11 Ekim 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Hikâye Bir matemin keyfi "I Cumhuriyet Tesrinievvel 1932= istanbul Borsası kapanış fiatları 1010932 NUKUT Londra New York Paris Milano Brüksel Atina Cenevre Pazar sabahı, Hacıoğlu Andonaki pencereden bakarken hazin hazin içini çekti; karısı Eftimyaya: Bugün hava gozel! Ne idecagız ki?... dedi. Eftimya erkân minderine oturmuş, çorap örüyordu: Evde otururuz. Havalanmağ istiyorsan bahçeye çıkarsın. Her gun dügğende otur mağtan aldığımız hava yeter... Biraz gezseğ derim. Karısı, ters ters bakmağa baş lamıştı, Andonaki fırtına kopa cağını anhyordu; devam etmedi, odadan çıktı. Karısımn hakkı vardı. Pazar günü sokağa gitmek icin biraz da kılık kıyafet lâzımdı. Andonaki, evlendiği sene, yeni bir esvap yaptırmıştı. Onu, kokhya kokiıya on beş sene giymişti. Binbir küfür, binbir lânet ederek yeni bir esvap daha ısmarladı. Onu on iki senedir giyiyordu ama, nasıl giydiğini Andonaki bilirdi. Artık... Esvabın, esvap denecek hali kahnamıştı. Karısı Eftimya da esvaptan yana talihsizdi. Onun da eskiyen üçüncü elbisesi oluyordu. Başlarına çöken bu ne dertti? Yeme içme, terziye para yetiştir, buna can mı dayanırdı? Bahar da gelmişti. Andonaki havanın güneşli olmasına, güzel olmasina için için kızıyordu. İnsanın canı, gezmek, eğlenmek istiyordu. Meselâ bir pazar Balıklı'ya, bir pazar Filorya'ya giderlerdi. Andonaki, pazar günü, bahçede cılız erik ağacımn altına serdiği hasıra uzandı, akşama kadar yattı, uyudu, gerindi, esnedi... Akşam, eve girerken Eftimyanın daha lâmbayı yakmadığını hayretle gördü: fdare deyye ada zifiri ga ranlığda mı oturtacağsın? Her gun bir nev ç<*şif âtigahğ çıkıyor. Fakat homurtusu cevapsız kal* ıştı. Eftimya cerap vennemı»? Fünyada olacak şey değildi. Andonaki, merak etti, hemen yukarı v ' lı. Eftimya, yatakta bir kalıp yatıyordu: Amanın derim, Andonagi gaynk ölüyom. Andonaki, hemen doktora koştu. Dcktor, muayene etti, gide ceği zaman Andonaki sordu: Ne.'ir bizirrklmn hastalığı? Böbrekleri hasta... Ölür mü ki... Bilinmez... Başka bir has talıkla karışırsa o zaman tehlike vardır. Andonaki, hep tehlikeyi hesap ediyordu; Eftimya, yolcu idi. Hemen terziye gitti, siyah bir elbise ısmarladı. Eninde sonunda bir siyah matem «urubası» lâzımdı. Fakat Eftimya, on beş gün yattıktan sonra iyileşivermişti. An donaki, yeni siyah elbisesini bohçaya sardı, karısmdan gizli bir sandığa koydu. Aradan bir ay geçmemişti. Andonaki nöbetler içinde sayıklıya sayıklıya yatağa diiştü. Doktor • lar, ümidi kesmişlerdi. Eftimya, kocasını severdi, lâkin Allahın takdirine karşı koyabilir miydi? Andonaki ölünce mecburen si yahlar giyecek değil miydi? Terziye gitti, bir siyah matem «urubası» ısmarladı. Çıkmadık canda ümit vardır. Andonaki, dirilivermişti. Eftim ya, siyah esvabını bir bohçaya sardı ve kocasından gizli bir sandığa koydu. Andonaki, iyice iyilesip ayağa kalktıktan sonra bir pazar günü gezmek istedi. Sandıkta yeni esvabı