26 Ocak 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKiZiNCi SENE No. 277 > > Sahip v.i Basmuharriri VUNUS NADİ İDAREHAMESİ: j Drnnnııuuıumıyp laı>iMtda daırri nahsasa j f e l g r a f : İstanbul Cutnhunyet | Posfa kutııeu: N» 2 4 6 j Başmuharrlr : 22366 Tahrir müdÜrU : 2323© • 204 72 Ulare müdürü 22365. Matbaa mhuriy Resicumhur Hz. Dün akşam Darülbedayii teşrif buyurdular Reisicumhur Hz. dün aksam geç vakte kadar Dolmabahçe Sarayın daki hususî dairelerinde mesgul olmuşlar ve gece saat 21,30 da Darülbedayii teşrif buyurmuslardır. Gazi Hz. tiyatronun kapısj önünde Vali Muhittin, Polis Müdürii Ali Rıza ve Beyoğlu kaymakamı Sedat Beyler tarafından istikbal edilmislerdir. Reisicumhur Hz. Muhittin Beyin elini sıkarak: « Rahatsızmıssimz geçmîs olsun« diye iltifat etmisler ve refakatlerin deki diğer zevat ile birlikte tiyatro • salonunun ikincî katına çıkmıslar ve sahne ile karşı karsıya olan locaya Vali Muhittin ve Rusen Eşref Bev • lerle birlikte oturmuşlardır. Gazi Hz. nin bi'İunduklan Iocanın sağ ve sol tarafındaki localarda kendilerile birlikte tiyafora gelen diğer zevat tarafından i'jaJ edilmiştir. Reisicum' > r Hz. nin tiyatroyu teşrîflerini hat ?r alan hîlk müsarün ileyh Hz. ni uzun uzun alkışlarruş hr. Gazi Hz. de başlarile selâm ve rerek mukabelede bulunmuşlardır Müteakıben tstiklâl marsı çahn dıktan sonra «Yalova Türküsü» isimli eserin temsiline baslannuşbr. *** Yalova Türküsü Darülbedavi'de yalnız bir aydanberi hazırlamlmasına çalışılmış olan ilk operettir. Çalısma zamanının pek az olmaıına rağmen bu ilk tecrübenin cidden muvaffak olmus o'du^unu ve bu muvaffakiyetin ilerisi için daha kuvvetlî muvaffakiyetler vadeden mükemraeliyette bulunduğunu söylemek lâzıırdır. Gazi Hz. san'atkârların bu mııvaffikevetlerini takdir eylemiş lerdîr. Müsarürileyh Hz. tem«il san'atine karşı gösterdiği ciddî ve semereli alâkadan dolayı tstan bul Belediye<i hakkmdaki tak dirlerini dah« Vali ve Beledîye reisi Muhittin Beye bilhassa beyan buyurmuslardır. Gazi Hz. piyesî somina kadar temasa eylemisler ve hitam nda tesriflerini bekliyen pek kalabaîık halkın alkıslan içinde otomobillerine binerek saraya avdet buyurmuslardır. SALI 26 KANUNUSANl 1932 ABOÎME Ş E R A İ T İ I MÜDDET: İTÜRKİYE IÇIN HARİÇ İÇİN : Seneliği : 1400 Kr. 2700 Kr. 6A\lıgıt 750 Kr. 1450 Kr. 800 Kr. 3 Aylığı • 400 Xr. 1 Ayiığı: 150 Xr. Ntishası her yerde = 5 Kuruştur = fürkçe Kur'an okunması büyük memnunıyetle karsılandı Balkan Konferansı Motörlü nakliye vasıtaları Konsey içtimaı Hayatî bîr mes'ele Evvelk! gün Cumhuriyet'i ziyaret eden otobüsçüler davalarını müdafaa edcrken her birinin vatan müdafaa • sında sebketmiş olan hizmetlerini zikrettikten sonra: tcap ederse, dediler, ve bu defa elimizdeki vasıtaları da hUkumetin emrine tevdi etmek şartile bizmete gene ve daima hazırız. Bu güzel bir sözdür, ve zaten otobüs sahiplerinin bu sözlerine hacet bile olmaksızın devletin vatan mii dafaası gibi umumî ve hayatî bir ihtiyaç zamanında memlekette mevcut ve ordunun işlerini görmeğe salih bütün nakliye vasıtlanndan