11 Mart 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

F ASA T Ğ D (P W E BZ TELGRAF JenD ç— D TELERİTAİFON Cenevrede konuşulurken, Hatayda da Türk mahalle- leri basılıyor Hatay vaziyeti, yeniden karışmağa başladı, Türk mahallelerini basan şahıslar, kurşun atarak kaçtılar OR N MRL OA ADT LOLLETE KUT CA A0 LN TTT N Cenevre, 10 (ALA) — Anı dolu ajansının hususi muhabiri bildiriyor: Hatay intihabat nizamname- sni tetkik ve tadile memur beşler komitesi Hataya gitmiş olan Milletler cemiyeti komis- yonunun hazırladığı nizamname ile Türkiye tarafından tevdi olunan mukabil proje üzerinde üç gündür. müzakerelerde bu- lunmaktadır. Bu iki projenin buzı maddelerinin tetkik ve mü- nakaşası henüz devam ediyor. İstanbul, 10 (Hususi) — Bw raya gelen haberlere göre Ha- tayda vaziyet gene — karışmağa başlamıştır. -Hüviyeti meçhul şahıslar Türk mahallelerine gr- mişler ve kurşun atarak kaç- mışlardır. - Çin Federal ihtiyat ban- kası çalışmalarına başlıyor Pekin, 10 (A.Â.) — Son za- manlarda tesis edilen Çin fede- ral ihtiyat bankası bugün çalış. yegâne sını teş- kil edecek olan yeni evrakı nakdiyeyi tedavüle çıkaracaktır. Çin bankası ve münakalât ban- kası tarafından Tientsin ve Tsngtao ve Santang damgalı olarak evelce çıkarnlmış olan evrakı nakdiye 12 ay, diğer şe- hirle damgasını havi olarak çı- kanla: ise daha yalnız üç ay tedavül edebilecek ve bu müd- det zarlında yeni evrakı nak- diye ile değiştirilecektir. Yeni Çin parası Japon yeni- ne bağlı bulunacaktır. Şima't Çinde tedavüldeki pa- ranın miktarı 260 ilâ 309milyon dolar kadar tahmin edilmekte- dir. Ve buna dokunulmamıştır. Bu bankanın 50 milyonluk ser- mayesi Japon bankaları tarafın: dan konulmuştur. Bu yeni Çin bakasına ayrıca 100 milyonluk bir kredi aç İmıştır. Darani kabinesi Amira! Horti huzu. runda sadakat ye. mini verdi Budapeşte, 10 ( Radyo ) — Başvekil B. Darani ve kabine arkadaşları /bu sabah amiral Horti tarafından kabul edil- mişler ve sadakat yemini ver- mişlerdir. Yeni kabineye giren dört na- zır, hüzümet partısine mensup- turlar. Yeni Maliye Nazıri, bir (Ken- kenal) programı tanzim ede- cektir, Fransa hazinebono. ları çıkardı Paris, 10 ( ALA.) — Resmi gazste 3 aylık vade ile yüzde 3 faizli hazine bonoları ihracı hakkında bir emirname neşret- mişlir. İngiliz - Alman gö- rüşmeleri Sol cenah gazeteleri, bu konuşmalardan bir neticeye varılamıyacağını yazıyorlar Londra, 10 (Radyo) — Sol cenah gazeteleri, Alman - İngiliz görüşmelerinden hiçbir neticeye varılamıyacağını yazmaktadırlar. Sağ cenah gazeteleri ise, İnglterenin Roma ile olduğu gibi Ber- linle de #nlaşmaya tara olduğunu — kaydeylemekte ve fakat şimdiki müzakerelerin aeticesinden ümitvar görünmemektedirler. Çin - Japon harbi Japonlara göre, aün bir hava maharebesi olmuş, 15 Çin tayyaresi düşürülmüştür Şanghay, 10 (Radyo) — Japon tayyareleri ile Çin tayyareleri arasında dün ş ddetli bir muharebe olmuştur. Japonların iddia- sina göre, bu muharebede on beş Çin