13 Mayıs 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

AKŞAM 13 Mayıs 1940 Dün Geceki ve Bu Sabahki Elfaberler Italya, 4 sınıf ihtiyatı davet ediyor Bazı genç faşistler müttefikler aleyhine Italyada nümayişler yaptılar Londra 13 — Rumadan gelen haberlere göre Mussolini dün büyük erkânı harbiye reisi ile vaplığı müllikat neticesinde, £ sınıf ihtiyatı silâh altına çağır- mâğa karâr vermiştir. Bu dört sınıfın bir milyon asker vereceği tahmin edil- mektedir, Nevyork 12 — Romadan alınan ha- berlere göre dün İtalyada bazı genç fa- şistler duvarlara müttefikler ve demok- rasi aleyhinde beyannameler yapıştır mışlardır. Bunlar bazı İngiliz tebaasına karşı da ufak tefek taşkınlıklarda bulun- muşlardır. İngiliz Hariciye Nezareti bu | hâdiselere ehemmiyet vermemektedir. | sefaretirnden henüz bu hususta | Roma malümat gelmemiştir. ERomadan gelen telgraflar İngiliz sefirimin protestoda bur | lunduğundan bahsediyor. Roma 1? — İtalyan gazeteleri mü tefikler aleyhinde peşriyata devam yorlar. Ciano silesinin gazetesi olan Tel- gralo garetesinin başmuharriri Ansaldo, bugün söylediği bir nutukta demiştir kis | «Büyük ve kuvvetli müttefikimiz bu harpten galip çıkacaktır. Duçenin etra- bnda toplanmalı, önün dediğini yap- mahıyız. İmparatorluğun , banisine itaat yalnız bir vazife değil ayni zamanda bir borçtur.» Müttefiklerin kontrolünden şikâyet Roma 12 — Roma radyosu müttefik- lerin kontrolünün İtalyan ticaretini güç- leştirdiğinden şikâyet ediyor. Radyo bugünkü neşriyatında demiştir ki: «Müt- tefiklerin kontrolü İtalyan ticaretini güç- leştirmektedir. Vapurlar bazan aylarca beklemeğe mecbur oluyorlar. Evvelce teşkilât ikmal edilmediğinden teehhür vukua geldiğini tahmin ediyorduk. Aynj halin devamı âdeta bunun bir intikam tedbiri olduğunu göstermektedir. İngiliz lerin kontrol ettikleri vapurlar bazasi Fransızlar tarafından da kontrola sevke- diliyor. Bu hal büyük zararlara sebep oluyor. Postalarda da kontrol keyfi ş6- kilde yapılıyor. Buna nihayet vermek lâzımdır.» Bir İtalyan gazetesinin makalesi Roma 12 — Voce d'İtalia gazetesi yazdığı bir makalede Almacıyanın Hol- İanda ve Belçikaya karşı harekete geç mekte haklı olduğunu söylüyor. Bu ga- zete Alman notasındaki iddiaların doğ- ru olduğunu kaydederek o Almanyanın bir taarruz değil müdafan harbi yaptır ğını yazıyor. Vatikanın gazete nüshaları Romada bir meydanda yakıldı Paris 12 — Temps'ın Roma muhabi- rinin gönderdiği bir habere göre Va- tikanın Observatore Romano gazete- sinin, Papanın Belçika krahna gön- derdiği mesajı muhtevi nüsbaları fa» şistler tarafından Romanın büyük meydanlarından birinde toplanarak yakılmıştır. Bu nüshada Papa, Alman taarruzunu takbih ediyordu. Macaristan hükümeti, birçok ihtiyat sınıfları silâh altına çağırdı Budapeşte 13 — Macar hükümeti, birçok ihtiyat sınıflarını silâh altına ça» Bırmıştır. Hükümet, bu davelin talim maksadile yapıldığını beyan ediyor. Ispanya, sıkı