27 Ocak 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKiZiNCi SENE No. 2776 Sabip VJ Basmuharriri j NADİ İOAREUÂNESI 1 • BuvuDBuniüiHiy« bu^ninda feira «ahsasa • ^•Telgraf: İstanbuJ C u m h u r i y e l I Posta k u i ı ı s n : N° 2 4 6 < 22368 Tahrlr madürU 23230 2O472 idare müdürü 22365. Matbaa mhu Dinî inkılâp v e halkımız ÇARŞAMBA 27 KANUNUSANi 1932 ABONE ŞERAITI : MUDDET: İTÜRKIYEIÇIN | HARİÇ İÇİN \ • Seneliği: 1400 Kr. j 2700 Kr. : Kr. : 6 Aylığı : 750 Kr. i 1450 • İ 3 Aylığı : 400 Kr. . 8 0 0 Kr. f : 1 Ayhg, : 150 Kr. i Ntisfaası her yerde' *= 5 Kuruştur = rnillMIIIIMlllMlllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIMHIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIMiniMIIIIIIIIIIMIIIIIMIINIIIIIIMIIMIIIIIIIIIII I Bu Sabah Tayyare sehitleri <nYani: tthalât azaltılmış tır. Şimdi, daha rn.tth.im olan ihracat mes'elesimn halline teşebbtis edilmiştir.» Ihtifal Yapılacak lltlllfflfflfttlllllllllfrilItfTtlllfntHIIftfiinittfflfltlllllJtllfllllfflllllltllttllllIIIIIIttflllllll Kontenjan Usulündeki Muvaffakiyet Türkçe Kur'an okunan camiler dolup taşıyor! Dün de bir çok camilerde güzel sesli hafızlar türkçe Kur'an okudular *an hükumetininl fResmî tebliği razi parçası veriliyor Izmir Rıhtım şirketi mes'elesi Türkçede bir darbımesel: Ağrıdağı'ndan bize a j aydın, hesap belli!,, Şirket hesabatında sui istimalâta tesadüf edildi, tetkikaj devam ediyor Muhterem ve âlim Iktisat Vekili • miz Mustafa Şeref Beyin Türk iktisadına hediye ettiği (kontenjan) kelimesi ithalât tacirlerimizde acı bir hatıra bıraktıktan sonra lisanımıza gîrdi. Ayni zamanda; tahdidin itnalât eşyasından her birine îsabet eden miktarını ifade eden (kontenjan) usuiünün tatbikile de (1931) ticaret müvazenemiz düzeldi. Bütiin bir memleket ve milletin umumî men faati namına elde edilen bu hayırlı neticeden herkesin memnun olması icap eder. Dünyada bazan hususî menfaatlerin umumî menfaatlere feda edrldiği ilk defa ve yalnız bizde yaki olmuş bir şey değildir. Fransız'Iarın «zarurî bir tedbir» diye yadettikleri bu usulün en çok Suleymaniye ramiinde Hafvs Kemal Bey okurken (Yuvarlaklardan sağdan btrincisi tatbik edilmekte olduğu memleketAğacamıinde Eafız Zeki, ikincisi Kabataş camtinde Hafvt Bürhan Beylerdir.) lerin basında da gene Fransa var • tlk defa olarak Riyaseticumhur ordır. Orada da kontenjan tatbik edilkestrası alaturka sefi Yasar Bey tameğe ba?lar başlamaz bir cok memTürkçe surelerde rafından okunan türkçe Kur'anın nuniyetsizlikler olmuş, tenkitler yahalk arasında uyandırdığı alâka ve pılmıştır. Daha evvel sipari* veren, Tercüme hatası yoktur tesir devam etmektedir. ve bunları kısmen veya tamamen tediye eden vatandaşların zarariann Hafız Burhan Beyin mukabelesi Türkçe Kur'an cereyanı aldı dan, ithalât malları üzerinde ihti • Dün de çehrimizin büyük, küçük yürüdü, camiler dolup taşıyor ve kârdan, spekiilâsyondan bahsolun • muhtelif camilerinde muktedir ha halk kapı önlerine, pencerelere muştur. Bu tenkitlerin kısmen doğru fızlar tarafından türkçe Kur'an otehacüm ederek güzel sesli ha • oimasına rağmen Fransa kontenjan kunmuştur. fızlarm, kendi dili ile okudukları »istemini «zarurî bir tedbir» olarak Bu meyanda Hafız Bürhan Bey KelâmuIIahı dinliyor. kabul etmekten başka bir çare bulaKabataş camisinde «Elfürkan» süreTü.kçe soylenen ve gazete mamıştır. sini türkçe olarak okumustur. 