23 Kasım 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

»23 Teşrİmsanİ 1931 S ON TELQRAJg|AQ Üç senelik tîcarî rnuvazene 1929 senesine nazaran 1930 da ve 1931 Teslihat mütarekesi ve Turkiye de ithalâtımız da ihracatımız da azaldı Hariciye Vekâleti tarafından cemiyeti akvama miihim bir mektup gönderildi Türkiye, bütün komşularile dostluk ve iyi komşuluk müna&ebetlerinde bulunduğundan millî müdafaa bütçesinden büyük tenzilât yapmıştır Ânkara 22 (A.A.) Hariciye çesinden büyük tenzilât yapmıştır. mahiyeti, gerekse bu teklife atfolunabilecek vüs'at ve şümnl hakkında Vekâletimiz tarafmdan teslihat Şhndi tatbik etmekte olduğu askerî program müdafaa ihtiyaçlarmın as tenevvüre ihtiyacı vardır. mütarekesi hakkmda Cemiyeti Akgarisine tekabül etmektedir. Teşkilâtı esasiye kanunumuza gÖvam kâtibi umumiliğine gönderilen Silâhlarınm umumiyetle ve bu hu re B. M. Meclîsi memleketin müdacevabın metni aşağıdadır: susta hâlâ mevcut olan program hafaasına tahsu olunan kuvvetleri alâ«Efendim, 2 teşrinievvel 1931 tarihli meklubunuzun muhteviyatma Ankara'ya avdethnde muttali oldum. Bu mektubunuzla, teslihat mütarekesine dair 12 inci h«yeti umumiye tarafmdan kabul olunan karar ile raporu gön dermek Iutfünde bulunarak hükumetimin teslihat mütarekesini yukarıda zikrolunan karar ve rapor mealince kabule âmade olup olmadığını 1 teşrinisaniden evvel size bildirmemi istâyorsunuz. Snlh davasma olan merbutiyetinin bir çok delillerini gösteren Cumhu riyet hükumeti, teslihat rekabetine a*Ia gîrişınenıiştir. Türkiye bütün komşularile dostluk ve iyi komşuluk münasebetlerinde bulunduğundan ve Yunanistan ve Rusya ile de deniz teslihatı hakkında itilâfnameler akdetmiş olduğundan Millî Müdafaa bütricinde kat'iyen tezyidini derpiş etmemektedir. Şu çok mühim hususu da kaydetmeliyim ki askerî hazırhklarmda kendisine ihtiyarile hudut koyan Türkiye, hazırlıklarmı bitirmiş ve uzun senelere kâfi levazım stoklarına ve harp sanayiine malik bu Iunan devletîer arasmda değildîr. Türkiye, ihzarî terki teslihat komisyonunda murahhaslarının öteden • beri müdafaa ettikleri prensipîere tevf ikan teslihatın tedrici surette tenziline hararetle taraftar olmuştur. tstişari bir »urette iştirak ettiğimiz heyeti umumiye 3 iincü komisyonunun son içtimaında murahhasımız tes • lihat mütarekesi hakkında hükumetîmiz noktai nazarını izah etmek ve»ilesini buldu. Maamafih müzakerata mevzuubahs teklife ait ârâya nriisavat üzere iştirak etmemiş olan Türkiye'nin gerek mezkur teklif in hukukî kadar eden her hususta karar vere bilecek yegâne mercidir. Binaenaleyh beynelmilel bir mukaveleyi icabında tetkk ve kabul etmek ona ait oldu ğundan mezkur kuvvetlere dah her hangi bir taaTıhüdün berveçhi peşin onun tasdikine iktiran etmesi lâzımdır. Halbuki 1 teşrinUanide toplanan B. M. Meclisinrn reyini almadan teslihat mütarekesi hakkında Cemiyeti Akvam heyeti umumiyesince teklif edilen şekilde bir karar vermek Caınhuriyet hükumeti için imkânsızdır. Lutfen bendenize isalmi rica ettiğim malumatı alır almaz hükumetimi haberdar etmeğe müsaraat eyleraek liğim tabiidir. Hükumetim de, ka • niira ki bu malumatı B. M. Meclismin takdir ve tasvibine arzedecektir. Hürmetlerimin kabulünü rica ede • rim.» """•' nmiullRlllilllillilllllüllllidlülllllllllllllllllllHıiMiMi ^"Cumhuriyet NAL1NA MIHINAJ Ânadolu Ajansmın sehaveti Japonlar Tsitsikar'ı