bir bitaraflık takip edecek Paris 13 — ispanyadan bildirildiğine göre general Franco İspanyollara hi- taben neşrettiği bir tebliğde, bütün muhariplere karşı sıkı ve mutlak bir bita- raflık muhafaza etmelerini emretmişir. Rotterdam hava meydanı kâmilen tahrip edildi Iki tarafın da tayyareleri büyük faaliyet gösteriyor Rotterdam 12 — Rotterdamda şid- detli muharebeler oluyor. Şehrin içinde müteaddid yangınlar çıkmıştır. Liman- da bulunan Statendam sdımdaki Hollan- da transatlantiği de yanmaktadır. Londra 12 — Dün gece Rotterdam hava meydanına İngiliz tayyareleri yeni- den taarruz etmişlerdir. Bu taarıuz har- bin iptidasındanberi yapılan hücumların en şiddetlisi idi. İngiliz bombardıman tayyareleri dalgalar halinde altı defa hücum etmişlerdir. İlk taarruz saat 21 de yapılmış, Alman nakliye tayyareleri yakıldığı gibi birçok yangınlar çıkmıştır. Sant yirmi ikide ikinci taarruz yapılı mış, yeniden yangınlar çıkmıştır. bunu takip eden hücumlardan birinde müthiş (Devamı $ nci sahifede) İsviçrede seferber-| İngiliz Nazırları lik tamamlandı Askeri nakliyat dolayısile tren seferleri azaltıldı Bern 12 — İsviçrede seferberlik ta- #mamlanmıştır. Trenler mütemadiyen hu- duda asker, mühimmat iyorlar, Her tarafta bir uyanıklık vardır. Tayya- re dali topları harekete hazırdır. Askeri bakliyat dolayısile tren seferleri azaltıl- maştır. İsveçte müdafaa tedbirleri Stokholm 12 — İsveç hükümeti ge- celeri bütün İsveçte ışıkların söndü- rülmesine karar vermiştir. Bu kara- rın sebebi malüm değildir. Işıkları söndürme yeni emre kadar devam edecektir. Yangın söndürme tecrübeleri Bugün saat on dörtte; Fatihteki itfai- ye mdürlüğü binasında geniş nisbet- te yangın söndürme &tecribeleri ya- latin Bein kb yeni alioiiğ olan yemin ettiler Yedi yeni nazırın isimleri de ilân edildi Lendra 12 (A.A.) — Kral, öğleden sonra bir hususi konsey toplantısına riyaset etmiştir. Bu toplantıda yeni nazırlar yemin ederek mühürlerini almışlardır. Londra 12 (A A.) —B.B.C, radyo istasyonu bugün saat 21 de Başvekâ- letçe neşredilen 77 yeni nazırın isimle- rini ilân etmektedir; Adliye Lordu John Simon, Maliye Nazırı Kingsley Vood, Dahiliye Nazırı John Anderson, Müstemlekât Nazırı Lord Loyd, Ticaret Nazırı Andrex Duncan, Harp levazımatı Nazırı Here bert Morrison, İstihbarat Nâzın Duff Cooper. ? Londra 12 (A.A.) — İşçi partisi icra komitesi ve parlâmente icra komitesi işçi mebusların kabineye iştiraklerini tasvip eden bir beyanname meşret- Reisicümhur Dün Ankarada at koşularini takib ettiler Ankara 12 (Telefonla) — Relsi- cümhur İnönü bugün Hipodormda yapilan ilkbahar at koşularının ikin. cisini de yüksek huzurlarile şereflen- dirdiler ve koşuları sonuna kadar ta- kib ettiler. Yeni mebuslar (Cümhuriyet Halk Partisi nani- zedleri ittifakla seçildiler Ankara 12 (AA) — 12/5/1940 tas rihinde yapılan intihapta boş olar Aydın mebusluğuna Eminönü Halke- vi reisi Agâh Sırı