23 Kasım 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKİZİNG SENE No. 7711 Sahip v«i Basmuharriri VUIMLJ® N A D İ * .~~~~~.....} İDAREHANESİ. j <hım waısat>ı j * Telgraf: İstanbul Cumhurivet Posta kuiııau: N» 246 • Basmuharrfr : 22366 23239 20472 . Tahrir müdürü Idare müdürü 22363. MatbM Kazanç Vergisi Yüzde Hayatî mes'ele: Buğday sigortası Eğer fazla istihsal neticesi bü tün dunyaya samil ve bilhassa buğday yetiştiren memleketler üzerinde müessir bir buğday buhranı bulunmasa idi o zaman ortada buğday mes'ele« diye bir mes'ele olmazdı. Her memleket yetiştirebildiği kadar buğday vetistirir, fiatlan arz ve taIebin tabii cereyanı tesbit edip gi derdi. Bir kaç senedenbert dünya buhranma kansan ve şüphesiz onu şiddetlendirici âmillerden biri olan buğday buhranı buğday istihsalinin fazlahğmdan ileri geliyor. Az çok buğday yetistiren her memleket derece derece bu buhrandan müteessirdir. Bilhassa kendi ihtiyaçların • dan çok buğday yetiştiren ve tabiî vaziyetleri kendilerini hep bu vadide bulunduracak olan memleketler için mes'ele oldukça mühim ve re • tindir. Biz bu mes'elenin şimdi göze görünmiyen daha çetin bir tarafını tasavvur ediyoruz ki o da simdiki fazla buğday mahsulüne mukabil pek uzak olnvyan bir atide buğday itibarile kıtlık senelerile karşı karşıya kalınmak iht'malidir. Tıpkı Hazreti Yusufun vaktile Mıaır'da kesif ve tanzim etmiş olduğu yedi sene bolluk, yedi sene kıtlık seneleri gibi bir sev. Eğer simdiki dünya yeni Yu • suPIara malik olmazsa insanların buğdav itibarile şimdi içinde yüz • dükleri bolluk senelerine mukabil ıır de ihtiyaca yetmiyen buğday mahsulünün azlığı yüzünden kıtlık se • nelerinin açhklan içinde kıvrana • cakları bir zaman geleceğinden r.idden korkmalıdır. Yedi sekiz sene evvel Rusya'da fazla donlar ve kuraklık yüzünden bir kıtlık zuhur etmîşti de mîlyonIarla msanı öldürÜD götürnnjstii. Simdiki buâ'day Kolluğunun makus ve fakat pek tabiî bir neticesi bu nun daha umumî bir şeklini tüyler üroerer * tasavvur etmekte övle uc zun boylu hata yoktur. Bu kıthk, buğdayı para etmiyen çiftçinin bu ziraatten e'ini çekmesile ve hic ol mezsa pek az ekmesile tahakkuk edebilir. Ve eğer isler hep böyle giderse öyle bir kıtlığm neden ta • hakkuk edeceğine değil, nicin ta • ha'<kuk etmiyeces'ine sasmak lâzım gelir. Bizce bu is kendi haline bırakılabilecek islerden değildir. Nite kim akıiları baslarmda olan mem leketler bu mes'eleye lâyık olduğu ehemmiveti vermekten hali kalma • makta bulunuyorlar. mhuri PA7ARTESİ 23 TEŞRiNîSANî 1931 ABONE ŞERAITİ | MÜODET: ITÖRKİY E İCİN HARİÇ İCİN Kr. i Seneligi : 1400 2700 Kr. i { 6 Ayhğı 750 Kr. 1450 3 Ayhğı 400 Kr. 8 0 0 Kr. j Nflshası her yerde 5 Yeni vergi 12 milyon tutacak Maliye Encümeni dün toplanarak Hükumetin projesini tetkike başladı Alman tedbirler kâfi gelmezse verginin şubatta bütün mükelleflere teşmil edileceği söylenmektedir Ankara 22 (Telefonla) Maliye Encümeni bugün Maliye Vekili Mustafa Abdülhalik ve Muhasebei Umumiye müdürü Faik B. lerin iştirakile toplanarak millî iktisadiyatı koruma vergisi projesini tetkike baslamıştır. Proje Cumartesiye kadar alâkadar encümenlerden çıkacak ve Cumartesi