22 Nisan 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

ür i © yaşamışlardır. 22 Nisan 1040 AKŞAMDAN AKŞAMA vw —— Şimdiki harp ve ferdin müstakbel hayatı Bu harp, bir bakıma, imparatorluğu yeni imparatorluk tesis “tmek istiyenlerin aralarındaki mü- Sadele... Onun için, evvelâ küçük mil- etlerin, avrupalleri: — Adam... Bana ne?.. Aralarında dalaşsınlar... Biz ticaretimizi biliriz... Bitaraflığımız, asırlık ananelerle mü- #öcoel? - dediler, Bu dalâletten ayrılıp cephesini da- ha ilk gününden vazıh ve samimi su- Tette tespit etmek kiyasetini gösteren "#Âne memleket Türkiye oldu. Bizim yle mevzi alışımızı o zaman beğen- Miyenler bile şimdi başka münasebet- * «bu harpte bitarafık olamıya- “ağını: söylüyorlar, ki yeni imparatorluk heveslile- Finin müstakil milletleri kendilerine birer madım, birer uşak yapıma” lan aleyhindeyiz; ve bu, doğrudan kendi istiklâlimiz, hürriyeti- meselesidir; elbette bu m le alaş e muayyendi: in de alacağımız cephe muayy maddi ve manevi muvazene- masına taraftar olanla- tn safında bulunacaktık. Amızın doğruluğunu Dani- arkadan, Norveçe kadar bitaraflık ea ki bütün devletlerin âki- gösterdi. a nek bu mücadele sâdece mevcut Paratorluklarla onları yıkmak ve erine kendininkileri kurmak isti- lerin mücadelesi değil Dâva, ayni da müstakil küçük ve ortanca devletlerin postu üzerinde dönüyor. Türke Siyaseti, bunu anlamakla ve fiyata geçmekle zekâ ve ha- , Peket çevikliği göstermiş: artık bugün b dahat olduğu şekilde harbin cenuba İk ağızda önlemiştir. Girişilen harbin bir de başka cep- b) var: Avrupanın muhtelif yerleri- “Mİ, ezcümle cenup ve şarkını doldü- Tan milyonlarla insanlar, şimdiye ka- , Dar mühtelit devletlerin tebeaları ha- Balkanlardan Alalım: o Filânca şehir kâh Os- Manlı imparatorluğunun, kâh Avus- İltya . Macar imparatorluğunun, kâh falanca krallığın idaresine gir Miştir. Bu gibi değişikliklerin olduğu, ekseriyetle, kışlalara ve resmi daire bö çekilen bayraklarla ve pek ufak ek değişikliklerle ahali tarafından iştir. Meselâ şu sokakta evi, sokakta da dükkânı olan bir Adam — sayed harp gürültüsü içinde i helâk olmadıysa, hükümranlık tebed- 4 “ülünü müteakib yine üç aşağı beş Yükarı ayni hayatı yaşamak imkânını uştur, Faraza Bosnalı müslü- Manların Osmanlı, Avusturya, © Yu- i« #slav idaresindeki hayatları gibi. ul dd yeni imparatorluk müddeile- > | #aptettikleri diyarlarda kurduk- « 1, hayat öyle ki, yalnız küçük mil “pg, * değil, ferdler de onların totaliter «.Sihanı içinde hareket hürriyetini" ta- Mümile kaybetmiş bir uhsur hâlini N Ahveriyor, Yaşadığı topraklar istilâ çŞilince “artık bir Bosnalı dükkânet Pm tesbihi, başında kısansı, akşam ee, eği saatte evine gidemiye- 3 Adam! Bana ne! (Ben siyasi eğilim. Hangi devlet olursa olsun! *mesine imkân yoktur. Zira, istilâ ile birlikte, ferdin haya tında, en, küçük teferrüata kadar bir ie Şiklik başlıyor, Öyle ki, tâbi mem- İren geçerken pencereler Batıyor; içerdeki esrar sefirlere memesini — ebediyen olmasa bile — ŞEHİR HABERLERİ Karaköy meydanı genişletilecek Havyar hanının bulunduğu ada ve domuz sokağı ile tramvay caddesi arasındaki ada kaldırılacak Emniyet müdürlüğü, şehirdeki seyrüme- fer işlerini tanzim etmek üzere pek dar olan cadde ve meydanların açılmasını lüzumlu görmüş ve bu maksadla belediye relsliğine müracaat etmiştir. Eminönü meydanının istikbalde alacağı şekil, kati surette tesbit odudıpi için nakli vasıtalarının seyrüsefe- rini ihlâl eden güçlükler ortadan kalkacak» $ir. Emniyet müdürlüğü, Karaköy meyda- nındaki izdihamı