istifade edeceği malumdur. HususiTe umumî harbin isbat ettiği bir hakikat ola rak bundan sonraki harpler yalnız ordularm değil, bütün varlıklarile milletlerin çarpışmaları şeklinde vuku bulacaktır. Bundan sonraki harplerde bir mil'etin maddî ve manevî bütün kabiliyeti cidal sahasina iı?t;kal et • mek mukarredir. O kadar ki bu hususta vaziyet Fon der Goltc (Von der Goltz) un meşhur müsellâh millet nazariyesini fersah fersah ileri geçmistir. Nitekim Türkiye'de son is » tiklâl cidalini Türk milleti kazan mıstır: Gazi'nin yüksek idrak, irşat ve idaresî altında olarak. Türk parası Yükselmeğe başladı Tereffü Yunan parasma nazaran % 1 5 Avusturya'ya nazaran % 3 0 u buluyor Bu perşembe Yıldız'da topîanarak, ruznamedeki mevaddı müzakere edecektîr Balkon Konferansı Konsey içtimaı bu perşembe günü Yıldız sarayında , toplanacaktır. Balkan Konferansı Umumî Kâtibi Rusen Eşref Bey bu perşembe günü top'anacak olan Konsey içtimaı hakkında gazetecilere şu izahatı vermi^tsr: J Altı memleket iştirak edecek « fkînci Balkan Konferansı Konseyi bu perşembe günü Yıldız sara • yında toplanacaktır. Bu içtimaa altı Balkan memleketinin mensup mu rahhaslsr geleceklerdir. Atina'daki birinci Balkan Kon • feı ans;nin me^ai nizamnamesi ola • rak kabul ettiği maddelerin 24 üncüsüne göre konferans Konsevi mu • rahhas heyeti reisi intihap edilen iki azadan yani üç murahhastan teşekkül eder. Konsey 18 murahhastan mürekkeptir. Gen« ayni maddeye gö(.Mabadi 4 üncü sahiiede) Balkan konferanst Umumi kâtitit Ruşen Eşerf Bey Bu böyle olduğuna göre umumî harpten sonra ordular nakliye vasıtalarının hemen tamamen motörlü, yani otomobil, otobüs, kamyon ve traktör olmağa doğru gittiği nazari dikkate altnarak memlekette kul • lanılan bu kabil nakliye vasıtalarının »ulh zamanında memleket hayat ve îktisadlyatına mütealük isleri gör dükleri gibi her hangi bir ihtiyaç zamanında memleket müdafaa»ına ait hizmet saflannda mevki alacakları da bütün ehemmiyeti ile göz önünde tutuhnak lârtmdır. Ancak, meseli bizim otobüsçülerin tekliflerini nazari dikkate alarak icabı halinde bu isin nasıl yürüyebileceğini düsünelim. Bugün tstanbulda mevcut oldu&u sÖvlenilen 150 den fazla otobiîs muhakkak on beş yirmi muhtelif markaya taksim olunmuş tur. Her markanın teşkilât ve tertibatı biribirinden farklıdır. Her bi rinin her hangi bir parçasının değiştirilmesi lâzm gelirse bunu temin edecek ihtiyat malzeme ya hiç yoktur da ta fabrikasından sipariş olunarak getirtilmek icap eder, yahut pek mahdut bir miktarda vardır ki uzun ve emniyetli bir çahşmağa imkân yermez. Otobüsler bir tarafa bırakılarak miktarları daha fazla olan otomobil ve kamyon sınıflarına geçilince ise yukarıki vaziyet daha ziyade dikkati celbedecek veçhile karısıktır. Geçen gün mütehassıs bir zat Türkiye'ye otomobil girmeğe başladığmdan iti baren buraya gelen markalar adedinin mubalâeasız seksene baliğ ol duğunu söylüyordu. Seksen türlü otomobil ve kamyon demek!.. Memlekette bu kadar marka icin ihtiypt parçalar deposu ihdasına imkân ol OTiyacap'nt »övlemeğe