14 Ekim 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Cümhttrîyet •U Tesrinievvel 1932: Hikâye çı çurumuş muzlıyan hocanın arkasından yü . rüyordu. Hoca, yolda, kimse ile konuşmuyor, vakit vakit mendilile alntnm terini kurutuyordu. Nereye gidildiğini, kendilerini hocanın nereye sürüklediğini kimse bilmiyordu. Fakat herkes, emin, sarsılmaz bir iman ve itikatla onu takip ediyordu. Köyden çıkmışlar, Alaçam bağı. na doğru yol alıyorlardı. Acaba İl. yas Hoca, nerede duracaktı? Lâkin Alaçam bağmda da durmamışlardı. Nihayet Sarıdağ görünmüstü. Hoca, nefes aldı. Dağ eteğindeki sıra fıs • tık ağaçlarını gösterdi: Allahü âlem, şu ortadaki ağacın altını bir kazm... Köylüler, hep birden hamle etti. ler, artık kazmalar, beller, açpalar, kürekler, işliyor, işliyordu.. Yorgun. luğa aldiran yoktu. Herkes giine şin altmda, kan tere batmış, kaz • masinı, küreğini salkyarak canla başla çalısıyordu. Hoca, dibi kazılan ağacın karaısındaki gölgeliğe oturmuş, dinle . niyor, arasıra koynundan çıkardığı enamı şerifi okuyordu. Günes, Sarıdağ*ın arkasına sak. lanırken, hoca sordu: Evlâtlar, nasıl, bir şey görü • nür gibi oldu mu? Yok he hoca... Ne küp göriin. dü, ne altın... Ha gayret, çalışın... Akşam karanlığı iyîce bastırdığı hald'e, köylülerin sevki, gayreti ke. silmemisti, hararetle uğrasıyorlardi. Ve ufukta, sarı süzgiin yüzile gü . lümsiye gülümsiye doğan ay, ta batıncıya kadar köylülerin balta, kaz. ma, kiireklerle islediklerine, dur . madan, dinlenmeden calısiıklarına sahit olmuştu. Sabahın ilk ışıkları dağ eteğine sızarken, altı kazılan ağaç, kuru bir kütük gibi devriliverd'i. Artık köy. lülerde de takat, mecal kalmamıştı; ağaçla birlikte onlar da yan ölü, gölgeler altına seriliverdiler. Hoca, sordu: Evlâtlar... Defineye hâlâ mı tesadüf edemedinizdi ? Köylüler, bitkin bir sesle cevap verdiler: Ne ağacın dibînde, ne de kenarlarında, ne küp var, ne de altın... Kazılacak yer de kalmadı ki... Ka. za kaza toprağı bitirdik, ta altta ka. yalar sırıtıyor... İstersen kayaları da barutla atalım, yapacak bir o, kaldı... Bu cevap üzerine hoca, infialle basmı salladı: Artık bundan sonra rüyaya zor inanırım! MAHMVT YESARl istanbul Borsası kapanış fiatları 1310932 NUKUT Londra New York Paris Milano Brüksel Atina Cenevre Sofya Amsterdam Prag Stockholm Viyana Madrit Budapeşte Berlin Varşova Bükreş Belgrat Moskova Yokohama Altı ı Mecidiye Banknot Bütün köy halkı, imam İlyas ho. canın erdiğine kanidl Yıl on iki ay mühürlü, başı secdeden kalkmıyan bir adam ermeyip te, khn erecekti. İlyas Hoca, doğma büyüme o, köydendi. Üç sene kadar vilâyet . teki medresede dlrsek çürüttükten sonra köyiine dönınüs bir daha yerinden kıpırdamamıştı. KöylüJer de hocayı, göz bebekleri gibi seviyor . lardı. Fakat herkesin şaştığı, bir türlü akıl, sır erdiremediği şey, Tanrının günü oruçlu ağzile