25 Temmuz 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

Meclis bugün fevkaîâde devresinenihayetveriyor » Sabah 10 da başlıyacak olan son celse ruznamesinde bir çok lâyihalar var ( Birinci $ahifeden mabaıt ) r ^Cumhuriyet Sehir ve memleket haberleri İş arıyanlar İstanbul'a gelip sefi! olanlar pek çoğaldı ^ 25 Temmuz litol •= Siyasî içmal Arnavutluk ve Italya ttalya ve Arnavutluk hükumetlerî arasında Tiran'da bir kaç gün evvel bir istîkraz mukavelesi aktolundu. tın frankhk bir istikraz verecektir, Bu mukavele mucibince ttalya hü • kumeti Arnavutluğ'a on milyon al paranm faizi yoktur. Muayyen taksitler ile itfa edilecektir. Bu istikraz ttalya hükumetinin Adriyatik denizinin karşı sahilindeki Balkan memleketine ne kadar ehemmiyet ver • diğine ve alâka gösterdiğine yeni bir delildir. Arnavutluk geçen sene mahsul bereketsiz olduğundan ve iktisadî inhitattan büyük muzayakaya düş • müştür. Halk hükumetten memnun değildir. Vergiler gayet ağırdır. Ar« navutluğ'un zengin menabii serveti de yoktur ve bu yüzden halkı memnun edecek vasıtalardan da mahnrav dur. Bu halin devamı memlekette karışıklık ve isyan çıkarabilir. ttalya hükumeti bu istikrazı vermekle Arnavutluk hükumetinin dahilî vaziyetini takviye etmiş oluyor. Bu paralar halka ekmek paran kazandıracak olan yollara ve diğer nafi teşebbüsata tahsis edilecektir. Bu istikraz ttalya devletinin Ar navutluk'taki mevkiini bittabi bir kat daha tarsin edecektir. Yugos • livya hükumeti ttalya'nın Balkan'lardaki her türlü f aaliyetinden ?üphe ettiği gibi Arnavutluğ'a verilen ttalyan istikrazından dahi kuşku lanacaktır. Fakat Yugoslâvya ve müttefiki olan Fransa ve diğer devletler beynelmilel gayet büyük st • yasî ve iktisadî bir mes'ele olan AImanya buhranı ile şimdi ziyadesile meşgul olduklarından Arnavutluk istikrazı Belgrat'ta o kadar endişe ve telâşı bais olmıyacaktır. MUHARREM FEYZİ Aşk cambazları! Türk suiarmda hayat hakkı evvelâ Törk'lerindir! Dün gazetemize bir mektup gönderildi, mündericatından hayret duymamak, müteessir olma mak imkâm yoktur. Düşününüz ki milyonlarca Iiralık ithalât, ihracat işi yapan İstanbul limanında bir sürü ecnebi vapur kumpan yalarının acentaları ve gene her a centanın bir çok memuru vardır. Fakat bu idarelerde memur ola rak bir tek Türk yoktur ve hepsi Türk'ten gayri milletlere men suptur. Türk gençleri, liman, a centa, ve saire işlerini ifaya alışmış liyakatli Türk unsurları işsiz, hatta aç ve sefil bir kenara atılmış dururken Türk topraklarında, Türk sulannda yüzlerce ecnebi cayır cayır iş görmekte, para kazanmaktadır. Bir kızı binbir kahba sokan Izmir'li şoför tzmir'de şoför (R) Efendi; bir kızı görmüş ve evlenmeğe tlip ol muş. Fakat kızı annesi vermemiş, bunun üzerine mes'ele inada bin • miş. (R) Ef. kızın peşini bırakma • mış, süslenmiş, şık gezmiş, nihayet otomobili sayesinde kızın kalbini kazanmış. Daha ileri giderek ve günün birinde maksadına nail olmuş, ve kızı berbat etmiş. Nihayet kızın hamileliği baş gösterînce kız sevgili sine haber göndermiş: Bu çocuk senindir, benimle evIen, başka türfü olamaz. Demiş. Şoför (R) razı