tayyaresi düşürülmüş ve hava istasyonuna atılan bombalardan da ayrıca beş Çin tayyar resi yakılmıştır. Şanghay, 10 (Radyo) — Japonların; bu ayın 18 inde burada büyük bir teftiş yapacakları ve askeri noksanlarını tetkik edecek leri söyleniyor Toxyo, 10 (A.A.) — Amirallik dairesi namına söz söylemeğe salâhiyettar olan bir zat İapon harb gemilerinin Çin şu'arında. kendi üzerlermde üçün tayyarelere ateş açmak Mecburiyetinde kalacaklarını beyan etmiştir. Bu zat Çin tayyareleri ecnebi ma- mulâtından olduğundan Japon harb gemilerinin bu tayyareleri ecnebi tayyarelerinden tefrik etmelerinin çok müşkül olduğu suretinde izahat vermiştir. Bu zat üçüncü devletler tayyarelerinin bu kabil hareketten kat'i surette çekinmelerinin Japonyanın pek zıyade arzu etmekte olduğinu beyan etmişti Ingiltere-İtalya arasındaki müzakereler Londra, 10 (A.A) — Bahri mehatil İngilizlerle İtalyanlar ara- sındaki müzakerelerin ilk neticelerinden birisi İtalyanın 1936 deniz muahedesini kabul etmesi olacağını beyan etmektedir. Bu mehafile göre, İtalyan bükümetinin bu muahedede derp'ş edilmiş olan tahdidata riayet etmeği bilâmel kabul etmiştir: Yaln'z Habeşistan füluhatı tanınmadıkça beynelmilel herhaagi bir itilâf. imzalamaktan imtina eylemiş olduğunu tadır. fogilizlerle İtalyanlar arasındaki müzakereler Milletler Cemiye: tinin önümüzdeki Mayıs ayındaki içtimm devresinde Habeş meselesinin halledilmesine müsait olacak derecede ilerlemediği takdirde bu itiraz ileri sürü ecektir. Ayni mehafil İtalyanın Fcansâ ve Almanya gibi zirhliların to- najını 35000 ton olarak tahdit eden maddeyi kabul edeceği mütaleasındadır. ELHAMRA SINEMASINDA — Yarın matinelerden hatırlatmak- itibaren Bugün son defa olarak KARTACA - OA Türkçe sözlü SEANSLAR: iar Ve $e 5——7 Ve 9 da Jeanette Macdonald SEANSLAR: 1 — 3,30 — 6 — 8,30 da | Malarına devam Gayrimübadiller okusun Bonolar kıymet lenlirilecektir İstanbul, 10 (Hususi ) — Hü. kümet, Gayrimübad! bonoları- nin kiymetlendir.İlmesini temin maksadile bir kanun projesi hazırlamaktadır. Lâyiha yakında meclise verilecektir. İstanbul elektrik şirketi delegeleri Ankaraya gittiler İstanbul, 10 (Hususi)— İstan- bul elektrik şrketi delegeleri, Naha Vekâleti ile temaslarda bulu k Üüzere bügün Aaka- raya gitmişlerdir. Dö Valera İngiliz Nazırlarile ko- nuştu, bugün Dubline dönüyor Londra, 10 (Radyo)— Irlanda| * hükümeti reisi B. Dö Valera, bugüa İagiliz Nazırlarile uzun müddet konuşmuştur. Bu konuş- maların, yeni bir İngiliz-İrlanda uzlaşmasile alâkadar olduğu zenediliyor. B. Dö Valeranın, Dahbiliye Nazırile dün yaptığı mükâleme serbest İrlanda ile şimali Irlan- da arasındaki — siyasi vaziyetle münasebettardır. B. Dö Valera, yarın buradan Dubline müteveccihen hareket edecektir. Ziraat işletme kurumu Her tarafta çalışıyor Ankara, 10(Radyo) — Dev- let Ziraat işletme kurumunun memleketin muhtelif yerlerin- deki teşkilâbı; bu mıntakalarda köylülerle sıkı temaslarda bu- Tunmakta, nadasın daha iyi hazırlanmasına, hasad