Kur'an o . kuyan ve başını secdeden kaJdır • mıyan hocanın köy ahvalini bilmesi idi. Nereden öğreniyor, nasıl bHi . yordu? Burası meçhuldü. Ekseri geceler, hocanın bağ aralarında, bahçe kenarlannda bir hayalet gibi gezdiğini görenler olmustu. Şüphesiz ki hoca, civarında dolastığı ba. ğın, bahçenin selâmet ve huzuru için gece uykusunu terkedip gezi yor, şefaate çlkıyordu. Köyde, hocanın bir dediği iki ol. mazdı. Köylüler bahçelerindeki meyvalardan, bağlarının, tarlalarının mahsullerinden etek ctek, sepet sepet götüriir, ona verirlerdi. Hoca, bu sayede vkmtısız, dertsiz, elemMZ yaşayıp gidiyordu. Bir cutoa günü idi. Köyün ileri sahıslan, camiin taş odasmda top . lanmışlardı. Hoca, mutat nasihat . lerde bulunduktan sonra cübbesinin kollarını sıvadı, sarrğım enseye doğru itti, sağ elile çıplak alnına vurdu: Hey cemaat... Bugün size bir tebsîrim, bir nriijdem var... Vaız ve nasihat dmliyen köylüler, yan uyandılar: Var öl hoca... Kulağımız sen. de... Diyiver bakalun... Hoca, devam etti: Çaîılcvİran'da bir define gîzli.. Kiipler dolusu altm... Size yerini göstereceğim! Gider, kazar mısı . nız? Giipler dolusu bir altın define . sini duyan köylülerin gözleri faltası gibi açılıvermifti, hemen hepsi yerlerinden fırladnlar: Ne duruyoruz hoca efendi! Kazmaları, kürekleri alalım, iste dtgin yeri kazalım. Hocamn teüsiri, onun kerameti hakkında küçiik, hafif «üphesi o . lanları bîle inaana getirunsti. Artık hoca, kerametinî gosteriyordu. • " Cami odasmda toplananlar, hoca He birlikte sokağa çıkarlarken ha vadis bir şimsek hızile bütün köyü dolaşmış, tekmil köy halkı, camiin etrafına toplanıvermişti. Boğucu sıcak bir hava, güneş alev gibi yakıyor, rüzgâr kızgın bir ne fes gibî süründüğü yeri dağlıyarak esiyordu. Küreğini, kazmasım o . Pamuklu mensucat ••# Mevcut 354,700 iğlik tesisat daha ilâve edersek kendi ihtiyacımızı tamamen karşılıyabileceğiz İzmir (Hususî) Çb'kmüş, harap olmuş öz Türk vatanını sultanlar elinden devh* alan cutnhuriyet hükumeti, tarihin şimdiye kadar kaydetmediği inkılâpları vücude getirdik ten sonra en çetin olan iktisadî ha reketlerde ve bilhassa sınaî vaziyette bir inkılâp yaratmak için işe başIamıştır. Memleketin şiddetle muhtaç olduğu sınaî mevcudiyet için evvele mirde hangi branstan başlamak ve hangi sanayii şimdilik diğerlerine tercih etmek keyfiyeti, üzerinde oldukça tevakkuf olunacak mühim bir mes'ele idi. Memleket sanayiinî idare edenlerimiz Türkiye'de mebzu len yetişen iptidaî tnaddelere rağ men ecnebi memleketlerinden celbolunan bu iptidaî maddelerin mamulleri yüzünden harice giden külliyetli serveti nazari dikkatlerinden kaçırmamışlar ve mensucat, bilhassa pa tnuk mensucatının ithalâtı umumi yemizde ehemmiyetli bir mevki tut tuğunu görmüşlerdir. maşların dokunduğu 14 numaraya kadar olan iplik ihtiyacımızın mü him bir kısmını