Levent, Bilecik mebusluğuna Adanada Gülek limited şirketi müdürü Kasım Gülek ve Zon- guldak mebusluğuna Siyasal Bilgiler okulu profesörü Hazım Atıf Kuyucak, Cümhuriyet Halk Partisi namzedi olarak ittifakla seçilmişlerdir. N Zelzele felâketine uğrayan bedelciler İkinci taksitlerinin affı için bir kanun lâyihası e Ankara 12 (Telefonla) — İlk taksit bedelini vererek talim için askere alındıkları halde zelzele felâketinden dolayı ikinci taksit bedelini veremiye- cek derecede zarara uğradıkları ma» halli idare heyetlerince tasdik edilen- lerin ikinci taksit beddelerinin affe- dilmesi kararlaşmıştır. . Bu hususta Mili Müdafaa Vekâletince bir kanun projesi hazırlanmaktadır. İskenderiye muhtelitini 4-2 yendik Takımımızın oyunu, çok beğenildi Kahire 13 — Fenerbahçe - Galata- saray muhteliti, dün İskenderiyede, İs- kenderiye muhteliti ile yaptığı ikinci mas çı 4 - 2 kazanmıştır. Birinci devreyi ta- kımımız 2 - 0 bitirmiş, İskenderiye mı teliti fazla gol yememek için sıkı bir müdafaa sistemi tatbik etmiştir. İkinci devrede Mısırlılar, çetin bir oyuna baş- lamışlar, bizimkiler de galibiyeti elden kaçırmamak için çok güzel oynamışlar. dır. Mısırlıların biri penaltıdan olmak üzere yaptıkları iki göle mukabil takı- mımız da 2 gol daha çıkararak maçı 4 - 2 kazanmıştır. Takımımız çok beğe- nilmiştir. Muhtelitimiz şu kadro ile oy- namıştır: Cihad - Faruk, Adnan - Mus- tafa, Esad, Örer - Melih, Naci, Gün- düz, Boduri, Basri Antakya mıntakası bisiklet birincisi Antakya 12 (A.A) —- Türkiye birincilik- erine iştirak etnek üzere tertip edile siklet yarışının sonuncusu buzün yapıl miştir. 75 kilometrelik mesafeyi 2 saat 83 dakika 30 saniyede alan Süleyman Uçar mmntaka birincisi olmuştur. İkineliği de bir saniye farkla Reyhaniyeden Mustafa almıştır. Kral Karol köyü Ankara 12 (Telefonla) — Erzincan vilâyetinde kurulacak olan Kral Karol köyünün kanun formalitesi ikmal edil- mek üzeredir. Kral Karol köyü, Yalnız- bağ, Haşhas, Sarıgöl, Çukurköyü birleş- tirilmek üzere meydana getirilecektir. İzmirde yeni bir heyelân İzmir 12 (A.A) — Bomovanın Alundağ köyü dahilinde ve İzmir - Hal kapınar yolu üzerinde iki köprü arasında GE ae 7 lilik ya bel selles şekilde bir sahada heyelân âsan görülmüştür. Bu sahada Nafia idaresin- ce fenni tedkikata başlanmıştır. Batan vapurlar Bir İngiliz tahtelbahiri batti Londra 12 — Bahriye Nezareti 1500 tonluk Sil tahtelbahirinin üssü- ne evdet etmediğini ve bu gemiye kayıp nazarile bakıldığını ilân etmiş- tir. 'Tahtelbahirin mürettebatından bir kısmı esir düşmüştür. Si), harbin iptidasındanberi bulan yedinci İngi- Romanya, Balkan antantı müttefiklerile rabıtalarını takviye edecek Başvekil Tataresko beyanatta bulunarak Rumen siyasetinin hedeflerini izah etti Bükreş 12 (A.A.) — Tatareskoşu beyanatta bulunmuştur: «Siyasetimizin daimi hedefleri, her türlü ahvalde en ski bir bitaraflık mu» hafazas, Balkan antantını müttefikleri- mizle