ve har- manların daha nafi usüllerde yapılmasına memleketin ağaçlandırılmasına çalışmakta- dırlar. Bu memurlar, damiızlık hay- van'ar yetiştirmek usullerini de göstermektedirler. Bundan sonra köylerde hasad bayramları yapı- lacak, hayv. üsabakaları tertip edilecok, köylülere mü- kâfatlar verilecektir. Arazi tahrriri 40,579 tamcüzü üzerinde çalışılıyor Ankara, 10 (Hususi) — İki sene zarlında bitirilmek üzere başlanılmış olan umumi arazi tahririnin kanuni müddeti olan, mayıs 1938 sonunda bitirilmesi için icabeden tedbirler alınmış bulunmaktadır. Bütün memlekette tahriri ica- beden cüzüam mikdarı 40,579 dur, Tahrirde cüzüsm: Şehir, kasaba ve köydür. İlkkânunun 1937 ye kadar tahriri bitirilmiş olan cüzütam mikdarı. 33,824 dür. Geriye tahriri bitilmesi icabeden daha 6,755 ciüzütam kalmıştır. Tahriri bit'rilen cüzü. tamlarda tahriri yapılan arazi Paârçası adedi 18,508,.314 « vermaktadır. Tahrir komisyonları, kış ol. Masına rağmen, hava Vaziyeti müsaid olan mahallerde çalış. eylemektedir- ve ler. Modern şehiri M Bataklıklar İzmirde nasıl dolduruluyor? Şimdiki şekil, bataklıklardan çok fazla tehlikelidir. Modern şehir ğöyle mi oluî? İkide birde, hepimiz İzmirin Akdenizin incisi olduğunu, mo: dern bir şehir olmağa namzed bulunduğunu, — turistlerin celbi için çalışılması lâzimgeldiğini, huruna — meydan — verilmemek icap edeceği, tabit bir düşün- cedir. Eskiden bataklıklar, bataklık halinde yalnız sivrisinek busule getiren, malarya ihdas eden bir halde iken bugün süprüntü dök- mekle temizlendi addolunan o yerler, bize tifo, verem hastalıklar ve ici bir hal almağ başlıyor. — Süprüntü, hastalık menbaidır. Bataklıkları süprüntü ile doldurmak bir hastalık men- bamı müteaddit — bastalıklara menba bhaline getirmek demek- tir. İmardan bahsederken bu süprüntü yığını bulduğu bir parçayı ağızlarına alan köy ve mahallo çocuklarının gülüş- leri kâğt, paçavra topl yan kas dınla 11 hali, bal bir ist.hza kahkahası gibi geliyor. Modera bir şehir olacağını söylediğimiz zaman bun'arın icabatım da teemmül etmemiz lâzimgelir. Şehir hizıssıhhası - kaideleri, bize süprüntü dökülen yerlerde yirmi otuz sene kâdar inşaat vesair şeylere müsaade edilme- mesini, bu yerlerin tahtelarz sularla münasebeti olmamasını ve bu yerlerin altında drenaj yapılmak lâzım olduğunu, bâ- kim rüzgâr cereyanlarından ta. mamen ve evlerden de muayyen mesafede uzakta bulundurulmak icap ettiğini anlatırken ve, bizim muhayyelemizde modern şehir- hayali icrayi hükmederken bu gayri sıhhi — ve iptidaf usulleri tatbika kalkışmamız, — benim anlıyamadığım bir hâdise teş- kil ediyor. Sivrisinek filhakikâ azalıyor, Fakat yerine sivrisinekten dahâ muzır, sivrisinek gibi sokmadan, haber vermeden hastalık nak- leden ve veren kocaman sinek- leri ikame ediyoruz. Bataklığın hafif bir kokusu, biraz ot ve küflü su karışığı, kurbağalı bir su kokusu vardır, fenadır, ilga ediyoruz. Yerine ulün kokusu, taaffün — kokusu koyuyo: rüz. Melarya tehlikeli