olmuş ve nihayet evlenmişler. Düğün yapılmış, o gece şofor R. Efendi kıza şu sözleri söylemiş: Seni ben kız sanıyordum, halbuki kız değilsin. Bu nasıl iştir. Hem sen gebestn. Kız şaşırmış, ne söyliyeceğini bilememiş, Çocuk senindir. Demiş fakat şoför ısrar ederek kendisine talimat vermiş ve: Şimdi karakola gideriz, orada bu çocuğun benden olmadığını başkasından olduğunu söylersin, ancak bu suretle seni alabilirim, bu piç çocuğu kabul etmem. Demiş, kız buna inanmıs, en yakın karakola gitmişler, orada rahmin • dekî çocuğun (R) Efendiden olmadığını ve (A) Efendiden olduğunu söylemiş. (A) Efendiyi karakola çağırmışlar. (A) Ef. mes'eleyi öğrenince hayretler içinde kalmıstır. (R) Efendi zaten bu sözü bekliyormuş, hemen oradan çıkmış ve evine gitmiş: Böyle bir kız b'enim karım olamaz. Demiş. Zavalh kız, büyük günahının cezasını hastahanede çocuğunu doğurmak için beklemekle çekmek • tedir. mahiyeti itibarile bu tecavüzün Reisicumhurtın şahsına matufi yetinde tereddüt edilmiyecek derccede karineler varsa tecavüz sarahaten vuku bulmuş addolu nur. Riyaseticumhur makamma ve Reisicumhurun şahsına karşı e dep ve hürmete münafi harçket •e neşriyatta bulunanlar 6 aydan 3 seneye kadar hapsolunurlar.» Balkan kongresi pulları Diğer bir lâyihaya göre Bal • kan kongresi hatırası olarak posta idaresince çıkarılacak pulların kolleksiyoncularca vaki olacak satış bedelinden 100 bin liraya kadar olan miktarı Balkan Birliği cemiyetine tahsis edilmiştir. Posta idaresi kendi mes'uliyeti ve şeraiti altında pulların tertip ve tab'ını Balkan Birliği cemiyetine idare ettirebilir. Bu takdirde tab, resim ve nakil masraflarını c • miyet verir. da azatmî 15, diğer orta dereceli sınıf ve mekteplerde dersokutanlar haftada azamî 18 saat ders vermekle mükellef tirler. Bu miktarda ders almış bir muallime ücret mukabilinde haftada azamî 5 saatlik ders zammolunabilir. Orta tedrisat muallimliği se raitini haiz olup ta bu mekteplerde muallimlik eden mütekaitlere birinci, ikinci maddelerde gösterilen mebde maaşları derecesi üzerinden ve maaş tahsisatı veri lir. Maarif idaresi lüzum gördükçe ücret mukabilinde ecnebi li sanı muallimi dahi kullanabilir. Muallimlerle mütekaitlere ve ecnebi lisanı muallimlerine bu mad deye tevfikan verilecek ücretler müktesep hak teşkil etmez. Uhdelerinde müdürlük veya muavinlik bulunan muallimler haftada azamî 12 saat ders okufemakla mü keleftirler. İlk tedrisat muallim ve mua vinlerinin terfilerine ait muamelelerin her sene teşrinievvel so nuna kadar ikmal edilmesi ve ter filerin gelecek sene eylulünden başlaması lâzımdır. Şehir yatı ve san'at mektepleri Hazırlanan başka bir lâyiha; şehir yatı mektepleri maaş, ücret ve masraflarına, ve san'at mek teplerine yapılacak yardım hak kında 1816 numarah kanun hükmünün eylul 931 gayesine kadar temdit olunduğu hakkındadır. Bu mekteplerin ağustos ve eylul ayİarı ihtiyaçları için % 10 lardan daha 150 bin liraya kadar sarfedilecektir. Müsakkafat kıymetleri Bolu meb'usu Şükrii B. Meclise bir teklifi kanunide bulunmuştur. Teklife göre 1326 tarihli müsakkafat kanunu ahkâmı cari olan mahallerde bînalarla ratlı arsalardan alınacak bil' uffium harç ve rüsuma esas olan kıymet bunların vergiye matrah ittihaz edilen safi iratlarının on mislidir. 