29 Nisan 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

Sabife - 6 — Başı | inci sahifede — çilte temel üzerine sağlam su- edilmiş müşterek eserimizi iftiharla seyredebiliriz. Dostluğumuz sekiz senelik ha- yatı esnasında durmadan fezla- laşan kuvvetinin emreyledi ği ve himmet ve kiyasetin olgunlaş- tırdığı — mütoakıp — merhaleler katetmiştir. — Başlangıç — teşkil veden 1930 paktı 1933 paktile genişletilmiş ve bir sene sonra imzalanan Elen - Türk antante “Cordialei bugün yarım adamızı hayırlı gölgesile kaplıyan muh- teşem binanın Balkan aatantı- nn - temellerindeki en mübhim unsurlardan biri olmuştur. | Yunanistan, Türkiye, Roman- ya ve Yugoslavya bu tarihten beri ayni sulh ve terakki az- “mile mütehassis bulunan, tam ve müessir bir âhenk gösteren sıkı ve kuvvetli bir blok teşkil etmişlerdir. — Birliğimizi canlandıran zihni- 'yetin yeni bir bürhanı olârak olarak güzel hükümet merkezi- nize yaptığım ve hatırasını kab- bimde daima canlı olarak sak- ladığım ziyaretlerimde — bana karşı yapılan heyecanlı tezahür- leride kaydetmiyelim. B. Başkan, Elen - Türk birliği yolunda mühim bir adım daha atmış bulunuyoruz. Memleketlerimiz arasında 1930-1933 muahedele- rine mesut bir surette ilâve olunan yani bir muahede daha | aktedilmiştir. Ben bu muahe- | deye siz'in ve B. Arasın imza- — lârınızın yanına imzamı atmış I";oldıığıııdın “dolayı — kendimi »bilhassa bahtiyar addetmekte- yim. Bu muahede birliğ'mizin bariz vasfı olan sulh azmiyle ve geçenlerde müttelik devlet- ler arasında vukubulup antan- — tımızin son toplantısında (Ki bu — muahede o zaman prafe - edil- mişti) teyid olunan noktai na- | zar teatilerinden doğan — şuurlu | zihniyetle tasarlanmıştır. Şura- E sını kuvvetle ve tam bir bulüs ( Ve kaydetmek isterim ki bu — metnin tehdit edici hiçbir he- defi yoktur. Kimse aleyhine mütevsecih değildir. Bu metin — Balkanların nazımı olan musli- hane anlaşmalar — serisinde di- ger bir vesikadan — ibarettir. — Ancak bu muahedenin sulhun muhafazası hususundaki ehem- — miyeti yanında yüksek manevi — bir şümulü de vardır. — Bu muahede Yunanistan ile Türkiye arasındaki |bağların ne lar derin ve sıkı ve iki mem- leketin birliklerivi her zamaa daha ziyade sıklaştırmak arzu- İarının ne kadar büyük olduğunu / bir kere daha isba! — muahede — müttefik! O manya ve Yugoslavya ile tam bir mutabakat içinde tahakkuk ettirilmiş olduğundan antantı- — mizın dört devleti arasında bü- — tün noktalarda mevcut geniş ve ' samimi mesaiyi de tebarüz et- Hirir. Yeni muahedemiz bayırlı alâmetler içinde doğmaktadır. Son zamanlarda Avrupanın üze- ' rine çöken endişe havası yerine mes'ut bir ferahlık devresi baş ' göstermiştir. Balkan antantını teşkil eden devletler gibi azim- kâr sulh devletleri de bundan bilhassa memnuna olurlar. Hele şarki Akdeniz hususunda Yu- nanistan ve Türkiye bu mınta- kadâ sulhun resinet buluşunu daima sevinçle karşılarlar. Çün- kü bir sulh havası içinde Elen we Türk birliği daha sür'atli ve daha tamam bir semere verir. | ——— Memleketimizde nasıl ebediyen payidar olacaksa sulhün dün- yada da kat'i olarak hüküm sürmesini hararetle dileyerek 'Türk milletinin Büyük Şefi Ata- türkün sıhhatine, dost ve müt- tefik Türkiyenin itilâ ve refa. hına, sizin ve nazik zevcenizin saadetlerine, Türkiye Hariciye Vekilinin ve bütün — misafirleri- mizin saadetine kadehimi