15 Kasım 1906 Tarihli Balkan (Filibe) Gazetesi Sayfa 1

SOBRANYA'NIN SONUNA BAKALIM Sobranya açılalı beri ay kadar mı oluyor? Prens hazretlerinin nutk-u iftitahisi cevabları mütala'a ve tertib edilmekten başka şayan-ı dikkat ve ehemmiyet bir şey cereyan itmemişse de, geçen Pazarirtesi günki Sobranya'nın beşinci ictima'ında, Radikal Demokrat Partisi rüesasından Gospodin Tamiçev Zanof ile Progresist Liberal Partisi rüesasından Gorgi Pasarok'un hal-i hazır kabinesinin siyaset-i dahiliye ve hariciyesini tenkeden söyledikleri nutuklar, şiddet-i mazmun itibarıyla pek de ehemmiyetden ari ad idilemez. Tamiçev Zanof iradat-ı prensiye mütala'asından sonra söze başlayub, ber vechi ati idare-i kelam idiyor : "Yeni Reis-i Nüzzar'ın selefi mesleğini mi, başka bir siyaset mi takip idecegini Sobranyanin bilmesi iktiza ider. Bu hususda Sobranya a'zalarının birtakım farazi ihtimallerden kurtulub hakayık-ı ahvale agah olmaları iktiza ider. Hükumetimzin vaziyet-i iktisadiyesinden sarf-ı nazar takip etmiş olduğu siyaset-i hariciye ve dahiliye dikkate şayandır. Nutk-u iftitahide siyaset-i dahiliyemizde takip idilen hürriyet-i vicdaniye adaletden, yani intihabatın suret-i adeletkaranede icra ve ifa olunduğundan bahs idiliyor. Binaenaleyh bu söz makrun-u hakikat degildir. Bütün intihabatda ve hususuyla belediye intihablarında bizzat polisler birtakım ahaliyi istedikleri cihete sevk ve teşci'de kusur itmediler. Bundan sonra Gospodin Zanof siyaset-i hariciyeye nakl-i kelam ile açıkdan açığa diyor ki, hükumetimizin şimdiye kadar takip etmiş olduğu meslek-i hariciye-yi siyaset bir komedya, bir herc ü mercdir. Kılıc şakırdatarak, bu şakırdılarla hazineden milyonlu sarf ve istihlak iderek, Makedonya'da Bulgarların hayat ve huzurunu tehlikeye ilka etmiş olmaktan başka bir şey yapılmadı. En büyük icra'atımız asker techizatı oldu. Fakat Türk hükumeti de teslihatımıza karşı teslihat ve techizatdan fariğ olmayub, bize kılıç ve kanla cevab verdi. Böyle müşkül bir mevkide ise hükumet-i hazıra kendisine bir medar-ı necat bulmak bu müşkül meseleden sıyrılabilmek içün Bulgaristan'da Rumlar meselesini çıkarurdu. [Gospodin Zanof'un bu ifadatı akibinde sağ taraf a'zaları şiddetli bir protest diye bağırdılar] [Gospodin Zanof, Rumları müdafa'aa itmeyor, ancak Rumlar aleyhindeki hareket-i vakı'ayı itham eyliyordu. Gospodin Zanof diyor ki, Rumların hayale müstenid olan şövenistligine karşı bizim ilmi, fenni, sınai rekabetimiz bir silah-ı müdafa'a idi. Nitekim Romanya bu siyaset-i kamileyi pek güzel takip etti. Rumlar aleyhinde Romanya husumet ve nefretini izhardan çekinmedi ve Rumları memleketinden tard etti. Fakat Bulgaristan gibi Avusturya efkar-ı umumiyesi önünde hissiyat-ı mede-