1340 senesinden itibaren arazinin umumî tahrirleri yapılmamış olan mahallerdeki arazi 1331 senesinde kayıtlı kıymetinin iki mislidir. 1302 tarihli emlftk hizamttamesi crirî olan yerierde binalar 1331 senesinde kayıtlt kıymetlerinin dört mis lidir. tlk ve orta tedrisat mııallimleri Gene bugün; ilk ve orta ted risat muallimlerinin terf ihine dair lâyiha müzakere edilecektir. Lâyihaya göre orta tedrisat muallimlerinin kıdemlerine göre aldıkları maaşlara mukabil lise sınıflannda ders okutanlar hafta Marmara'da bir kaza ( Birinci sahifeden mabait ) Kâzım Pş. Hz {Birinci Sahije&en mabait) alelacele Ankara'dan hareket etmişti. Reis Paşa dün sabahki eks presle şehrimize vasıl olmuş, Haydarpaşa'da Vali Muhittin, meb'uslardan doktor Rasim Fe rit Beylerle vilâyet erkânı ve dost Seyyar satıcıların kullandıkları boları tarafından istikbal edilmiş zuk ve hilleli el terazilerile halkı iğfal ve ızrar ettikleri görülmekle belerdir. raber bir türlü men'i kabil olama Reis Paşa Haydarpaşa'dan doğ mıştı. Yakında tatbik edilecek olan Tekrar raotüre binerek Suadiye ruca Dolmabahçe sarayındaki ölçüler kanundan sonra el terazilerî »ahiline doğru hareket ediyorlar. hususî dairelerine giderek bir kalkacak, seyyar satıcıların da sabit Fakat Kınah ve Burgaz adalarının müddet istirahat ettikten sonra terazi kullanması temin olunacaktır. ilerisinde «motör tekrar bozulu refakatlerinde müderris Neş'et yor. Mahmut Bey bu sefer çok ömer Beyle biraderleri doktor Otelciler cemiyeti, cuma ruhsati yorgun ve endişelidir. Hava ve Kenan Bey olduğu halde Beyoğ yesi mes'elesini halliçin tatbikini is • deniz sertleştiği için motörii bu lun'da diş tabibi Samı Güzenberg tedikleri sınıf taksimatı işinin bir sesefer daha tehlikeli bir şekilde Beyin muayenehanesine gitmiş nedir Şehir Meclisinden geirilip te sürfiklemektedir. Mahmut Bey tir. Burada doktorlar paşanın tahakkuk ettirilemediğinden müşte bütün gayretile çahşıyor, fakat dişleri ve diş etleri üzerinde bir kidirler. Cuma ruhsatiyesi resmi esnaftan gene eski miktar üzerinden amuvafak olamıyarak düşüp ba konsültasyon yapmışlar ve veha lınmaktadır. yılıyor. meti izale için bir ameliyat ya pılmasına karar vermişlerdir. BuBu sırada Burgaz'a doğru gitnun üzerine Samı Bey tarafından mekte olan bir yelkenli görüyorlar yapılan ameliye muvaffakıyet •e istimdat ediyorlar. Sandal geliyor, fakat havanın bozukluğu le neticelenmiş ve Reis Paşa diş Yeni usulü hukukiye kanununda ehetlerinin gösterdiği tehlikeli va« li hibre, şahit ve keşif masraflarımn sandalcıyı korkutuyor. Bu defa ziyetten kurtarılmıştır. Mahmut Bey kendilerinin sandadava tarafeyninden birinden alına rak mahkeme veznesine yatırılma Ia almmasını teklif ediyor. KayıkKâzım Paşa ameliyattan sonra çı hepsini alamıyor, Samiye Hatekrar saraydaki dairelerine av sını âmirdir. Maliye Vekâleti ise muhasebei umumiye kanunu mucibince nımla, kızmı ve îkbal Hanımı tek det ederek istirahat