hafifletmek üzere şimdi- xi tramvay yollarının değiştirilmesini lü zumlu görmüş 7 bu mak&adia belediyeye bir kroki vermiştir. Bu krokiye göre Bey- eğlundan Karaköze inen tramvay hatti, Bankalar caddesile Karaköy meydanı ara- sındaki Mertebani sokağından indirilecek, Bankalar caddesindeki tramvay hattı da Merkez bankasi binası yanina kadar tek olarak bırakılacaktır. Eniyet müdürlüğünün teklifi tatbik edi- dığı takdirde barı istimlâk muamelelerine lâzımgelmekledir. Halbuki B. Prost, Galata meydanının tanzimi etrafın- da nâzım plânda bazı esaslar tesbit et- Otel fiatleri Otelciler tenzilâtı kabul et- miyorlar, zam istiyorlar Belediye, son samanlarda yaptığı ted- kikler natizosinde otellerdeki yatak fiatle- mi zam yapılması lâzımgeleceğine karar vermişlerdir. Bu karar, otelciler cemiyeti idare heyeti tarafından belediye reisiiğine bildirilecektir. Otelcilerin bu kararı üzerine belediyenin ne yapacağı belli değildir. Maamafih ha- yat pahalılığile mücadele edildiği şu sira- da belediyenin bu talebi kabul etmiyeceği tahmin ediliyor. Bahar havası desüsüz gezenler çoğa! > bu senenin (k ılık tatil günü olmak mü- nasebetile halkın çoğu kırlara çıkmıştır. Sayfiye yerlerinde evler tutulmağa baş- Tanmuştır. Bu sene Adalara ve Kadıköy ile Bostancı arasındaki sahaya rağbet çoktur. deniyetinde Fıravun esirleri gibi ça- biliyoruz. , Onun için, bu harp, ortanca ve kü- çük milletlerin şuuriyle beraber, en gayrisiyasi, en silik, en kendi halinde ferdlerin bile kendilerine manevi bir taraf seçmelerini icab ettirir. Ve seçi- lecek tek taraf vardır: Türkiye devle- tinin seçtiği taraf! Şu dünyada hiç kimse: — Adam!... Bana ne?.. Hangi re- jim, hangi devlet galebe çalarsa çal- biyeti hayatı «yaşanmağa değmez »bir hale sokacaktır. (vi - Nü) Nâzım plân tasdik edildiğine göre emni- yet müdürlüğünün verdiği kroki muhtevi- yatı tatbik edilmektense mütehassisın nâ- zım plânına göre Karaköy meydanının açıl- ması daha muvafık olacağı İleri sürülmüş ve keyfiyet belediye relsli makamı tarafım- dan da tasvip edilmiştir. Belediye, Prost plânına göre Karaköy meydanını açarak tanzim edecektir. Mey- danın açılması için Prost tarafından hayli şümullü bir plân hazırlanmıştır. Fakat belediye, şimdilik bu plânın yalnız bir Kıs- mını tatbix edecektir. Yeni Karaköy meydanı, Ziraat bankası binası hizasına göre genişletilerektir. Bu- nun için Gelatada Havyar hanının bulun- duğu ada, Karaköy börekçi fırınının bulun- duğu cephe de dahli oldufu halde tama- başka otomobillerin Bankalar caddesinden Karaköy meydanına indiği Domus sokağı da genişletilecektir. Bunun için de bu Karilerimizin mektupları Pazarları çalışan yapı amelesi Karşımızda bir yapı var, Ameleyi gö- re göre artık ferdenferda taniyorum. Bunların pazar günleri de çalıştıkları- nı görmek fenama gidiyor. İhtimal Belediye ruhsat vermiştir; Abtlimal bunlar gündelik almak heve- sile de İsteye isteye küreğe, malaya yapışıyorlar Fakat her ferdin — asır- lardanberi tanınan — bir hafta tatili hakkı vardır. Ferd şuurile bunu tasdik etmese bile beden bunu İster; neslin selâmeti, doğucak çocuğun xindeliği de keza bunu âmirdir, Hafta tatilini her meslekte istisna- sız bir hale sokmalıdır. Bursanın imar plânı B. Prost yakında Bursaya Bi sna 'B. Prost, Bursanın imar plânını hazırla- yaptırmak için 94) bütçesine tahsisat ko- yasaktır. B, Prost, nâzım plânı hazırlarken şehrin | olacaktır. tarihi vaziyetini nazarı dikkate almıştır. Burasada da bu tarihi âbide ve eserlerin #trafı açılacaktır. Bursa şehri, Çekirgeyo doğru