rabitalanımızın takviyesi, komşu- lanmızla olan münasebatımızın detin- Jeştirilmesi, bütün milletlerle normal münasebetlerin inkişafıdır ve böyle ol- makta berdevamdır. Askeri hazırlık mesaisine, memleketi- mizin, kendine aid olmıyan herhangi bir menfamt peşinde (sürüklenmesine mey- dan vermeden işlerin idaresini serbestçe temin edebilmesi için hududlarda teyak- kuz faaliyetine devam edeceğiz. Hükü- metin, bu nizam ve emniyet siyasetine devam edebilmek üzere, bütün Rumen- lerin müzaheretine nail olacağına emi- nim. Yeni hükümet ve yeni siyaset bu- Dabilüi sahada sükünet ve sulhu temin siyasetine devam ederek bütün Rumen ler arasında ittihadı ve tesanüdü kuv« vetlendireceğiz. , İktisadi sahada, harbin neticeleri ve zaruri ihtiyaçlarımızla gitgide daha muğr lâk bir hale gelen ekonomimiz için,'yeni nizamlar vücude getireceğiz. Harici sahada, müteaddid defalağ izah ettiğimiz sulh ve müdüfaa siyssetk ne devam edeceğiz. Bütün vaziyeti hü» kümdarın tedkik nazarına arzetmek meet buriyetini, bize harici hâdiselerin inkh şahı tabmil etmiştir. Bu sebeble, bugün Majeste Krala, bütün hükümetin istifat namesini takdim , İstifa kabul edile miş ve Kral, Kabineyi teşkile gene beni memur etınek suretile hakkımdaki yükü sek iimaadını göstermek lütfunda bulun müştur. Bu yeni vazifemi, vakıt geçirmd” den ifa ediyorum? Felemenk Hindistanı Bütün iptidai maddeler müttefiklerü emrine verildi. 700 Alman tevkif edil La Haye 12 (A.A.) — Hollandanın harbe girdiği haberi Felsmenk Hindis- tanmda sikünetle karşılanmıştır. Halk sadakat ve bağlılığını izhar etmektedir. Mahalli hükümet makamları Alman te- baasını tevkif etmiştir. Müstemlekelerin bütün iptidai maddeleri müttefiklerin emrine verilmiştir. Londra 12 — Antilles derizinde Hol- Jandaya ait Curacao ve Aruba adalarına möttefik kıtaat çıkarılması buralardaki petrol tasfiyehanelerini Almanların tanrru- zundan korumak içindir. Felemenk Hin- distanında 700 Alman tevkif edilmiştir. Bunlann malları müsadere, evrakları zaptedilmiş, kendileri Batavya civanın- işlerdir. Nazi ta- tevkif edilmiştir. Heyecanlı bir hava muharebesi 3 İngiliz avcı tayyaresi 30 Alman tayaresile çarpıştı Londra 12 — Bu harbin en heyecanlı hava muharebesi bu sabah Belçika hu- dudunda olmuştur. Hurican sistemi 3 İngiliz avcı tayyaresi 30 bombardıman ve son sistem Messerschmidt tayyaresin- den mürekkep bir Alman koluna tzar- ruz etmiştir. 20 dakika birçok akrobasi hareketlerinden sonra üç tane Messer- sehmide 110 tayyaresi düşürülmüştür. Bu #rada 4 İngiliz avcı tayaresi daha geldiğinden Alman tayyareleri geri dön- müşlerdir. İngiliz Utayyareleri salimen üslerine avdet etmişlerdir. Bu sabah bir Henkel, bir de Dornler sistemi Alman tayyaresi düşürülmüştür, Dün gece Fransa üzerinde 36, Hollan- dada VI, Belçiknda 5 Alman tayyaresi düşürülmüştür. Belçikalılar 40 tayyare düşürmüşlerdir. İngilterenin bir teddiri Şark sevahilinde oturan 16-60 yaş