22 Nisan 1940 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

*AYISI '“İı 1121 Telefon: Başmuharrir; 2033 — lîlınlııl *(ıııııosıı.ııı yi m l .&-—_— L':_m:ı süreceği bugünden iyen bu harbin so - Südda dünya — haritasının | ' basılacağı ve yep- Henide, ÂÇSi bir şekil alacağı haki- İaten en sahih görüş ve "'xlı:.ı neticedir. %ı İZZET BENİCE | İngiliz başvekili — Loyid th"hlnnınuu ellinci yılı- Vesilesile söylediği bir | Sok dikkate şayan — bir | Bulunuyor ve şöyle di- | xı.. & bin neticesi ne olursa gı YA haritası yeniden ba- | hrı türlü tahmininde larafından yapılmış o - mutlak bir isabet ta- H TÜlemez. Fakat, Loyid DU işareti bakikatin tâ Muhakkak ki, kaç yıl k “uıiımıu bilinmiyen bu Nn'&lu dünya haritası- basılacağını ve yep- M "-ııı V: ekil alacağını şimdiden :'4 yeriade otur ve bu- 'üğın muslııkb:l buzur N Bayesi arasında — büvük 'u 4P fark en müte- dan birisini ide- N l-ııııııı hürriyeti saha - siyeti teşkil etmek - x,_ik harp bircok mem- ukıyı yıkmış ve fakat Kğnu içtimaiyi tesis eder- NU gea maraz kalmıs, eti Yininde umumun — hak, Ve meofaatlerini tabdit x ._-izu aykırılıklara sap a başta bu aykırılıkların R '—İnıılııdır Bunuo diı- üilletlerin hayat haklarmı 4, dünya baritasını ken- | Ve menfaütleri —adına s,_"lu-ı istiyen unsarların | N daha bu emellerine av- | tmek kayıt ve şartı ile Nlda etmektedir. | ' İtindir ki, bu defaki barp| q e git ideolojil UND Rögiydrimleri (l , ge- *&; N kcap öttiren bir harp- 'N a ilaria da son bürüzlü ’*: olmasına kadar de- ğ:““ Ve dirim mücadelesin- qm tasfiyede — insanlığın tapaştla demokratik ideolo- _ıı safında — olduğundan imez. Avasturya, Ar- wıuım.ı,. Polon- ka, Norveç kurban- tellerin kalbinde müteka- Siza / Stama, istiklâl - ve İu):usnıun birleş- "'ııı mesine vasıtalık et- 'lx. d kütlelerini daha hız- leyiltmik bir yürüyüşle N* yakınlaştırmıştır. Müstakil kalmak, şe- rlı millet haysiyeti- hı etmek - istiyen her bn l"hmslııı sırası gel - m 'be karışmak, kendi | Sbamı üçüncü sahifede) İngi Müttefikler Oslo' 'ya yak!aşıyor, Almanların vaziyeti müşkülleşiyor ye No, 54 İdare Müdürü: 23300 En Son Telgrafları Ve Haberlen Veren Akşam Gııetesı Müttefikler Norveç'e yeni Bu!uar hava dafi bataryaları Rumen kıtalar ihraç edıyorlar Stokholm, 22 (A. A.) — Aftenbladet gazetesi, İngiliz ve Fransız kıtalarının Ha- mar'ı işgal ettiklerini bil- dirmektedir. Bu haber Stok- holm'deki Norveç sefareti tarafından teyit edilmekte- di lııgeı taraftan Elverun'da bulunan Alman kıtalarının çekilmiye mecbur oldukları zannedilmektedir. Bununla beraber bu haber teeyyüt etmemiştir. HAMAR ZAPTEDİLDİ Stokholm 22 (A-A.) — Stok - holm'e gelen haberlere nazaran İn ır, Oslo'ya takriben 110 kilo m Hamar'ı SÜR'ATLE İLERLİYOR A,) — Ha: muhabiri bildiriyor: Müttefik kuvvetler, Alıman tay & Hsnî CEPHEDE ÇARPIŞTIYORLAR Stakholm 22 (A.A.! — Diplo « matik Norveç mal nde beyan (Devam lurü sahifede) Alman nakliye gemileri birer birer batırılıyor Norveç sularında Alman gemileri mi birer birer temizliyen İngiliz filosuna mensup saffıharp gemi lerinden biri ateş ederken .. HARP İNKİŞAF EDİNCE İtalya'nın Şimalle alâkası arttı Fransız kıtalarının Norveçte bulunmasına Faşist matbuat ne diyor? Roma 22 (AA.)