etmişlerdir. devlete ait bütün para işlerinin bir nesine alarak Burgaz adasına çtvezneden muamele görmesi zarurî olkarıyor. duğundan bu paraların mahallî malAnkara 24 Başvekil İsmet müdürlüklerine verilmesini ve mah Mahmut, Nuri ve Seyfi Beyler Paşa bu pazar günü tstanbul' keme başkâtipleri vasıtasile ve raakdalgaların sevkine tâbi olarak subuz mukabilinde ahzü sarf edilmele • hareket edecektir. larda çırpınan motörde kalıyor rini tamim etmiştir. lar ve fakat ondan sonra da kendilerinden hiç bir haber alınamıyor. Bir gazetenin yazdığına göre Ka • pahçarşı'da çalışan 4S altın muba tstanbul tam teşekküllü kazalarla Motör Hayırsızada açıklarına yaacısı yevmiye vasatî 5 okka altın idare edilmekte olduğundan Polis müdoğru sürükleniyor. alıp külçe haline getirerek satmak • diriyetinde yalnız kısmı siyasî ve S inBurgaz'a çıkan Samiye Hanım tadırlar. Altınm dirhemini 185 ku • cî şube müdiriyetlerinin muhafazasile zevcini ve arkadaşlarını kurtar • ruştan aldıklarına göre her gün S ok diğerlerinin lâğv ve vazifelerinin kaka altın mubayaasına hiç bir terma zalara devredilmesi mutasavverdir. nak için motörcü ve kayıkçılara yenin tahammül edemiyeceği gibi dişmüracaat ediyor, hiç birisi bu ka çî ve kuyumcuların yevmî altın iatih Bu şekil etrafında tetkikat yapılmaknşık havada denize çıkmak ce Iikâtı 1 okkayi geçmiyeceği için bu tadır. saretini gösteremiyor. Bunun ü madenlerin bir banka vasıtasüe ha zerine polise haber verilmiş, bü rice kaçırılmakta olduğu iddia ediltün adalardan telefonla imdat mektedir. Zahire Borsası idare heyetinin müd deti bittiğinden Borsa müntehipleri istenmiştir. raen kazazedelerden hâlâ bir ha bugün sabah 11 de toplanarak yeni Aradan 48 saat geçmesine rağ' ber ahnamamıştır. idare heyetini seçeceklerdir. kannlarını doyuruyorlar. Bu sı rada Mahmut Bey motörii tami re muvaf f ak oluyor ve ne olur olmaz diye refikasile kızının ve mi•afirleri Ikbal Hanımın Ada'dan •apurla gitmesini teklif ediyor. Samiye Hanım ne olursa olsun hep beraber gideceğiz. Israrında bulunuyor. Son günlerde Anadolu'dan ts • tanbul'a iş aramak için gelenlerin miktarı mühim bir yekun teşkil etmektedir. Esasen tstanbul'da fazla miktarda işsiz varken Anadolu'dan da gelenler buna ilâve edilince hem vaziyet daha müşkülleşmekte ve hatta zabıta vukuatının çoğalmasına sebep olmaktadır. Memleket hudutları dahilinde vatandaşların serbestçe seyahatleri tahdit edilemiyeceği malum olmakla beraber hiç olmazsa bunların tstanbul'a gelerek aç ve sefil kalmağa mahkum olmamaları için ikaz edilmeleri hususunda Vilâyet alâkadarların nazari dikkatinî celbetmiştir. Son günlerde bilhassa orta Anadolu'dan, Sıvas, Tokat ve saire gibi mahallerden iş aramağa gelenlerin Soranz ki bugün Marsilya'da miktarı çoğalmıştır. Bunlar evvelce veya her hangi bir ecnebi lima İstanbul'da kalmakta iken son zanında o memleketin halkından iş manlarda kavun ve karpuz tarlalaarıyan aç bir fert varken başka rında çahşmak üzere Trakya'ya gityerden oraya gitmiş hangi adama mektedirler. Trakya çiftçilermin iş verirler? Bir Türk limanında bunları 23 kuruş yevmiye ile çalışçahşmak hakkı