28 Mayıs 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

«KŞAM 28 Mayıs 1940 Dün Geceki ve Bu Sabahki Elfaberler Son dakika Almanlar 11 günde 2000 tayyare 5000 pilot kaybettiler Esir edilen bazı Alman pilotlarının çok acemi oldukları anlaşılmış Londra 23 — İngiliz hava kuvvetleri Brüksel hava meydanlarını şiddetle bombardıman etmişlerdir. Bir tayyare dafil batarya, birçok tayyareler tahrip edilmiştir. Tayyareler, Manş sahilindeki Alman kıtaatına hücum etmiş, birçok bombalar atmıştır, Bütün tayyarelerimiz avdet etmiştir. Dün 26 düşman tay- yaresi düşürülmüştür. Resmi malümata göre 15-26 mayıs arasında İngiliz avcı tayyareleri ta- rafından 1575 Alman tayyaresi düşürülmüştür. Fransız hava kuvvetleri de 425 Alman tayyaresi düşürmüştür, Bu suretle yekün iki bini bulmaktadır. Bunun yedi yüzü avcı, bin üç yüzü bombardıman tayyaresidir. Avcı tayyarelerinde 700, bobmardıman tayyarelerinde 4500 pilot kaybetmişlerdir. Bu beş bi: "otun yerini doldurmak Almanlar için güç olacaktır. Şimdiden Almanlar pek acemi, ancak 52 saat uçuş yapmış gençleri kullanıyorlar. Esir edilen bazı Alman pilotlarının üzerinde bulunan emirnamelerde, acemilikleri dolayısile hava muharebesine girişmekten çekinmeleri ve düşmanla karşıla- şınca geri dönmeleri bildirilmektedir, Fransız avcı tayyarelerinin muvaffakiyeti Paris 28 — 6 Fransız avcı tayyaresi, 18 Messersehmidt Alman tayyaresile 3 dakika süren kısa bir muharebe yapmış, 3 tayyare düşürmüştür. Fransız tayyareleri zayiata uğramamışlardır. Dün düşürülen Alman tayyareleri Paris 28 — Almanlar Boulogne'i aldıktan sonra Calais'ye doğru ilerleme- ğe çalışıyorlar, Buralarda şiddetli muharebeler oluyor. Dün Calais üzerinde 43, Dunkeraue üzerinde 68 Alman tayyaresi düşürülmüştür. Fransız kabinesi dün gece toplandı Paris 28 — Kabine dün akşam saat 22 de toplanmış, müzakere 24,30 a ka- dar devam etmiştir. Meclis askeri ve siyasi vaziyeti görüşmüş, general Wey- gandı da dinlemiştir. . » Ni GN, * Fransız sefirleri arasında değişiklik Paris 28 — Figaro gazetesi başmuharriri Vadimir d'Ormesson Pransanm Papalık nezdindeki sefirliğine tayin edilmiştir. Eski Berlin sefiri Coulondre de Bem 'sefirliğine tayin edilmiştir. Diğer bazı sefirler arasında da değişiklik ya- pılmıştır, Bütçe müzakeresi başladı Milli Müdafaaya 150 ) milyon lira ayrıldı Bugünkü şeraite rağmen bütçe mütevazind mütevazindir. Bazı devair bütçelerile kanunun 940 masarifat karşılığı 268,476,321 lira tahsisat itasına aid birinci maddesi kabul edildi Ankara 27 (Telefonla) — Büyük Mil- let Meclisinin bugünkü içtimamda, 940 Muvazenei umumiye kanununun müza- keresine başlanması münasebetile Mali- ye Vekili B. Fuad Ağralı bütçe etrafında uzun izahat vermiştir. Bundan dokuz ay evvel Avrupada Başlayan harbin tevlid ettiği beynelmilel buhranın, mali ve iktisadi sahadaki te- irlerini memleketimizde de göstermek- te gecikmediğini işaret eden Maliye Ve- kili, içinde bulunduğumuz müşkül şerai- te rağmen hükümetin, memleketin her sahasındaki umumi kalkınma hızını mü- teessir etmeden