Tahliye edecekler Çin'liler taarruz için 50 bin kişilik bir kuvvet topladılar Vasington 22 (A.A.) Japon sefhi, M. Stimson'a Tsitsikar mmta kasındak* Japon kıtaatımn pek ya kında oradan çekileceğmi beyan etmîştir. Daha simdiden bir takım kıtaat Chengbatan'dan ha^eket etmis olap diğerleri de müsait zamanda cenuba doğru gönderilecektir. Tokin 22 (A.A.) Tsitsikar'dan Rengo ajansına bildiriliyor: Japon askerî erkânı, Çin mülkî idaresi teessüs eder etmez, Tsitsikar'ı tahliye etmeğe karar vermişlerd'tr. Sükunun teessiis etmis olduğuna nazaran bu kararın tatbikı gecikmi yecektir. Tsîtsikar havalisinde hali hazırda sulh ve asayiş hüküm sürmekte olup bu sehîr tacirlerinin cümlesi müttefikan dükkân ve mağazalanna dönmüsîerdir. Diğer taraftan TchangHsueLi ang'ın idaresindeki kıtaat fevkalâde faaliyetle hazırhklarda bulunmak tadır. Bu hazırlıklann Japon'Iara karşı muhasamata girişmek için yapılmakta olduğu zannolunuyor. Daha simdiden Tchintcheou'd* 50,000 kişlik bir kuvvet tahaşşüt etmiştir. Londra 22 (A.A.) Harbin'den Sundey Dispatch'a bildirildiğine gore Carrios ismindeki JaDon şrazetesi, ufak bir hâdise olur olmaz Harbin'e Japon kuvvetleri sevkedileceğini yazmaktadır. Bu şehirde vaziyet gergindir. Jeneral MaTchanChan'ın ordusunun zayıf bir kısmı ile şarkî Çin demir yolu üzerinde kâin Anda yakmında bulunmakta olduğu bildiriliyor. Nankîn 22 (A.A.) KouMinTang'm dördüncü millî kongresi, mesaisiıv dün öğleden sonra ikmal etmiştir. Ordunun, donanmanın, tayyareciliğin ve askerî talim ve terbiyenin tenkisine müteaüik dört senelik plân kabul edilmiştir. Kongre, YenHsiShan ile TenşJuhAiang'ı yeniden KouMinTansr'a IListelerdeki Yanlıshklar Iktîsat Vekâleti dün tetkikata başladı Londra 19 (A.A.) «Bir şey kazandmız mı?y Tşte bir sual ki bütün ağızlardan çıkıyor. İngiltere bugün İrlânda piyangosundan başka her şe\. unutmuştur. Şehirierde. köylerde, sokaklarda, kulüplerde, trenlerde, tramvaylarda ve piyango biletlerinin satıldığı her tarafta yalnız piyango • dan bahsolunuyor. Talihe ve talihsizliğe ait hurafeler asırlardanberi yattıkları mezarlardan çıkarılıyor, batıl itikatlara rağbet gösteriliyor. Bir kadıncağız, bir bilet almış, fakat ona bh" şey cıkmamış, onun biletine yakm bir bilete ise 150 bin lira çıkmış, bunun sırrü hikmeti şu IU • retle izah ediliyor: Meğer keşide günü kadıncağızın bahçesinden simsiyah bir kedi geçmiş, talihi kedi bozmuş, çünkü siyah kediler uğursuz dur. Diğer bir kadıncağız iyi bir para kazanmış, onun kazanması mantıkidir. Çünkü mutfağmın tavanmda bir İngiliz lirası kadar yo»yuvarlak bir örümcek ağı vardır. örümcek zaten para alâmetidîr. Çok zengin ve zenghı olduğu kadar unutkan olan Lord Valeran'a 100 bin lira isabet etmiştir. tsabet etmiş ama biletini bula • mıyor. Çok cömert olduğu için bi • letmi bulmak işini hizmetçilerine 1929 danberi iki sene on ayhk müddet zarfındaki ithalâtımız 518 bırakmıştır. Bunlarm adedi 30 a yamilyon lira, ihracatımız ise 403 milyon liradır. 