m z Gazetecilik Böportağ © demiekitir OPORTA İLARIMIZ İş B UGÜN iş hayatında yuvarlanan kız ve kadınların hayat ve iş şart- larıda, içtimai yaralarımızın en müz- mihlefiildendir. Birçok fabrika, müessese ve da- ireye devam eden kadın ve kız işçi ve memurlar, kendilerini, tek muvaf- fakiyet, hattâ tek iş şartı olarak fub- şun kucağına atmaktadırlar, Daha doğrusu, bu peşin cereyana tâbi ola- rak iş bulabilmektedirler. İş bulabil. mek için güzel olmak ve işde tutuna- bilmek için şunu veya bunu tatmin etmek lâzımdır. Ana ölçü budur, Şöyle bir dolaşalım : İş hayatının güya sona erdiği saatlerde bu müesseselerin bulundu. ğu yerlere bir uğramak kâfidir. Me. selâ saat tam beşe beş kala, Gala- tada herkesce malüm bir birliğin bulunduğu büyük hanın kapısında bulunalım, Burada çalışan küme küme genç kız ve kadın, paydos saatının yaklaştığını görünce he- men çantasına sarılmakta ve (ruj) podra, (rimel; gibi süs ve hazırlık eşyasını ortaya dökerek habire bo- yanmaktadır. Bu manzarayı şu daki. kada gözümüzle görmüyoruz amma, biraz sonra kapıdan çıkacak kız ve kadınların mübalâgayla süslenme şek- linden bunu tahmin edeceğiz. İşte bazı erkek memurlar veya meçhul erkekler kapıda ve sağda ve solda bekleşmekteler !.. İçeriye doğru bir kaç adım atalım! Bakın, aşağıda bir kapının önündeyiz! Kapının üstünde mahrem işareti olarak bir çift ay vardır, Sözde buraya girmek yasak. tır, Acaba içeride ne vardırki, bu tedbir alınmıştır ? Burası kadın memurların soyunma Hayatında Kadın H. N. ERTÜZ ve dökünme odalarıdır! Onlar bura. da iş elbiselerini çıkartıp (dekolte) kalırlar ve sokak elbiselerini giyer. ler; ve bu halde kapı aralarından ve bazı konuşmalardan dışarıya sızar. Ay; kadın memurların çıplak bulunduğu bu odaya, sözde bir işi varmış gibi, bir erkek memur dalmakta ve içeride uzun uzun vakit geçirmektedir! İçe- ride kahkahalar, cilveleşmeler vesa- Tre... Yine kapı önüne çıkalım : İşte kadın memurların sökün edişi! Mübalâgayla süslenmişlerdir ! Hemen, köşede bucakta bekliyen erkeğe yak- laşırlar ve apaçık denecek bir şekil- de kolkola girip geçer, giderler, Biraz ötede Sümerbank'ın Galata şubesi vardır. Burada da bir takım kadınlar' çalışmaktadır. Buraya gire- cek olursanız bu kadın memurların mübalâgalı süsleri ve modaya uygun çarpıcı kılıkları yüzünden kendinizi başka bir âlemde sanırsınız. Çünkü arkalarına giydikleri iş gömleklerinin altında, (Japone) kollu, koltuk altla- rını ve göğüslerini. açıkta bırakan elbiseler vardır. Geçenlerde resmi bir dairede bu vaziyette çalışan bir ka- dın memura bir erkek arkadaşı taar- ruz etmiş; mahkemelik olmuşlar... Meticede re olmuş, bilmiyorum. (Sümerbank) ın sabık Yerli Mallar Pazarları, bu bakımdan birer şaheser- di. (Büyük Doğu) nun eski sayılarında, bir Pazar günü Sümerbank'ın Bursa şubesinde bir kadın memurla bir er- kek memur arasında ve kapıya res. men çekilen Türk bayrağının arka- sında neler geçtiği etrafiyle anlatıl. mıştı, İstahbulda mevcut bir çok fabri- Mall. kanın ği işçilerinde ölçü ve telâk- ki şud — m rada burada hizmetçilik edip de ne yapacağım? Bir fabrika- da hem yevmiye alır, hem serbest olur, hemde keyfim istediği gibi, seyi m istediği adamla gezer toza- rım Namuslu bir. evde, ailenin bir kızı gibi, ma bulunmak, bu insanların anladığı iş. lerden değildir; ve İstanbul fakir halk tabakasının yüzde doksanı «iş hayatında kadın > tuzağının iffetsizlik çengeline kendilerini kaptırmış Vâzi- yettedir. Orta halliler ise, aynı ka- nuna, müessese ve dairelerde tâbi... Her kaidenin bir istisnası olduğu şüphesiz. Bütün bu saydığımız sınıf- lara mensup olan genç kız ve kadın- lar içinde, herşeye rağmen, namus ve iffetlerini muhafaza etmeğe mu- vaffak olanlar pek çok. Fakat bunla- rında bu yolda yürümekte devam edebilmeleri, bilhassa çok gençleri için, hergün biraz daha güçleşiyor. Görenek ve kötü misal daima onlar aleybine çalışmaktadır. e Çalıştırdığı tecrübesiz genç kızların fakirliklerini insafsızca çeri ei ağ lar ise maalesi az Size bir Rare ri Yakından tanıdığım bir tuhafiye mağazasının sahibi, mağazanın üst ka- tındaki küçüçük yeri :bir (garsonyer) haline getirmiş ve bir divan koymuş. tur. Hemen her hafta bir (kasiyer) kız değiştirir, 15