ve varidat menabimizle mükelleflerin tediye bakımından fazla bir tazyika meydan vermeden mütevazin bir bütçe ile Meclis huzuruna geldiğini söylemiştir. Maliye Vekilinin izahatıns göre, vari- "dat muhammenatının umumi yekünu 268,481,000 lira, masraf bütçeli yekü- mu da 268,476,321 liradır. Bu miktarın 939 bütçesine nazaran fazlası 7 milyon 412 bin liradan ibaret olmakla beraber 940 senesinde muhtelif devairin yeni hizmetleri ve ihtiyaçları için ilâveten te- min edilmiş olan tahsisat 32,981,000 İi- raya baki olmaktadır. Maliye Vekili ba- nuh ne suretle temin ve nerelere tevzi edilmiş olduğunu da rakamlarla izah et- miştir. B. Fuad Ağralının, masraf bütçesinde yapılan ilâvelere ve bunların nerelerden temin olunduğuna dair verdiği izahattan çıkan umumi netice şudur: Aşağıda bah- si geçecek milli müdafaa ihtiyacı hariç olarak 940 mali yılında yeni ihtiyaçlar için kabul edilen zamlar ancak zaruri hizmetlere inhisar etmiş ve bu zamların mümkün olduğu kadar bütçe içinde di- Zer hizmetlerden yapılacak tasarruflarla kapatılması esası takib edilerek bu su- tetle, umumi yekünda mühim bir fark tevlid etmeden birçok yeni ve zaruri ih- tiyaçların karşılanması temin olunmuş- tur. Fevkalâde tahsisat Maliye Vekili, varidat tahminlerinin izahına geçmeden evvel, Büyük Millet (Devamı 4 üncü sahifede) İtalyada harp lehinde yeniden nümayiş yapıldı B. Farinaçi “ Roma 27 — Evvelki akşam talebe büyük bir nümayiş yapmış, Venedik sarayı önüne giderek B, Müssoliniyi alkışlamıştır. B. Mussolini balkona çıkmıştır. Talebe: «Harp, harp, mü- dahâles diye bağırmıştır. Bütün s0- kaklara bu hususta afişler asılmıştır. Floransa 27 (A A.) — Devlet Nazır Farinacci dün burada söylediği bir nu- tukta şöyle demiştir; «İtalyanın yeri, müşterek düşmana kaysı mücadele etmekte olan Hitler'in kahraman Ak Manyasının yanıdır.» “ Hazırız, € emir emir bekliyoruz, diyor Roma 27 (AA) — Havas ajansın- dan: Dün Mussolini stadyomunda Hariciye Vekilinin beyanatı «Sulha bağlıyiz, fakat bazi ihtimaller bizi korkutamaz» Hariciye Vekili B. Şükrü Safaçoğlu Pa- ri - Bolr gazetesinin muhabirine şu beya- matia bulunmuştur: «— Vaziyetimiz açıktır. Balkan Antantı dostlarımıza, yani Romanya, Yunanistan ve Yuşoslavyaya karşı taahhüdlerimiz vardır. İran, Irak ve Efganistana karşı da hemen hemen buna benziyen taahhüdle- rimiz mevcuddur. Diğer taraftan İngiltere ve Pranan ile anlaşmalar akdettik. Türk mil- Teti taahhüdüne sadıktır, Vaziyet ne olursa olsun sözünü tutacağını söylemeğe lüzum var mıdır? Sulha diğer her hangi bir mil- let kadar bağlıyız. Fakat bazı ihtimaller bizi korkutamaz.» Muhabir bundan #onra diyor ki; «B. Sa- Almanların Roman» ye yarayacaktır? Ro- 8 petrol kuyularını yak- caktır. Almanlar en az Macaklardır. Yu böylerdir. birçok maddele Bunu bozacak bir vaziyet Için bir sebep yoktur.» Yulaf ihracatı menedildi Toprak ı mahsulleri ofisi müstahsilden yulaf ve arpa mübayaa edecek yadan elıyorlar. ihdas etmeleri Ankara 27 — Ticaret Vekâleti bu- gün bir tebliğ neşretmiştir. Bu teb- liğe göre, Milli