ka- dırırim. Atina, 28 ( A.A. ) — Dün akşamki ziyafette Yunan — Baş- vekili General Metaksesın nut- kuna Türkiye Başvekili Celâl Bayar şu mukabelede bulun- muştur: Bay Başbakan; Ekselânsınızın gerek şahsım gerek Aras hakkındaki çok dostane sözlerine karşı duydu- ğüm şükranı — istediğim — gibi ilâde hususunda, bu müttefik memlekette asil Yunan milleti- nin bizi kabulde — gösterdiği fevkalâde samimiyetin hâlâ te- siri altında olarak, kelime bulk- makta sıkıntı çekiyorum. Bununla beraber kraliyet hü- kümetinin bize ibzal eylediğ lütufkâr misafirperverlikten dola- yı ekselânsınızın şahsında ken- disine bütün halbimle teşekkür etmek ve bütün Elen milletine *de güzel memleketinin toprak- Tarına girdiğimiz andan itiba- ren ve samimi şükranlarımı ar- zetmek isterim. Bunca seneden sonra bütün Yunanistana ve asil Ynnan milletine Türk mllletinin kardeşçe selâmını ve Yunanis- tanın refahi ve daima daha yüksek görmek istediği sasdeti hususundaki dileklerini getirmek üzere memleketimin bir murah- hası olarak Elen topıa:larında tekrar bulunmaktan — matevellid bir anda duyduğım derin he- yecanı gizlemek benim için çok zor olur. Memleketlerimiz münasebet- lerinin nüvesini teşkil eden nis- beten kısa bir maziye gözatar- sak bu münasebetlerin bu de- rece sağlam, samimi, çözülmez bir dereceye bu kadar sürate erişmesi önünde heyecana ka- pılmamak imkânsızdır. Münase- betlerimizin bariz vasfı olan bu sağlamlık, samimiyet ve çözül- mezlik Ekselânsınızın da çok güzel ilade ettiği gibi müeyy> desini kat'ıyen insani olan çilte zaruürette, müşterek menfaat ve karşılıklı duygularda bulmakta- dır. İftihar ile seyretmekte haklı olduğumuz bu muhteşem başarı son zamanlar tarihinin kaydet- tiği başarıların muhakkak ki en gizellerinden biridir. Gene muhakkaktır. ki memleketleri- miz bu ölmez eseri asırların tarihinden —menfaatleri lehine dersler çıkarmış olan — milletle- rimizin — hikmet ve kiyasetine “medyundurlar. Yalnız memleketimiz için de- gil fakat ayni zamanda Balkan antantı. blokunun — doğmasına şahid olan yarımadamız için de mesud hâdiselerle bu derece dolu olan son sekz seneye atılacak nazar da itminan ve- rici mahiyettedir. Filhakika çok kara bulutların kıt'amız üzerin- de sık sık yakıcı: kasırga teh- didleri doğurduğu zamanlarda dö:t memleketin bütün müte- yakkız ve yapıcı gayretlerini bundan böyle ebedi müşterek eserleri olan Balkan antantına sarfetmelerinden daha ziyade mühteşem bir manzara tasav- vur olunabilir mi? Bu işte de milletlerimizin hikmet ve kiya- İ & W, PU A UÇ 3 ANADOLU seti galebe çalmıştır. ketimiz ve ayni ternasyonal sulh için çok ha- yırlı bir büyük eser doğmuştur. Balkan antantı ittifakları dört memleketi yegân yegân biribiri- ne bağlıyan rabıtaların beliğ bir sembolünü teşkil eden Yu- nâanistan, Rumanya, Yugoslavya ve Türkiyeyi bundan böyle çe- lik kanatları altına — toplamak- tadır. Böyle bir hava içinde Türk - Elen Entente Cordialei memleke'lerimizi biribirine çe- ken bu derece yanıklık ve ben- zerliklerin tesiri altında tabii inkişafını takib etmekten baş- ka birşey yapamazdı. Pek gü: zel ifade — buyurduğunuz — gibi Türk - Elen birliği yolunda bir yeni mühim merhale daha teş- kil eden bugün imzaladığımız müahedeyi bu düşünce ile ve bu ayni sulh ideali ile hareket ederek akdeylmiş bulunuyoruz. Bay Başkan, Yeni Türk-Elen muahedesinin mabiyetini ve şümulünü