1 Nisan 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Yeni Çin hüküme ekser devletler tanımadılar tini Sene 22 — No. 7102 — Fiati her yerde 5 kuruş Garp cephesinde şiddetli topçu düellosu oldu PAZARTESİ 1 Nisan 1940 ———— Sahibi; Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Şevket Rado — Akşam matbaası Churchill'in nutku her tarafta Alman beyaz kitabı büyük alâka uyandırdı Nutuktan çıkan manâ: Abloka şiddetlendirilecek Molotof'un nutku Almanyada hayret uyandırdı. İtalyadan bahseden tarafları neşredilmedi. Fransız gazeteleri Sovyetlerin bitaraflığını : Berlin, Roma . yer Moskova üçlüsü . .. .. yas mümkün müdür? Almanya » İtal Sovyet Rusya birleşmesi son günlerin en fazla mü- rekkep sarfettiren mevzuu oldu. Bu üçlü anlaşmaya imkân var mıdır? Devlet ve mezhep farkı her halde bir engel olamaz. Öyle bir asırda ya- şıyoruz ki en derin ahlak prensipleri, en kuvvetli itikatlar en basit menfa- utlere feda ediliyor, Arada menfaat birliği olunca nazilikle bolşevikliğin, faşistlikle komünistliğin el ele verme- #ine asla şaşmamalıdır. Nasyonal « s09- yalist Almanya ile komünist Rusya günün birinde canciğer olduktan son- ra, İtalya ile Rusyanın anlaşmasına herhalde aradaki iman zıddiyeti engel «değildir! Şu hâlde mesele, bu üç dev- let hakiki menfaat birliği dB olmamasına katıyor. Pblonyanın cesedi üzerinde bir an İçin. birleşmiş gibi görünen Almanya ile Sovyet Rusya aynı siyasi gayelere yürüyen devletler midir? İki büyük milletin menfaati bir iki ay içinde değişecek kadar sathi ola- maz. Eğer Almanya ile Rusya arasın- da samimi bir işbirliği ihtimali olsay- dı, Hitler, alman milletinin ilmihâl kitabı olan meşhur eserinde Sovyet- ler aleyhine bu derece şiddetli küfür- ler yazmaktan çekinir, uzak ihtimal. ler için olsun dilini biraz tutardı. Bu ispat ediyor ki hakikatte Almanya, Sovyetlerin “düşmanıdır ve Rusyayı kendisine müstemleke addetmiştir. Bazen iki düşman memleket müş. terek bir tehlike karşısında müvakka- ten birleşirler, Almanya ile Rusya Arasında böyle bir bağlılık da yoktur, ” çünkü Almanyaya harp ilân eden müt- tefikler Sovyetleri asla tehdid etme- Mislerdir - Bilâkis Fransa Sövyetlerin müttefiki idi ve İngiltere İle Fransa, Almanyaya karsı Sovyetleri de bera- ber almak için hayli aştılar. Fa. kat Sovyetler hiç kimsenin um- Mudığı, beklemediği bir sırada — Al Manya ile ademi tecavüz muahedesi İnizalayarak onuniş birlik göründü- ler. Sebebi? Almanya, buna muztar kâldı, büyük fedakârlığa katlandı, #ira şark cephesini emniyet altına Alıyordu. Rusya buna razı oldu, çün- kü hem Polonyanın Yarısını alıyor, hem Baltık denizinde, Almanya iğ. Tina hâkimiyetini tesis ediyor, hem de Ve bilhassa tek düşmanı olin Alman- Yanın harbe sürüklenerek zayıflama. Sini ve kendisi için tehlike olmaması. 1 töimin ediyordu Bu menfaat zıddiyeti Balkanlarda di vardır. Sovyetler, Balkanlarda olsa olan Besarabyayı almak için Ruman- Yaya saldırmak isterler. Halbuki pet- t ve saire için Rumanyaya mühtaç ân Almanya harbin bu memlekete ulaşmasını asla istemiyor. Almanya, USya arasında, bu sahalar dışın- ol bı da, Mike ede, ne gibi menfaat bir İleceğini akıl almaz. Esasen, Al nyan, «Sarka ie e bü, in «Şarke nüfuz» politikası e Rusya bu sahte dostluktan ta akamete uğramıştır. Germenlik Necmeddin