tetnin eylemislerdir. Şu halde memelketin umum ihti yacatına tekabül etmek üzere 24 ve bundan ince numaralı iplik imalâtı için hali hazırda mevcut 72,900 iğlik tesisata yuvarlak hesapla daha 554,700 iğlik tesisatın ilâvesi icap etmektedir. Bu hesapla, bu hesabm hali hazırdaki tesi satımızla vasatî 56 milyon kilo ham madde, yani pamuk istihlâk olunmaktadır. Pamuk sanayiinin tnuhtaç olduğu tesisat ilâve edildiği zaman memlekette 2627 milyon kilo pamuk sarf ile 22 milyon kiloyu mütecaviz pamuk iplik elde edile cektir. Bu akşamld program ANKARA^ 12,30 plâk neşriyatl M 18 salon orkes trası 19 viyolonsel konseri (Edip Bey tarafmdan). İSTANBUL : 18 saz: (Vedia Rıza Hanım, Belkis Hanım) 19,30 orkestra musiMsi 21 saz: (İnci, Eliza ve Cennet Hanımların işti rakile). BERLİN: 16,30 kcmser 18,15 edebl musaha be 18,30 koro ve şarkılar 19,40 siyasl musahabe 20,05 musiki . 22,05 hava disler 22,35 konser. VİYANA: 17,05 konser 19,55 havadisler 20,20 konferans 21,35 havadisler 21,50 kon ser. BUDAPEŞTE J 17,05 konser 18,05 bir otelderi rıaklen dans musildsi 19,05 tiyatro 21,15 ha vadisler ve gramofon plâklan 22,50 bir kahveden naklen tsigan orkestrası. ÇEKLER Londra NewYork Paris Milaoo Brüksel Atina Cenevre Sofya Amsterdam Prag Stockholm Viyana Madrit Berlin Varşova Bndapeşte Bükreş Belgrat Yokohama Moskova ESHAM Açılış 22,20 lş Bankası A. Şimendileri Tramvay Terkos Balya 22,45 İSTİKRAZLAR Açılış Istikrazı Dahili Şark şimendiferi DiiyuDU Muv. Gümruk Saydı Mahi Bağdat Askeriye 5,70 59,Kapanış 5,90 59,50 Pamuklu tnensucata gelince; elde mevcut mihanikî tesisat memleketin kaput bezi ihtiyacına bile tevafuk etmetnektedir. Denizli, Buldan, Kadıköy ve daha doğrusu Ege mınta kaisında ve Anadolu'nun muhtelif yerlerinde el tezgâhlarîle dokunan Mütehassıslarımızın tetkik ettsklealaca kumaşlar hariçten itlıal olu ri pamuk, iplik ve mensucat ithalânan ince ipliklerden imal olunmak tımız şudur: Pamuk Pamuk vatka ve tadır. Sovyet Rusya'dan getirtilecek paPamuk İplik mensucat pamuklu eşya Milyon lira Milyon lira MUyon lira muklu mensucat tesisafanın, Türki ye'nin hangi mıntakalarmda kurula1926 7,5 60,2 1927 5,5 43, bileceğini tayin için Türk ve Sovyet 2,3 1928 5.8 43,9 mütehassıs heyetlerinin yaptıkları 2,7 1929 6,6 50,7 < cok esaslı tetkikler neticesmde şhn2,9 1930 3,7 27,2 dilik tesisi takarrür eden uç fabri 4,3 1931 27,7 kadan biri alaca kumas imal etmek I,üzere Nazilli'de, ikincisi kaput bezi 1929 senesinde ve ondan evvelki ihtiyacnmzı gidermek maksadile senelerde 14 numaralı pamuk iplik Kayseri'de, ve üçüncüsü de basma ihithalâtımız 1931 senesinde haylice azalmış 1424 numara arasında o tiyacı için muayyen b!r yerde kuru lacaktır. lanlar ithalât vaziyetini muhafaza etmiş ve 24 numaradan yukan o Mütehassıs heyetlerin Ku h'ususta lanlarm ithalât miktar ve kıymetletakip ettikleri