22 Ağustos 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Fırka teşkilâtı genişliyor sahifeden mabait ) f tibi Asım Bey memur edilmiştir. 22 A&ustos 1930 edilirken Paşa hazretleri Ankara'da bu Olga Çekova ve son fillmleri Olga Çekova sesii fiimden bahsederken: "Bu icat şimdiye kadar sinemada dîls^z kalan sahne artistlerini dîDendirdi.,, dîyor Berlin 7 ağustos (H. M.) Bir çok filimlerde seyredir takdirlerle karşı ladığımız Olga Çe kova artık tama mile Berlin'e yer leşti. Bu kiymetli san'atkâr Rusya'nın maruf ve artist ruhlu bir ailesine mensuptur. Meşhur harp tabloları ressamı Çekof büyük atncası, namdar sahne ar tisti Kniper Çekova, halası, maruf hi kâyeci Anton Çe kof'ta yakın akr basındandır. Bü yük annesi de v? tile Petresburg' nihayetsiz muvaf fakiyetler gösterırn bir muganniye idi. Olga Çekova'yı altı yaşına kadar halası büyütüp terbiye etmiştir. Çünkü annesi babası çocuklarının doğduğu Petres burg'ta mütemadi oturmazlar, sık sık Kafkasya'ya seya • hat ederlerdi. babelsberg» teki stüdvoda ziyaret ederek sesli filim hakkındaki fik'ni sordutn. Gülerek güzel dişlerini gösterdi: Cav Hz. refakatlerinde Fethi B. . Haydar B. ne diyor? j lunmamışlar veya alâkadar olmamışlarile diğer zevat olduğu halde bu ge1 Eski Şehremini Haydar Bey dün fırka dır. Çünku belediye kanununun heyeti ce Yat Kulup'te verilecek baloyu | merkezinde bir muharririmize demiştir umumiyesini ve ayrı ayrı hemen her maddesini şiddetle tenkit ederek bilhaski: tesrif edeceklerdir. sa belediye reislerinin ve belediye memur Yalova 21 (Sureti mahsusada giden muharririmizden) Fethi Beyle görüştüm. Büyükada'daki balodan sonra Büyükdere'ye gide ceğini söyledi. Fırkaya yeni iltihaklar olup olmadığını sorduğumda: « Şahıslarm değil, dedi, fikirlerin etrafında toplanışın kıymeti vardır. Meclis küsüsünde münakaşa edilecek fikirlerden hangisinin kuvvetli olduğu, taraftarlarımın kimler bulunduçu anlasılacaktır.» Şahıslarm değil fikirlerin kıymeti vardır Nihayet, dedi, biz sahne ar • istleri sinemadaki dilsizlikten bu catla kurtulduk. Artık hissiyatımıı sade harekâtımız ve çehremîzde Yeni girecekler Yalova 21 (Sureti mahsusada smizazlarla değil sözlerimizle de şriden muharririmizden) Halk ?ade edebileceğiz. Fırkasından 6 meb'usun daha yeni Son filimlerinizden memnun fırkaya iltihak ettiği söyleniyor. 'nusunuz? Bunlar arasında İbrahim (İzmit), Çok memnunum.. «Allahla Rasim (Bilecik), Asaf (Ankara), rın sevşilisi» ni Emil Yanings'le ö Mehmet Emin (Eskişehir) Beyle •ekini de Friç Kamper'le oynuyo rin isimleri gecm^ktedir. Fethi Beyle Maarif ve Nafıa um. Vekilleri baloda İkincinin Villi Friç'le beraber bir Yalova 21 (Sureti mahsusada 'e Fransız'ca seslisini çeviriyoruz. giden muharrimizden) Akşam « Beledive meclisine gösterilecek olarının hükumet tarafından nasbı üzelan namzetleri tesbit etmeğe çalışıyoruz. rinde tevakkuf ettim. Ve kanunun heyeti Gostereceğimiz namzetler münhasıran umumiyesile bilhassa bu noktaların TeşS. C. F. azasmdan olacaktır.» kilâtı Esasiye kanununun musarrah Emin B. arzı hizmet etti maddesine ve Halk Fırkasının halkcılık Eski Şehremini Emin Bey yeni fırkaya prensibine muhalif olduğunu söyledim. gonderdiği tebrik mektubunda «fırka Tekaüt kanununu da ayni şekil ve tarzya arzı hizmet etmek istiyorum. Reddi da tenkit ederek bu kanunun da teşkilâtı veya