14 Ekim 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

14 TEŞRİNİEVVEL 1932 7 indi sene No. 2999 NUSHASI 5 KURUŞTUR Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Memlekete en büyük | fenalık sınıf kav- gasına yol açmaktır.. Türkiyede eyi korumak zarure şimdiye Muallâkta hiç bir mesele kalmıyacak | Fransızlarla borçlar ve diğer | meseleler etra. fında müzakereler oluyor | kadar ir dr Sak fazladır “A, H.,, imzalı makale - Yazıyı yazan kim? - Şeref B., Celâl B. ve.. bir sual: h Hangisinin yaptığı doğru? İİ Sanayi düşmanlığı nereden geliyor? pet işlerinde deden atılan pm yapılamaz - Yüksek per- Bankası ve liberalizm. rt meb'usu: Mahmut En büyük fenalık, memleket Sınıf farkına, sınıf kavgasına açmaktır. Fırkamızın pro- Rramında bu nokta çok açık ya #ilıdır. Perkanın, hükümetin. bü şeflerin kafalarında böyle fikir yaşamadığı halde hi İlani söyliyenler —bilerek m bilmiyerek —memlekete fe Malığın en büyüğünü yapıyor- Buna benzer nazik mevnr nin fikir ve kalem hürriyetle- ötesinde kalmalıdırlar. mim İstanbul Liman şirketi tara 3 çıkarılan bir mecmua Son nüshasmın baş yazısı- okudum : “Sanayici efen- içimiz. biraz susumuz!” baş ir bn imza yerinde A.H. iireti var, Bana dediler ki ma- i Liman şirketi müdürü Hamdi Bey yazmı Buna inanmamıştım. Çünki tanıdığım bu arkadaş; ne anlaşılmayan, ilerisi Berisini, biribirini — tutmayan Marla dolu böyle bir yazı ya & hiç ummamıştım. © doğru çıktı, Hamdi Bey; İm ben yazmadım, di- İN enlemi muharriri eski İk Hem mia Beyi şiddetle beee "Şeref Bey, büyük devletin iktısat işlerini Nazırı sıfatile idare etmiş oradan aldığı perileri ken fikirler bıra e & Jan | di ve manevi biz çok fedakârlk | erip, bir. tabdi Lami enli üni e ikinci | memleketin ve | vaziyetlerini bir zaviyeden #on dünya buhranı ve Sr Ki de vazgeçemiyordu. sözüne rağmen, dünya” a hiç bir memleketinde almamış olan büyük tahditleri için muvafık gördü; ya, bir brandan az müteessir oldu sözü yanlıştı; yahut bü- 4 F: SİZİZ sie 7 ? ildi. Bu suretle es- işini biribirine uy- ir da.» mini b m Vekilini böyle” eden muharrir,yeni İk eya ilinin kabiliyetinden, inden saldığı tedbirler. adan fazla tedbir alma. | d deki isabetten. bu tedbirlerin pi: a birhareket ve ümit verdiğinden. mevcut bazı tahdi 'datm yeni kararnamelerle kaldı rıldığından,kontenjan usulünde mühim tadilât yaparak. bir kı- sım eşyanın serbest bırakılması hun doğru bir şey olduğundan bahsediyor, Kontenjan usulünün sanayi ciler lehine bir bid'at olduğunu söyleyen muharrir. yukarıda söylediklerini unutuyor ve di- yor ki: — “ Fakat ne de olsa bir dev let adamı olan Mustafa Şeref Bey, haklı olarak mamul eşyaya kon- tenjan konduğu halde onların mevadı iptidaiyesini serbest be Bu sözlere bakılırsa sanayi bırakılması doğru bir şey olma- mış.. O halde yeni vekilin ilk tedbirlerinde isabet olduğumu söyliyen muharririn. bu iddiası da doğru olmaz. Acaba onun nazarında doğru olan şey; fab- rikaların kapanması, sanayiin i Muharrire sanayicilerin muhtaç ol- Sy mevaddı iptidaiye hakkın da Şeref Beyin aldığı tedbirde isabet var, Celâl Bey ise ayni | ya mevaddı iptidaiye için büsbü- tün aksi bir tedbir alıyor.Bunda da isabet var! Ciddi mevzular- da ciddiyetten bu kadar uzak- laşılmaz. Esaslı bir nokta unu- * İtuluyor: Fabrikalarımız. sa- nayiimiz; devletçe, halkça mad lar neticesinde bu hale gelmiş- tir. Milli servetimizin. iktu kudretimizin mühim bir cephe- sini teşkil eden bu kuvveti bile bile dağıtamayız. . 