1 lerde sureti neşredilen nıreleri Kontenjanın bu mahzurlarına rağHafız Bürhan Bey Davutpaşa sulhepimiz okuyor ve pekâlâ anlıyomen müessir bir tedbir olduğuna da tanisinden Jiezundur. Bir zamanlar ruz. En salâhiyettar zevat tarıı rüphe voktur. Bu sayede tahdit oluMabeyn mızıkasmda bulunmuştur. fından tercüme edilmiş olan bu nan miktardan fazla girmiyeceği teSesi çok güzeldir. •urelerde, brzılarınm ihtimal vc.r min olunmuş demektir. Diğer cihet • Kendisînin türkçe Kur'an okuyadiği gibi, her hangi bir tercüme ten; kontenian hükumetin istediği cağını haber alan halk camii erkenyanlışının vücudu mevru" ^ahîa gibi kullanabileceği elâstikiyeti haiz den doldurmuşlar, büyük bir kala • değildir. 6 J güzel ve temiz c^rebir tedbirdir. Ihtiyacm derecesine gö balık ta mukabeleyi kapıdan ve penyanda eğer mutlaka bir kusur re tahdit miktan azaltılıt) çoğaltıiacerelerden dinlemeğe mecbur kal • aramak lâzım gelirse onu tercü • bilir. Damoinge karşı mükemmel bir mışlardır. me yanlışmda değil, «niçin bazı silâhtır. Mukabele bilmisil yapmak kelimeler daha ziyade türkçeleşCemaat arasında ekseriyeti kadınistiyen ecnebi memleketlerile de kontirilmem'*ştir?» diye aramak l i • ların, şık ve temiz giyinmiş hanım • tenjan miktarı hakkında itilâf yapılzımdır. ların teşkil ettiği görülmüştür. masına mâni değildir. Ayni zamanda Hafız Bürhan Bey Elfürkan süreEğer kulağımıza yabancı gelir dünya buhranınm görünüslerinden sini türkçe olarak şu şekilde oku • gibi kelimeler varsa zamanla on biri olan fazla istihsali de tanzim etmuştur: ların da düz*»Itilece§î tabiîdi»"mek, ve rakip Utihsalleri makul bir (Mabadi 4 üncü sahitede) dereceye getirmek iddîasındadır.Kontenjanm mahzurlarından olarak saydığımız evvelce sipariş yapmıs ve malları gelmiş vatandaşların zararının önüne gecmek ve bunları kontenjan listesine ithal etmek mümkün • diir. Memleketimizde bu malların miktarı bir buçuk milyon lirayı geçmemektedir. Kontenjana müracaat eden mem leketlerin hemen hepsi bu usulü ithalât korkusundan ziyade dahilî sanayii himave etmek ve issizliğe mâni olmak îçin ihtiyar etmişlerdir. Bizira gibi tediye müvazene unsurlan le hinde olmıyan bir memleket icin ise bu fayda muzaaftır. Yoksa; ihtalât ve ihracatın kat'î tesirlerini anlamak îçîn zarurî bir esas olan altma müstenit para olmavınca ticaret miivazenesi olsa da itibarî para konten janın temin edeceği müvazeneye rağmen tezelzüle uğrıyabilir. Binaenaleyh; biz kontenian usulünü her şeyden evvel sanaviimizi himaye edecek bir tedbir addederiz. (1931) senesi ticaretini müvazene ile kapıyan muvakkat kontenjan tedbirlerinden sonra karşımızda en mühim mes'ele olarak ihracat işlerimizi görüyoruz. Bu da umumî harbin daDarülâcezede MyütiUen