günü Meclis heyeti umumiyesinde müzakere olunacaktır. Millî iktisadiyatı koruma vergisinin senede 1 0 1 2 milyon lira temin edeceği tahmin edilmektedir. Millî iktisadiyatı koruma vergisi etrafinda ileri sürülen mütalealar söyle hulâsa edilebilir: Bugün meclise teklif edilen bu vergi, gümrük varidatımızda vaki olacak açığı kapamak içindir. İki üç aylık bir müddet zarfında hükumetçe bütçe etrafında Gümrüklerde muamele Tamamen yoluna girdi Yalnız esnaf ve dükkânların fiatlaır gittikçe artırdıkları görülüyor Maliye Teftiş Heyeti Reisi Âdil Bey Halkı ikaz ediyor I lere ihtiyaç görülmesi muhtemeldir. Bu takdirde vaziyetin umumi lestirilerek diğer mükelleflerden de istifade edilmesi esasının düşünülmesi varittir.» Mühim miktarda paramızın dısan geçmesine ve hazinenin e* hemmiyetli varidatının kaybolmasına sebebiyet veren kaçakçı' Iığın izalesi için ciddî tedbirlere lüzum olduğunda herkes mütte^ fiktir. Bu vesile ile sırf kaçakçılan muhakeme ve takip için lstiklâl • mahkemesi teskili etrafında yapttğt teklif, gayri resmi mahafîlde müsait surette karşılanmışhr. Bu tedbirin faideli olacağt dufönülmektedir. Gümrüklerde dün supalan mallar ile 15 teşrmievvele kadar muame Ieye konan mallann gümrük muamelerinin intacına müsaade edil miştir. Bu suretle Iimanda bekliyen yüzlerce mavnahk eşyanm supalan muameleleri başlamıs, bunlardan bir kısmı ambarlara verilmiştir. Tesçil bürosanda meaai Başmüdiriyette tesekkül ©den büro gene Basmüdür Seyfi Beyin neiUabadi 4 üncü sahlfede] 1 İSaUtft tefüf heyeti retst ÂdO Bep CUMHURtYET Başmuharririnin 30 güzifle arasmda bir anket: 19 MaJive VekfU Mustafa JbdÜIîıaHk B. ki tetkikata devam olunacaktır. Şubatta bütçe Meclise sevkedi Kaçakçıhğm doğrudan doğruIirken bir taraf tan azamî tasarruf y* hiyaneti vataniye derecesinde yapılmakla beraber diğer taraftan bir cürüm olduğu muhakkak tebütçenin tevzini için yeni tedbir lâkki edilmektedir. Zekeriyya B.e göre kadın erkeğe benzemelidir! «Yalnız dişi kadın cariyelerin makbul olduğu devrin kadınıdır)) ML li gazetecilerimizden biridir. Suallerimi daha evvel kendisine göndermistim. Beni görünce: Cevat Fehmi Bey, dedi. Bu anket, muayyen mes'elelerin tenev vüründen ziyade, ankete iştirak e denlerin zekâlarını imtihan mahiye • tini haiz olduğu için evvelâ cevap vermek istemedim. Fakat bîzde he • nüz hazmi güç bazı yeni mes'eleler hakkında söz söylemeğe hnkân verdiği için, faydalı buldum, efkârı umumiye önünde imtihan edilmeğe razı oldum. Konuşahm! Son zamanlardaki yenilik cereyanları hakkmda ne düşünüyorsu nuz? Yeni evleri, yeni şiir ve resim tarzını, dekorsuz oynanan tiyatroyu M Tekeriyya Bey beğeniyortım. Çünkü bunlarda, san'atın kopya olraaktan çıkarak kendini bulduğunu, hayata daha ziyade y*k Yeni kazanç vergisi Herkes için % 5 olacak Meclise tevdi edilen lâyiha mevcut kanunu tamamen değiştiriyor Sırrı Bey Mustakil meb'us dün Mecliste bayıldı Ankara 22 (Telefonla) tktisat Encümeni yakında yeni kazanç vergUi pro.iesini tetkike başhyacaktır. Yeni projeye göre kazanç vergisi nisbeti maaslı ve ücretli herkes için, maas nisKeti ne olursa olsun yüzde beş olacaktır. Mevcut kazanç kanunundaki istisnalar. yeni