5:5 Söz sırası geldi: Bizde bu sanayi düşmanlığı nereden ve niçin geliyor? Sanayii çok ileri giden bazı memleketlerde sana İ yi aleyhdarlığının bir dereceye | kadar manası vardır, Ancak bi- zim gibi henüz kendi ihtiyacını e | temin edemiyen sanayi hareke" tine karşı gelmenin manası ol- Mevaddı iptidaiyemizi kendi memleketimizde mamul bir ha- le getirmekten istifade edenler yalnız fabrikatörler; sanayici- ler midir? Müstahsillerin, köy- , | lülerin faidesi ayni derecede değli midir? Hattâ şeker sana- yüinde olduğu gibi köylüler fabrikatörlerden daha çok ka- zanmıyorlar mı? Cümhuriyet Türkiyesi mem lekette milli sanayii - kurmağa karar verdiği zaman; çok esas- lı hesaplara. mülâhazalara, tet- kiklere t etmişti. Buna karar verildiği zamanki şerait İ değişmiş değildir. Hattâ deni- lebilir ki, Türkiyede sanayii korumak zarureti. şimdiye ka- dar olduğundan çok fazla ola- tin hamgi sanayii himaye ede- İceğinin tesbit edilmesidir. Memleket mevaddı iptidai- (Devamı 6 ıncı sahifede) mevaddı iptidaiyesinin serbest | M. Conte de Chambrun Fransa ile Türkiye arasında mual Bikta bulunan meselelerin müzake- resine devam edilmektedir. Bu hu- susta Fransa ile üç cepbeden temas Jar vaki oluyor. Cenevrede bulun- üyükdere yangını nargileden mi çıktı? le bir ihtimali de hatıra getirmektedir Tahkikat böy Büyükderede 4 evin tamamen 'daki tahkikata düm de gerek rmüddei umumilik a gerek zabıtaca devam edilmiştir. Büyükdere kaymakamı Hüdai Da henüz neticelen mediğini söylemiştir. Diğer taraftan öğrendiğimize gö ve, şimdiye kadar yapılan tahkikat, yangının bir dikkatsizlik eseri 70 ur ettiğini zanımı takviye etmek. tedir. Yangın çıkan evde oturanlar- 'dan İbrahim Efendinin eniştesi Hö- seyin Ef. nin akşamları nargile içti- i anlaşılmıştır. Ateşin merdiven aralığından çık- tığı 'da tedbit edildiğinden nargile a- RA Yeni Tarihi Tefrikamız Hem bir tarih, hem bir roman... Tuna boyunun, Balkan geçitlerinin elimiz- den gitmesini bir adam Boğaziçinden nasıl hazırladı? Körler arasında bir açıkgözün neler yazılarda okuyacaksınız.. “Milliyet” yakında <93 felâke- nişi, Abdülaziz'in indirilişi, 5 inci Murad'ın çıldırışı, Abdülhamid'in yapmacıkları, Bosna ve Bulgaris- 5 tan isyanları, Sırp ve Karadağ muharebeleri, Rutya ile 93 harbi, makta olan Hariciye Vekili Tevfik Rüştü B. Fransız Başvekili M. Her- N gibi, Paris sefirimiz. B. de aynca M. Herriot ile muallâk me- Evvelki gün, Fransız sefiri Comte de Chambrün'ün Dolmabahçe sara yında İsmet Pş. ve Şükrü Kaya B. İerle vaki olan o mülâkatında gene muallâk meseleler görüşülmüştür. İs met Pş. ve Şükrü Kaya B. daha br. ein gün şehrimizde kaldıkları tak. dirde müzakerey, dülecektir. Verilen habere göre müzakerat iyi bir mecra takip etmektedir. Bil- hassa Osmanlı borçları meselesinin kati hal yolunu tutmuş olması Fran- #a ile Türkiye arasmda o muallâkta kalmış olan Suriye hududu, Suriye şimendifer hattı gibi meselelerin tas | fiyesine doğru mühim bir adım teş- kil etmiştir. Aldığımız habere göre şimendifer meselesinde giz toprağında kalan kısmının hükümetimiz tara- fından satın