yavrvJardan btr grup hanıvitar arasında ğıttığı, bozduğu ihracat teşkilâtı yeBelediyede mürine ferdî mesaiyi esas tutarak teşkilât yapmak mes'elesidir. Bu ferdî me teşekkil Darü lâceze himaye saiye bir istikamet vermek, menfaat lerini temin etmek için kurulmuş olan komisyonu azası Ihracat ofisimizin teşkilâtını itmam ile bir çok ha etmek lâzım gelir. nımlar Belediye riyaseti tarafın Çalışkan ve ehliyetli raportörleri dan Darülâce sayesinde faaliyetine şahit olduğu • muz ihracat ofisi iyi tesekkül ede zeyi ziyarete da rnemiş olduğundan faydası çok mah vet edilmislerdî. Davetliler dün îdut kalmaktadır. Bilhassa, memle Darülbedayi'de ket dahilinde teşkilâtı olmaması yiibirleşmişler ve ozünden faaliyeti belki yalnız tstanrada hazırlanan bul ve bir kaç liman muhitine mün • 12 otomobile bîhasır oluyor. Bahsetmek istediğimiz ve noksan gördüğümüz teşkilât ihra> nerek Darülâce • cat ofisinîn eli ayağı olan (iktisadî zeye gitmişler • mıntaka) teşkilâtıdır. Ticaret oda • dir. Belediye Relannın mıntaka mıntaka birleşmeleisi Muhittin Bey rile vücude gelecek olan bu teskilât rahatsız olduğunolmadıkça ofisîn Avrupa'daki emsali dan refikası ha ' gibi çalışmasma imkân yoktur. nım ile Belediye * Darülâcesede çal&nuan Mmsesîzter thracat of isinin ilk düşüneceği tes reis muavîni Hâkilât kendi bünvesi ve mekanizması mit ve Darülâceze Müdürü Cemil 1 zalar davetlileri gezdırmışler, mue»(JUabadi 5inci saijede). Beylerle Şehir Meclüindeki hanım a I ««*«** * *"<* *Mjede>. Darülâceze gezildi Hîmaye komitesi azası dün tetkîkat yaptılar, ihtiyaçları öğrendiler Tayyare Şehideri Tahran 26 (A.A.) (Resmi tebliğ): Türkiye Reisicumhuru Gazi Mustafa Kemal Hz. nin SahJ Hz. hakkında besledikleri kardeş| lik duygnlarını müşarünileyhe iblâğ etmek ve iki memleket arasın| I Halit Ziya Beyin da mevcut an'anevî ve saminıî Şayani dikkat beyanatı dostluğu Türk millet ve hükumeti tarafından tran millet ve hükutzmir Rıhtım şirketinde yapılan metine hatırlat^ıak için Tahran'a^ kontrolda Nafıa Vekâletini temsil egelen Türkiye Hariciye Vekili den Kadastro Heyeti Fenniye MüdüTevfik RUştü Beyefendi İran hü rü mühendis Halit Ziya Bey evvelki kumet ricalini ziyaret ettikten ve gün ekspresle İzmir'den gelerek dün iki devletin reislerile iki milletin akşam da Ankara'ya gitmiştir. La izhar ettikleri arzu veçhle iki Republique'in muharrirlerinden biri memleket arasındaki dostluk rason günlerde hükumetçe yakından bıtalarraı daha ziyade kuvvetlen dirmek maksadile bazı müzakere] tetkikma lüzum görülen tzmir nhtımı mes'elesi hakktnda Halit Ziya Beylerde bulunduktan sonra İran ile Türkiye arasındaki hudut hattmınl den malumat almak üzere kendisini ziyaret etmiştir. La Repoblique mutesbitine müteallik ihtilâflarm hali çareleri ve iki devlet arasında ile1 harriri Halit Ziya Beyi ikisi ecnebi ride zuhur edebilecek ihtilâflarınj olan üç misaf iri ile konuşuyor bulmuş ve maksadmı kendine anlatmıştır.Hatesviye tarzı hususunda tran hüizmlr Rihttm Şirketinde yapüan kontrolda Iit Ziya Bey muharrire henüz tetkik