arasındaki Alman ve Avusturyalılar bazı kayıdlara tâbi Londra 12 — Büyük Britanyanın şark savahilinde oturan 16 - 60 yaş arasında bulunan Alman ve Avustur- yalı erkekler mevkuf tutulacaklardır. Bu mıntakada bulunan diğer erkek ecnebiler de bazı kayıdlara tâbidirler. Bunlar akşam sekizden sabah altıya kadar evlerinden çıkmıyacaklar, ne bisiklet ve ne de başka muharrik va- sta kullanmıyacaklardır, La Heye'de bir hâdise La Haye 12 (A.A.) Hollanda Başkumandanlığı, La Haye'da ikamet eden Almanların şehrin merkezine yürü- meğe teşebbüs ettiklerini, fakat bunların bir Holanda müftezesi tarafından tarde- dildiğini bildirmektedir. Askeri mukamlar, Hollandalılara kar- # herhangi bir hasmane harekket bulu- nan bir kimseyi barındıtanlara köim İçlerinde yüksek memurlar, polis erkân vardır. : Japonyanın vaziyeti Nevyork 12 (A.A.) — Büyük Okyas nusta statükonun muhafazasına dair gos gende Hull tarafından yapılan lk hakkında tefsirlerde bulunan o Nevzor Herald gazetesi diyor ki: «Japonyanın; Felemenk Hindintanı hakkındaki | tarzi hareketi şüphe ve tereddüte mahal bis rakmıyacak kadar sarihtir.» Bu gazete, Almanya Hollandada sü- ratle muvaffak olduğu tâkdirde Japon- yanın müdâğaleciliği şiddet kasbedöceği ni kaydetmekte ve Amerikanın asl men- faatlerinin Hollanda müstemlekeleri taz mamiyetinin masun kalmasın istilzam ettiğini tebarüz ettirmektedir. “ Şüpheli senebiler Hollanda'da yüzlerce ecnebi tevkif edildi Amsterdam 12 (A.A) Hollan- dada yüzlerce şüpheli ecnebi, zabıta tarafından tevkir edilmiştir. Amster- damın bir çok caddelerinde çalpış- malar olmuştur, fakat askeri maka- mat 11 mayıs akşamı vaziyete hâkim bulunuyordu, Londra 12 — Amsterdamda Alman tayyarelerine işaret veren biri yaks- lanmış, derhal kurşuna dizilmiştir. Amsterdamdaki İngilizler Amsterdam 12 (AA) — Reüter: İngiliz baş konsolosu, Amsterdamda bulunan bütlin İngiliz vatandaşlarına, emirlerine verilen son vapura binme lerini tavsiye eylemiştir, Zafere kadar harp Çeklerle Slovakalar, Alman- yaya karşı kendilerini hali harpte telâkki ediyorlar Lenin İz (AA) — Biten Leçlmnuğ bugün yapılan senelik konferansına murahhas İştirak etenişlir. Komferansi general Lelong, Fransa ataşemiliteri, Koslovakya eski Cümhurrelsi Beneş, veç elçisi de Corban hazır bulunmuşlarc British Leglon âzasının sadakat bisleri Hade etmek üzere krala bir mesaj gönde” rilmiş ve bu mesajda zafere kadar harbâ devam etmek için memleketin yardımına koşmak arzusu izhar olunmuştur. Müttetiklerin harbi itimadla karşıladık” larını söyliyen general Lelong'un nutku” dan sonra Beneş, Çeklerie Slovakların ken# dilerin! Almanyaya karşı hali harpte 16“ Mâkki ettiklerini söylemiştir. Corban söylediği nutku gu sözlerle bir“ miştir: »Harpte bulunuyoruz ve kazanacağız? Yangın başlangıçları Dün akşam üzeri Vali Konağı cadde birine sid paçavra deposundan; Şık nemainda da filmlerin Rituşmasını | iyer yanın başlangıcı olmuş ise de de”