115 milyon liralık millî kmdır. Bileti bulana yirmi bin lira servet harice gitmiş, demektir. vadeylemiştir. Henüz taharriyattan hiç bh şey çıkmamıştır. Piyangodan thracat ofisi 1929 dan 1931 e kaithalâtında da lehimize olarak evvel parasızhktan dolayı bir türlü dar on ay zarfında vuku bulan it • 108,742,781 lirahk bir fark vardır. evlenmeğe cesaret etmiyen bir çok îhracatımıza gelince, bu üç te • halât ve ihracatımıza dair muka delikanlılar talihin lutfuna uğrayınyeseli bir cetvel neşretmiştir. Bu cet nenin on aylık farkları da şöyledir. ca derhal nişanlanmışlardır. Kendi1931 senesinin on aylık ihracatı 1929 vele göre 1929 senesine nazaran senesine nazaran 22,863,862 lira ve sine 35 bin lira düşen 80 yaşında bîr 1931 senesinin sekiz aylık ithalât kadın elli senedenberi görmek is 1930 senesinin on aylık ihracatına noksanı ise 119,512,773 liradır. Detediği fakat para fıkdanmdan naşî nazaran da 23,733,474 lira noksanmek oluyor ki en çok eşya ithal ettidır. İhracatımız 1930 senesinde 1929 ziyaret edemediği Avustralya'ya bir ğimiz sene 1929 senesi olmuştur. ttsenesine nazaran da 3,759,700 lira seyahat yapacaktır. Bir bilet satın «!• halâhmız 1929 a nazaran müte eksiktîr. dığı için kocasını fena surette azariıyan ve ona ceşşekb diyen bir kadm zayiden tenezzül etmiştir. 1929 sethracat ofisinin bize tebliğ ettiği şimdi onu Dünyanın en akıllı adamı nesi ile 1930 senesinin on iki aylık cetveli aynen ariye dercediyoruz: sanıyor. Kocasile geceli gündüzlü kavga eden bir acuze kocasmm birdenbire zengin olması üzerine şimdi tthalât: ona karşı fevkalâde hürmetkâr keAylık 1929 silmiştir. 1930 1931 TÜRKÎYE'NİN 192919301931 seneleri İTHALÂT ve İHRACATI Mançuri vekayıi Japonya'nm askerî knvveti % Hindistan'da ısyan hazırlıkları Bombay 22 (A.A.) Kongre, muhtelif eyaletlerde vergilerin tedi yesine karşı bir cidale girişilmesine karar vermiştir. Mezkur eyaletlerde koylüler arasmda büyük bir menuıuniyetstzlik vardır. Kongre azası bu suretle hükumet aleyhinde bir hareket vücude getireceklermi ümit ©tmekte olup bu hareket Londra'daki Yuvarlak Masa konferansının akim kalması yüzünden patlamaktan hali kalmıyacak olan hareketi haırlıya eaktzır. Ankara 22 (Telefonla) Güm • rükler umum müdürlüğünden yaptığım tahkikata göre ithalât listele rfndeki bazı maddeler ve tatbikâta aza olarak almağa karar vermiştir. ait bazı hususat hakkmda gümrükHarbiye nazari, Japonya'nın aslerden telgrafla îstenen suallere cekerî kuvvetinin miktarı hakkında vap verilmektedir. Cemiyeti Akvama verilen erkam Listelerde bazı küçük yanlıshklar hakkında bir rapor tevdi etmiştir. Mumaileyh, Japonya'nın bir ay zar olduğu anlaşılmıştır. Bunlar Iktisat Vekâletince tetkik olunmaktadn*. Yafında 6 milyon askeri seferber edekında gümrüklere tamim edilecek bileceğini beyan etmektedir. tir. Japon'lartn zayiatı Ankara 21 (Telefonla) İktisat Moukden 22 (A.A.) JaponMaVekâleti tacirlerin sipariş müddetini nn Anganchi ve Tsitsikar civarmda ve uzak yerlerden de mal geldiğini vukua gelen muharebelerdeki zayinazari dikkate alarak badema iki ay> atı 31 makttil ile, 104 mecruh ve 13 lık liste yerine 3 aylık ithalât liste'eri gaipten ibarettir. Bundan başka soğuktan fevkalâde müteessir olmuş o haztrhyacaktır. Binaenaleyh 10 kâlan 300 kişi hastaneye kaldırılmıştır. nunuevvelde kânunusani, subat, mart Ce^iveti Ahvamdaki. müzakereler listeleri üân olunacaktır. Bunlardaki mevat üzerinde oldukça mühim ta Paris 22 (A.A.) Cemiyeti Akdilât yapılacağı anlaşılıyor. Hüku • vam meclisi, umumî bh celse aktetmet teşrinievvel ihracat ve ithalâtımiş, Çin Japon ihtilâfı ile meşgul mızı tesbit etmiştir. Son aylık ihra olmuştur. Teşkili mevzuu bahsolan catımız 13,5 milyon lrradır. tahkik komisyonu doğrudan doğruya icra edilecek müzakerata