projede hemen aynen bırakılmaktadır. Bu memleketlerden biri Fransa'Kazanç vergisi nisbetinin yüzde dır. Kendim'ze ibret misali yapabilmek gayretile Fransa'da buğday zi bes olmasından hususî müesseseler müstahdemîni, maas nisbetlerine göraatinin istikbalini emniyet altında re yüzde 234 kâr etmektedirler. bulur>durmak istiven endişelerden Lâvihamn esasları bu sütunlarda bahsetmiştik. Orada mes'elenin bir kere bahsi ile iktifa Ankara 22 (Telpfonla) Yeni olunımyarak onun üzerinde ısrar ile kazanç ver?isi lâyihası hükumet ta' i«tieal olunmakta devam ediliyor. rafından Meclise sevkolunmus, tktiHedef buğday çiftçisinin dünya buh sat encvmenine havale edilmistir. ramndan cok zarar etmemesi ve biYeni lâyiha kazanç vergisi kanunaenaleyh buğday ziraat ve istih • nunun hemen bütün hükümlerini desalinde devam etmesidir. Tahakhnk memarlannın salâhiyeti ğîştirmektedîr. 40 küsur sahife tut4 Yeni lâvihada tahakkuk meBir ziraat memleketi olmasma makta, esbabı mucibesi de 30 sahifejnurlanna verilmis olan salâhiyetler rağmen Fransa"'nın istihsal ettîği ye vaklasmaktadır. kâmilen geri alınmıştır. Tahakkuk Yeni Uvihada tesbit edilen esasbuğday millî ihtiyaca kâfi olmadığı raemurlan sadece kendilerîne bii • lar sunlardır: cihetle oraya haricten de buğday dirilecek matrahlar üzerinden vergi ithal edüir. Bugün bütün dünyadaki Beyemname asalS kalktyor tarhı ile vazifedar bulunacaklardır. buğday bolluğu hasebile buğdayın 1 Beyanname usulü kazanclan Blânçolar nasd tetkik edilecek? dünya piyasası beher kentalmda (100 baska bir usul ile tayin edilmek imkilo) 60 frank sularındadır, kî bi kânı gorülmiyen, umumî vaziyetleri 5 Btâncolann tetkiki için bu zim para ile kilosu 4,8 kurşu Cdört itibarile defter tutmağa, blânço tan yük sehîrlerde mütehassıslar istih • kurus otuz iki para) tur. Dahili is • dam edilecek, beyannameler, blânzim ve kâtip urîhdamına kazanç • tihsalâtı zaten ihtiyacma kifayet et ları ve muameleleri mü«ait otin ercolar, münhasıran bu sahular taramiyor diye Fransa haricten gelecek fından tetkik olunacaktır. Bu miitebabı ticaret ve san'ata hasredilmisbuğdavlara kapısım acıvermiyor. E tir. Bunlar haricindeki kazanç er • hassıslar noterler gibi mustakil ve ğer öyle vapsa sonra Fransa'da yemuhtar olacaklardır. Bunlann mesai babmdan isgal ettikleri binalarm tişen buğdayın da fiatı bu olmak gavrîsafi iratlanna göre ve tarzı is tarzlan bir talimatname ile tayin eîcap ederdi, Fransa'da yetişen buğdilecektir galleri nazari dikkatte tutularak day bu fiata kabil değil rençpere Mdbadi 2 ind sahlfede) vergi alınacaktır. Maahaza bunlar idare etroiyor. Onun için Fransa ha nııııııııımıııtıııınııiHiiııııııııııuıııııııııııiıııııııiııııııııııııımıiMiıı ııımııııııımıııııııımııımııııııımıııiFiııı ricten grelen buğdaya oldukça fazla kaim olacak demektir. Gerek güm hiyetlerle mücehhez millî bir ofis gümrük resmi koymaktadır. Bu sarük bedeli, gnrek millî bir of isin savücude getirilmesini istemektedir. yededir k> Fransa'da bugün buğdaDîyorlar ki haricten getirilecek T>uğ tışlanndan çıkacak kazanç farkı ym kentalı (100 kilosu) 160 fran Fransız haznesi için 1 ilâ 1,5 milyar dayi bu beyet satın alsın