alımması tekerrür et. | miştir, | | teşinden bir parçasının, nargile kal- drlirken merdiven arağına düştü. ğü ve buna dikkat edilmediği zanno Tunuyor. Maamafih, yangının elek- trik kontağından çıkmış olması ihti- mali de nazarı dikkate alınarak be. lediye heyeti fenniyesine keşif yapıl masma lüzum görülmüştür. Yukarıda ismi geşen Hüseyin Et, de kendilerini balkondan sokuğ. rak yaralananlar meyanında bulun- maktadı ler. Dün çocuk hastanesinden Hüse- yin Efendi ile diğer 4 yaralının vazi yeti sihhiyelerini sorduk. Nadire Hanımdan başka vefat vuku bulma dığını, yaralıların iadel afiyet etmek te olduklarını öğ Refik B. in izahatı Diğer taraftan, dünkü nüshamız- (Devamı 6 ıncı sahifede) yapabildiğini bu Ayastefanos ve Berlin muahede- rini, adları geçenlerin yürek duy- sularını, olan bitenleri birbirine bağlıyarak anlatacaktır. Okuyan- lar bu tefrikada tarihin en merak- kı bir olmuşunu her parçada ar tan bir duygu ile, bir roman gibi okuyacaklardır. Her parçanm s0- nu ilerisi için yeni bir merak u- yandıracaktır. ymm Başvekil bir Gazi Hz. Relsicümhur Hz. dün akşam motörle Moda açıklarında bir gezinti yaptıktan sonra Dol mabahçe sarayına dön- müşlerdir. Yere çıkmadı Dün Heybeliadada istirahat ettiler Başvekil İsmet Pş. Hz. dün biraderleri Hasan Rıza B. in Hey- adaki köşklerinde istirahat etmişlerdir. Memnuniyetle aldığı- mız habere göre oğulları o Ömer B. in hastalığı günden güne iyi-| liğe yüz tutmuştur. Maarif Vekili Ankaraya gitti Maarif vekili Dr. Reşit Galip B. dün akşamki trenle Ankaraya evdet etmiştir, Vekil-B: kânı, mektep müdürleri ve daha bir çok zevat tarafından teşyi e- dilmiştir. İstasyonda Maârif eri Mecliste Hazırlık Vekâletlerde lâyı- haları hazırlayorlar ANKARA, 13, — Büyük Millet meclisinin açılma zamanı yaklaştı İandan mecliste hazmlıklara başlan- mıştır. Bu münasebetle vekâletlerde de büyük bir çalışma vardır. Meclise verilecek kanunlar o hazırlanmakta der, Meclis 1 teşrinisanide açılacak ve Gazi Hz. senelik nutuklarını irat © deceklerdir. Nutukta dahili ve harici bilcümle meselelerden bahsedilecek- tir. Meclis açıldıktan bir hafta sonra da İsmet Paşa bir nutuk irat ede- | rek hükümetin son aylar zarfındaki faaliyetini anlatacaktır. Yeniden İntihabat 13 (Hemi) — Hü i bir kabine teşkiline Çaldaris'in razı olmaması dola yuile meclisin feshi ve intihaba- tm nisan ayında yeniden icrasına karar vermiştir. Yakında fırkalar yeniden faaliyete geçecekler. dir. İngiliz prenslerinin seyahati KOPENHAG, 13 A.A, — Mal moe'dan gelen prens de Galle ile Prens George dün saat 14,50 da burada karaya inmişlerdir. Prens ler, © prens ve prenses Ax İle prens Eugöne tarafından istikbal edilmişler ve 10 dakika © sonra Hamburg müteveccihen havalan- mışlardır. LONDRA, 13 ALA, — Prens Georges, bugün hav: dra'ya dönmüştür. ies, Felemenk'te sonra cumartesi günü avdet ede- cektir. LONDRA, 13 A.A. — M. Her- i 23,07 de buraya muvaselât etmiş ve istasyonda M. Sir Jhon Simon ve mıştır. Franaız sefaretine inmiş olan M. Herriot, bugün saat 10,30 da başvekâlet dairesinde Donald ile Sir Jhon Simon'u ziya ret edecektir. Fransız gazeteleri ne diyorlar? PARİS, 13 ALA. — Fransızlar. Ja İngilizler arasmda mükâleme- Jere başlanılmış olduğu ça arada gazetelerin bütün dikkati İn, reye