Sadak (Devamı 10 uncu sahifede) | Lundra 31 — Harbiye Nazırı Chur- ehill'in nutku her tarafta büyük bir alâka uy: tır, Nutkun en mü- bitarafların bu mesaisinin, müttefik. leri Almanyayı mağlüp etmeklen Italyanlara atfedilen garip bir sulh plânı muvakkat addediyor B. Churchill nutuk söylüy: or menedomiyeceği hakkındaki fıkralar» dır, Bitarafların gösterdikleri zaafla | mütearrızlara hizmet etmesi kabul leri ayaklar altına âlır, bitarafların (Devamı 10 uncu sahifede) Italya Avrupanın İngiltere, Fransa, Almanya, Italya arasında dört nüfuz mıntakasına Paris 3l (A.A.) — Ordre gazetesin- de Emile Bure şöyle yazıyor: Son za- manlarda ortada dolaşan sulh plânları arasında faşist hükümetine atfedilen bir plân vardır. Gayda tarafından neşredi- İen makaleler de bu iayı teyid eder gibi görünmektedir. Bu plânın başlıca maddeleri şunlardır: 1 — Karada, denizde ve havada umumi silâhsizlanma, 2 — İngiltere, Frünsa, Almanya ve İtalya arasında Dörtler mrisakı usulüne avdet, Bu devletler Milletler Cemiyeti- nin yerini tutacak olan bir direktunr teş- kil edecekler, Avrupayı dört nüfuz mın- takasına ayıracaklar ve icap ederse bol- şevikliğe karşı bir Ehlisalip vücuda ge treceklerdir. 3 — Dinler serbes olacaktır. İngilte- re, Alman yahudilerinin Filistine, İtalya Şarki Afrikaya, Fransa da Madagaska- ra hicret etmelerine yardım edecekler- dir. 4 — Ticaret serbes olacak ve herkes istediği kadar iptidai madde alabilecek- tir. İktisadi sahada teşriki mesai edil. mek üzere Amerika ile sıkı temas hali de bulunulacaktır. Almanların ve İtal- yanların bicretlerimi kolaylaştınracktır. 5 — Almanyaya yirmi sene sonra müstemlekeleri inde edilecek veya müs- temlekeleri tazmin edilecek yahut da Almanların bazı Afrika mıntakalarına hicretleri himaye edilecektir. & — Merkezi mıntakadan mürekkep 10 milyon nüfunlü müstakil bir Polonya ihdas edilecektir. Gdinya Polonya için | serbes bir liman olacaktır. Dantziy ile ticaret, serbes olacak ve Polonyanın de- niz ticareti kolaylaştırılacaktır. 7 — Polonyada ve Tuna havzasında akalliyetler meselesi muhaceret vöyile halledilece 8 — Çekler, Slovaklar ve Macarlar Almanyanın müttefiki olacak olan üç taraflı bir devlet teşkil edeceklerdir. 9 — Avusturya Almanyada kala- caktır 0 — İtalya, Yugoslavya, Romanya, Bohemya, Slovakya ve Macaristanın işti- ayrılmasını istiyormuş rakile bir Tuna konfederasyonu vücuda getirilecek ve bu memleketler arasında bir gümrük anlaşması yapılacaktır. VI — Cibuti'de İtalyaya hususi gümrük serbestisi verilecektir. Tunusda- ki İtalyanların statükosu: tekrar tetkik, edilecektir. Süveyş mukavelesi teshedi- lecek ve 1945 senesinden itibaren bü- tün devletler serbesce (transit suretile geçebileceklerdir. Bure, netice olarak dörtler misakı- sun, keşfedilmesi kolay bir tuzak oldu- ğunu ve müttefiklerin aralarında büyük ibtilâflar bulunan düşmanlar karşımında kuvvetli bağlarla birleşmiş oldukları bal- de azimle durdukları kaydedilmektedir. —— 2 — mDmikkmntle nr: Aczi anlaşılan mual- limlerin tekaüdlüğü — Ecole Normale Supdrieure nedir? — Fransanın en yüksek mektebi, | Oradan çıkanlar değil, oraya girenler bile parmakla güsterilir. — Mezunları ne olur? — Muallim. Geçen gün gazeteler, bizdeki ehli- yetsiz öğretmenlerin meslekten tasfi- ye edilmeleri için senelerce