gaye; Japon'lar gibi rinde ise fazlalık hâsıl olmuştur. sağlam ve mümkün olduğu kadar uSebebine gelince: Memlekette çacuza mal edilecek', renkler ve de lışan pamuk iplik fabrikaları dahilsenler tahdit edilmek suretile stan de îstihsal olunan pamnklarla kaput dardize tipler yapmak olduğu an bezi ve buna benzer pamuklu ku ~ lasılıyor. BÜKREŞ: 19,05 kctaferans 19,45 plâklar 20,05 tiyatro 20,50 radyo orkestrası (hafif ınusiki konseri) 21,50 havadisler. VARŞOVA: 16,35 plâklar 16,45 konferans 17,05 hafif musikl 19,05 muhtelif 19,25 ziraat haberleri 19,35 tefrika 19,50 havadisler 20,05 musahabe 20,20 senfo nik konser 22,50 havadisler 23,05 dans musikisi. ROMA t 17,35 orkestra 20,05 gramofon 20,50 konser. Reşit Galip B. gitti IBMnd saktfeden mabatti Vekil Bey hareketinden evveî kendisile görüşen bir muharririmize demiştir ki: € İstanbul'da icap eden tetki • katımı bitirdikten sonra Ankara'y» dönüyorum. Artık uzun müddet Ankara'da çalışacağım. Binaenaleyh yakında tekrar buraya avdetim m e v zuu bahis değildh*. Maamafih icap ederse kısa bir zaman için belki tekrar tstanbul'a gelirim.» Vekil Bey bundan sonra bakalorya imtihanlarında bir dersten sınıfts kalan talebenin tekrar imtihaa tâbi olabilmeleri mes'elesi hakkmda da şunlati söylemifth*: ' < Bakafory* TAHVILÂT Açılış Elektrik Şirketi Tramvay , Tünel , Rıhtun » Anadolu (1) Anadoln (2) Anadolu (3) A. Mümessil Çanakkale'de fıstık yetiştiriliyor Kapanış Çanakkale'de yerfıstığı yetiştiril meğe başlanmıştır. Bundan araşit yağı çıkmaktadır. Bu münasebetle Ticaret Odosına yapılan bir müra caatte, memlekete ne kadar araşit ya°ğı ithal edildiği sorulmustur. Müstahsiller, alacakları cevaba göre istihsalâtta bulunacaklardır. Kontenjan tetkikatı Ticaret Odasında kontenjan mes'eleleri etrafında çalışan tâü komisyon dün de topiannnş, pamuk ve pamuklu mensucat sanayîni alâkadar eden maddeleı hakkında tetkikler de bulunmuştur. Komâsyon yann da toplanacak, gayrimamul deri îstihsal eden fabrikaların ihtryaçları üzerinde tetkikat yapaeaklardır. Bir dersten ikmale kalan tedebeler 18,20 34,30 34,30 36,20 18,34,35" 34,35 36,35 r ASKERUK tSLERl ^ Bugfln E L H A Mümessilleri: EMiL J A N N i N G S A N N A STEN Filme îlâve olarak: Paramount dönya havadisleri ve Maarif Vekili REŞiT GALiP Beyefendinin Türk Dili hakkında İPEKFİLİM gazetesine beyanatları. BOYÜK TÜRKÇE 6AZETE • Seanslar saat 10,45 te başlar. i FIRTINALARI sinemasında Büyük bir Kumarhane Evvelki gece basildı, kumarcılar adliveye verildi SAADET ŞARKISI Kadar o derece biiyük alâka ve ehemmiyet ile görülüp dinlenmemiştir. G1TTA ALPAR; billur sesi ile halkı teshir etmiş ve sahne arkadaşı GÜSTAV FROHL1CH bütün diğer fılimlerin fevkinde görülmüştür. Tl Şimdiye kadar hiç bir fîlim Harp Malulleri Cemiyeti Umumi Merkezinden: 1 Harp malullerinin maaşlarile ter fih zamlarınm 1847 numaralı kanunun 2 lncî maddesinin A ve D fıkraları muci bince kazanç ve 1890 numaralı kanunu bince kazanç ve 1890 numaralı kanu nun 2 inci maddesinin B fıkrası mucibince buhran vergistnden müstesna tutulmaları lâzım geldiğinl Maliye Vekâleti Oelilesinin 3634/34 numaralı emirlerile bilumum defterdarhklara tamim edllmlştir. 