sarih ifadelerle o derece iyi tarif ey- lediniz ki, bu muahededen bah- sederken benim için ekselânsı- oızın beliğ sözlerine iştirakten başka birşey kalmamaktadır. Hak ettikleri refahü saadeti mil- letlerine cidden temin edebile- cek yegâne amilin olduğuna kani bulundukları için ancak sulhu istiyen iki memleketin bu harâretli azminden bu şerâit dahilinde 1930- 1933 vesikala- rına ilâve edilmekle kalmıyan ve entente cordiale muahedemi- zin bizzat ruhunda tamamlıyan ve bu muahede do-, ğabilirdi: Ö entente cordiale muahedesi ki yalnız ismi muh- teviyâtının ruhunu göstermeğe kâfidir. Türk - Elen —kardeş birliği Balkan antantı konseyinin son toplantısında müzakere edilen Rumen ve Yugoslav müttefik- lerimiz tarafından hararetle tas- vib olunan ve bizzat Balkan antantı zihniyetiyle tasarlanan bu yeni muahede iki memleke- tin kendilerini biribirine bağlı- yan rabıtaları daha — ziyade sıkılaştırmış — azimlerinin — bir ifadesidir. Bu — bizzat kendi menfaatlerimiz. bakımından ol. duğu kadar beynelmilel sulhun menfaati bakımından da tahak- kük ettirilmiş kat'i bir - sulh vesikasıdır. Ve bugün bu mı- habbet eserini, Türk - Yunan birliğinin bu remzini bütün dünyaya Balkan azaları arasım da hüküm süren tam tesanüt ve geniş ve halisane teşrikime- sainin bir misali olarak iftiharla gösterebiliriz. Bay Başbakan, Milletlerimizin yarattığı bu derece mühim ve neticeli bir eseri tahakkuk ettiren devlet adamlarına - her zaman nasib olmaz ve gerek benim için, ge- roek arkadaşın Dr. Aras için 'Türk - Elen birliği yolunusteşvik ve teyid eyliyen bu vesikanın altına ekselânsınız gibi yüksek siyasi ehliyet ve vatanperverlik fazilellerile son seneler içinde yaptığı hizmetlerden dolayı va- tanının şükranına hak — kazan- mış ve birliğimizin hararetli bir taraftarı olarak ismi Türk - Yu- nan münasebatı tarihinde âltın harflerle yazılı kalacak olan mümtaz bir şahsiyetin imzasv yanına imzamızı atmak büyük bir saadettir. Sevincim çok büyüktür. Hususile ki umumi sulh da- vasına samimi bir hizmette bu- Başvekilimiz, kral tarafından kabul edildi ve uzun müdde konuşuldu lunan — muahedemizin — imzası ufukta beliren ve muztarip be- şeriyete ferahlık getiren bir sü- künet devresine fesadüf ediyor. Cihan barışı yolunda atılan adım aralarındaki antant bir sulh kalesi olan biz balkan: hların ancak tasvibine maz- har olabiiir. Ve bilhassa Tür- kiye ile Yunanistan Akdenizde teşriki mesaiyi ve münasebet- lerin ahenkleştirilmesini — istih- dafeden hereseri daima bü- yük bir memnuniyetle karşılıya- caklardır. Çünkü böyle bir eser bu mıtakada olduğu kadar bü- kıtamızda muhakkak — sulhu tarsinini ihdas edecek ve bu su- retle Türk *Yunan işbirliğinin emin ve feyizli inkişafı hususun- da en müsait kavayı yarata- caktır. Sulhun memleketimizde nasıl ebediyen payidar olacaksa bü- tün dünya üzerinde de kat'i olarak hüküm sürdüğünü gör: mek hususunda Ekselânşsınızın büyük - dileklerine bütün kab- bimle iştirak ederken kendi aralarında yıkılmaz bir birlik vücude getirmeğe muvaflfak ©' dukları bu sulhan en kıyasetli ve en merd kefili olan millet» lerimizi tebcil etmek - isterim. * Kadehimi Elenler kralı Ma- jeste ikinci Jorjan — sıhhatine, dost ve müttefik — Yunanis- tanın refah ve itilâsına kak dirir. ve Ekselânsınızın — ve sevimli Ba. Metaksasın şahsi saadetlerine içerim, Atina, 28 (A.A.) — Türk- Elen