28 Eylül 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEDINCI SENE = ü* 2 2 9 7 Başmu harrirl NADİ İDAREHANESt t ftüyonnumumije karşısında dairei mahsnsa • Telgraf: tetanbul Cumhuriyet i Posta k u t u s u : N° 2 4 6 i • Baçmuharrlr : 2366 . Tahrlr müdürü : 3236 müdürü 2365, Kitap kısmı: 473 u m h u riyet . . . . . PAZAR 28 EYLOL 199O ABONE ŞERAİTf MÜDDET: TORKİYE İÇİN HARİÇ İÇİN j Seneliği f 1400 Kr. 2700 Kr. 6 Aylıgı 750 Kr. 1450 Kr. "i . 3 Aylığı i 400 Kr. 800 Kr. Jtfflshası her yerde YENI KABINE Gazl Hz. nin mühim beyanatları "Eğer Ismet Paşa,hükumet Başvekâletî bizzat deruhte teşkilini kabu'den sureti etmekten başka çare kalkatiyede imtina etseydi, mazdı. Ya ben,ya Ismet Pş.,, BAŞINDA Kabine M. M. huzurunda ı •••••ıııııtıınıııifiiMiMinııınııımıuHinıın * T T 1 " I I " " ' l l l * * f >T'"''lll1**<"'lnll<ııll**><ntfnlffflHlHtnHllllfffllllnlHnilvlfflff|T 5 Knrnştnr « M Meclis pek kısa sürdü, beklenen münakaşa perşembeye kaldı Yeni kabine perşembeye kadar programını hazırlıyacak ve o gün itimat talep edecek ı HfllffH Iff fiflHHt IfJimHltllttM Yeni kabine iş başında! Gazi Hz. kabine erkânını kabul ederek görüştüfer Yeni kabinenin sureti teşek küliine ait şayani dikkat tafsilât l$met Pf. kabinetine dahil olan dört vekil Nafıa Vekili Zekâi B. İktlsat Veöl Mustafa Şeref B. Adllye Vekili Yusuf Kemal B. Maarif Vekili Esat B. iddî ve samimî itizarlarına rağmen Gaz 'z. nin ısrarlarile tekrar Başoekâleti deruht ederek yeni hükumeti teşkil eden Ismet Pş. Ankara 27 (Telefonla) B. M. «B. M. M. Yaksek rei*liğiney> Tezkereler oknnduktan Meclisi bugiin saat 14 te toplandı. <Basvekâlete Malatya meb'usu. Ismet Pg. reis Kâzım Pş.: Yeni kabinenin programını okuya Hz tayin edilmit ve müşarünüeyhin tutic Efendim, yeni hükumetin cağını zannettiğinden meclis sa • hap ettiği zirde marvz tcra Veküleri Hetfe programını bir hafta zarfında o lonları hıncahinç dolmuştu. S. Fır tinin tarafrmdan tatdik edilmit olduğvmı kumast icap cdiyor. Hükumet proka reisi ve bütün fırka azası mec areederiTn efendim » gramını başka bir günde meclise arzedecektir. Bugin müzakere e • Hariciye Vejttli . Mudafa%l İjilliye Vekili liste sol tafafta hazır bulunuyor Reisicumhur Tevfik Rfiştft B. IHustafjj ^bdftlhalik B. lardı. dooek bir sey yoktur. CeUeyi per * GAZİ M. KEMAL Celse yi reis Kâzım Pf. açarak: şembe günü «aat on dorHe top'an • Ankara 2t '(tetefonla*) Gazi mak flzere tatil ediyorum.» Dodli. Hz. Maat dörtte Mecliti teşrif etti Yeni kabine hakkında Reisi Yeni îcra Veküleri heyeti lçtimadan sonra mcb'uslardan ler. Riyaseticumhar dairesinde bir cunthur Hz. nin tezkereleri okuna Adliye Vekâletine: Yusuf Kemal müddet tneşgul olduktan tonra Ma caktır. Dedi. Tezkereier okundu. B. (Sinop), Millî Müdafaa Vekâ bir çoğu, Fethi Beyi meb'usluğunat dört baçukta yeni Hey'eti Veki Bu tezkereier şunlardır: letine: Mustafa Abdülhalik B. dan dolayı tebrik ettiler. leyî kabul ederek kendilerile bir •Törkiye