mutlak «urette tırdıkları haber verilmektedir. Türk'lerindir. Bu hak sahipleri tstanbul'a gelip te iş bulamıyan boş ve muattal dururken bu memve memleketlerine avdet etmek isleketle hiç bir alâkası ve müna • tiyenlerden Vilâyete müracaat e aebeti olmıyan eşhasın iş yapıp denlere Vilâyet kısmen muaveneti mes'ut ve müreffeh yaşamalarma içtimaiye f aslmdan yardım ediyordu. mukabil memleketimiz evlâtlarıAhiren bu fasıl da kapatılmıştır. nın ekmeğe muhtaç bir halde setş aramak için Vilâyete müracaat falet ve ıztırap çekmelerine niçin edenler arasında bazan pek garipmüsaade ediliyor, diye; leri de vardır. Geçen gün Şarkî Anadolu'dan oldukça yaşh bir adam memuriyet almak için tstanbul'a gelerek Vilâyete müracaat etmişth. Kendisine okuyup yazması olup olmadığı sorulduğu zaman yeni harfleri öğrenmeğe başladığını ve bura31 mayıs 931 tarihine kadar mada üerileteceğini söylemiş ve başka liye dairelerinden deyin ilmühaberi bir iş istemiyerek münhasıran me • veya mayıs gayesine kadar müracaat murluk talebinde ısrar etmiştir. vesikası almıyanlara bundan sonra Bir hanım da kendisinin hanende, deyin ilmühaberi verilmiyeceği Malive Millet mektebi mezunu olduğu ye Vekâletinden tamim edilmiştir. Yalnız 31 mayısa kadar deyin ilmüiddiasile iş istemiştir. Anadolu'nun bazı yerlerinde ken haberi alıp ta mahsup ettirmemiş vedilerine eğlence arıyan bazı adam ya bu tarihe kadar müracaat etmiş te lann^saf âhalidetf't&aiıburâ Selen henüz kendilerine ilmühajber verilmelere Mazhar Osman Beye.'Darül miş olanlar 31 mayıs 932 tarihine ka• dar müracaat edebileceklerdir. bedayi müdiriyetine ve yahut alaya vesile teşkil edecek diğer bazı yerlere götürülmek üzere tavsiye mektupları verdikleri de görülmektedîr. Bu zavallılar iş bulamayınca memletngiliz bandıralı Tripil vapuru perkete dönebilmek için dilenciliğe baş şembe günü akşam üzeri Ahırkapı lıyorlar. Hükumeti merkeziyenin bu önlerinde yanlış bir manevra neti işi nazari dikkate alacağı zannedi • cesinde karaya oturmuştur. Geminin vaziyeti tehlikeli değüdir, tahlisine liyor. çalışılmaktadır. Soruyoruz! Deyin ilmOhaberi almıyanlar Gazi ve köylü (Birinci sahifeden mabait) Reisicumhur Hazretleri 20 dakikahk bir tevakkufu müteakıp alkışlar arasında Eskişehir'den ayrılmışladır. Cumharîyet Gazi Ku mille» tin, bu mubarek köylünün haldkî babasıdır. Büyük kütlemizin dertlerile meşbu ve müteharrik, sevinçlerile mesrurdur. Gazi'nin Eskişehir hitabesi; memleketin hayat mes'elesi olarak ileri süriSlen buğday işine Cumhuriyet hükumetinin verdiği ehemmiyete bir burhan, mutlak bir işarettir. Vatan haini dünkü yazısında buğday mes'elesi diye ortada bh* şey olmadığını, bunun «Cumhuriyet» ve sahibi tarafından sırf menfaat için uydurulmuş bir ba* lon olduğunu yazıyordu. Hakikatlere, namus ve şereflere musallat olan bu tezvir zebanisine göre başmuharririmİT Ankara'ya gitmiş, hükumet rüesasma: « Aman, demiş mahvolu yorum. Beni kurtann, bu mes'elelere temayül var gibi davra • nın da kurtulayım.» Mes'elede bukadarmîş. Hiyanetin derecesine bakTn ki arif; sırf buğdayı kurtarma hareketinin bizim tasniimiğden