— PFransız kı- | tantının Noörveçle bulunması, fa- sist matbuatın İskandinavya me- seleleri hakkındaki alâkasını art- tırmıştır. Bu gazeteler, İngi » | le Fransızların - ve Norveclilerin elde etmek tasavvurunda olduk- ları hedefler hakkında bir takım | faraziyeler ileri sürmektedirler. Hükim olan kanaat, müttefik- 4 SAti hava harplerine doğru K P ai Pava kuvvetlerinin | haya ? Almanların eline | q_.,,“ üslerine şiddetli bü- | S " vapur kafilelerine S Jıı. 'Syııımnın Danimar- | e Gi Yaptıkları — akınlarla | ü gölülüe, Fransız hava ."_' Rarp — cephesinde Arttrdılar, — Şimal ”* xı: Taber havaların bu . ı “niıı Noveçteki barp neticesiydir. simdiye kadar şmemiş olan da İngiliz ihraç kuv- ee Norveç sahillerine te gll z 12z âmil olabilir. Manlar İngiliz sa - v _ğ_'d—lııı akınların gün liya malolduğunu gö rüyorlardı. Ana filonun yattığı li- manlardaki hava müdafaası her hafta bir miktar daha arttırılıyar- du. Hava dabii silâhların fazlalığın dan başka, ehemmiyedli Himan - ları kolhyan avcı filoları da ayrı bir belâ idi. Ücüncü güçlük te Al- man hava üslerinden İngiliz sa- hillerine kadar olan hayli uzun mesafe idi. Bugünkü tayyarelerle yani ssatle beşyüz kilemetre gi- den halif bombardımanlarla bir, iki saat uçtuktan ve hava dafii bataryaların ateşine çattıklan son- ra yıldırmâsâ avcı - uçaklarile cenkleşmek hakikstan felâketli- dir. Kat'i hava harplerine gidildi bugünlerde Alman hava teşkilâ- tinin esas kadrosunu ve kumun- pek bulâsa halinde bil- dirmeyi faydalı gördü! | (Devamı 3 üncü sahilede) krin herşeyden evvel müstakbel hareküt için sağlam üssülhareke- ler vücude gelirmek — maksadile Trondjhini ele geçirmeğe teşeb - büs edecekleri şeklindedir. (Devamı 3 üncü sahifede) KISACA Ana hamle.. Son Teleraf'ın ana davaların - de okutmak» ve fakat bunu ya - parken de nazariyeye değil, rea- Titeye kıymet vermekti, Geçen yıl- lar içinde ileri sürdüğümüz ve müdafansını — yaptığımız fikir memleketin coğrafi taksimi için- de köylüyü her türlü ameli bilgi ile vetiştirecek mıntaka yatı mek- tepleri açılması idi. Bu fikrin ve bu davanın şimdi kanunlaşmış ol- duğumu ve köy enstitülerinin ku- rulma devresine girildiğini gör- mekle ne kadar mesleki bir haz ve saadet içinde isek yine bunu efik Saydam hükümetinin ve tecelli eden tirinek vazifesindeviz. Muhakkak | ki, köv enstitüleri, bu memleke- tin köy ve uyanık köylü davasını kökünden halledecek ve Atatürk inkılâbını memleketin hüviyet ve tabinte bütün detayları ile intı- bak ettirecek en feyizli ve temel | ..