HİNDİSTAN AHVALİ "Türk" refik-i muhteremimiz Tayms'dan (Times) tercüme etmiştir : Hindistan'da, hükumet aleyhine vuku' bulan tahrikat, derece-i kusvaya vasıl olduğu bir hengamda, İngiliz hükumetine nuavenet eden veya etmek isteyen kuvva-yı sadıkadan bahs eylemek elbette faide bahşdır. Büyük ekseriyetini teşkil eden ümmi halk arasında bulunan efkar-ı münevvere, ashab-ı ahalinin dimağında, ateş-i ihtilal alevlendirmek isteyorlar ise de, bunun tesiri ancak bir iki kişinin dimağını tebhIr idülüb zürra' arasında hiçbir tesiri görülmeyor. (Setilment ofiser) [settlement officer] söylüyor: "Zürra', içinde bulundukları ahvali bir (****) hükumeti idaresi altında bulundukları zaman göremez. Şimdi zürra', tarlasını sulamak içün hükumet kanalından su, ve kuyular kazmak üzere hükumetden ödünc para alıyor. Şose ve demir yolları yapılmıştır. Bu suretle mahsulat-ı arziyelerini istedikleri fiyata satabiliyorlar. Hükumet onları, arazi sahiblerinin ihtikarından kurtarıyor. İşte bu ahval tahtında hükumetin tebdilini istemek içün zürra'ın ahmak olması icab ider. Binaenaleyh halkın çoğu bu idareden memnun oldukça hurde-bini olan bu muharriklere atf-ı nazar itmeyiz". Esbab-ı meşrude her ne kadar şayan-ı kabul ise de, fakat tecrübe bunun tamamen aksini isbat idiyor. İnsanlar; mazhar-ı sa'adet olduğu bir idareye lüzumu derecesinde merbut olmayorlar. Biraz semizledikden sonra velini'metlerini tekmeliyorlar. Mısır'daki vukuat bunu bol bol isbata kafidir.. Hatta İngiltere hükumeti zürra'ın muhabbetlerini kazanmış olsa bile faidesi olmaz. Zürra' içün taht-ı idaresinde bulundukları hükumet ister Moğol, ister (Marasa?) ve isterse İngiliz olsun hepsi birdir. Bunların cümlesi zürra'ın mahsulatundan bir kısmını vergi namıyla alacak degil mi? "Bu verginin kendi menafi'ine tevkifini düşünemeyen, ihtilalcilere karışmayı da düşünemez. Hükumet ve valiler, zürra'a ta'abbüd ettigi şeytan ve küçük ilaha müşabihdir. Birkaçı kerim ve rahim fakat çoğu zalim ve hilekardır. Hind köylüleri, şimdiye kadar ne müstevlilere ve ne de memleketlerini müdafa'a eden tarafa iltihak itmediler. Ne zaman ki netice takrir idildi, vergilerini kemal-i mutava'atla, muharebelerden hangisi galib geldiyse ona verdiler. Aynı hal İngiltere'de (*********)de vuku' buldu. Zürra' sınıfı kibar ve asilzade sınıfından hangi partinin hükumete nezaret ettigini hiç nazar-ı dikkate bile almadı ve hiçbir fırkaya da dahil olmadı. Hindistan'ın kuvve-i siyasiyesini takdirde bittabi bu zürra' sınıfı dahil-i hesab itmemeliyiz; Bunların bir zamanı olmaz ki, muhabbet-i siyasiyelerini nazar-ı dikkate almaya degerli olsun. Her ne kadar zürra'ın efkar-ı siyasiyesi yok ise de fakat bunların arasında bulunan zevata arka olmayı ve icab iderse efendilerinin liva-yı isyanı altına koşmayı arzu edenler daima bulunur. Büyük emlak sahibleri