27 Ocak 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
medkmeime a ime — 6 ncı sene, Nebati Yağlar —e— ! Vejetalin fabrikatörleri Hin- | distan cevizinin serbest idhatini temin etmek için Ankaraya b heyet yollamağa karar vermiş” lerdir, Bu haberin doğru olup olmadığını bilmiyoruz. Fakat Hindistan cevizi kontenjan lis- tesine dahil olmamakla beraber, iptidai madde şeklinde teş- vik sanayi kanununa istinaden serbestçe idkal edilebildiğin- den, fabriketörleri- tatmin et- mekte olsa gerektir. Fabrikatör lerin Ankaradaki teşebbüsleri alsa olsa, simdiki vaziyetin de- vamını temin etmek maksadına matuftur, Çünkü gerek vejeta- lin imalinde kwilanılan Hindis- tan cevizi, gerek sabun-imalin- de kullanılan araşit yağı yerine memleketimizde yetişen nebati yağların ali mevzuu bahis tir. Eğer nebati yağları: | mız bu iptidai mevadın yerine ikame edilebilecek olursa, Hin- distan cevizi de, araşit yağı da ya kontenjana tabi olacak ve yahut ta idhali külliyen mene- dilecek. Mesele, bizim yerli yağ İarımızın o ne dereceye kadar bu idhalât maddelerinin yerini tutabileceği noktasındadır. Filhakika mesele o kadar ba- i r. Çünkü bir taraftan sale taallük eden saf- olduğu gibi, diğer taraftan i safhası vardır. Hindis tan cevizi ve araşit yağı idhal ediyoruz ve vejetalin ve sal imal ediyoruz. Acaba Hindistan cevizi ve araşit yağı idhal etme sek, vejetalin ve sabun yapamaz mıyız? Ve yapamazsak, mevcut vejetalin ve sabun fabrikaları ne olacak? Evvelâ hiç vejetalin istihlâk etmesek ve vejatalin yerine me selâ zeytinyağı yesek ne çıkar? Şunu kabul etmek lâzımdır ki, her ikisi de nebati yağdır. Biri- nin bazı mevsimlerde don. ve'tereyağa benzemesi gıda barile daha kuvvetli olması de- mek değildir. Hindistan cevizi hi olan vejetalin, zeytin, sisam, ayçiçeği gibi nebâti yağ- lardan farksızdır. Binaenaleyh vejetalin yerine p zeytin- yağı yiyebiliriz. Diğer taraftan vejetaline taraftar olanlar, 2eY- tinyağının nisbeten daha paha- k olduğunu ve pahalı olan bu maddenin esasen hariçte müşte risi bulunduğundan ihraç et- mek ve onun yerine daha ucuz olan vejetalini istihlâk etmek | daha doğru olduğunu söylüyor- lar, Ve filhakika eğer zeytinya- ğinm müşterisi varsa, sa- tarak memlekete servet celbet- mek ve burun yerine daha ucuz eşyayı istihlâk etmek iktısaden hesabımıza daha iyi elverir. Zeytin mahsulü bir sene iyi, bir sene fena olur. İyi ve fena seneler hesap edilnce senevi 20 milyon kilo zeytinyağı istihsal ettiğimiz anlaşılmaki 5 hem ihracat hem de istihsal fazlalaşıncaya kadar kıymetli olan mahsulü- müzü satmak ve başkalarının ucuz olan mahsulleri, tihlâk etmek kârlı görünüyor. Diğer taraftan acaba memle- ketimizde vejetalin istihsali için ucuz iptidai madde yok mu? Ve jetalin fabrikatörleri de kabul ediyorlar ki, ay çiçeği ve pa- muk çiçeği tohumlardan veje- talin imal edilebilir. Ve esasen memleketimizdeki sekiz vejeta- lim fabrikasının dördü bugün yerli mevaddı iptidaiye ile çalı şıyor, Diğer dört fabrikanın ne- den çalışmadığı soruluncadır ki müukni bir cevap almamıyor. Ge çenlerde Adapazarından aldı; mız bir mektupta yalnız o İa senevi 6 milyon okka ay tohumu çıkabileceği bil- or ve yetiştirilen mahsu- tılamadığından şikâyet e- diliyordu, Diğer taraftan temas miz fabrikatörler de ay çi- ohumu almağa hazır ol- ÇARŞAMBA 27 KANUNUSANİ 1932 KUSHASI $ KURUŞTUR No. 2143 Din tarihimizde ve ürfleri- mizde yeni bir devir açan