2 Aralık 1906 Tarihli Balkan (Filibe) Gazetesi Sayfa 1

BU GİDİŞ YAMANDIR Makedonya meselesi şu son senelere kadar heman heman pek başka bir şekil ve safhada idi. Bir derecedeki Makedonya'da tali'-i hükm ve nüfuz heman heman Bulgaristan'a müteveccih idi dinse, mübalağadan aridir. Makedonya meselesinde Bulgarların etmekde olduğu büyük büyük hatvelerdir ki, Sırbiye ve Yunanaistan'ı daima kıskanclığa sevk idiyor. Bu iki hükumeti de büyük bir tazyik-i rekabet altında bulunduruyordu. Vaktaki o zamana kadar Makedonya'da degil, umum şark mesailinde yegane muharrik olan Rusya dahilden ve haricden yıkılmağa, sarsılmağa başladı. Vaktaki Rus donanmaları mahv oldu, Rus idaresi hezimete düştü, umum şark mesaili gibi, Makedonya meselesi de şimdiye kadar mutlaka hall ü fasl edilmiş, Makedonya'nın muhtariyet idaresini belki çokdan ilan edilmiş bulunacakdı. Çünkü Rusya eski azamet ve kuvvetiyle, Makedonya'da elyevm şiddetle hükümran olan Yunan, Bulgar, Sırb ihtilaflarını daima iktiham idiyor. Anları kendi kanadı altında daima birleştiriyordu. Fakat ahval ve zaman öyle bir safha-yı inkılaba girdi ki, o eski Rusya'nın hiç hükmü kalmadıkdan başka, bu üç küçük millet Makedonya meselesinin kendi hesabına daha elverişli hal edilmesi iddi'asıyla şimdi yekdiğerini bir kaşık suda boğmağa çabalayacak derecede ihtilafa düştü. Mesela son zamanlarda Rum çeteleriyle Bulgar çetelerinin şiddetli müsademeleri, Bulgaristan'da ve Atina'da yekdiğeri aleyhine hasıl olan heyecan-ı umumi, bir de şimdi Sırbiye ve Bulgaristan gerginligi şayan-ı dikkat ehemmiyet-i ahvaldendir. Yeni Ministır Doktor İstançef'in beyanat-ı resmiyesine Sırbıye'ye karşı bütün ifadat ve evza'i bariddir, gergindir. Hele Sırbıye Ministırıyla matbuatının Bulgaristan'a karşı şu son zamanlarda hiçbir gün kin ve gayz saçmaktan hali oldukları yok. Bu ihtilaf şimdi büyüyor. Fakat büyüyen bu ihtilaf Makedonya'da soluğu alıyor. Sırblar, Rumlar, Bulgarlar şimdi Makedonya'da taraf taraf çarpışıyor. Bu küçük milletlerin çarpışmasından, yine bu Makedonya meselesidir Avrupa'yı işgal idiyor, ama bu def'a renk başka. Makedonya meselesi içün Bulgarlar, Rumlar, Sırblar yekdiğerinin kanını döke dursun, Avrupa bu fırsatı ganimet bilüb, muttasıl kendi cevabını uruyor. Öyle zan ve tahmin idilir ki, şimdi Makedonya'nın muhtariyet idaresi bu suretle bu üç küçük zaman hal edilmeyecek. Mes'ele yine sürüncemede kalacak. Çünkü Avrupa şimdi çorabını ördü. Makedonya'ya murakabe-yi maliye koydu. Ora-