Müdafaa ihtiyacına binaen memleketimizden yul: catı memnudur. Yulafın müstahsil elinden düşük fiatle çıkmaması için 'Toprak mahsulleri ofisi doğrudan doğ- ruya müstahsilden yulaf mübayaâsı- na memur edilmiştir. Her mahallin fiatleri tebliğde gösterilmektedir. Avrupa harbi dolsyısile arpa piya samızda bazı tereddüdler görüldü- günden, müstahsilin zarar görmeme- sl için “Toprak mahsulleri ofisi afpa mübayaasıns memur edilm , arpa fiatleri di de ayrı ayrı erilmektedir. Erat yoklamaları Senelik yoklamalara icabet etmiyenlerden para cezası alınacak Ankara 27 (Telefonla) — Senelik yoklamalara vaktinde icabet etmiyen €rattan para cezası alın ması kararlaşmış ve bu hususta bir ka- nun projesi hazırlanmıştır. İhracı lisansa tâbi tutulan maddeler Ankara 27 (Telefonla) İhracı lisansa tabi tutulan maddelerle bun- lara tatbik edilecek esaslara dair yeni bir kararname hazırlandığını evvelce bildir. mwüiştim. Bu kararname bugünkü Resmi Gazete ile neşrolunarak meriyete konul. muştur. Sovyet - - İngiliz ticaret münasebatı Londra 27 (A.A.) — İngiliz - Sovyet ticari münasebetleri hakkında mü- zakeratta bulunmak üzere sir Staf- ford Cripps riyasetindeki Okomisyo- nun Moskovayı ziyareti hakkında Sovyet hükümetinin cevabı İngiliz hükümetine gelmiştir. Reuter'in dip- lomatik muharriri, Sovyet cevabının muvafık olmaması için hiçbir sebep mevcut olmadığını ve fakat daha ev- velinden nazarı itibare alınması lâ- zımgelen bazı formaliteler mevcut ol. duğunu söylemektedir. Londra 27 (A.A) — Reuter ajansı Sir Stafford Crippsin ihzari müzake- rata başlamak üzere Moskovaya mü- teveccihen bugün Londradan hereket ettiğini selâ! ttar bir makamdan haber almıştı. on baş lira Düçenin huzurile yapılan jimnastik (Londraya gideni be heyet dönüyor ekzersizleri, İtalyanın askeri bir mü- dahalede bulunması lehinde bir nü- mayiş yapılmasına vesile teşkil etmiş- tir. Ekzersizlerin sonunda gençler stad. Londraya gitmiş olân gâzeteci ve me buslardan mürekkep heyet dün Ati- naya vasıl olmuştur. Heyet perşembe sabahı trenle İsta İstanbula gelecektir. yomun ortasında toplanmışlar, mili |Zelzele komisyonunun içtima marşlar okumuşlardır. Bu sırada da mitralyözler ateş etmiş ve bir takım gruplar, üzerlerinde «harp: yazılı âfişler ve bayraklar dolaştırmışlardır. (Devamı 5 nci sahifede) Ankara 27 (A.A.) — Zelzele komis- yonu bugün Başvekâlette Başvekil doktor Refik Saydamın riyasetinde bir toplantı yapmış ve bazı kararlar ittihaz etmiştir. : Norveç yoliyle İngiltereye taarruz hazırlanıyormuş Bergen ve Stavangerde mühim kuvvetler toplanmış, buralara boş Alman gemi Bem 27 (A.A) — Nouvelle Gazette | de Zurich'in Stokholm muhabiri, Ak manlârın Norveçi üssülhareke ittihaz etmek suretile İngiltereye karşı bü- yük bir taârruz hâzırlamakta olduk- larını bildirmektedir. Bu muhabir, Merkezi Norveçte bulunmakta olan Alman kıtaatının Bergen ve Stavan- ger'e gönderilmiş olduklarını ve es sen bu iki noktada birçok cüzütam- ların tahşid edilmiş olduğunu ilâve etmektedir, Birçok boş Alman gemileri Garbi Norveç