türk- çe Kuran okunuşu bütün hız ve rağbetile devam etmektedir. Gayrimübadiller cemiyeti kongre «i, dün öğleden sonra Halkevi salo- nunda toplandı. Hava bozuk, bir- aa dia ediyorlar. Hattâ bir fabrika tör çiftçiye tohum dağıtmağı ve yetiştirilen mahsulü de elveriş- ji bir fiate almağı teklif ediyor. Bu, cidden şayanı dikkat bir meseledir. Acaba hangisi doğ- yudur? Herhalde ortada ayçiçe- #i talebi varsa ki, olduğuna şüp | he yoktur ve topı klarımız da | ay çiçeği yetiştirirse ki, yetiştir | diğine şüphe yoktur, o halde bu arz ile talebi bir araya getirmek müşkül olmamak lâzımdır. Sı duklarını ve bulamadıklarını id sı gelmiş iken şumü söyleye- Şimdiye kadar bazı istisnalarile yeni hiç bir şey memleketimiz- de bu kadar umumi bir alâka ve rağbet kazanmamıştı. Türkçe Gayrimübadiller kongresinden çıkan bir grup Gayrimübadiller dün hayli çatıştılar idare heyetinin tebdili altı ay sonraya bırakıldı Gürültü nereden çıktı? çok gayrimübadiller taşrada müza- yedeler peşinde olduğu halda, salon (Devamı 2 inci sahifede) lim ki, Alpullu şeker fabrikası, müessese etrafındaki köyleri pahcar yetiştirmeğe teşvik hu- susunda çok muvaffakıyetli bir usul takip etmektedir. Tohum dağıtmak, ufak tefek avans ver- mek, ekinleri teftiş etmek ve köylüye rehber olmak gibi Al- pullu fabrikasının büyük muvaf fakıyetle tatbik ettiği usulleri yağ fabrikalarının da daha kü- çük mikyasta | tatbik etmeleri mümkündür. Ahmet ŞUKRÜ Gazi Hz. Reisicümhur Hz. dün Dol- mabahçe sarayındaki daire. lerinde meşgul olmuşlar ve bir tarafa çıkmamışlardır. Suriyedeki Fabrika Rakip firmalar derhal faaliyete geçtiler Suriye'de inhisar idaresinin açtığı fabrikada * imal ; edilen Türk siyaraları, orada kisa Za- İ manda büyük rağbet bulmuş- tur. Suriye'de faaliyette bulu- İ İnan rakip müesseseler telâşa dü Hafız Bürhan, Zeki, Rıza, Nuri Beyler türkçe kuran okuyorlar.. Halk hergün biraz daha coşkun ve taşkın bir hisle camileri dolduruyor. Kendi dili ile kendi din kitabını vect ile dinliyen halk karşısında hafızlar bundan böyle Kuranı sadece türkçe okumaya ittifak ettiler Kuran tercümelerinin yanlış olduğu iddiaları smahalsiz ve zati menfaatler mahsulüdür Kuran hangi camide okunursa halk hemen orasını doldurmak ta ve camilerde yer kalmamak- (Devamr 5 inci sahifede) eaemanasaaaasesesaaaaasekananeşsseeskasenasaseeumeaeesieeransenerearaeaeeaeeaee Konferansa i Gidiyoruz Heyetimiz bu akşam Ankaradan hareket ediyor ANKARA, 26 (Telefon) — Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Bey cumartesi veya pazar gü- hü Ankarada beklenmektedir. Tahdidi teslihat konferansına iştirak edecek heyetimiz yarın ıkşam Ankaradan hareket ede cektir. Hâkimiyeti Milliye neş riyet müdürü Naşit Hakkı Bey konferansta gazetesi namına müzakeratı takip edecektir. He yet İstanbuldan cuma günü semplon ekspresile Cenevreye hareket edecektir. — Zeve — Kudüs Patrikliği —— Patriğin intihabına müsaade edilmedi KUDÜS, 26 A.A. — Kudüs'te müteşekkil âli mahkeme Rum patrik liği için gelecek perşembe günü ya- pılacak intihaba müsaade edilmeme. sini isteyen lâyık ve Ortodoks arap- Jar lehinde karar vermiştir. Lüyık ve Ortodoks araplar bu taleplerine sebep olarak lâyık ve yer Ti papasların iştirak © etmiyecekleri bir intihabın kanunu esasiyo muga- yir olduğunu göstermişlerdir. Araplar Kudüs'te bir arap patriği bulunmasını istemektedirler. Al mahı keme Rum metropolitler cemaati esas nizamnamesini | fashetmiştir. Bundan dolayı intihabın yapılması na inkün kalmamıştır. » Jmuştur: | şerek “Türk tütünlerini rağbet- ten düşürmek © için ber türlü menfi propagandalar yapmak- | tadırlar. Tütün inhisarı umum müdür vekili — ve başmurakıbı Hüsnü Bey bu hali ehemmiyet- le nazarı itibara almış ve icap eden mukabil tedbirler tır. Hüsnü Bey kendisini zi İret eden bir muharirmize bu hu susta âtideki beyanatta bulun “ -Berutta, İstanbuldan gön dereceğimiz harmanlanmış tü. “ânlerle markalarımız altihda si Tara imal etmek üzere Nakat, Trabulsi ve şürekâsı ile geçen İf | İnhisar müdürü Hüsnü Bey mesai bürosunda çalışıyor.. sene bir mukavele akdetmiştik. Müteahhidimiz olan bu şirket a İbiren fabrikasmı tesis ederek İ buradan gönderdiğimiz müdür ile baş harmancınm nezareti al tında imalâta başladı, İdaremiz açılan fabrikayı ve vücude ge- tirilen imalâtı tetkik etmek üze re üçüncü şube müdürü Necmed din Beyle İstanbul fabrikamız ) li müdürü Albina Efendiyi bir (Devamı 2 inci sahifede) Çürüyen Tablola r! | kıymetli tablolarımız çürüdüğü askeri müze binasını göstermekte. dir. Yazısı ve müze müdürü Şükrü Beyim.izahatr iç sahifemizdedir. NN a m Siirt Meb'usu MAHMUT Umum! Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Şehit tayyareciler için bir dakika süküt! İhtifale bugün saat 11 de Fatih meydanında başlanacak | © Şehit tayyı İ mı tebcil için bugün saat 11 de Fa- | | tib Tayyare âbidesi meydanında bü- | yük bir ihüfal merasimi yapılacak J tar Bugün saat 12 den 13 e kadar ha- | va faaliyeti tatil olunacaktır. İ Merasime saat 1) de Fatih parkı Beyazıt, Selimiye, Taksim ve Maç. kadan atılacak toplarla başlanacak. tır. Merasim geçisine iştirak edecek lerin sırası ve isimleri şöyledir: Deniz muzikası, Harbiye mektebi, İhtiyat zabit mektebi, Deniz Harp mektebi ve Bisesi, Kuleli lisesi, Mal- tepe lisesi, Hava Gedikli küçük za- bit mektebi, Fırka muzilmsr, bir pi yade taburu, bir süvari bölüğü, bir top bein bir Polis taburu. lektepliler: Darüşşafaka, Erke! İğ Muallim mektebi izcileri, Feyzi At lisesi izcileri, İstanbul lisesi izcileri, Kır ve Erkek - ameli ; hayat mektebi izcileri, Galatasaray / lisesi Merasim programı! söyledir: Merasim kumandanı olan İstan bul Merkez kumandanı, merasimi çar ve merasim yerinde bulunanları; hava şehitlerini ve bütün © sehitleri - davet eder. Bunu müteakıp bir borazan tera görmem, Saraçhanebaşında"tayyare âbidesi.. | fından çalınacak (Til) işareti & rine Kıtalar, Mektepliler ve Zabit- ler, Selâm vaziyeti alır; Siviller, Şap kalarını çıkarırlar. Bu anda Fatih parkında, Beyazri, Galata kulelerinde, resmi o daire ve (Devamı 2 inçi sahifede) Yazan: Falih Rıfkı Şubatta Başlıyor Büyük harpte Suriye, Felestin ve Hicaz ida» resinin hikâyeler, fıkralarla yapılmış tarih 60 Küsur Tablo Zeytindağı, Türkiye için ve Suriye için kaybolmuş bir tarihtir. Falih Rıfkı B., Cemal Paşanın Siyonist, Arap, Ermeni ve bütün sivil işlerini görmekte olan büroda çalışmış yegâne zabittir. Güzel görüşleri, kendine mahsus üslübu ile güzide muharrir İmperatorluğun son senelerini ve son adamlarını canlandırıyor. Eserden bir kaç satır: “ Muhammedin mezarina doğru. gidiyoruz. Enver Paşanın pomatlanmış Alman biçimi bıyı ları üstüne, mübarek gözlerinden yaş danilamakta- dır. Cemal Paşanın sert sakalı ise yüzünün mana- sını büsbütün saklıyan bir kıl maske olmuştur. ,, z 5 ALANA SA AAA PO DA DANA ANA KALA KADA ARADI 7 | |