| kaynaklar olacaktır, Askeri liseleri bitiren gençler 'Paıar günü merasim va! | (Yazısı $ üncü sahifede) | HEDİYELİ | Aşk ve Polis İ ROMANI Yazaı: İiskender F. SER'TELLİ | Bu romanda bir gerdanlık kayboluyor. —Hırsızı bulana kıymetli bir fotoğraf maki- nesi veriyoruz. Yakında: SON TELGRAF'ta bekleyiniz. ilizlerin Hamar şehrini zaptettikleri teyit edildi iyanın yeni i Elverun'da Almanlar geri cekılmeğe mecbur oldu | tayyarelerine karşı ateş açtı İkı tayyare 15 dakika Bulgar toprağında uçtu ) — Berlrer g isimli Alman g- kan de | vine bir tehdi fiklerin Balkı yeni iktısadi tedbirleri bahsederek di vor | kiz «Müttefikleri: türlü iştirak ha nn daha şidde zalandıracağımı leketleri müd e Bu tehdit cümlesine bittab; gü- | lüp geçmek lâzımdır. Buna rağmen, Balken memleket. leri, hudutları içinde yaşıyan ya- | bancıları daha sıkı sürette kon - trol etmeğe daşlamışlardar. Roman- ya, vaziyeti şüpheli 300 Almanı hu-! dür haricine - Benabile-. Tin vaziyeti tetkik ı'd'lml’ ae de « DaM ulumUYOT. Bulgarietan da, Bulgar toprak- | etimi, Almanya- tedbirlerle w şarki mavn- erinde bulunan yabancıların tetkik ve kontrol için rler almıştır n - Bulgar h İ gün bir hâ Rumet kadar Bulgar «: r. Bulgar ı ateş açmışlardır. Revter ajanıının itimat ed'lir kaynaklardan — öğrendiğine gö - yetler Gali Rumen boyunca- tahkimat yap - rlar. Bütün hat üzerinde üç sıra telörgü vücüde getirmiş - lerdir. İTALYA NE YAPIYOR? Rama 22 (Hususi) — İtalya mü- m silâklanıyor. -Romanın yıldönümü ve iş bayı bir nutukta demiştir ki: — Şu anda size söyliyecek bir vi (Devamı 3 üncü sahifede) | Örfî idare projesi Yakında Mecliste müzakere edilecek Ankara 22 (ligsusi)— Hü - kümet, fevkalâde hallerde tat- bik edilmek üzcre bir örfi ida- ve kanun projesi hazırlamıştır. Proje, Meelis encümenl:rinde tetk.k edilmektedir. Yakında heyeti umumiyrde müzakere- sine başlanacaktır. Projede, örfi idarenin hangi zamanlarda ve ne gibi lerle ilân ve nasıl tatbik edile- ceki tesbit edilmektedir. EN SON DAKİKA Şaşıran Almanlar toplarını kullanamadılar 22 Londra 22 (AA, yarelerinin Danimarkı hava üssüne taarruzl 23 Nisan bayramı başlıyor İngüz tay- | ki Allborg yt karşısında Hafta içinde muhtelif eğlenceler var | 23 Nisan hakimiyeti milliye ve Çocuk Bayramı münasebetile bugün öğleden sonra tekmil mek- tepler, resmi daireler, bankular tatil edilmişlerdir. Tatik mektepler için perşembe sabahına kadar devam edecektir. Resmi daireler ve diğer yerler ise | çarşamba sabahı — acılacaklardır. Çocuk bayramının kutlulanması- na yarın sabahtan itibaren baş- lanılacaktır. Tekmil ilk okularda yarın sa- bah saat 9 da talebelere 23 Nisan gününün mana ve ehemmiyeti anlatılacak, müteakiben çocuklar İstanbul ve Beyoğlu sinemaları - 'na giderek parasız sinema seyre- deceklerdir. Bir talebe alayı da İstanbuldan Taksime giderek