tecrübe edileceklerini; — hiç değilse iki mü- i fettiş tarafından bir sene arayla mezi iki kere tesbit edildiği takdirde — te. kaüde sevkolunacaklarını yazıyordu, Sanırız ki, maarif meselelerimizin en başında muallimin kalitesi gel mektedir: Binadan da, hattâ kitap- tan da evvel; Bunun-için, öğretmenli ği girmesi güç, hele aciz halinde çi- karılması pek kolay bir meslek haline sokmanın yoluna bakmalı O(Tabif muallimleri relaha da kavuşturarak!) Türkiye » Amerika Cümhurreisile diplomatları hakkındaki ithamlar infial uyandırdı Amerika bir cevap hazırlıyor Pariz 3i — Vaşingtondan bildiril. yor: Alman Hariciye Nezareti tarafın- dan neşredilen beyaz kitap Amerikada hayret uyandırmıştır. Kitapta güya Var- şovada eski Lehistan Hariciye Nezare- tinde bulunan bir takım vesaike istina- den Avrupa harbini Amerika Cümhur- reiai B, Roosevelt'in ve Amerikanın Londra ve Paris sefirlerinin teşvik ettiği bildirilmektedir. Bu neşriyat, Reisicüm- hur seçimi yaklaştığı sırada B. Roosevelti | Amerika efkârı umumiyesi nazarından | düşürmek için bir manevra addedilmek. | tedir. Amerika Hariciye Nazır, Ami rikanın Paris sefiri ve Polonyanın Va- şington bu dilsiz meşriyatı tekzip | etmektedir. Amerika Hariciye (o Naziri köndisine atfedilen beyanatın katiyen aslı olmadığını, hiç kimseye bu yolda böyanatta bulunmadığını ve neşredilen vesikanın uydurmu olduğunu bir tebliğ ile bildirmiştir Vaşington 3 — Amerika - hükümeti, | Almanya tarafından neşredilen beyaz ki- taba cevap hazırlamaktadır. Bu cevap mufassal bir rapor şeklinde neşredile- cektir. Amerika gazeteleri beyaz kitap münasebetile Almanyanın çevirmek is- | tediği manevrayı tenkid ediyorlar, Fransız Gazetelerinin makaleleri Paris 31 — Gazeteler Almanyanın be- yaz kitabı hakkında makaleler yaziyor. lar, Journal gazetesi diyor ki: «Bu kitap Amerikanın dahili işlerine müdahaledir ve bu kadar kaba bir şe- kilde bir müdahale şimdiye kadar gö- rülmemiştir. Almanya bir kısım Ame- rika efkârın hükümet aleyhine tahrik etmek İstiyor ve Rooseveltin yeniden seçilmemesini temine çalışıyor.» Jour gazetesi de diyor ki: çAlmanya, Beyaz kitabı neşretmekle şu gayeleri ta- kip ediyor: 1 — B. Rooseveltin yeniden seçilmesine meydan vermemek, 2 — Avrupa işlerine o karışmamak (fikrinde olanların mevkiini kuvvetlendirmek, 3 — Amerikanm, Almanyanın istediği tarzda bir sulha müzmheret etmiyeceğini anladığından Wellesin avdetini Obekle- meden ortalığı karıştırmak. Bu kitabın neşri mühim akisler yapa» caktır. Bundan istifade ede sek kita» bın neşredilmesi bizim için faydalı olur.» olur.» Bükreşteki Sovyet heyeti iRusyanın, Romanyaya taarruz etmiyeceğini temin etmiş Bükreş 31 (A.A.) — Rüknsşte bu. lunan Sovyet hey: Sovyetler Bi in Romanyaya taarruz etmi- i temin etmektedir. Havas muhabirinin haber aldığına güre, Sovyet heyeti âzası hat «Bir gün Ukraynaya doğru dönerek nley- himize hareket edebilecek olan Ak manların işini kolaylaşlırmak niye- tinde değiliz.» cümlesini dahi ilâve etmişlerdir, Türkiye - Suriye dostluk muahedesinin imzası ke Suriye dostluk muahedesinin Bveğy İmza resmi: Solda Fransız sefiri, sağda Hariciye Vekilimiz muahedeyi imza ediyor ELLİ iye; ekLısı DArıkDık ... — Avrupalılar bügün biribirini aldatırlar! — O âdet propaganda harbinden evveldi bayım!...