1 Eylül 1990 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 12

BP adlı program tamamen maki- ne diliyle yazılmıştır, bu yüzden ha- ta yapmamak için MDE'yi kullanın, Aynı şekilde BASIC programlar, XOR ve ENCODE için de BDE'yi kullanın. Programları yazdıktan son- ra, çalıştırmadan önce birer kopya- larını kaydedin. Programların nasıl çalıştığını gör- mek için XOR adlı programı çalıştı- rın. Program BP.ML adlı programı diskten yükleyecektir, bu yüzden ma- kine dilindeki programı bu adla kay- detmeniz gerekir. Programı çalıştırın- ca ağ sistemi kurulur ve sistem mo- delleri öğrenmeye koyulur. Öğren- dikten sonra ise, program bildiği her model girişi sisteme sunar ve uygun çıktıyı yazar. ARAÇ GEREÇLER BP programının, basit geri yayıl- ma işlemini yürütebilmek ve çalıştı- rabilmek için altı tane komutu var- dır. Bunu takip eden paragraflarda bu komutların ne işe yaradıkları ve nasıl kullanılacakları açıklarmıştır. Komutları en başta anlamazsanız üzülmeyin, XOR örneğini inceledik- çe anlayacaksınız. — SYS 49152, bpe, ipe, üpe, ms, öh, mom, hata: BP ağ sistemini ça- lıştır. Bu komutla basit bir geri ya- yılma ağı kurulur. Komut 8 tane BA- SIC değişken ve 11 tane de dizi oluş- turur (tablo-1). Bu değişkenler ve di- ziler sisteminin verdiği çıkışları sak- layacaktır. Bunlar BASIC değişken- leri olduğu için NEW veya CLR ko- mutu kullanıldığında, başka bir prog- ram yüklendiğinde veya hafızadaki program değiştirildiğinde silinirler; bu yüzden dikkatli olmalısınız. Ko- muttaki “bpe', “ipe” ve “üpe', birin- ci, ikinci ve üçüncü katmanlarda ka- Tablo-1. BP Tarafından Yaratılan Değişken ve Diziler Değişken Anlamı pl 1. katmandaki PE sayısı p2 2. katmandaki PE sayısı p3 3. katmandaki PE sayısı np sistemin öğreneceği model sayısı rate öğrenme hızı momentum — öğrenmenin momentumu epsilon izin verilen en yüksek hata oranı te öğrenmeden sonraki toplam hata Dizi (Boyut) Anlamı 02 (p2) 2. katmanın çıktısı 03 (p3) 3. katmanın çıktısı €2 (p2) 2. katmandaki hata €3 (p2) 3. katmandaki hata wi (p2, pl) 1. ve 2. katmanlar arasındaki bağlantıların ağırlıkları w2 (p3, p2) 2. ve 3. katmanlar arasındaki bağlantıların ağırlıkları mil (p2,pl) 1. ve 2. katmanlar arasındaki bağlantıların momentumu m2 (p3, p2) 2. ve 3. katmanlar arasındaki bağlantıların momentumu t (p2, np) öğretici modeller ın (pl, np) — giriş modelleri e (np) her modeldeki hata miktarı 12 çar tane PE olduğunu belirler. Teo- rik olarak bu sayılar 1'den, hafızanın izin verdiği maksimum sayıya kadar çıkabilir. Ama pratikte, büyük sis- temler için öğrenme süresi çok fazla olur. Dördüncü eleman olan “ms', ağ sisteminin öğrenmesi gereken model sayısını belirler. Bu değer ve ikinci katmandaki PE'lerin sayısı birbirine bağlıdır. Eğer ağ sisteminin ikinci katmanında, daha önce bahsettiğirniz dahili örneği oluşturacak sayıda PE yoksa, program kısır döngüye girer. “Lr' elemanı, sistemin öğrenme hızı- nı, “mom' elemanı da sistemin, bir modeli öğrenirkeri sahip olduğu mo- mentumu belirler. Bu iki eleman da- ha sonra açıklanacaktır. Son elaman olan “hata' ise, izin verilecek maksi- mum hata miktarını belirler. Prog- ram bu değeri kullanarak modelleri ne zaman öğrendiğine karar verir. — SYS 49155, mod: modeli tanı. Bu komutu, sistem girdiğiniz model- leri öğrendikten sonra, sistemin ha- tırlamasını istediğiniz bir modeli gir- mek için kullanın. “Mod' elemanı, bir dizi O ve 1'lerden oluşur. Bu O ve Vlerin sayısı, ilk katmandaki PE'le- rin sayısına eşit olmalıdır. — SYS 49164, hg: Modelleri öğ- renmeye başlar. Bu komutu BP'nin model öğrenmeye başlaması için kul- lanın. Bu komutu kullanmadan ön-