kabulu reyi alinize muhavveldir.» esasiye kanununa ve halkcılık prensibine muhalif olduğunu uzun boylu izah etdemiştir. miştim. Fakat ne yapalım ki gene Fırka Yeni azalar kanunların ikisi de Sabık sehreminlerinden sair Ebu Bekir disiplini namına Hazım Bey de bir mektup yazarak yeni kabul edildi. Pş. Hz. bu kanunların teşfırkaya iltihak ettiğini bildirmiştir. Gazi kilâtı esasiye kanuna muhalif olmadığıHazretlerinin hemsireleri Makbule Ha nı beyan ediyorlar. nımefendi vasıtasile Muhittin Paşa'nm kızı Fatma Hanım da fırkaya kaydolunmustur. Bundan başka Lüleburgaz ve Balıkesirden gelen telgraflarda vilâyet'erinde şube acılmasını sabırsızlıkla beklediklerini bildirmişlerdir. Halk fırkası sabık Diyarbekir mutemedi Sabri ve meb'ııs Refik tsmail Beyler de mektupla fırkaya iltihak etmek istediklerini bildirmi^lerdir. Sabık Kadınlar Birliği reisi Nezihe M»hittin Hanım da yeni fırkaya girmiştir. Hâkimiyetin millette olduğu, milleti kendi mukadderatını doğrudan doğruya kendisi idare edeceği esası, memuriyet ve meb'usluğun içtima edemiyeceği teşkilâtı esasiye kanununda sarahat ve katiyetle kaydedilmişken şahsî tefsirlere ver yoktur.» İzmir meb'asları yeni fırka için ne diyorlar? tstanbul'dan İzmir'e giden İzmir meb'uslan Osman zade Hamdi ve Enver B. lerin yeni fırkaya girecekleri şayi olması üzerine gazeteciler kendilerile goruşmüşlerdir. Enver B. demiştir ki: Nezihe Muhittin H. ne diyor? rince güzel Olga bana iri ellerini Olga Çekova « Kaybolan papuç» filminde mulâtından bir filimle diğer bir ko uzattı. O bana veda ben de ona teşekkür ettim. Küçüklükte halasıyla düşüp medi çeviriyor. Bu münasebetle kendisini «Neukalktığı için daha dört yaşında i ken sahne artisti olmaya heves e diyordu. Nezihe Muhittin Hanım dün yeni fır« Yeni fırkayı memnuniyet ve mukada kendisüe konusan bir muharriri«Allahîarın sevgilisi» ni çevir 9 buçukta Gazi Hz. nin yanmdan habbetle karşıladım. Fakat girmiyecemize sunları söylemiştir: nek icin Prag, Viyana ve Peşte'de ayrılan Fethi Bey, fırkasının Kâti « Yeni fırkaya girdim. Beledive aza ğim. Ben C. H. Fırkası namzedi olarak bi Umumisi Nuri, Maarif Vekiü lığına nam7etliğimi koyacağım. Benim B. M. Meclisine iltihak etmiş bir meb'u>ney dolaştık. sum, uç sene aleddevam itimat reyi verCemal Hüsnü, Nafıa Vekili Recep Benim gibi Almanya'ya geldiği beylerle beraber Yat Kulup'tek; icin evvelce halk fırkasma da namzet diğim İsmet Paşa hukmetine bu itimadı liğimi koyduğumu söyliyorlar. Halbuki aman tek kelime Almanca bilmi Hilâliahmer balosuna gitmek üzere 0 zaman iki fırka yoktu. Ben ise Cumhu selbedecek hiç bir sebep göremiyorum. İsmet Pş. hükmetinin siyasetini müen birinin Alman'ca sesli filim çe buradan hareket etti, Gazi Hz. ba riyetin ilk ilânı gününden itibaren kadafaadan âciz değiliz. Bizim de verilecek dınların siyasî hayata girmelerini istervirmesi epeyce müşkül bir iş.. Ma loyu teşrif etmediler. cevaplarımız vardır.» dim. Halk Fırkası da samimidir. Fakat amafih bir çokları şivemin hiç te Dahiliye ve Hariciye Vekillerile Osman zade Hamdi Bey de şn sözleri C. H. F. Kâtibi Umumisi Saffet B. bu yeni fırka tamamile veni bir hareket söylemiştir: bozuk olmadığını söyliyorlar. vesilesidir. Prensipleri daha iyi ve daha geç vakte kadar Başvekil Pş. nin « Fırkamı değistireceğim hakkındaki ciddidir. Vaitlerini tatbikat itibarile çok