genişlediğinden mütehassıs. bu nok- tayı da göz önünde tutmuştur. , Çekirge de dahli olduğu halde bütün Bursa şehri büyük bir yol Us çevrilecek ve bu merkezi yola müvasi yollar yapılacaktır. Mütehatas, Bursa ile: Mudanyu arasında- sokak ile tramvay caddesi arasındaki nda kaldırılacaktır. Bu suretile Kâraköypalasın önündeki cadde, genişliyoceklir. Prost plânına göre bunlardan başka Tünelin, Galata modhaelinin önündeki ada da kaldınlarak Karaköy ile Azapkapı ara- sındaki Mahmudiye caddesi ile buna mü- vazi cadde Galata Perşembepazanına ka- dar genişletilecektir. Fakat Tünelin karşı- sındaki bu adanın kuldırılmasına bilâhare teşebbüs edilecek ve bu adanın kaldırıldığı zaman belediye malı olan eski Borsa ha- nının bulunduğu ada da yıklırılacaktır. Karaköy meydanının açılıp tanzimi, be- lediyenin ilk beş senelik imar programını dahlidir. Belediye, seyrüsefer müşkülütını hafifletmek üzrre bu meydanın bir an ev- vel tanzimini xaruri gördüğünden yakında Havyar hanı adasının istimlâk muamelesi- ne başlanacaktır. Bü maksadla meydanın açılmasına ve açıldıktan sonra tanzimine aid tatbik plânının hazırlanmasına başla nacaktır. İstimlâk için belediyenin elinde kâfi tahsisat mevcuddur. Tramvaylar Bazı caddelerdeki rayların sökülmesi düşünülüyor İstanbulun imar plânını yapan B. Prost. tramvay raylarının sökülmesini ve Troley- büs denilen raysız tramvay işletilmesini muvafık görmüştü. Belediye bu hususta Londra ve Lozan şehirlerinden malümat is- temiştir. Bu malümat gelmiştir. Belediye iptida Tünelle Şişli arasındaki tramvay raylarını kaldırmağı düşünmüştü. Fakat sonra bundan vazgeçilmiştir. Çünkü ileride belediye Galatasarayla Taksim ara- sındaki İstiklâl caddesini yalnız yayalara hasretmek fikrindedir. Prost plânı tatbik edildiği zaman Galatada Yüksekkaldırım- dan Taksim, Azapkapısı ve Tepebaşı ar- kasından 'Tarlabaşi yollle gene Taksime İki büyük cadda açılacaktır. Nakil vasıtalan bu caddelerden geçecektir. Sahil yolları Boğazın Anadolu sahilinde de işe başlandı Bebek - İstinye yolu açılmak suretile Rumeli kısmına ald imar plânının bir kısmı tatbik » Boğüzan Rümeli sahili gibi Anadolu sahilinin de açılıp tan- ximl muvafık görülmüştür. Mütehassıs B. Prost Boğazım Anadoluya «id nâzım plâm- nı bugünlerde ikmal edecektir. Anadolu kadar sahil yollarının süratle açilmasma teşebbils edilecektir. Esasen bu yollardan bir kısmı evvelce açılmıştı. Şimdi yapıla- cak şey, bunları Beykoza kadar uzatmak KÜÇÜK HABERLER: * Emniyet umum müdürü B. Ali Rıza, dün Ankaradan şehrimize gelmiştir B. AN Riza burada bir hafta kadar kalacaktır. # Valikonağı caddesinde B. Yunus Na- diye ald YayIa apartımanı kapıcısı Etemin olan . Meeidiyeköylü ki mevcud yola. müvazi diğer bir yol daha Feyxi isminde bir çocuk biriyci katta asan- açmağı münsslp görmektedir. B. Prost, Bursa plânini hazırlarken İş-'İ” tanbulla Bursanın turislik bakımından sörle parmaklık arasına sıkışmış, beyni pat- lamak suretile ölmüştür. Zabıta; kapıcı elem hakkında kanun! tak'batta bulun- münasebetlerini nazarı dikkate almıştır. maktadır. k Üsküdarda Şaşkınbakkalda oturan Ce- X Şoför Salâhaddinin idaresindeki bir | mal isminde biri bisikletle o civardan geç- taksi Beyoğlunda İstiklâl caddesinde Doma, isminde birine çarparak ehemmiyetli gü- mekte iken müvazenesini kaybederek diş- müş, e şekilde yaralandığından rette yarmlanmasına sebep olmuştur. Şo- | Nümune hastanesine kaldırılmıştır. för yakalanmış, Doma hastaneye kaldıni- Fatihte Çarşambada on beşinci okul X Hasköyde Pirlpaşa mahallesinde B. Galib'e