kumeti ile mutabık kalmıştır. Nafta Vekâletini temsil eden müfıendis halinde olan bu mes'ele hakkında Binaenaleyh iki memleketin hu1 Halit Ziya Bey (Mabadi 3 uncu sahifedet dutlarının tayîn ve tesbitî hakkmdaj bir itilâf aktedilmiştir. Bu itîlâf mucibince, üç sene evvel Ankara'da kararlaştırılan hudut hattmda hiç bir değişiklik oll mıyacaktır. Ağrıdağ mmtakasmdal tran hükumeti Türkiye'ye dar ve] uzun bir arazi parçası bırakmaktadır. Buna mukabil Türkiye hükumeti Bajerghuch mmtakasında arazUtnden bir kısmmı tran'a ter" kehnektedir. Türkiye hükumeti Kotour havalismde münaziunfih araziden bir kısmmı tran'a bırak • maktadır. Hududa ait itflâfların hepsi bu suretle tamamen halle • dilmiş bulunmaktadır. Bu esasa müsteniden bir itilâf imza edil • miştir. İki hükumetin mümessillerinden mürekkep muhtelit bir komîsyon gelecek ilkbaharda ma halline giderek hudut taşlarmı koymağa memur edilecektir. tki hükumet Hariciye Nazırlan bir de hakem muahedesi imza etmişlerdir. Tevfik Rüştü Beyefendi ile refakatinde bulunan zevat münakalât yolları ve iktisadî mes'ele Oayrtmübaditterin dünkü içtimaından bir sahne ler ile ikamet, ticaret ve iadei müclen bonoların bir takım muhtekirler Gayrimübadiller Cemiyeti, senelik rimin mukaveleleri hakkında tranj eline geçtiğini, istihkak sahiplerinin kongresini dün Halkevi'nde Esat ricalile mükâlemelere girişmiş bu yüzden çok zarar gördüklerini, ba» Paşanın riyasetinde aktetmiştir. tçler dir. dema verilecek bonoların faizli ve İki taraf kat'î neticelere varmakj timada evvelâ idare heyetinin senelik vadeli tahvilât mahiyetinde olması mesai raporu okunarak tasvip edilhususunda siddetli bir arzu gös îçin makamatı aidesi nezdinde te termişlerdir. miştir. Raporda bilhassa bonolar şebbüsat yapılması ve bilhassa Gazi mes'elesine temas edilmektedir. Hz. den ricada bulunulması muvafık olacağını söylemiştir. Bu fikir heyeti Fazlı Necip Bey bu hususta izahat umumiyece tasvip olunmuştur. vererek gayrimübadillere istihkakla{Lütfen sahıfeyi çevtriniz) rınjn yüzde yirmisi nisbetinde veri Gayrimübadillerin derdi Gazi Hz. ne maruzatta bulunmak üzere bîr heyet intihap edildi IHMIMIIIIIIMII llllllllHllllllllllllllllilHIIIMIIIIIIIIHIllllllinilllllirlllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII lllllllllllllimiinilillllllllUIIMIIIIIIIIIMIMIIIIIIIIIIfHI Bu sabah âbide önünde merasim yapılacak Tayyare »e hiüeri ihtifali bu sabah Fatih Tayyare şehit lerî âbidesi ö • nünde yapıla caktır. Sabah saat 10 da parkm önünde içtima edilecek, nu tuklar soyle necek âbideye çelenkler konacaktır. Bu münase betle bir pro garm tanzim olunmuş ve alâkadarlara dağı (iıabadi 5inci saifede) [Belediye, şehrimizin kibar ve hamiyetli hanımlarma Darülâcezeyi gezdirdi. Şehir Meclisinin kadm azaları, ziyaretçileri yardıma davet ettiler. • Gazeteler] GaziHz. Dün sarauda mesai bürolarında meşgul oldular Reincumhar Hz. dün Dolma • bahçe taraytndaki mesai bürolarvnda meşgul olmuşlar, bir yere çtkmamiflardır. Nakiye Hanım Hamiyetli hanım efendiler, şu zavalhya yardım ediniz!