meclis cumartesi toplanacaktır. |8 Vapurculuk İnhisarı ” Sadullah Bey Anka- dan geldi lerise cevaben dı miştir ki: “5. Vapureulu ve Seyrisefain te P Hiltma mit lâyih: İ sim som, tetkiki ye pılıp bu hafta içir de Heyeti Vekile ye takdim edilme jenin son şekli hak kında bir şey söyl — Sadullah Bey yecek vaziyette değilim. Son ve kat'i şekil, bittabi Heyeti Vekileye takdi- minde tekarrür etmiş olacaktır.” Diğer taraftan aldığımız malüma- ta göre, yeni lâyiha bu ay zarfında Vekiller Heyetinden geçerek Büyük Millet Meclisine tevdi edilecektir. Seyrinefain umum müdürlüğünün Ankara'ya nakledileceği rivayetleri- nin, İktisat Vekâletinde bir Deniz İş- leri umum müdürlüğünün ihdası ta- savvurundan galât olduğu anlaşılmış- tar. eni fabrikalar Rusyaya gönderilecek heyet seçildi Sanayi Kredi Bankası umum Mü- dürü ve Devlet Sanayi ofisi Müdür dilmiştir. Bu ay içi de eski Sanayi vi Mandin Bankası h yeti umumiyesi An kara'da toplanacak ve idare meclisini ibra edecektir. Sanayi Kredi Bankası ve Devlet sanayi ofisi heyeti umumiyeleri de bu ayın sonlarında Ankara'da ayrı ayrı rd Sadetti B. reket edecektir. Bu heyet, o Hereke fabrikası müdürü Reşat, Defterdar fabrikiesı Owüdürü (OŞevket Turgut ve ofis heyeti fenniyesinden Kâmil İb- rahim B. lerden mürekkep olmak ü- zere teşekkül etmiştir.” Kemaleddin Sami Pş. Berlin sefiri Kemalettin Sami Paşa dün akşam Ankaraya gitmiş tir. Kemalettin Sami Paşa Ankara da Almanya ile cereyan edecek ti- cari müzakerat hakkında hükü- metten talimat alacak ve avdetin- de Berline gidecektir. gran 3 > | Bir Gecede 2,000 Komünist Tevkif Edildi! Yeni Kontenjan ve Takas kararnamesi Umumi listeyi ve'müşterek ta. kas kararnamesini neşrediyoruz Kontenjan ve takas işleri için | mi gazete ile İlân olunur. mevcut karanamelerin çokluğu tat- bikatta güçlük doğurduğu cihetle bunlardan hususi hükümlerin ihti- va ettikleri hususatın bitmesine ka dar mer'i ve muteber olması şarti- le umumi hükümler koyan mad- deler bir araya taplenarak 13887 numaralı kararname neşredilmiş- tir. Dün sabah Ankara'la Resmi ga zetede neşredilen bu kararname- Yi ehemmiyetine binaen aynen neş- rediyoruz! Mthalâtın muhtelif şekilleri Madde 1 — Türkiyeye ithal ©- Edilecek” oğyanm ay içinde itbal edilecek mikdarları İcra vekilleri 5 heyeti kararile tayin ve tatbik ta- rihinden en az kırk gün evvel Res- Madde 2 — Kontenjanların tes bitinde ve her ay ithal olunacak mikdarların tayininde memleket sanayiinin inkişafı ve mevzii san'- atların icapları göz önünde tutu- lar ve pahalılığı tevlit edebile- cek hususların ve fili inhisar te- şebbüslerinin ref'i tedbirleri alınır. Madde 3 — Ticaret blanço- muzun açık olduğu memleketler- le yapılacak ve yapılmış olup ta müddeti bittiği için yeniden ak- tedilecek muahedelere açığımızı kapatmak özere bir kompansms- yon izlesi ilâve olunur. (Kontenjan) mikdar itibarile tahdit sistemi Madde 4 — Aylık kontenjan (Devamı 6 cı sahifede) İLAM EE Türk parasını korumak için yeni tedbirler alındı Avrupaya gidecek hastalar ve ta. cirler nasıl seyahat edecekler? ANKARA, 1 (Telefonla) — Türk parasını koruma kararnamesile hüküme- te verilen salâhiyete istinaden yeni bir ka yarama neşredileceğini bildirmiştim. Bu gün de karamamenin ihtiva ettiği hü kümler hakkında aldığım malümatı veriyorum: Yeni kararname ile birlikte yarım» ki Resmi Gazetede bugüne kadar neşredilen döviz kararnamelerinin meri kalan hükümlerini toplayan 45 maddelik ve 2 muvakkat maddelik bir ikinci kararname daha neşroluna caktır. 17 maddeyi ihtiva eden yeni kararnamenin ilk 5 maddesini aynen bildiriyorum : 1 — Memlekete ithal olunan mal bedelleri 1567 numaralı kamma tev- fikan tanzim ve neşredilen 10 numa- ralı kararnamenin 13 öncü maddesine göre sahabı tarafından. banka veya bangerlere tevdi olunacak muamele — İstanbul plânı, İstanbul plânı diyorlar amma meydanda bir şey yok. — Azizim, bu da bir plândır!.