dururken eskisi ile sokağa çıkmak manasızdı. Yutkunup duruyordu. Eftimya'ya söylemekten başka çare yoktu. Baktı, Eftim ya'da da ayni hal, ayni sıkıntı, ayni tereddüt vardı. Andonaki, yeni esvabını san dıktan çıkarırken Eftimya da bohçasını almıştı. Artık fazla konuşmadılar, göz göze anlasmıslardu Ve o pazar, kansı kocasının, kocası karısımn matemlerini tu tarak, kol kola seyrana çıktılar! MAHMUT YESARt Gemlik zeytîncîlîği İhracatı artirmak için hükumete müra caat etmek üzere bir heyet yolluyorlar Bu akşamki program ANKARA: 12,30 plâk neşriyatı (13,30 a kadar) 18 orkestra konseri 19 cazbant (20 de bitecektir). İSTANBUL : 18 orkestra konserl 19,30 KemaJ Ni yazi Bey ve arkadaşlan 20,30 Seniye Hanım 21 Nimet Vahit Hamm taraJın dan şarkılar ve orkestra. BELGRAT: 18,05 şarkı 18,35 orkestra 20,05 fransızca ders 20,35 gramofon 21,05 Ljubljana'dan nakleri bir opera sonra:. Tsigan musiMsi konseri, ROMA: 21,05 havadisler ve plâklar 21^0 mühtelif konser 22,35 komedi 23,05 muhtelif konser müteakıben: Gramofon plâk lari ve bir tiyatro musahabesi 24 ha vadisler. BÜKREŞ: 18,05 konser 20,05 konferans 20,45 gramofon 21,05 radyo orkestrası 21,35 konferans 21,50 şarkılar 22,10 radyo orkestrası... TULÜZ J 20,20 Arjantin örkestrasî 20,50 öpera parçalan 21,20 havadlsler 21,35 opera parçalan 22,05 askerî musiki 22,20 o peret parçaları 22,50 senfonik orkestra 23,50 şarkılar 24,05 keman konseri 24,35 opera parçalan 1,05 muhtelif so lolar 1,35 konferans £10 İnsiliz mu sikisl. BUDAPEŞTE : 18,05 konser 19,35 frarisızca ders 20,05 piyanrJ solo 20,45 konferans 21,25 opera orkestrası 22,50 havadisler müteakıben: Tsigan musikisi. PARİS (Radio Paris): 20,10 musahabe 20,25 gramofon 21,05 muhtelif 21,45 tenkit 21,50 tiyatro 22,35 gramofon. VARŞOVA: 18,05 senfonik konser 19 yannkl program 19,05 hafif musiki 20 muhtelif 20,25 havadisler 20,35 musiki 20,50 havadisler 21,05 muhtelif program 21,55 havadisler 22 havadisler 22 05 piyano 23,05 edebi program 23,20 dans musikisi. Amsteraam Prag Stockholm Viyan a Madrit Budapeşte Berlin Varşova Bukreş Belgrat Moskova Yokohama Altı., Mecidiye Banknot Sofya ÇEKLER AçıliŞ 728,25 0,474525 18,06 9,2675 3,4111 78,945 2,4479 66,09 1,1770 15,995 2,6731 4,015 5,7788 1,995 4,2278 3,6383 79,70 32,8825 2,008 ı Londra Ne\vYork Paris Milano Bruksel Atina Cenevre Sofya Amsterdam PraStockholm Viyana Madrit Berlin Varşova Budapeşte Bükre? Belgrat Yokohama Moskova ESHAM 1$ Bankası A. Şlmendifcri Tramvay Terkos Balya tSTİKRAZLAR Istikrazı Dahili Şark şimendıferı Düyunu Muv. Gümrük Saydı Mahi Bağdat Askerive Açılış 5,30 58,25 Kapanış 5,30 58 Güzel GemliKten lâtif bir mcmzara diyorlar. Bu havaiiyi ve ihtîyâçlarıGemlik (Hususî) KasaÜatlaki nı İktisat Vekilimiz Celâl Bey esa • yağ fabrikalan ve yağhaneler, yeni zeytin mahsulünden yaptıklan yağsen yakmdan bîldikleri için kendi Iarı ilk parti Ankara ve îstanbul'a lerine vuku bulan bu müracaatin göndermeğe başlamışlardır. Fiatlaiyi netice vereceğt ?