bir has- — Sonu 8 inci sahifede— büyük imar hamleleri atıldığını ve atılacağımı söyleriz, yüksek nazariyeler yaparız. İç'nde oturduğumuz, içinde rahatımızı yaşatan bu şehrin iyiliğini iste- mek itibarile, hepimizin bu söz- leri, has, samimi ve candan gelen sözlerdir. Fakat tatbikat sabasına, iş | bulduğumuz, b sahasına gelince, hemen bir değişiklik olur. Sanki onu söy- liyen biz değilmişiz gibi, büs bütün başka şahsiyetlermişiz gibi işler görürüz. İzah için bir misal söyli- eyim: Bataklık kurutma hikâyesi, her yerde söylenen, her daim söylanen ve şehrimiz namına güzel bir hikâyedir. Nazariye- terimiz - boldur, besi kuvvetlidir. İş sahasına gelince, fenni ma- Tüm ıtımızı, bilgilerimizi unuta- rak bataklıkları kurutmağa ko- lay bir usul diye bir medeni memlekete yakışmıyacak — bir tarzda, süprüntü dökmekle, yani bugün en ipt bir şehrin bile tatbikini caiz görmediği bir usulle, sanki o yüksek umran de esbabı muci- işlerinden bahseden birisi gilmişiz gibi işe başlarız, Bataklık hakkında — bilgileri- miz muhtasarân şunlardır. Ba- taklıklar sivrisinek — yuvalarıdır. Sivrisinek — husule gelir, bizi iz'aç eder, malarya nakleder. İnsanı öldürür. ve neslin malü- liyetine sebep olur. Eskilerin miyasma dedikleri hava fenalır ğım intaç eder. Binaenaleyh ba- taklık muzırdir, ilgası lâzımdır. Gene bildiklerimize nazaran bir mazzart daha muzır birşey ile defolunmamalıdır, “şerrin ehveni ihtiyar olunur, kaidesi her ne kadar çok eskimiş ise de hükmünü kaybetmemiştir. Bataklık kurutmak için şehir- de herhaagi bir hııtılığLıı zu- ğ; 'MDİKLER Bayraklıyı kaçırımıyalım Bir iki gündür İzmirde bir haber dolaşıyor: — Bayraklı vapuru gidiyor, — kaçırdık. — Nereye gidiyor, ne oluyor? İngiliz şirketi geriye mi alıyor? — Yok canım, İzmirliler vapuru beğenmemişler. Bunun- üze- rine Denizbank ( Şu halde vapuru İstanbula alalım, adalara İş letiriz, sür'atinden de istifade ederiz) diye düşünmeğe başlamış. Kırk yılın başında, 'bir güzel vapurcuk ele geçirmiştik. Ay- larca, Yemen illerinde Veysel Karani gibi hasretini çekerek ve gözümüz denizlerin ötelerinde: — Battı, çıktı, karaya oturdu, torpillendi! Diye' diye tasasını, çekerek' bekledik; üibayot başiımın'bu gd gelecekti? Fılhakika, ilk zamanlar biz şöyle böyle kelli felli, yahi hürmetlice, geniş, uzun bir vapur tahayyül ediyorduk, Ne yaparsınız hayal bu, istek bul.. Vapur, harici şekli ile, bizim fazla açık duran adesemizin içinde küçücük görünüverdiyse bunun manâası: — Hayrır, istemiyoruz, İstanbula peşkeş çekilsinl. Midir. Bugünkü vapurlarda alnımızın kara yazısını ve çilemizi kâfi miktarda çekt.k. Deniz ortasında, iskele diplerinde, alt ka- maralarında, üst kamaralarında tatmadığımız acı ve rahatsızlık kalmadı. Başımıza, küçük bile olsa, bir devlet kuşu kondu. Hiç uçu: tür müyüz onu? İzmir onu teseliüm etmiştir. İzmir, kolay kolay vapur vermez, şimdi saatte gidiliyor. Vapur bizimdir, aldık, kabual ettik.. Amanın sıkı tutalım.. Ankaraya on dör Çimdik