müdahale etmiyecek ve Japon'ların as Çorum 22 (A.A.) Gazi Hz. nin kerî harekâtmı kontrol eylemiye . Çorum'da rekzedilecek heykelîeri cektir. M, Sze, Japon isgalinin bevnelmi buraya getirilmişth. Heykelin kaidelel itilâfnameleri ihlâl eylemekte ol sinin inşaatı birmek üzeredir. Hey kelin resmi küşadı için hazırlıklar duğunu beyan etmiştir. Mumaileyh, Çin'in tahliye mes'elesinde pazarlığa yapılmaktadır. girişemiyeceğini, fakat bu tahliye keyfiyetinin tahakkukunu temin edecek Cemiyeti Akvam meclismin yeni bir itilâfı kabul eyliyeceğini iBombay 22 (A.A.) Umumî valâve evlemiştir. Iinin ısrarlarına rağmen meclis bütçe açığını kapamak üzere teklif oluM. Sze. Japon askerlerinîn çekilmesi hususunda ısrar etmiş ve Çin'in nan yeni vergileri ikinci defa olarak bilmediğ; bir plânı kabul edemiye • reddetmiştir. Bunun üzerine umumî ceğini söylemiştir. vali veto hakkını istimal ederek mezkur kanunu mer'iyete koymuştur. Müteakıben meclis azası noktai nazar teatisinde buiunmuşlar ve vekayi mahallinde bulunan vesait ve eşhası cemiyetin emrîne amade kılmıslar ve Japon teklifine şahsen taVarşova 20 Yanoviec köyü a raftar oîduklarını ifade etmişlerdir. halisi dün birdenbire gökte bir alev sütunu peyda olduğunu ve bu sü • M. Briand, bir komisyon izamı keyfiyetinin işgal kıtaatımn tehirini tunun köylerine yaklaştığmı hayretle istilzam etmiyeceğini tasrih etmiş ve görmüşlerdir. Dehşet içinde kalan ameclisin karar suretmin tanzimin hali bu hâdise karşısında dünya den sonra mesaisine tek^ar başlıyanın batmak üzere olduğuna hükmetcasını söyliyerek celseyi kaoamistır. mdşlerdir. Köye gîden bir çok mü tefenninler gökten inen cismin bir meteor oîduğunu tesbit etmişlerdir. Gökten inen alevi Allahın bir ihtar ve tehdidi mahiyetlnde telâkki etmekte ısrar eden cahil köylüîere bir meParu 22 (A.A.) Cemiyeti Ak teor ne olduğunu anlatmak bir türlü vam meclisinrn dün saat 16,35 te M. kabil olamamıştır. Briand'm riyaseti altında açılan celselerinde Lord Cecil, Sir John Simon Ankara 22 (Telefonla) Adliye namına, mumaileyhin avdetine kadar Encümeni bugün Emniyeti umumiye Irak mes'elesinin tehirini talep et müdürü Tevfik Hâdi Beyin de iştiramdştir. kile toplanarak tesbiti hüviyet ka Meclis, bu talebi kabul etmiş ve nununun bazı maddeîerini tadil için Çin Japon mes'elesinin müzakeresi hazırlanan lâyihayı müzakere et ne başlamıştır. miştir. K. sani Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylul T. evvel T. sani K. evvel 20,975,717 16,448,755 18,619,652 22,034,721 21,159,018 22,215,560 32,398,926 34,142,513 34,480,879 8,579,205 231,054,946 10,187,243 15,054,190 256,296,379 12,011,683 9,108,593 10,833,863 13,722,713 12,891,773 10,779,368 12,018,605 11,301,685 12,639,836 12,723,454 118,031,573 14,722,454 15,399,771 147,553,598 11,934,230 11,362,580 13,984,494 10,970,473 13,892,428 8,843,340 6,211,992 8,099,110 14,461,233 20,735,045 120,499,925 17,468,945 13,485,501 151,454,371 12,241,446 10,254,672 12,851,526 10,551,461 11,897,008 11,567,092 9,388,141 11,285,864 11,128,149 10,377,814 111,542,173 İhracat: K. sani Şubat Mart Nisan Myıs Haziran Temmuz Ağustos Eylul T. evvel Üçü de hizmetçi olan üç kızkardeş kendilerine mühim bh* para düştü ğünü duyunca derhal hizmetlerini bırakmışlar ve hemen güzel fistanlar satm alarak soluğu şık bir dansinğde almışiardır. On bin lira kazanan bir sokak süpürücüsü