munzam paktının imzasını müteakıp dün Elen Başvekili Generat Meteksas Türk gaze- tecilerini kabul ederek aşağı- daki beyanatta bulunmuştur: —Türk matbuatının muhterem mümessillerini — selâmlamakla bahtiyarım. Burada kendinizi bizzat kendi memleketinizde telâkki etmenizi ve Türkiyeye dönerken Elen mlletinin hara- retli ve samimi hissiyatıni gö- kürmenizi dilerim — — Bu mühim dakikada Türk hükümetinin muhterem reisine karşı olan hayranlık ve dostluk hislerimi mek isterim. Ö hükümet reisi ki, milletinizi yüksek mukadderatına götür- mek yolunda azimkâr ve kiya- setli bir elle idare etmekte ve eski ve mümtaz dostum B. Aras gibi şayanı takdir mesai arkadaşlarına malık *bulunmak: tadır. Vasıtanızla Türkiyenin büyük Şefi Kemal Atatürke tazimleri. mi arzetmek de isterim. O bür yük adam ki, dahiyane bir su- rette milletin şanlı kuvvetlerini yüksek haslellerini tanzim etmiş ve Türkiyede esaslı bir mede- niyet ocağı meydana çıkarmıştır. Atina, 28 (A.A.) — Başvekil B. Celâl Bayara refakat eden Anadolu Ajansı hi muha:- biri bildiriyorı Başvekil B. Celâl Bayar, Yu- nan-Türk —muahedesinin imza- sından sonra Yunan — matbua- tına aşağıdaki beyanatta bulun- dür: — Muhterem Yunan matbu- atı, kiymetli siyasi bir vesika imzaladığımıza samimi suzetle kaniim. 1 koyduktan son- ra çok büyük bir devlet adamı olan arkadaşım Ekselâns Gene- ral Metaksasa — söylediklerimi burada tekrar edersem hakiki duygularım olduğu gibi tebarüz eder. Kendisine: “Taebrik ederim. Her iki mem-| ğumuz... lekete gerçekten büyük hizmet KSLEE DAT EE Z ga Nivag —e M. Hitler pazastesi Romaya gidiyor — Başı ? inci sahifede — ratla karşılanacak ve İtalyaya — ayak bastığı- günden — itibarea - yapılacak ordu ve donanma — manevralarında hazır bulunacaktır. Stampa gazetesi, Çokoslorakya meselesinin, Hitlerle Mumolini ara: snda ebemmiyetle konuşulacağını yazıyor. Berlin, 28 ( Radyo ) — İtalyaya birçok hasusi nebati yemekler — lis tesi gönderilmiştir. B. Hitlerin be- zz — bulunacağı — ziyaletlerde kul: Tenılacaktır. Melüm olduğa veçhile B. Hitler tamamile —akilünnebatnı. Kendisi batta süllü şeyler dahi yememektedir. Lodra müzakereleri dün başladı istikbalde beklenilen neticeleri bil. dirmişlerdir. Fransıa Nazırları da, İtalya.Pran- #a müzakerelerinin başladığımı İngi- liz Natırlarına beyan eylemişlerdir. Franma — Nazırları, Habeşistan mevelesinde İnçilterenin noktal — ma- zarını müdalaa edeceklerini vaddet. mişlerdir. İki devlet ricali arasında takar. tür ettiğine göre,İspanya meselesinde bitreflik siyasetine devam olunucak ve gönüllülerin bir'an evel geri “çe. kilmesi istenecektir. Paris, 28 (Radyo) — Havas Ajansının Londra — muhabiri bildiriyor: e Çekoslovakyanın Londra se- firi Jan Mazarik, bugün İngiliz ve Fransız Nazırlarını ziyaret etmiş ve Çekoslovakyanın, az- lıklara verebileceği azami hak- lar hakkında — malümat ver miştir, Çekoslovakya sefiri, Alman- yanın, Çekoslovakyada yaptığı propagandalar hakkında İngili ve Fransız Nazırlarının t nazarını celbetmiş ve Çekoslo. vakyaya taarruz edildiği tak. dirde, İngiltere ve Fransa tara- fından ne gibi tedbirler alına- cağını ve Çekoslovakyaya yar dım edilip edilmiyeceğini anla- mak İstemiştir. Çekoslavakya sefirine me ce- vap verileceği hetüz belli de gildir. Londra, MRıdĞo)- lagiliz matbuat mümessilleri, Fransa Başvekili Daladiyeyi ziyaret et- mişler ve