üphe»izdir. rın tedricen düşkünlükten kurtul • Civardaki Kabrlı ve AdKye köyması zeytin müstahsillerini biraz lerînde bulunan alçı taçı ocakları sevindirmiştir. son zamanlarda Girit adasındaki Eski müşterimiz Rusya'ya çok • ocakların rekabetinden kurtulduktanberi zeytin gönderilemiyordu, bu Iarmdan fazla faaliyet göstermeğe hafta 29 senesi malının en iyi cinbaşlamışlardır. sinden Odeaa'ya (30) ton zeytin Yekunu yirmiye yaklafan ve her gönderilmşif, fıçıların temirliği . birinde takriben on beş kişi çalışan ne, muhteviyatının nefasetine pek bu ocakların fstanbul'a senelik sevziyade dikkat edilmiçtir. Gene bu kiyatları beş bin tonu bulmaktadır. hafta içerisinde Köstence'ye beş Bu müteferrik ocakçılar aralarında ton zeytin sevkedilmiştir. bir kooperatifle faaliyetlermi birleçZeytinlerîmize mahreç bulmak tirmek ve çoğaltmak üzeredirler. ve müstahsillerin müşkülâtını kal . Görülüyor ki bu aziz vatan pardırmak ve dileklerini tktisat Vekiçasının yainız toprağmdan değil, limize bildirmek üzerf kasabamız Ticaret Odası reist Şevket, Mudantafindan bile ayrıca Utifade edil • ya'dan Ahmet Nafi ve Orhangazi'mektedir. den Alâattin Beyler Ankara'ya giREŞİT SÜLEYMAN TAHVİLÂT Elektrik Şirketi Tramvay m Tiinel , Rıhtım i .Anadolu CO Anadolu (2) Anadotn Od A. Mümessil Yurnurtalarımıza Yeni mahreç... îzmir Limanmda 3».:. Malul askerlerin Tütün ikramiyeleri 1 932 tütün bey'ige} ikramîyesinden elde mevcut kalan paradan on *e~ neliklerîni alait malullerin ikramiyesı ait oldukları şubelere gönderilmiftir. Ashabı istihkakın şubelerine müraca • atlerî. 2 Mütebaki para 931 ve son 932 tevziahna vaktinde ademi müracaatleri hasebile ithal edilemiyenlerle derecesi farkı verUmiyenlere tevzi edilecektir. Bu son tevziattan sonra vaki olacak müracaat nazarî itibara alınmıyacağın dan bugiine kadar Askerlik Şubelerin • den bildirilen Iistelerde isimleri yazılı eşhastan başka ashabı istihkakın As kerlik Şubelerinde isimlerini cetveli mahsusuna 31 birtnci teşrin 932 tarihim kadar kaydettirmeleri ve Şubelerin de birinci kânun 9 3 2 de Millî Müdafaa Vekâleti Tekaüt şubesinde bulundurmak üzere bu cetvelleri göndermeleri Qân olunur. ^s Ragıp Şevki Londra'ya mal sevkine 28,5 milyon üzüm ve 7,5 teşebbüs edildi milyon incir ihraç edildi Yumurta ihracanmızdaki durgunluk ve müşkülâtın önüne geçilmek üzere tedbirler alınmaktadır. îspanya'nın döviz hususunda çıkardığı müşkülât, Fransa'run da yumurta îthalâtını kontenjana tâbi tutması yüzünden sektepe uğrıyan îhracahmıza yeni bir istikamet açılması için Londra'ya yumurta göndermek suretile mümkün görülüyor. Haricî Ticaret Ofisi bu hususta temaslara başlamıştır. Halen Londra piyasasına, Holanda ve r»r^^a yumurtalan sevkolunmaktadır; fakat yapüan tetkikler Türkiye yunıurtalarının fiat cihetile de Holanda ve Danimarka vumurtalanna rekabet edebiIeceîHnî göstermistir. Mevsim bidayetinde Londra'ya gönderilecek taze vumurtalarımızla, sanayie mahsus di ğer yumurtalarımızın