Cumhuriyet â- bidesine bir çelenk koyacaktır. Yarın sabahtan akşama kadar Gülhane parkında çocuklar için mühtelif eğlenceler tertip olu: cak, — Maksimbar - salonlarında W «çocuk balosu:, Fransız tiyatro - sunda ve muhtelif Halkevlerinde müsamereler verilecektir. Divanyolundaki Çocuk Kütüp- banesinde yarın çocuk bakımına ait bir sergi açılacaktır. Öbür. sabahlevin saat 10 da da tekmil annelerle yavrularının iştirak e- debilecekleri «gürbüz çocuk mü- sabakasır iera olunacaktır, şaşıran Alma mağda bile va Birkaç hanga: bombalarla hasara r, toplarını kullan»| uğratımıştır. Üç yerde yangın çik- t bulamamışlardır. | maştır. Diğer haberler 3 üneli sahifede) Köyde maarif Birkaç gün evvel kanun çer- vevesine giren köy enstitüleri dav yöine birkae gündür Türk matbuatında, yeni Türk maarifini medhe beğucu — bir tezahür vesilesi oldu. Ne baklı, ne haklı tezahür! Amma tek kelimeyle, şuursuzluktan, ister medih, ister zem şeklinde şu- yursuzluktan — ürperdiğim için, hazin hazin gülümsemekten kendimi alamadım. — Şuursuz medihle şuursux zem arasında kıl kadar mesafe olmadığını tesbit etmek istiyen, heşmetlâ bir sabah gazetesinin -maarif hedefi üzerinde bundan t ay evvel takındığı tavırla bu- gün aldığı edaya göxz atsın! Her neyse.. Geçmişe mazi, yenmişe kuzu.. Köy enstitüleri davasına da- ir köpük köpük kabartılan kıy- met edebiyatı içinde, (Girit bizim canımız - feda olsun ka- Bımız...) tekerlemesini aşgın bir fikir haysiyetine tesadüf etmedim; Köylü bizim canımız, köylü bizim üçte ikimiz, köylü bizim vatandaşımız, yavrum köylü, ruhum köylü, tcicim köyl Gerek köylüye doğru yeni maarif —hamlesini hamle hedefi köylü: man idraki bu böyle! Köy enstitileri hamlesi, Tan- bugüne kadar Türk €( plânım- kudrosun- da vardığı en büyük merhale- dir. İlk merhale! Bu merhale gerçekleştikten sonra, bir saf- ha evvelki maarifimizle he - men sonraki ar söyle bir fark doğacaktır: Yükte çocuk- harın oynattığı sinemayla, Be- yoğlu — sincmaları arasındaki fark! Fakat tekrar edeyim, yalnız kemmiyet ve maddi h: cim bakımından!, Maarif ki, ruhu keyfiyet ve maddesi kemmiyet plânında bir cevherdir, ilk cephesini Ü- niversitelerde ve ik nci cephe- köy mekteplerinde ilade eder. Fakat ayni zaman — ve mekânda birbiri üstünde mü- essir olan bu cephelerin, birbı- rini doğurmakta, birbiri: şatmakta cn büyük haklı vardır. Tanzimatlanberi Türk maa rifi, hiçbr zaman geniş tiklâlli bir koyfiyet plânı lemez. Herhangi bir kcıılvel davranışı, kemmiyetin; ka bulacağı gibi, herhanyi hir kemmivyet davranışı da, keyf» yete doğru mütemadi bir vük- seliştir. İşte Türk topluluğunun ne Yayrusu, ne ruhu, ne cicisi, fa- kat mayası olan köylüyü, kad- ya dağru b bende çu cüm- lqıınııılıılır. hıyan bir küli desini inşa eli yük ve azametl Fikirde ye'fEe” ve başarıcılı > aöi müymntaziyetimizi açıkçı ye başlıyan Hasan  »nesli i[ııılı.