müzakereler hakkında malümat istemişlerdir. Daladiye beyanatında: — Çok mütecssifim ki, müza- kereler hakkında size malümat veremiyeceğim, Yalnız şunu söy- liyebilirim ki, Fransa ile İngil- tere arasında şimdiye kadar bu derece kuvvetli bir görüş ve kanaat birliği tebarüz etmemiştir. Müzakerelere, yarın da de- vam edeceğiz ve Almanya ile olan münasebatımızla, Uzak Şark meselesini ve Çekoslo. vakya sefirinin muhtırasını ko- nuşacağız. Demekle iktifa etmiştir. İstanbul memurları Maaşlarının en az yüzde ikisini Felâ. ketzedelere ayırdılar — Başi 1 inci sahifede — Şükrü Saracoğlu bu felgraflara cevaben Cumhuriyet hüküme- tinin teşekkürlerini bildirmiştir. Ankara, 28 (A. A, Kırşehir belediye reisi, Kırşehir C.H.P. başkanı, Kışehir. Çocuk esir: geme kurumu başkanı — imzala- rile aşağıdaki telgraf alınmıştır: Zilâyetimiz mıntakasında yer sarsıntısı — dolayısile Kırşehir halkının maruz kaldığı acı felâ- ketlerden mütevellit kederleri- mize iştirak ve sızlıyan kalble- rimizi teşelli ve maddi yardım: larını da ibzal etmekte olan kurumların ve bütün yurttaş- ların gösterdikleri büyük alâ- kadan dolayı Kırşehir halkı pek büyük sevinç duymuş ve büyük milletimizin Yüce Ata- mızin - varlığına dayanarak bu elemli günleri de atlatacağına emin olacağını Anadolu Ajan- jından dilemiştir. İstanbul, 28 (Hususi ) — Bu- gün vali B. Muhiddin Üstünda- ğın riyasetinde vilâyet makar mında bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıda, bütün memurlar maaşlarından ellerine geçen pa- ranın, en az yüzde ikisini Kırşe- hir ve havalisi ze!zele felâket: zedelerine teberrü etmeğe ka- rür - vermişlerdir. edüm ştir. — Biribirimizi tebrik etmeğe İâyıkız. İmzaladığımız bu muahede Balkanlardı sen tessüs etmiş olan sulhun ini büyük dostluğun ve ittifakın yeni bir tezahürü ol duktan başka bu hududu da aşarak umumi sulha da hizmet muhabbetle sıkarım., Dedim. Hakiki duyğum ve düşünü- şüm budur, İçinde bulunmakla çok büyük zevk ve heyecan duyduğum memleketinizdeki te- zahürata gelince; Mübalâğasız iimde ödebilirim ki, bu kadar büyük ve kalpten gelen coskum-tezâhürata — ve candan kabule şahit olunma- mıştır. Ve ben ilk defa gorü- yorum. Bunu memleketime gö- türeceğim, memleketime anla- tacağım. Onlar da hiç şüphesiz heyecanıma ve şükranıma işti- rak edeceklerdir. Türk - Yunan dostluğu daimidir. Ve daimi kalacaktır. Çünkü kuvvetini her iki memleketin esas menfaatle- rinden aliyor. Çünkü —memle- ketlerimiz yaşamak ve mes'ut olmak için lâzımgelen her türlü oevsafı haizdirler. Bir devlet adamı olarak bu dostluğun mü- temadiyen tealisine çalışmayı birinci derecede emel, zevk ve vazife bileceğiz. Kiymetli arkadaşım general Metaksasın Büyük Şefim hak- kındaki temenniyatı bizi her zamanki gibi fevkalâde müte- hassis minnettar etmiştir. Ken: il ederim. nin büyük ve birleştirici Şefi Haşmetlâ Kral Hazretlerine hürmetle tazim- lerimi arzetmek benim için bü- yük bir saadettir. Bu uıvııilıyi burada ve bilhassa gü İ tahtınızda .ııılıuı.u “’;I:_ gum zevke payan yokrur. Kon- Jdisi 12 dacan sazdetler diler ve şevket ve azametlerinin payidar olmasını temenni ederim. Sözümü bitirirken ebedi ola- rak devam edeceğine emin ol- duğum Türk « Yunan dostluğu edi. Kalemleridi pevi antidir. Tecrübe edini R.[Gf yeri vsiye iman,, “Et lem meraklılarına ta sene içi Satış alnız F için: *Yaşasın bu büyük dostlu- Derim.