pivasada iyi karnlanacaçı anlsılmistır. Ticret Ofisi, tncriltere'y» do^ru vapur seferleri temini için bir tngiliz kumpanyasi nezdinde de tesebbüsatta bulunmustur. DiŞer t^.raftan yılbasınîn yaklasmasî fiaço^ilp kuru meyva ihracahmıza daha fazla inkisaf vermek için yeni mahrecler aranmafcta v«» mevcut mahreclerHe satîsimızın tezvidi carelerî düsünülmektzmir 10 (Hususî) Mevsîm ipti dasmdan 8 teşrinievvel tarihine kadar İzmir borsasında 28 buçuk milyon kiio üzüm satılmıstır. Son hafta zarfındaki muamele 34 kuruş üzerinden olmuştur. Bu hafta içinde İzmir limanından takriben 8 milyon kilo üzüm ihraç edil miştir. Mevsim iptidasından şimdiye kadar İzmir limanından harîç memleketlere 20,5 milyon kilo üzüm ihraç olun muştur. Geçen sene ayni tarihlerde takriben 9 milyon kîlo üzüm ihraç edil • misti. Mevsimiptidasmdan 8 teşrinievvel tarihine kadar Borsada 7,5 milyon kilo incir sahlmışhr. Bu haftaki fiatlar 525 kuruş arasındadır. Son hafta zarfmda limanımızdan harice 3,5 milyon kilo ve mevsim iptidasından şimdiye kadar 8,5 milyon kilo incir gönderilmiştir. ÇiGeçen rene ayni tarihlerde takriben 9 milyon kilo incir sevkedilmisti,. M. ŞEVKİ Cenupta yeni gümrük merkezleri Türkiye . Suriye hudut komisyonu mesaisini bitirmiş, huduttaki gümrük merkezlerinin değcstirimesini kararlaşttrmıştır. Yeni gümrük mın. talkası Payas'tan Cezre'ye kadar uzanacak ve burada yeniden iiç gümrük merkezi ihdas olun<acaktır. Selânik sergisinde Bir genç Tüfekle öldürüldü Dün Topkapı'da çok feci bir cinayet olmuş, Kadıköy'Iü bir genç tüfekle öldürülmüştür. tsmi Resul oğlu Hüsnü olan maktulün niçin oldürüldüğü henüz anlaşılamamıştır. Müddeiumumi muavîni Muhittin B. tabkikata vazîyet etmiştir. Katil kaçmıştır, aranmaktadır. Piyango çekiliyor On üçüncü tertip tayymre piyangosunun üçüncü keşidesi bugün Darülfünun konferans saJonunda çe . kjlecefctir. Bir fabrika kısmen yandı Dün sabah Balat iskelesindekt yün ve iplik fabrikasından yangtn çıkmışhr. Elektrikle işliyen tarak makine. si cihazında kontak husule gelmif ve makinenin üzermdeki ipelder ateş alarak etrafa «irayet etmiştir. Yetişem itfaiye fabrikanın bir kısım yanmış olduğu halde yangını sön . dürmüştür. Fabrika sigortalıdır. 6 tayyaremizjn yaptığı Anadolu turnesi Eskişehir'de tayyare alay kumandanı kaymakam Celâl Beyin kumandasında 6 tayyareden mürekkep bir filomuz Anadolu etrafında muvaffakiyetli bir turne yapmışlardır. Devir 6 gün devam etmiş 35 saat 25 saniyede 3550 kilometre katedil miştir . Ankara'da bir sergi San'atındaki mehareti, model ve kumaşlarm intihabındaki isatneti ile maruf terzi Madam M. Lonjinoti'nin, İpekiş'in zarif kumaşlanndan ha . z»rladığı çesitK tuvaletlerini yakın . da Ankara'da Lozan Palas'ta aça. cağı sergtâe hanımefendilere arz ve teşhir edeceğim haber aldık. Beni Yakan Bir Ateş Var!.. Mcvsimin en güzel hikâyeler) Fck yakında çıkacak Portakal mezsimi başlarken Antep Kilis yolu üzerinde; Ce nuptan gelen haydutlar taic. «ıl* otomobil