Bayuk Mittet Meclin (Çangırı), Dahiliye Vekâletine: Meclis ne zaman tatil yük*ek reisliğine» Şükrü Kaya B. (Muğla), Hariciye edilecek? ttcra Vekâletlertnden bazüanmn inhilâl Vekâletine: Doktor Tevfik Rüştü Ankara 27 (Telefonla) Meove siyasî ahval dolayvüe tcra Veküleri Hey'etinin isttfası Başvekil ttmet Pş HzB. (İzmir), Maliye Vekâletine: Sa lisin perşembe akşamı tatil kararı tarafından bttdirilmif ve istıfayi vaki ka racoğlu Şükrü B. (İzmir), Maarif vermesi muhtemeldir. Maamafih bul edüerek yeni hey'etin te$ekkulune ka Vekâletine: Esat B. (Bursa), Na bu cihet, daha ziyade o gün kabidar Icra Veküleri Hey'etinin vekâleten ifa fıa Vekâletine: Zekâi B. (Diyarbenenin programı okunduktan ve yi vazifeye devamlan tenMp ve muşarunileyh Hz. ne tebliğ edilmtş oktuğunu aree kir), İktisat Vekâletine: Mustafa muhalif fırka reisi Fethi B. ten • Şeref B. (Bordur), Sıhhat ve İçti • kitlerini serdettikten sonra başlı • maî Muavenet Vekâletine: Doktor yacak münakaşaların mevzuuna re Reisicumhur devamına bağlıdır. Refik B. (tstanbul) GAZİ M. KEMAL BR Ş m uharrirîm i zden S. Fırka Kabineye İtimat reyî vermiyecek Fethi Beyin riyasetinde aktedilen bir içtima . , Dahıljye Vekili Şukrü Kaya B. Yeni kabinenin siması İsmet Paşa nasıl çekildi, tekrar niçin geldi? Hükumete giren yeni unsurlar Ankara 27 (Başmuharririmizden nin hiç bir zaman değişmiyecek otelefonla) Başvekil İsmet Pş. nin lan ahlâk ve seciyesini pek güzel arkadaşlarile bilittifak hükumet bir şekil ve «urette tebarüz ettirmişten çekilmiş olması esbabı, hüku ti. metin Reisicumhur Hz. ne takdim Bununla beraber, Ismet Pş. hükuetmiş olduğu istifanamede kısa ve meti, Reisicumhur Hz. ne istifanafakat pek açık olarak izah edil mesini takdim etti. Son günlerin mişti: Vekillerden biri, Bren se ihdas ettiği vaziyet muvacehesin faretine tayin olunmuş ve diğer biri de, Reisicumhur Hz. ni tamamen de istifa etmiştir; ondan başka or serbest bırakmak için... taya yeni bir fırka çıkmış olmak Bu cihet istifanamede tasrih edilhasebile hükumetin takip ettiği si miştir. Bu hareket tarzının demokyasetin bazı aksamına oldukça şid rasi kavait ve şeraitine ne kadar detli hücumlar tevcih edilmiştir. muvafık olduğunu izaha hacet yokIsmet Pş. niçin istifa etti? tur. Bu hareket tarzının kıymet ve Başvekil ve arkadaşları, bu iti ehemmiyeti, bilâhare İsmet Pş. nin razlara cevap vermekten âciz kala kabul ve izhar ettiği bir karar ile cak değillerdir. Nitekim yeni fırka bütün bütün arttı. reisi Fethi Beyin, hükumetin umu Tekrar hükumeti teşkil tekmî siyaseti hakkındaki sözlerini, lifi karşısında kalınca... istifa hâdisesinin neticesine talik İstifa eden İsmet Pş., tekrar hüettiğini söylemesi üzerine, Maliye kumeti teşkil teklifi karşısında itiVekili Saracoğlu Şükrü Bey: zar etmiş, kendisinin yeni hükumet « Biz işlerimizin hesabını hü teşkili külfetinden vareste tutulmakumette iken de, hükumetten çık sını bilhassa istirham eylemiştir. tıktan sonra