hacet bile yoktur. Her birinin ayn bir hususiveti olan bu kadar karısık ve muhtelif markanın icabmda millî müdafaava elverişli vasıtalar olamıyacagmı düşünmeie hacet olmaksızm alelâde1 hergünlük hayatta bu kadar muhte!if menşeli arabalann muvaffakiyetle çalı«amjyacaîrını ve bunlardan ekserisinin vaktinden evvel kadro harici ka'mak suretile millî servete büyük rahneler acacağinı, hatta acmış bulunduJrunu ciddiyetle ve ehemmi kamyon isinde cidden programsız hayetle derhatır etmek lâzımdır. Hakikaten memleket otomobil ve reket etmiş ve şimdive kadar bunun büyük ziyanlarmı çekmiştîr. Motörlı vasita evvelâ bilgi, sonra cok dikkat ve ihtimam ve bunlarm baMnda da esa«h bir pro^ram istiyen bir istir. Biz bu motörlü vasıtaları şimdiye kadar ovuncakcı diiVV£nlanTiın parlak jnatahları glfei telâkki ettik, ve tıpkı çpcuk'arm cicili bicili otomobil almaları gibi hareket eyl*dîk. Otomobil YUNUS NADl , (Mdbadi 3 üncü sahifede) tmrtırt »t?wı« Tütüncüler Kongresi Ziraatîn tahdidi, fazla tütünlerin yakılması ve bîr banka ihdası isteniyor Akhisar'm gönderdiği rapor tzmîr 23 (HUMISÎ) I subatta, Ankara'da açılacak tütüncülük kongresine Ege mıntakasından gidecek olan murahhaslar bir iki gün zarf ında seçileceklerdir. Kongrede görü şülecek mesail hakkında, Et?e ikti sadî mıntakası dahilinde en fazla tütün istihsal eden vilâyet ve kazanın ticaret odalarından mütalea sorul mustur. Akhisar kazası mıntaka tütüncülüğünde ehemmiyetli bir mevki ihraz etmiştir. Vuku bulan müracaate odalar arasında ilk cevabı veren Akhisar Ticaret Odası olmustur. Odanın verdiği cevabı aşağıya dercediyorum: 1 Ege mıntakası tütün ziraatinin ihraç kabiliyetine göre tahdidi ve bu tahditte nefasetin rüçhan sebebi addolunmasının temini. 2 Tütün ziraatinin tahdidinden sonra da senenin ihraç kabilivetin • den fazla tütün meydana geldiği anlaşılırsa satılması ve ihraç edilmesi (Mabadı 4 uncu sahıfede) Ziraat Vekâletinin Düşündüğü tödbirler Ankara 25 (Telefonla) Tü tüncüler kongresinîn bütün memlekette alâka ile beklendiği anlasıl • mcktadır. Ziraat Vekâletinin bu hu • susta almak istediği tedbir şudur: Tütünün başhca alıcısı olan Amerika'lılar her sene 80 90 milyon kilo şark tütünü alırlar. Bu tütünlerin istihsal edildiği yerler Türkiye, Bulgaristan, kısmen de Yunanistan'dır. Mes'ele bu 90 milyon kilo tütünü üç memleket arasında hasılât nisbetinde taksim etmek mes'elesidir. Bu hal • lolunduğu takdirde her sene için 40 milyon kilo tütün yetistirilmesi tahb temine almacak, bu miktar, iyi tütün yetiştiren manatıka tevzi olunacak hr. BugHtı Hafu Bürh^n B tarafından türkçe Kur'an okunacak olan Stdeymaniye camü Beşiktaş'ta Vis Kur'anımızm mânasını da öğretti. nezade camisinAklımın erdiği gündenberi narnaS de Hafız Zeki kılar, dua ederim. Fakat ne yaph . gımı, neler söylediğimi ben kendim B. dün saat 2 de de bilmezdim demiştir. türkçe Kur'an oCamide bulıınan diğer kadın ve kumuştur. erkek cemaat te Gazi Hz. ne çok Hafız Zeki Bedua ve Hafız Zeki Beye beyani mem» yin okuduğu nuniyet ve teşekkür etmişlerdir. Kur'an camide ömer