1 Aralık 1906 Tarihli Balkan (Filibe) Gazetesi Sayfa 3
aktör karşu karşuya geldikleri zaman ashab-ı his ve idrak temaşasına cidden doyamaz. Var olsun ma'rifet -i lisanımıza, fezail-i milliye ve edebiyemize hizmet eden böyle san'at ehilleri! * * * BULGARİSTAN'DA İMTİYAZAT-I ECNEBİYENİN LAĞVI Meclis-i Meb'usan a'zasından "Kornicki"nin kapitülasyonlar hakkında vuku' bulan istizahatına bugün Hariciye Nazırı cevab verecekdir. Avusturya dahi muvafakat ettigi halde, Almanya ve İngiltere, Fransa ve İtalya hükumetleri ahiren Bulgaristan'la akd ettikleri ticaret mukavelenamelerinde uhud-u atika-i mezkurenin lağvına muvafakat etmişlerdi. Halbuki sene-i cariye ibtidasında Avusturya uhud-u mezkureden, yani kapitülasyonlardan vazgeçmediğini beyan etmişti. Lakin Baron Ehrental'in (Alois Lexa von Aehrenthal) Avusturya Hariciye Nezareti'ne tayini Balkan Islav hükumatı lehinde Viyana'da yeni bir hüsn-ü cereyan ibtida eylemiş ve bunun netayic-i nafi'asından olarak, Avusturya dahi Bulgaristan'daki kapitülasyon hukukundan vazgeçmege mütemayil bulunuyormuş. Doktor İstançef tebşiratında Avusturya Macaristan'ın Sofya Politika Me'muru, hükumet matbuası namına Avusturya'nın Bulgaristan'daki imtiyazat-ı ecnebiye hukukundan vazgeçdigini ve bu lağvın Avusturya Politika Me'muru'nun beyanatı tebliğ idildigi dakikadan itibaren cari olduğunu bildirmiştir. - - - «oOo» - - - EREGLİ MA'DENİ İMTİYAZI Geçenlerde Fransa sabık Hariciye Nazırı Mösyö Etyen İstanbul'a gelmişti. Mösyö Etyen'nin İstanbul'a seyahatden en büyük emeli, bazı Fransız semayedaranıyla birlikde Eregli ma'deni imtiyazını istishal etmek olduğu muahharan anlaşıldı. Şu Eregli ma'deni imtiyazı meselesi, yirmi otuz seneden beri söylenir. Bundan yirmi sene evvel Bank-ı Osmani sabık Direktörü Mösyö Emil Dövö (Emile Deveaux) bir diğer namla bu imtiyazı istishale çalışmıştı. Bundan sonra birçok daha Avrupalı semayedarlar, mühendisler bugüne kadar Hükumet-i Seniyye'ye müraca'atdan gerü durmadı. Hatda son senelerde Roçild'in (Rothschild) şürekasından birkaç kimse dahi, esbak Maliye ve Hazine-i Hassa Nazırı Agob Paşa'yı bu iş içün tevsi't etmişlerdi. Bugün de Mösyö Etyen bu meseleyi takip üzere ise de evvelki sıralara nisbetle zamanın daha uyanuk ve desisesi bol bir devri olduğundan, şimdi halde meselenin alacağı renk kesdirilemez. Zaten Avrupalılar memleketimize ne içün gelirler, bize ne içün gelirler, bize ne içün merhaba dirler, mutlaka bir menfa'at, bir şey beklerlerse, Mösyö Etyen'in bu işde muvaffak olub olamayacağı kesdirilemez. İş saraydadır. Zat-ı Şahane nezdinde nüfuzdar kimselerden hangisi çok katranlanacak olursa parti onadır. Biz şuna acırız ki, vatanımızın bir menba'-ı serveti demek olan bu gibi imtiyazları alsa alsa bir Avrupalı alacak, ahir yine kanımızı iligimizi Frenkler içecek kendi malımızı kendimizden işletmek, kendi malımızı kendimizden işletmek, kendi milletimizi kendimiz yimek bize mukadder de mi, nasib olmamış kim bilir. - - - «oOo» - - - KIRMIZI KİTAB "Neue Freie Presse" yazıyor ki, Avusturya hükumeti tarafından neşr edilmek üzere bulunan ve elyevm meb'usanda enzar-ı mütala'a'aya vaz' idilen kırmızı kitab Marok meselesi, yani El Cezire Konferansı esnasında cereyan eden