2 551 numaralı terfih kanunu muci bince 200 lira değerinde arazi teffizi icap eden beşinci ve altancı dereceden malul efrattan şimdiye kadar arazi almıyanlara istinkaklannın derhal teffizi lüzumu Maliye Vekâleti Celilesinin 394/28 numaralı emlrnamelerile defterdarlıklara tamim olunmuştur. Gerek vergiler hakkında yanlışlığa maruz kalmış olan ve gerekse arazi alamıyan malul arkadaşların derhal merbut bulundukları malmüdürlüklerine müracaatleri rica olunur. Malul maaşları ve arazi alacaklar Muğla'da kuraklık Muğla 13 (A.A.) Bütün vilâ yette yağmursuzluk vardır. Kuraklıktan darı ve nusır mahsulü çok zarar görmüştür. Diğer mahallerde na* das yapılmaktadır. Vilâyetin mer kez kazasmda darı ve mısır hasadı bitmiştir. Bu sene üzüm mahsulü %100 fazladır. Bağlar bozulmuştur. yalnız bir dersten muvaffalc olamt^0 yan talebenin tahsil hayatmdan bir sene kaybetmemesi ve bunlarra tekrar imtihana tâbi tutulmaları için bir şekli hal buhnağa çalışacağız ve her halde talebelerin bir sene kay betmelerine mâni olunacak, bu is derhal intaç edilecektir.» lmt;KtttJ«M«.j« irtihal Üsküdartı merhum Hacı Hasan Paşa hafidi ve topçu kaymakamı merhum Nuri Beyin mahdumu mütekait topçu binbaşı Adil Bey irtihall darübaka eylemiştir. Cenaze namazı bugün öğleyin Eyüp ca mii şerifinde kilındiktan sonra Kadı (köy'üttide Sahrayicedlt'teki aile mak berinde defnedüecektir. Mevlâ rahmet eylesln. Bir kayıp aranıyor 13 ünü alayın beşinci fırkasının iklncl bölüğü efradından Niğdeli kunduracı Hacı Yunus 333 senesindenberi kayıptır. Sağ mıdır, ölmüş müdür bilmiyorum. Kendisi hakkmda malumatı aüahlann adresime haber vennelerbn çok rica ederim. Bakırköy'ünde Safalı sokağında 14 numarada Şukriye HazîîTbirTliim Tıp Fakültesi emrazı umumiye mu aüimi Doktor Necmettin Rifat Beyin re< fikası ve Ali Rifat Beyin kerimesi ve Biga meb'usu Samih Rifat Beyin yeğeni Nerime Hanım miiptelâ olduğu hastalıktan kurtulamayıp vefat eylemiştir. Cenazesi bugünkü cuma günü saat on bir buçukta Kadıköy'ünde Bahariye cadde sindeki hanesinden kaldınlıp Karaca • ahmet'teki aile mezanna defnedilecektir. Kederdide ailesine beyam taziyet ederiz. AUahm rahmeti üzerine olsun. Veıruo Türk Kadını •»G L 0 R Y A' KIZI Dün akşam gösterilmeğe başlanan PARİS •• •• sinirlenmek ve kederlenraek yok: Arük Bugfin O l EJI\.A. Filmi parlak muvaffakiyet kazandı. Neş'e saçan bu emsalsiz operet salonu kahkaha tufanlan ile çınlatıyor. Herkesin tekrar tekrar göreceği bir harikadır. Evvelki gece tiâsüan kumarhanenin "bu lunduğu aparttman Her akşam GLORYA CAZ1; Evvelki gece Beyoğlu'nda büyük bu filmin bütün şarkılarına bir kumarhane basılmış ve mühim ait fantaziyi meddah MARCEL miktarda kumar alât ve edevatı yaBY'nin iştirakile icrayı terennüm kalanarak kumarbazlarla birlikte adliyeye tevdi edilmiçtir. AylardanİMgMM c i n ^ a dv ı . beri içletildiği iddia edilen bu ku • takibata nezaret ettiği gibi ikinci marhanede her ^ece beş, altı bin lira şube müdür muavini Rasih Bey de döndüğü söylenilmektedir. bizzat kumarhanenin taharrisinde Beyoğlu'nda Kuloğlu sokağında hazır bulunmuştur. 13 numarada Judikyan apartımanıYapılan taharriyatta kutnar oy nın dördüncü katında olan kumarnamağa mahsus alât ve edevat ile hane Madam Sropen isminde İspan378 fişj 7 teste kâğıt, 532 lira par a ya tebaasından bir Ermeni kadının bulunmuştur. idaresinde olup Şavrel ve Çola is Yakalanan oyuncular on sekiz kiminde iki kişi de oyunlara nezaret şîdir. Bunların arasında ekserisi gayetmekte imişler. Taharriyat gece rimüslim olan ve noter, doktor, tücyarısı yapılmış, Polis Müdürü Fehmi car, kumusyoncu gibi mevkii içtimaî Bey Galatasaıay merkezine gelerek sahibi zevat vardır. Muharrir Efzayiş Suat Hanım bu namla ciddi ve faydalı bir eser nesretmiştir. Kitapta Türk kadınının medenî hayatına başlangıç olan büyük zaferden sonraki safhalar teşrih edildikten sonra kadın lığımızın vazifeleri, haklan, mesaisi iyi bir müşahede ve kalemle gösterilmektedir. Tavsiye ederiz. | Darülbadayi mOdörluğönden: Balet dersleri için talebe kabulü yakında kapanacakbr. Vücutleri dansa miisaH genç hanımların simdiden her gün Darülbedayi'de rejisöre möracaatleri lâzımdır. Bugün Matine Saat 15,30 sinemasında FOX Jurnal halihazır dünya havadisleri alkışlanıyor. Bugün MELEK sinemasında İ | l Şehir Tiyatrosu Darülbedayi temsilleri Istanbul Belediyesi Meşhur fcomik LESLIE FULLER"i 200 dılber kadın ile beraber ŞEYHİN DOSTU SiNEMADA ETUAL SiNEMAS! CHARLES BOYER İHTİRAS İF1RTINALARI Filtninde Üâve olarak: Paramount dünya havadisleri gazetesi. Cochet'in mağlubiyetiEn güzel kadın vü cudü mösabakası resaire... ı Seanslar saat I I de ba§lar. Hakikî bir san'at abidesi olan Fransa'nm en büyük artisti Saat 21,30 sözlü ve şarkıl' komedisinde görmeğe giderseniz kat'ıyyen müteessif olmıyacak bilâkis şen ve memnun doneceksiniz. llâveten: FOX halihazır diinya havadisleri ve EDUARDO BIANCO orkestrası ARMAND BERNARD ve PAZARTESİPERŞEMBE Yazan : Musahip zade Celâl Bey Utnuma III llı Yarın akşamdan itibaren Meşhur rejisör CECİL B. DE MİL LE'nin opereti ASRÎ Bugün ve yarın ASRİ SN M D İE AA Haftanm büyük muvaffakiyeti 6İZLİ Metro Goidwvn Maver fılmi MAHKEME Bugüa ve yann son olarak: KA.TE de NAGY'nin şah temsili A < K H A Z R E T L E R İ , Emsalsız fılmi muhakkak göriin. Bugün matineler 1 de başlar. ŞEYTAN MASKELi KADIN • Meuo Goldwyn Mayer