süpürgesini bun dan böyle yalnız kötü adamlara karşı kullanmağa yemin etmiştir. Yemek pişirmek için gazocağını yakarken zenginliğini haber alan bir aşçı kadın sevincmden hemen sokağa fırlamıştrr. Ocağın arkasmda bh raf üze rinde duran balıklari yemek için atlıyan bir kedi ocağı devrrerek yangm çıkarmıştır. trfaiye vaktinde yeHşmese idi bütün ev yanacaktı. Bir havuzun kenarında ayakta gazetesmi okumakta olan yaşlıca bîr f akir adam kazanan numaralar ara smda kendi numarasını görünce se • vincinden bayılmış ve havuza düş • müştür. tmdadına derhal yetişilme • seydi derhal boğulacaktı. Ya çıkarım, ya batarım diye ce bîndeki son şilmği piyangoya veren işsiz bir ameleye on sekiz bin lira çıkmıştır. Parayı alır almaz kendi kendine mükeilef bir ziyafet çekmiş ve sabaha kadar kaf ayı tütsülemişrir. Kazananlar arasmda her sınıfa mensup insanlar vardır. Fakzat tuhaftir ki talih en ziyade arabacılara ve sürücülere tebessüm etmiştir. irlânda piyangosuna ait olan bu upuzun ve eşjlenceli haberi, dün A nadolu Ajansı lütfetti. Ajansm tr lânda piyangosuna bu kadar ehem miyet vermesindeki hikmeti anlı • yamadım. Acaba Ajans müdürü umu misi aziz dostum Muvaffak Beye de piyangodan hatırı sayılır bir para mı çıktı? Eğer öyle ise yarısmı Fener bahçe kulübüne hediye edeceği şüphesizdir. Fakat asıl piyango bana çıktı. Çünkü, dün işim o kadar çoktu ki yukarıki haber kadar gülünç bir mevzu bulup yazmağa vaktim olmadı. Ajans h\ı lütfile beni büyük bir rahmetten kurtardı. Hassatan tesekkür ederim. Çorum'da Gazi Hz. nin heykeli 17,554,989 12,592,933 13,884,817 14,325,672 10,273,158 9,447,777 8,119,855 6,299,220 12,969,840 14,107,052 119,575,313 11,039,807 9,306,131 10,592,957 10,119,805 9,817,032 5,715,528 6,528,649 6,708,265 12,801,942 14,081,335 96,711,451 T. sani K. evvel 6,736,506 28,902,252 155,214,071 Hindistan yeni vergüeri kabui etmiyor Bazı mühim ihracat maddelerimiz in Madde Tütun Pamuk ham Fmdık iç Uzuro Zeytinyağı Afyon încir Arpa on aylık 1930 34,404,211 11,747,414 5,420,871 6,820,470 1,074,479 2,646,586 1,260,285 1,827,915 230,408 ihracat ktymetleri 1931 Varşova kövlerinde semavî bir hadise Yün 1929 29,791,581 6,472,968 3,222,813 7,132,482 8,491,695 7,765,550 3,550,913 3,587,903 104,781 18,867,662 3,894,982 6,950,853 8,136,277 6,024,240 2,425,535 1,478,523 3,184,862 2,127,435 Irak meseiesi, Cemiyeti Akvam'da Tütun Pamuk ham Fmdık iç Uzüm Zeytinyağı Afyon tncir Yukardaki maddelerin üç teneli k yalnız teşrinievvel zarfındaki ihracatı 1929 1930 1931 4.850,026 8,225 336,768 2,672,798 645 Yün Arpa 1,319,159 155.439 1,257,266 1,337 7,414,413 1,508,377 3,593,658 2,200,058 46,747 508,931 190,238 690,245 72,648 2,387,306 527,883 1,074.389 2,323,745 27,967 154,472 170,690 1,521,200 802,744 Cenuptaki kaçakçılık Hükumetimiz Suriye Fransız komiserliğine şikâyet etti Hükumetimiz Suriye ve Lübnan Alî Komiserliğine müracaat ederek, huduttaki küçük Fransız memurlarmın hudut muahedesine riayet etmediklerini, bu yüzden de fazla kaçakçılık yapıldığını bildirmiş, Komiserliğin nazari dikkatini celbetmîştir. Adliye EncOmeni toplandı Dahiliye Vekili Diyarbekir'de Ankara 22 (Telefonla) Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Bey Diyarbekir'de tetkik&tma devam etmektedir. Ankara'da Şiddetli soğuklar Ankara 22 (Telefonla) Burada şiddetli soğuklar başladı. Elma da ğma bugün kar yağdı.