Ilmanlarına gönderilmiştir. İngilterede dört kişi tevkif edildi Londra 27 (A.A) — Birisi Londra mıntakasi komünist fırkası erkânın- dan olan iki kişi, dün akşam bir top- | Tantı esnasında umumi intizam kanu- nuna muhalif hareketlerinden dolayı | Mısırda ihtiyat tedbirleri Hava müdafaa vasıtaları | çok arttırıldı Londra 27 (A.A) — İskenderiyede bulunan Reuter ajansının hususi muha- | biri Mısırda her ihtimale karşı koymak üzere ihtiyat tedbirleri alındığını bildir- mektedir. Muhabir diyor ki: «Şimdi Mısırda hava müdafaa vasıta- ları, müthiş bir vüsat kesbetmiştir. Ge- çen çarşamba günü Kahire üzerinde yar pılan hava tezahüratina iştirak eden mü- him İngiliz hava harp teşekkülleri, Misır- da bulunan-İngilir hava kuvvetlerinin ancak bir kısmını teşkil etmektedir. İngiliz - Fransız - Mısır hazırlıkların vüsat, İskenderiye limanında bariz bir surelte görülmektedir. Şehir, kara ve de- niz küvvetleri üniformalarile kaynamak- ta, ve civarında hava dafi toplarının adedi de günden güne artmaktadır.» Mısır Başvekili İngiliz ve İtalyan sefirlerile görüştü İskenderiye 27 (A-A.) — İngiliz se- firi siç Mils Lampson, dün Başvekil Ali Mahir paşa tarafından kabul edil miştir. Başvekil, İngiliz sefirini kabul | etmeden evvel İtalyan sefiri kont Maz- zolini ile uzun bir görüşme yapmışlar, Mısır, geceleri karanlıkta kalacak İskenderiye 27 (A.A.) — Bu akşam- dan itibaren bütün Misir karanlıkta bira- kılacaktır. Bu tedbir her ihtimale karı koymak maksadile zaruri addedilmiştir. İktihaz edilmiş olan diğer tedbirler ara- sında bilhassa eonebilerin ve bu meyan- da ezcümle Süveyş kanalını geçen ecne- bi gemilerinin şiddetli bir kontrole tabi tutulması vardır. Alman - Bulgar fudbol maçı Almanlar 3-0 galip geldiler Sofya 77 Büyük alâka ile beklenen Alman - Bulgar futbol maçı, dün burad& 204000 kişinin huzurunda oynanmıştır. B)- fıra karşı üç sayı ile Almanlar galip gel- mişlerdir. Maçta, Berlinden tayyare ile gelen Al- man spor önderi ve Alman Olimpiyad ko- mitesi reisi von Çamer ile Alman beden terbiyesi mütehassısı Dr. Kari Dim, Al- man elçiliği erkânı ve barı resmi Bulgar ricali hazır bulunmuşlardır. Maç için Al- manyadan başka gelen olmamıştır. Maç münasebetile Bulgaristana 30,000 Almanın geleeği haberlerinin de yalan olduğu mey- dana çıkmıştır. Dünkü Alman - Bulgar maçı, geçen 36- ne Berlinde, dört sayıya karşı iki sayı ile | Bulgar takımının mağlübiyetile neticele- nen Alman - Bulgar maçının revanşıdır. Bulgarlar, şimdiye kadar Almanlarla yap- takları maçlarda yalnız 1935 de Berlinde Almanyayı sıfıra karşı iki sayı ile yenebil- muşlerdi. Ankara 27 (Telefonla) — Vekâletince hazırlanmakta olan işçi si- gortası kanun projeleri haziranın ilk haf- tası içinde Büyük Millet Meclisine sevk olunacaktır. İş kanununa tabi iş yerlerinde fikren | yorlardı, gemileri günderilmiş Haydparkta tevkif edilmişlerdir. Bir müddet sonra sulhçuların yapmış Ol- dukları bir toplantı esnasında da iki kişi tevkif olunmuştur. Avusturyalı kadınlar tevkif edilecek Londra 27 (A.A) — Dahiliye Ne- zareti, 16 yaşından 60 yaşına kadar bütün Alman ve Avusturyalı kadınla- nn muvâkkaten enterme edilmesini emretmiştir. Bu emir, bütün İngilte- reye şamildir. 