Rıza B. Türkçe Kur'an bulunanları pek tercümesi hazırlıyor fazla mütehassis Haber aldıüjımıza göre yirmi »e • etmiş ve sami • nedenberi i^lâmiyetin dinî ve tarihî inden ihtiyar bi tetkiklerile mergul olan veba •« " hanım: Yeni tir türkçe Kur'an ^'de yirmi, otuz eser yazan muharrur € Allah Ga haztrhyan muhamr arkadasımız ömer Rıza B. Kur'anın tercüme ve tefsirini muhtevi bir eser zi'mize düny» Omer Raa3. (Maicdt 4 uncu sahıfede) durdukça çok ömür versin. Bize Türkçe Kur'an okunması Halkl vecde getirdi Bir buçuk aydanberi tatbik edilen muhtelif borsalarda şayani dikkat te» kontenjan usulü vaziyeti ticariye ü reffüler göstermektedir. zerinde iyi tesirler yaptığı gibi, te Paramız Yunan parasına nazaran dive muvazenemizi de kuvvetlendiryüzde on beş, Bulgar, Romanya ve miştir. Sırp parasına nazaran yüzde 20, A« Malî mehafilden aldığımız mevsuk vusturya parasına nazaran yüzde haberler ve istatistiklere müstenit otuz nisbetinde tereffü etmiştir. malumata nazaran, Türk parası BalBu tereffüe tediye muvazenemiz • kan devletleri ile bazı Avrupa devlet deki salâhtan başka iki sebep gös • terilmektedir. leri evrakı naktiyelerine nazaran daBunlardan birîsî Devlet Bankasınm ha kuvvetli bulunmakta, iki aydanbeILÛtfen sahiîeyi çeviriniz) ri gerek bizim borsamızda, gerekse lllllllillllllllllllllll IIMIIIIIIIIIMI MIItlM IIIIIIIII111111IIIIIntIIIIItllIIIIIInt• IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllIIItIIIIIIIIIIIIMllllIfIIIIIIIIIIIIIIIIIUltMIIU(tH> l Türk Iran Anlasması Bir ihtiyar kadın, Allah Gazi'ye ı versin, bize Kur'anın manasını ömürler öğretti İlk şarkılı komedi «Yalova Türküsü» dün gece Darülbedayi san'atkârlari tarafından temsil edildi Taymis, Ağrıdağ'ı mübadele edilecek diyor r iMiımiMMittMilHnMtMiiMiıııınımıtı *^. tktisadî ve Malî îlâvemîz komedi Yalova türküsünden öir saKng \ VarüTbedayi'de oynanan ilk jtzrteît Dün gece Darülbedayide ilk şarkılı komedi temsil edilmiştir. «Yalova türküsü» ismini taşıyan eser artistlerden galip Beye aittir. Bestesi de kıymetli gençlerimiz^en Ferit B. tarafından besteîenmistir. Eser üç perdeliktir. Yalova otellermde cereyan etmektedir. Eserin balet kısmmda 929 senesi Güzellik Kaliçesi Feriha Tevfık Hanım ile Müzehher, Semiha, Hanımlar darolal Taymis gazetesine çore İran'la Turkive arasında mübadele edilecek olan Aqn, kuçuk Ağn ve Aybey dağlannı gosterir hartta mnlardır. *'&?* ' t'g ' Komedi kısmi, DaruîBedayi «*n at Bugan beşinci ve altıncı sakârian tarafından oynanmıştır. \ hifelerimizi okayunuz. Krmedinm musîki parçaları şehir ban............A dosu tarafından çabnmıstır. ^••IMII •nııııııtiKHiıanıun Taymis gazetesi «Ararat mübadele ediliyor» »erlevhası altında yeni Türk İran tashihi hudut mukave «Yalova türküsv* nün komedisini vızan lesinden bahisle diyor kir Galıp Beyle bestekâr Fertt Bey {Maoaaı 3 uncu sahifede) İllallah de yirmi çift Şükret sarfeden bir su kadınlarin israfından!... Birader bizim köroğlu sene* ipek çorap sarfediyor... haline hazret!... Baksana senede kırk çift ipek çorap (Köroğlu) daba varmif!...