Filimdeki partnerlerinden Os yanında kaldılar. şayıaları hayretle karşıhyorum.» ehemmivetli buluyorum. Yeni fırkava kar Karlvays yanımıza gelip çalışdaha bir çok kadmların girmesini temin Bir sarhoş; Fethi B. rakıyı 10 mağa başlıyacaklarını haber ve kuruşa içirecek yaşasın! diye Hareket etmek üzere iken Fethi için çalışacağım.» Iltihakları tahakkuk etti Konrad Nagel'le mülâkat Beyle görüştüm. Elâziz meb'usu ve Gazi Hz. nin hocası Naki, Bilecik meb'usu Rasim, İzmit meb'usu îbrahim, Eskişehir meb'usu şair Mehmet Emin Beylerin yeni fırkaya iltihakım teyit etti. Resit Galip B. ne diyor? bağırıyor Fakat genç kızlık devresine girdigi zaman bu fikrini değiştirmiş, ailesile birlikte Moskova'ya gelince heykeltraş olmaya karar vermiştir. Güzel San'atler akademisine devam ettiği sıralarda bir çok san'atkârlar ve reisörlerle tanışmış, nihayet ruhundaki ilk temayül tekrar inkişaf ederek «Stanislavski» nin tiyatro mektebine girmiştir. Bu sırada tam umumî harbin başlangıcına tesadüf ediyordu. Olga Çekova 16 yaşındaydı. Nedense tahsilini terketti ve yeğeni Mişel Çekof'la evlendi. Harp seneleri sade fakir ve orta hallileri değil, zengin aileleri bile müşkül bir vaziyete sokmuştu. Onun için Olga bu müddet es nasında iyi bir ev kadınlığından başka bir şey yapamadı. 1917 de Rusya'da idare değiştiği gtbi Olga da kocasından ayrılmıştı. tki sene Petresburg'ta ressamlık, aktrislik, heykeltraşlık ederek hayatını sade san'ata hasretti. 1919 da Almanya'ya hicret etmiş akrabasını ziyarete geldi. Casu i kadm,,ı Greta Garbo'y'a bîrükte yaratan Konrad mükemmel Şimdi görüştüğüm veni fırka azasından Reşit Galip Bey: « Fırkamıza iltihak eden meb'uslar eksik değil, çoktur. Fakat henüz isimlerini söyjiyemem.» Demektedir. îltihak eden meb'uslar çoktur Fethi Beyle yeni fırka azası ictima edderek teşkilât mesaili ile, Şe Cemil Pasa, Ahmet İhsan, Ahmet Cevdet Yalova'da büyük banyo hir Meclisine gösterilecek namzet Beyler böyle bir şeyden henuz haberleri açılıyor leri tesbitte devam ediyorlar. Yeni olmadığını sovlemislerdir. Yalova 21 (Sureti mahsusada fırkanın intihabat propagandası Hep birlikte yeni fırkaya geçecekleri giden muharririmizden) Büyük yapmak üzere İstanbul'da bir mi söylenen eski çarsı esnaf cemiyeti reisi cemivete dahil 300 azanın Halk Fırkası banyo havuzu bugün küsat edilivor. ting aktedeceği söyleniyor. İçtimalar devam ediyor İzmir 21 (Son Posta) Garsonluk S. C. Fırkası idare heyeti azasmdan eden İngiliz Hakkı isminde biri dun çeReşit Galip Bey demiştir ki: ce içti, sarhoş oldu, ve sarhoşlufun te« Maruf 12 meb'us fırkamıza iltihak «irile: edeceklerini bildirdiler. Lâkin Halk Fır Yaşasın yeni fırka, yaşasın Fethi kasından ayrılmak icin muktazi muamele ikmal edildikten sonra fırkamıza Bey, inhisarları kaldıracak, rakının okkasını on kuruşa içeceçiz, diye bağır gireceklerinden şimdilik isimleri ifşa mağa başladı, sarhoşluk cürmu ile tu edilmiyecektir. tularak adliyeye verildi. Sehir meclisi intihabatına hazırlanıKütahya'hlar İsmet Paşaya ve yoruz. Yakında namzet listesini tanzim Halk fırkasma »nJth edcrek intihap propagrandasına başlıyaKutahya 21 (Hususî) Kütahya Gacağız.» zi'ye ve İsmet Pş' y a candan bağlıdır. Aza namzetleri ve Carşı Esnaf Cumhuriyet Halk Fırkasından ayrıla Cemiyeti cak bir tek Kütahya'h fert yoktur. GaSerbest Cumhuriyet fırkası