ald on üç numaralı evin temel du- varı dün ansızın kaymış ve ev çökme tehli- | bademesi Hüsameddin dershaneleri temiz- | kesi göste, | lemekte iken düşmüş, bir kolu kırıldığı ot- hetle polis tarafından hastaneye yatırıl- Bay Amcaya görel!.. rmiştir. Hadiseden haberdar olan zabıta, içinde on İki insan bulunan bu evi derhal tahliye ettirmiştir. İSTANBUL HAYATI Temedduh tufeylisi Bir ahbaptan bahsediliyodu. He men söze karıştı; — Haaa. B. ($-.) çok iyi adam- dır, Cömerd bir zattır. Bir gün gazi- noda tesadüf etmiştim. Yanma bir kaç misafir gelmiş, epeyce masraf et mişler, Hesap görüleceği sırada üzün- tülü vaziyetinden anladım ki, B. ($..) nin parası kifayet etmiyecek. Eh, bir ahbabı böyle müşkül vaziyet- te bırakmak olmaz ya. İnsana para Yâzum değil, arkadaş lâzımdır. Derhal cebimden cüzdanı çıkanp kendisine on lira verdim. Sonra da ağzımı açıp istemedim vallâhi... Bahis, beden kuvveline intikal et ti. Bir arkadaş, tanıdığı bir zatın kuvvetli olduğunu söyledi. Beriki ge- ne atıldı: — Ha... Tanırım onu, Uzun boylu, şişman bir adam değil mi?... — Hayır. Kısa boyludur, şişman da değildir. — Neyse canım. Yanlış söyledim. Kısaca boyludur. İyi tanırım kendi. sini. Hakikaten çok kuvvetlidir. Bi Jeğini bükecek adam az bulunur. Bir defa bir toplantıda kuvvet müsaba- kasına girişilmişti. Dev gibi iri bir adam, sizin ahbapla boy ölçüşmek is tedi, Baktım, herif pek sert... Sizin ahbabı, nefes aldırmadan ezecek, O zavallı da kıvranmağa başladı. Biça- reyi kurtarmak bana düştü. Kabada- yılık satan iri herifin karşısına dikili. dim, kolunu şöööyle bir bükünce göz- lerinden yaş getirdim alimallah... Kendisinin hiç tanımadığından katiyen emin olduğum bir zatın ha- tipliğinden bahis açıldı. Bizim ahbap bu fırsatı da kaçırmadı; — Eveeet... Öylediiir, diye söze bâş- ladı. Hakikaten çok mükemmel bir hatiptir, Güzel söyler. Bayılırım onu dinlemeğe. Bir gün bir yerde konfe- rTans veriyordu, beni de çağırdı. Ar. kasına oturdum, takıldığı yerlerde yavaşça kulağına fısıldadım. Eh, o gece, dinliyenler hayran kaldılar. Dı. Şarıya çikarken de biribirlerine: «Bu zat şimdiye kadar bu derece güzel konferans vermemişti» diye söyle. nenleri kendi kulağımla duydum. Malüm ya, âcizane bizim de biraz aklımız erer böyle şeylere. ke EK sur olduğunu söyledim, Meğer beriki, bu mevhum zatın da yakın dostu de- ğlİ mi imiş?... O benden daha açıkgöz çıktı, mevhum zatın cesarelini bal- landıra ballandıra anlattıktan sonra drehal bir hikâye uydurdu ve, büyük tehlikelere göğüs gererek 0 zatı birçok korkunç o âkibetlerden Okurtardığımı Kimin meziyetinden bahsedildi ise © hemen paçaları sıvayıp evvelâ bir- kaç kelimelik medhiye İle işe başladı ve sonunda temedduhun uslan pay nı kendine ayırarak sözü bitirdi. Kapıdan çıkarken yanımdaki arka- daşa yavaşça sordum: — Böylesine ne derler ? Gülerek mırıldandı: — Temedduh tufeylisi. Cemal Röfik e yara m k Sirkecide Ahmed ve Ömer isimlerinde iki arkadaş bir hesap meselesinden biri- birlerile kavga etmişler, Ahmed, Ömeri ça- kı le yaralamıştır. Polis yaralıyı tedayi mia i i Sokrat iaminde bir bord Yenin ela üzerinde dolaşınakta iken müvazenesini kaybederek yüksekten yere düşmüş, ağı re yaralandığından hastaneye kaldı- — Uumi ek Au; z ekonomi ve arttırma kurumu dizi halka Iktisat fikri vermek için neşret- Day #cizeler arasında pek faydalıları var e ... Meselâ: «Bahçende süs nebatla- «. #Yiyecek nebâtları yetiştir... rından ziyade... diyor... B. A, — Allah vere de bunu herke- ten evvel yeşli saha meraklısı beledi. yeciler okusa...