16 yaşından 60 yaşına kadar bütün Alman Ye Avustury kadınlar, şimdiye kadar (B) faslına dahil bulunuyor! e enterne edil meksizin bazı tahdidata tâbi tutulu Bunlar şimdi, Man adasın. da enterne edilecekler ve arzu etlik- leri takdirde 16 yaşıma kadar çocuk- larını da beraberlerinde çeklerdir. Romanya ya petrolleri Almanya, Romanyadan faz- la benzin istiyor Bükreş 27 (A.A) — (Havas): Ro- manya ekonomi delegeleri bugün petrol kumpanyalarının e mümessillerine “Ro manyadan Almanyaya yapılan petrol teslimatının o 3Ü temmuza kadar artırıl- Lu Hüzumunu bildirmişlerdir. Bu-bu- susta ileri sürülen sebep Romanyanın Almanyadan aldığı teslihata âcil ihtiyaç- br. Almanyanın Romanyaya yaptığı ekonomik tazyik şiddetini ber gün biraz daha bu sahada artırmaktadır. Bu taz- yik bilvasıta olmakla beraber daha müs- bet şekiller İktsap etmekte ve Rumen mdarları bugün nazilerin daha sarih istekleri karşısında bulunmaktadırlar Romanyanın aylık ham petrol istihsa- li taktiben 500 bin tondur. Harbin bida- yetindenberi Almanlar anlaşmalarla tes- bit edilen miktarın azamisini katiyen ala- mamışlardır. Müttefikler ve muhtelif bi- taraf memleketler de Romanyadan pet- Tol satın almaktadırlar, Almanyanın Ro- manyadaki siyaseti petrolün vüsati mec- hul-olan ibtiyatlarının sarf ve isthlâkine tabi bulunmaktadır. Yalnız şurası bilin- melidir ki Fransız cephesindeki harbin geçen her günü hâlen Almanyaya 20 bin tondan fazla benzine mal olmaktadır. Müteahhidlere b bahşedilen bir hak Ankara 27 (Telefonla) — gören üremi heyeti, önceden tabmin edilmesi mümkün olmıyan fevkalâde haller dolayısile fiatlerde vukua gelecek tereffülerin, müteahhitlere mukavelenin Devlet İ feshi veya fiat farkını istemek hakkını vereceği yolunda bir prensip kararı ver- miştir. Bu karar, milli korunma kanunu- Bun meriyete girdiği tarihten önce ak- dedilmiş olan mukaveleler hakkında ca- ri olacaktır. Semplon Ekspresi İtalya da bu trenle birleşen katarları kaldırdı Roma 27 (A.A) — Semplon ekspres sin ilgası üzerine, İtalyan şimendifer idaresi de bu trenle aktarma yapan bazı trenleri i #ga etmiş etmiştir. Seyyar tapu tapu hâkimlikleri ihdas olunacak Ankara 27 (Telefonla) — Tapisuz arazinin tapuya raptı hakkında Adliye Vekiletince hazırlanmış olan yeni ka- nun projesi Meclise sevkedilmek üzere- dir. Bu projeye göre, noter huzurunda ya" pılacak gayri menkul satışları muteber sayılarak tapu idarelerince tescil oluna- caktır. Gayri menkul alım ve satımından mü- tevellit her nevi ihtlâfları hal ve faslet- mek üzere, diğer medeni memleketlerde olduğu gibi, seyyar tapulama hâkimlik. leri ihdas olunacaktır. Bir müttefik tayyare gemi- sinin battığı doğru değildir (AA) — Salâhiyettar bir müttefik tayyare gemisinin batı- nldığına dair Alman başkurandan- çalışan müstahdemler de, bedenen çalı- şan müstahdemler gibi bu sigortalardan lığı tarafından verilen haberi yalan-