tarafından zi'nin hayat ve saadetijsmet Paşamn sehir meclisine aza namzedi gösterile muvaffakiyetinden baska gaye ve dü cekleri yazılan zevattan eski Şehremini şuncemiz yoktur. Xuri Ağa oğlu Ahmet Beyin tenkit etkit ettiği meb'uslarm tekaüdiye hakkına sahip edilmeleri etrafında görüştüğüm meb'uslar bu işin yeni olmadığını, kanun mecliste müza kere edilirken Ağa oğîu Ahmet Beyin itiraz ettiğini, fakat ekalliyette kaldığını söylediler. Yeni fırkanın tstanbul şubesinde Serbest Cumhurivet fırkası azasmdan Ağa oğlu Ahmet ve Ankara meb'usu Talât, Haydar Beyler dün de ak«ama kadar fırka merkezinde mesgul olmuşlar, bir cok müracaatlan tetkik etmislerdir. Yeni fırka kâtibi umumilik bürosu sefliğine sabık Meclisi Meb'usan baskâ Meb'uslarm tekaüdiye mes'elesi na munferiden kayıtlı bulunduklarmı, binaenaleyh böyle kütle halinde iltihak edeceklerini tahmin etmediğini soylemistir. Malulleıe trvziat ~" MalÛllere tevziat komisyonun dan: Malul gazilerle yetimleHlle ve şehit yetimlerine verilecek paranın tevzi günlerile mukayyet bu lundukları askerlik şubeleri isim leri aşağıda gösterilmistir. Alâkadarların bugünlerde müracaat et meleri ilân olunur. Fatih Cumartesl Pazar Suleymaniye 25.8.930 Pazartesi 26 8 930 Sah Kocamustafapaşa 27.8 930 Çarşamba 28.8 930 Persembe Sultanahmet 30 8 930 Cumartesi Eyup 1.9.930 Pazartesi 2.9 930 Sah Fatih 3 9 930 Çarşambi» 4 9.930 Persembe Suleymaniye 6.9 930 Cumartesi 7.9 930 Pazar Kocamustafapaşa 8.9.930 Pazartesi 9 9 930 Salı Sultanahmet 10.9 930 Çarşamba 11.9.930 Perşembe Aksaray 13.9 930 Cumartesi 23.8.930 24.8 930 Hakkı Şinasi Ps. Ahmet B. ye cevap veriyor Afa oğlu Ahmet Bey yeni belediye, tekaüt, kanunlarınm Teşkilâtı Esasiye kanumına tearuz ettiğini sovlemişti. C. H. F. İstanhul mıntakası müfettişi Hakkı Sinasi Ps. cevaben diyor ki: « Bu kanunlirın teşkilâtı esasiye ka|nununa muhalif olduklarını zannetmi1 yorum. Bununla beraber eğer öyle ise acaba bu kanunların mecliste müzakeresi esnasmda Ahmet Bey neden susmuş ta bu düsuncelerini o zaman soylememis. ^"^aamafih bımun bövle oldueunu ve mes' ııliveti mucip bulunduğunu kabul etsek bile bu mes'uliyetten Ağa oğlu Ahmet Bevefendinin de hisseleri olmak icabeder Ahmet B. kanaatinde musır Filim artistlerinden en cok fil'm çevirmiş olanlardan biri de b°nim .Ağa oğlu Ahmet Bey dün bir muharrizannederim. İlk defa «Küçük Ha rimize sunları söylemiştir: « Hakkı Sinasi Paşamızm itira7İarınım» da oynadım. nı okudum. Bir kere şunu tasrih edeyim Sonra çevirdiğim füimlerin başBir müddet Alman gazete ve ki barem kanununun teşkilâtı esasiveye hcaları şunlardır: mecmualarına resim yaptı. Sonra muhalif olduğunu sövlemedim. Ba kaAksi taîi, Mukaddes ve gayrimu nunun halkcılık davasmda bulunan bir Rus kumpanyasında artistlik kaddes aşk, Son şarkı, Görülmiyen Halk Fırkasmın prensibine muhalif oletti. kuvvetler, Deîiler cenneti, Nazik iu^ın'u kavcîptt;m ve bunda musırrım. t^uçükler itfaiye zabiti ol mak istıyen Kcrrad Nagel Nihayet 1922 senesinde sinemaya Holivut, Temmuz (H. M.) kemmel bir musikisinastı. Çok mu insanlar, Dostu ve karısı, Bir KraÇünkü yüksek memurlarm maaşlarını intisap etti. liçenin şarkısı, Gece yarısından tezyit etmek için halktan alınan paraya Filim yıldızlarile görüşmek için en vaf fakiyetli konserler verirdi. sonra Londra, Züppe, Eski Brode 11 milvon lira gibi ağır bir