iba« ret olduğu yalânına kuvvet ver • mek için koca bir devleti tesfaf altında kalır, hatır için kanun çıkarır keyfî bir idare menzelesine indirmekten utanmıyor. Acaba bu kanunun hazırlanmakta olduğu hakkında gaze telere beyanatta bulunan Iktieat Vekili bizim hesabımıza mı söz•öylemiştir ve nihayet Gazi Hazretleri Eskişehir'de (zarar gö « ren en ziyade Türk köylüsüdür Köylü hepimizin velinimetimizdir Bu necip unsurun refahını düşüneceğiz) cümlelerile köylüyü siyanet hareketine hükume tin verdiği ehemroiyeti gösterir hitabelerini haşa • bizim ilhamımızla mı irat buyurmuşlardır? Anut melanetinin bütün mü levvesatını milletin safiyet ve masuniyetine saçabilmek ve hayırh memleket işlerini şer ve mefsedet adesesile göstermek uğ« runda bütün bir Cumhuriyet müessesesini bühtan altında bırakan hainin bu derece şirretli ginden memleketin selâmeti h«* eadj(g etmek TötOn inhlsarında ikramiyeler Tütün tnhisannın yeni bütçesinde masraf ve kadro yekunları üzerinde 777,450 Iiralık tasarruf yapılmıştır. Bütçeye memur ikramiyeleri için 100,200, kaçak ihbar edenlere 150 bin tütün hastahklarile mücadele için 25 bin, fennî tecrübelere 20, ıslahı hayvanat cemiyetine 20 bin, sergilere iştirak için 8 bîn, hayır müesseselerine yardım için 2 bin lira tahsieat konrauftur. Bir vapur karaya oturdu El terazileri kalkacak Törk Maarif Cemiyeti rozetleri Temmuzun 28 ind günü Hakİmiyeti Milliyenin ilânına tesadüf eden gündür. O gün Türk Maarif cemiyeti rozet tevzi edecektir. Cemiyet üç sene evvel teşekkül ederek memleketimizin dahil ve haricinde bulunan muhtacı muavenet talebeye bir çok yardımlarda bulunmuş, Ankara, ts tanbul, Bursa, Adana ve Çorum'da olmak üzere beş talebe yurdu tesis etmiştir. Türk Maarif cemiyetinin menabii varidatından biri olan rozetleri halkımızn büyük bir alâka ile kabul suretile cemiyete yardım edecekleri şüphesizdir. Çerkesköy'Onde iki cinayetten sonra intihar Şark Demiryolları Çerkesköy istasyonu makasçuı Ahmet Efendi evvelki gün istasyon kahvesir.de bir kaç arkadaşile otururken ayni köyde oturan Hasan isminde, biri kahvecilik eden Servet namında birile be raber ayni kahveye gelmişler v« öteden beriden konuşmağa başlamışlardır. Uç arkadaş şakalaşmağa başla • mışlar. Biraz sonra şaka kavgaya ve neticede silâha kadar büyümüş. Bu sırada Ahmet tabanea Ue Hasan ve Serveti öldürmüştür. Arkadaş larınm öldüğünü gören Ahmet son kurşunla da kendisini yaralamıştır. Yarası ağır ve tehlikeli olan Ahmet Tekirdağı hastanesine kaldırtlıuış • tır. ' vv * Otelcilerin şikâyeti TevellOt Konya meb'usu Refik Beyin bir oğ. Iu dünyaya gelmiş ve Engin tevsim edilmiştir. Engin Refik Beyin dör • düncü çocuğudur. Yavruya uzun ve mes'ut ve babası gibi temiz ve feyizli bir hayat temenni ederiz. Mahkeme masrafiarı Biga'da Kimsesiz Çocuklar Yurdu ismet Paşa geliyor Altın mı kaçuıhyor ? Yeni teşküât mı ? Zahire Borsasında Biga'da 1338 de tesis edilmiş olan Himayei Etfal cemiyetinin öksüz çocuklar yurdu vardır. LYurt, kimsesiz yavrular için ha kikt bir ana, baba şefkatile ça * hşmaktadır. Yurt tarafından bakılan 29 çocuğun rsnnjnj derc« diyoruz.