ve kamyon soyulmuş ve bu sırada atılan bir kurşunla yolculardan birisi ölmüştür. Şakiler şiddetle takip edilmektedir. İçel Vilâyetindeki aşiretlerden Erdimli, Koçhasanh, Yağda, Koyuncu, Ciriş, aşiretlerini iskân için muamele ikraal edilmiş ve yerleştirilecekleri Erdimli çiftliği satın alınmışbr. Boynuinceli, Tırtar, Karadedeli, Türkmenli, Kabasakal aşiretleri de iskân edileceklerdir. Antep'te bir soygunculuk Tevfik Salim Paşa geldi Tıp kongrelerine iştirak etmek üzere bir müddettenberi Avrupa'da bulunan Etibba Odası reisi Dr. Tevfik Salim Paşa dün şehrimize dön müştür. Şoförlerin intihabatı Şoförler cemiyeti idare heyetinin müddeti hitam bulmuştur. Cemiye tin yeni idare heyeti teşrinievvelin on sekizînci salı günü intihap edi lecektir . Aşiretlerin iskânı GeçenlerÜe açıhp kapanan Seîânik sergisine resmen îştirak etmediğimizden yainız Müskirat ve Tütün inhisarları ile Pertev mamulâtradan mürekkep bir kısım eşyamız teşhir edilmiş ve muvaffakiyet kazanmıştır. Bilhassa Türk likörleri çok beğenilmiştir. Sigaralarla Ethem Pertev müstahzerati evvelce altın madaJya aldıklarından bu defa yainız likörler için altın madalya ve mü kâfat verilmiştir. Resim sergideki köşemizi gösteriyor. 2 giine kadar Portakal ihraç mevsimi yaklaştığmdan şimdiden tedbirler almak lüzumu hissedilmektedir. İhracat ofisi de bu mes'ele ile meşgul olmağa başlamıştır. İngiltere hükumeti portakallar dan aldığı gümrüğü de arttırmıştır. Bu sebeple Filistin portakalları da müşkülâtla karşılaşacak, mahreç bulmak hususunda şiddetli bir rekabet başlıyacaktır. Yainız Dörtyol mıntakasmdan, bu sene ihraca elverişli 250 bin sandığa yakın portakal toplnacaktar. Şafak" KütüpKanesî TicaretOdasının hazırladıgıropro 1110932 İktisat Vekâletinin sorduğu sualDarülbedayi temsilleri Saat 21,30 lere cevap hazırlamakta olan, TicaSalı akşatnı ret Odasındaki komisyonlar heyeti umumiyesi bugün toplanacaktır. j Dün tâli komisyon geç vakte kadar çalışmış, îthalinin tamamett men'i, kısmen tahdidi ve yahut kâYazan : Musahip 1(11 milen serbest bırakılması icap eden zade Celâl Bev Muallim ve talebe maddeleri tesbitle meşgul olmufgecesi. tur. Suvare Şehir Tiyatrosu İstanbul Belediyeşi PAZARTESi PERŞEMBE ıtiii ITT R T T i K s i 6USTAV FRÖHLICH ISAADET Eüyük lüks ve ihtişam mükemmel bir mevzu nefis musiki muhrik ve gayet gıizel şarkılan havi ( Yeni evliler ) 13 Teşrini evvel İPERŞFMBE 6 L 0 R Y A'nın göstereceği GRAZIA DEL RİO ve LUClEN GALLES'in pek kıymetli opereti İHT1RAS FIRT1NALARI Fransızca nüshasında ! Almanca nüshasında Dikkat: Her iki sinema da da çarşamba akşamı gösterilecektir. Bu muazzam filim bu hafta Paris'te 100 sinemada ayni zamanda gSsteriImektedir. Fransız ve Alman sarTatkârlarının möthiş möcadelesi ^ PARİS KIZI ! EMiL JANNiNGS CHARLES BOYER ANNA STEN ARMAND BERNARD I Fîlminde arzı endam edeceklerdir. tilmi sayesinde Güzel şarkılar; Nefis musiki; Bot kahkaha; M E L E K Niıii'iıiiisıııılii E L H A M R A Sinenıasındal