yük yükletilİlk filmi «Pegode» tir. Fakat asıl müsait zaman yemek vaktidir. Artistliğe istidadım ilk defa mesini halkcılık prensibile kabili telif Onların bundan maada boş saat mektepte belli oldu. Charles Dick vey'in ışıkları, İzdivaç budur, Bir görmüyorum. muvaffakiyetini rejisör Myrno'nun Ierini bulmağa hemen imkân yok nes'in bir piyesini oynuyorduk. kalbin cenneti, Dinamit, Mistres Bu kanunun müzakeresi esnasında ben 1 L AN «Güneşin doğuşu» filminde kazan gibidir. Şaney'in akibeti, Casus kadm ve değil 17 arkadaş aleyhte söylediler. FaOsmanlı Bankasının Galata, YeBütün hazır bulunanlar beni defa diğer on, on iki filim daha.. mıştır. kat buna rağmen gene kanun fırka ni Cami ve Beyoğlu devairi, ZaOnun için geçen gün M. G. M. larca alkışladılar. Sesli filimin icadından mem disiplini namma kabul ettirildi. Bunu müteakip Ibseni'n Nora' stüdyosunun lokantasında yemek fer Bayramı münasebetile AğusMaamafih küçükken en ziyade nun musunuz? Köruğlu hikâyesi! sinda baş rolü temsil etti ve Ufa yemekten bilistif ade sevimli san'at heves ettiğim meslek itfaiye zabiti tosun 30 uncu cumartesi günü ka Musikişinas olmaklığım dola Tekaüt ve Beledive kanunlarına gelin palı bulunacaktır. kumpanyasına «Merhum Efendi kâr Konrad Nagel'le kısa bir mülâ olmaktı. Çok şükür bu fikrimden yısile tabiî memnunum. Daha fazla ce: Bu kanunların müzakeresi esnasında kat yaptım. Alenî teşekkür Hazretleri», «Kaybolan papuç» ilâ çabuk vaz geçtim. çalısmağa mecbur olacağım, fakat benim sıısmuş olduğumun söylenmesi Daha yanına yaklaşırken ayağa Buyukada ve Heybelıada'dakf muhbana bir Köroğlu hikâvesi hatırlattı: gibi komediler vermiştir. kalktı ve gülerek elimi sıktı. Ken Bakaloryamı verdikten sonra mu ayni nisbette şöhret ve muvaffaki «•A&alrdan birisi düğüne gltmiş. Saz tacı muavenet bikes ve yetim on sekiz Olga Çekova sesli filim çıkınca disini söyletmek için fazla müşkü siki mektebine girdim, oradan da a yetimin artacağını zannediyorum. asıkı çalıp okııyormuş. Ağa uykuya dal çocuğa ılbas edilmek üzere istanbul'da Yemeğini bitirmişti. Arkadaşı Eminonu'nde köpru başında 1516 numakıymetinden kaybetmemiş bilâkis lât çekmedim. Tatlı sesile tane tane Hyülâlâ bir diploma aldım. mış Saz aşıkı hep Köroâlundan okur caralı Guneş mağazası tarafından on sekiz ?itmek için mülâkatımızm nihayet Artık sahne artisti olmuştum. Bir anlatmıya başladı: larmış Saatler gectikten sonra ağa uy takım elbise ıhda edilmiş olduğımdan memnun olmuştur. bu'masını bekliyordu. kudan oyanarak aşıka hitaben « Bi Keokuk'ta doğdum. Highland çok operalarda epeyce mühim rol Bu kadarını kâfi gördüm ve ha raz da Köro&lundan çalsan ve okusan .» mezkur mağaza müdiriyetine alenen beSon olarak Berlin'de Emil Ya Park College mektebinde okudum. yanı teşekküre muhterem gazetenizi tav!ere çıkıyordum. Brodevey'de adeta raretle teşekkür ederek kendisini ^s'le beraber «Allahların sev San'atkârlık ruhu bana annemden meşhur olmuştum. Diyince sşık giilmüs «ağam, demlş, ak sit eylerız efendim. samdpnheri frpp onıı calıyoruz ya » I Büyükada ve Heybeliada Hımayei si» isminde Erih Pommer m ı intikal etmiş olacak.. Çünkü o mü İşte bu şöhret beni filme sürükle kapıya kadar teşyi ettim. O zaman çok iyi Fransız'ca ve Ingilizce konuşuyor, fakat AlmarTca bilmiyordu. 1 di. P.N. Anlaşılıyor ki bu kanunlar müza kere i Etfal Cemıyeü