ve buğdagadır ki beher kilosu bizun para frank temin eder. (Yani 80 ilâ 120) yin dabilde sırf fiatını bu mızla 12 bucuk kuruş kadar bir şey heyet tayin etsin. Bu he • milyon Türk lirası). tutar. Demek ki Fransa'da buğday yetin maksadı millî mahsule Biz de buğday yetiştiren bir menv fiatı hükumet elile iki misli kadar az çok kâr ile maliyet fiatmdan faz leketiz. Acaba biz buğday mahsu • artırılm»etır. la bir fiat tayînini daima kontrol allünün hali v e istikbali icin hiç bir tında bulundurraak olacaktır. Elin • tedbir aimamalı mıyız? Malumdur Ancak Fransa'da bu isin idaresi ki şahsen biz bu mahsulümüze alâka hükuraete terkolunmuştur. Hükumet deki gümrük salâhiyeti île hükumet haiz olduğu salâhiyetle buğday güm bu isi lâvık ve lâzım olduğu ka • gösterümesi ve ehemmiyet verilmesi dar dikkıttle göremez diye iddia eriiğünde tasarruf eder. lüzumUna kaniiz. Bir okka buğdayla diyorlar. Bu cereyanın taraftarları ancak hir kutu kibrit aluıabilen ziFransa'da knvvetle ileri göttirülen dahi harici buğdaydan alınacak fiat raatçi bir memlekettn iktisadî istfkyeni bir cereyan bu usulü kâfi bul • farkını devlet haznesine vermek fik baline eminyet g'6xv ile bakıfamaz. mıvarak buğday mes'elesinde millî rindedirler. Gümrük yerine bu ofis YUNUS NADİ mahsulü koruma k üzere kâfi salâ • Ankara 22 (Telefonla) Kocaeli meb*u •a Sım Bey bu sabah Mecliste üzerine içinde beyanname vermeği tercih e iken birdenbire fe denler icin beyanname usulüne avnalık gebms, det hakkı mahfuz tutulmustur. Serbest meslekler erbabt için koridorda ba • 2 Serbest meslekler erbabı da yılmıstrr. Sım işgal ettikleri binalarm gayrisafi i Bey tedavi e • ratlan ile mükellef rutulanlar ara • dilmiş, iyileş sma konulmuftur. Beyannameye avdet hakkı bunlar için de mahfuzdur. mistir. Vergi nasıl tahsil edilecek? 3 Resmî dairelerde ve hususî müesseselerde, ticaretane ve ima lâtanelerde soaâs ve ücret mukabili caliran kazanç erbabına ait vergi bunların maaslarının ve ücretlerinin tediyesi sırasında muhasîp ve pat • ronlar tarafından tevkif olunacak, bordro ile malsandıklanna yatın • Jacaktır. M. Zekeriyya Beyin cevaplan Sım Bey Kâşım Pş. Hz. nin Beyannamesi Millî Iktisat Cemiyeti bir içtima tertip ediyor Ankara 22 (A.A.) B. M. Meclisi Reisi ve Millî tktisat ve Tasarruf cemiyeti Reisi Kâzım Pş. Hz. yarın millete hitaben bir beyanname neşrederek iktisadiyatımızı koruma karar namesi münasebetile millete düşen vazifeleri bildirecektir. Ankara 22 (A.A.) Milli Iktisat ve Tasarruf Cemiyeti iktisadiyatımızı koruma kararnamesinin neşri münasebetile önümüzdeki cuma günü HaJk evinde büyük bir halk içtimaı tertip etmiştir. fçtimada tffet Halim Hanun, Aka Gündüz, Behçet Kemal, Vedat Nedim Beyler söz söyliyeceklerdir. Yarınki nüshamızda İAskerî Tekaüt ŞubeI sinde işleri bitenler Yarınki nüshamızda, Millî |' Müdafaa Vekâleti Tekaüt çn besinde işleri olup ta gazetemize mektup yazanlara verdiğimiz] cevaplar ve Tekaüt şubesi ta rafından muameleleri ikmal edilerek resmi senetleri Muntazam Borçlar miidürlüğüne gön| derilenlerin son listelerini neşMaaşın kvktan az olsun var ise aklü şuurun redeceğiz. Buhran var imiş ya ki yok imis ne umurum?