da, her zaman ve dai Memlekete, hükumetle ve hükumet ma vermeğe hazırız.» başında yapılacak hizmetlerin bir ( Mabadi 4 uncu sahifede ) Demekle, İsmet Pş. hükumetlerimüddet müdavelei efkârda bulutıdular. Ankara 27 (Telefonla) Yeni Nafıa, Maarif, Adliye ve İktisat Vekilleri vazifelerine başladılar. Di'•• •> Malî m ü t e h a s s ı s neler tavsiye edîyor? Taymis gazetesinin İstanbal muhabirl 22 eylul tarihile ^azeteslne çektiği bir telgrafnamede Turkiye hnkumetine vünıt eden M. Rist'in raporunun muhteviyatı hakkında atideki malumatı göndermiştir: Öğrendiğimize göre Turldye'nln malî variyetini tetkik eden M. Şarl Rist'in şimdi Turkiye hükumetinin elinde bulunan raporn, Türkiye'nin iktisadl ve maM vaziyeti gayrimukarrer bir çok anasırı muhtevi olduğundan dolayı parasmın kannnl surette lstikrarlaştırılmasını şimdflik tavsiye etmek gayrimümkün oldnğunu teyit ediyor. Gene M. Rtst Türkiye'ye dayinlerile kat't mahiyette yeni mukarrerat ittihaz eylemeğl tavslye eylemeü raümkün addetmlyor. M. Rist'in raporu mnvakkat bir devre Ihtimal vermekte ve bn devir sarfında Tıirklye'nln dayinlerlnden bir kısnun Rist'in raporu Yeni Vekiller iş başında Program hazırhğı Perşembe günü muhalif lerin her türlü tenkitlerine cevap verilecekür Ankara 27 (Telefonla) Yeni icra ve iflâs kanunu, matbuat ve cabine, bu akşam ve yarın topla sui istimaller gibi günün mönakaFnacak ve sık sık içtima ederek şa mevzularına cevap olacak meIprogramını hazırlıyacaktır. Ayni vaddı ihtiva edecektir. fzamanda yeni vekiller, vekâletle Hükumetin programı, pazarte rine ait işleri tetkik edecekler, sı, salı ve çarşamba günleri fırka fMecliste vukuu melhuz tenkit ve grubunda müzakere edilecektir. ıünakaşaları, mücehhez olarak İsmet Pş. perşembe günü, Mecliscarşılamak üzere hazırlanacak te programını okuyarak itimat talebinde bulunacaktır. Muhalif fır•lardır. Kabinenin beyannamesi, hüku kanın, o gün, tenkidatta bulunma jmetin ötedenberi takip ettiği siya sı ve İsmet Pş. nin bunlara muka[seti kaydetmekle beraber vergi belesile ilk siyasî müsademenin Mer, liman inhisarları. şimendifer, başlaması bekleniyor. Ankara'da, Nun B. tarafından Fethi Beyın Sıhhiye Vekili ikametine tahsis eduen Sakarya apartımam Befik B. Ankara 27 (Telefonla) Serbest Cumğer vekiller de makamlarına gele hariyet Fırkası heyeti merkeziyesi de, rek işlerine devam ettiler. Fethi Beyin riyasetinde, Halk Fırkası Adliye Vekili icra kananunu tekik grupnnun toplandığı esnada uzun bir içediyor tima aktetmiştir. Bu içtimada yeni ka Yeni Adliye Vekili, icra ve iflâs bine karşısında Serbest Fırkanın vazlyekanununun tatbikatı dolayısile tet tl ve yeni kabineye karşı serdedilecek kikata başlamıştır. tenkitler etrafında yörüşülmüşttir. NetiYeni Maarif Vekilinin ilk tamimi cede, yeni kabineye prensip olarak itimat Yeni Maarif Vekili Esat B., Ve reyi veriimemesine ve yeni hükömet ( Mabadi 2 inci sahifede ) ( Mabadi 2 tnci $ahifed4 ) Maliye VekiH Şukrü B,