müteveccihtir. .Gazetel, hususta pek ihtiyatlı bir lisan kul- lanmaktadırlar. Bu gazeteler Ti- mes'in bir makalesi müstesna ol- mak üzere, elde edebildikleri ma- Tümatın bu malümatı ciddi bir sa retle nazarı itibare slarak bün- lardan bir hüküm çıkarmağa fi gelemiyecek derecede sarahal ve katiyetten mahrum olduğu mü. taleasını serdetmektedirler. M. Herriot, halihazırda dörtler konferansının içlimama muarız bulunduğundan onun bu hattı ha- reketi karşısında ve bilhassa me- talibatını döküp saymış olan M Fon Papen'in söylediği nutken ferdasmda acaba M. Mac Donald | nasıl bir hattı hareket kabul ede- cektir? Birçok gazeteler, bu hususta hiçte mutmain görünmeyorl. İngiliz başvekilinin serbes keti hakkında bir takım şi tereddütler izhar ediyorlar. Maamafih Pertinaz, Echo de Paris gazetesinde M. Herriot'aun hafta tatilinde Cheguers'de kal İ mak ve orada karşına çıkarıla” | cak olan M. von Neurath ile bu- | aşmak suretile bir dörtler konfe Dünkü nüshamızda sütçüler ve inekçiler cemiyetinin kongresin- den bahsederken, cemiyet İstan- bul halkına sehhi ve temiz süt i- çirtmek için bazı cesri tedbirler düşündüğünü kaydetmiştik. Öğrendiğimize göre, Belediye de son zamanlarda süt meselesi ile esaslı surette meşgul olmağa | başlamıştır. Haber aldığımıza gö- re, Belediye sütçüler © cemiyet den daha evvel bu işi tetkik etmiş ve süt miktarı, inek, ahır vaziye- ti hakkında daha doğru malâmat elde etmiştir. Toplanan bu ista- Fransız Başvekili dün Londraya vardı Fransız gazeteleri Herriot'nun bir dörtler konferansı dola. bına düşmeyeceğini yazıyorlar rafından karşılan | M. Herriot ransı dolabına düşmeyeceği hak- kında teminat almış olduğunu yazmaktadır. Müzakereler LONDRA, 13 A.A. — M. Her. riot ile M. Mac Donald, ilk ve hu susi bir mülâkat © yapmışlardır. Bundan sonra sast İİ 5 da resmi mükâlemeler başlamıştır. Bu son görüşmelerede ha nazını sir John ha | daimi kâtibi umumisi Sir Robert Nansittart ile birkaç yüksek me- mur da hazır bulunmuşlardır. M. Mac Donald, o bugün Herriot'un şerefine bir öğle zi; feti verecektir. Bu ziyafete hassa hariciye nazırı sir John mon, M. Baldwin, harbiye nazırı Sir Eyres-Mouseli'de bulunacak» (Devamı 6 iner sahifede) Seyyar sütçülerin azaltılması mılâzım Dağınık sermayeler İstanbula iyi süt temin edemiyor Deliye bu işle filen alieimağa ğa başladı du dahilinde süt istihsal edilen inek adedi 4915 dir. Hususi bazı koyun, keçi ve ke- za inekler bu yekündan hariçtir. en fazlası günde 18 kilo, en azı | da günde 3 kilo süt verebilmekte. dir. Halbuki yapılan tetkikattan İstanbul süt ihtiyacının günde 50 e. b ve bu kadar süt isti liği ılmaştar.. Süt istihsal yekönu iy bile ol duğuna göre aradaki o büyük ve bariz farkın ne ile ve nasıl telâfi edildiği bir sır halini almaktadır. Ba hesap fazla mübalâğalıdır. Diğer taraftan son zamanlarda sokaklarda, mahalle aralarında süt satan seyyar sütçüler çok faz. Talaşmıştır. Bütün | İstanbulda 3 bin sütçünün mevcut olduğu tah- min edilmektedir. Ortada möta- vassıtlar çoğaldıkça ve sermaye taksim olarak gittikçe küçül. dükçe halkın temiz o süt içmesi daha az imkân dahiline girmek- tedir. Belediye düşündüğü ilk tedbir ler arasında sütçülerin tahdidini lüzumlu görmektedir. Bu suretle murakabe ve muayene daha #0 lim bir şekil alacaktır.