10 Şubat 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

““Dümn Geceki ve Bu Sabahki Haberler ©. Son dakika “Amerika Hariciye müsteşarı B. Welles Avrupada tedkikata geliyor > italya, Fransa, Ingiltere ve Almanyayı w «gezecek, hiçbir teklifte bulunmıyacak Yaşington 10 — Amerika Hariciye Nezareti müsteşarı B. Welles, reisicüm- dB, Roosevelt tarafından Avrupaya memuriyeti mahsusa ile gönderilmek- tedir. Müsteşar 17 çubatla İtalyan Rex vapurile Avrupaya hareket edecek, ,#xasile İtalya, Fransa, İngiltere ve Almanyayı ziyaret edecektir. B, Welles Sov yet Rusyaya ve Finlândiyaya gitmiyecektir. Mumaileyh, ziyaret edeceği mem- leketler hükümetlerine hiçbir teklif ve müzakere yapmıyacak, mutavassıt ro- dünü aynamıyacak, sadeçe ziyaret edeceği memleketlerin yaziyetlerini tedkik £devcek ve, kendi: bre bir e bir teklif yapılırsa, B. Röoseveletle. Hariciye - Nazırına bildirecektir. B. Welles'in bu tedkik seyahati için muay- gen bir müddet tayin edilmemiştir, B. Roosevelt, Hariciye müsteşarının AY- rupadaki seyahatinin maksadı hakkında yukarıki şekilde gazetecilere tebii- gatla bulunmuştur. “Balkan memleketleri arasındaki “ticari münasebetler sıklaştırılıyor : Paris 10 — Yügoslavyanın şimdi başlıca meşgalesi, Balkan memleketle- Yile ticari mübadeleleri arttırmaktır. Bu maksatla Yugoslavya ile Bulgaristan arasında bir ticaret odası kurulmuştur. Bulgaristanın, yakında toplanacak 'ölan Balkan iktisad konseyine iştiraki meselesi de tedkik edilecektir. Bulgar Maliye Nazırının, Yugoslav - Bulgar ticaret münasebetlerinin daha ziyade in- Isveç, Almanyadan korkmasaydı çoktan harbe girmiş olacaktı Paris 10 — Fi indiyada yaptığı tedkikattan dönen İngiliz amele heye- ti umumi kâtibi İsveçin vaziyeti hakkında gazeteciler tarafından sorulan sua- le, İsveçin Almanyadan korkmasaydı çoktan Finlândiyanın yanında harbe gir- miş olacağını beyan etmiştir. İngilizler iki Alman denizaltısını batırdılar Londra 10 — Bahriye Nezareti bildiriyor; İki Alman denizaltısı bir va Pür Kafilesine taarruz etmiş ve bu denizaltılar bir İngiliz torpidosu tarafın. dan batırılmıştır, Türkiye ile İtalya arasında bir ticaret anlaşması yapıldı Paris 10 — Türkiye ile İtalya arasında 'bir ticaret anlaşması akdeğilmiş- tir. “Yakında imzalanacak olan bu anlaşmaya göre mübadele edilecek eşya 800 milyon liret kıymetinde olacaktır. İtalya Türkiyeden yün, pamuk, tohum vesâire gibi maddeler alacak, Türkiyeye manifatura, otomobil ve eskiden Al- mahyadan cslbedilen eczayı tabbiye verecektir. B. Gafenkonun izahâatı Roma 10 — Rumen Hariciye Nazırı B. Galenko Bükreşte aktedilen Nanrliar meclisinde, Belgraddaki müzakerat etrafında izahat vermiştir. italyan âli müdafaa komisyonunun içtima, Roma 10 — B. Mussolini dün Âli müdafaa (komisyonunun içtimana riyaset etmiştir. İçtimada nazırlar, müsteşarlar, kara, deniz ve hava orduları erkânı hazır bulunmuşlardır. Mareşal de Bono Mussoliniye, Tayablusgarp ve 12 adada yaptığı tef- tişler hakkında bir rapor vermiştir. General Weigand | Fransanın ingiltere ile Kahirede General «En az bir asırlık sükün teminini istiyoruz» diyor Kahire 9 — General Weigand eski Fransız muhariplerine söylediği nutukta Fransanm en az bir asırlık sükün temin etmek istediğini beyan etmiştir. Misir gazeteleri Fransız generali hak- kında çok hararetli makaleler yazıyor- lar, Gazeteler Orta Şarkın, her ne taraf- tan gelecek olursa olsun taarruzlara kar- # koymağa hazır olduğunu ilâve edi- yorlar. Türk matbuat heyeti Fran- sada ordular mıntakasında Paris 9 (A.A.) — Türk güzeteleri müdürleri heyeti bu sabah ordular muntakasma hâreket-etmiştir. Pazar akşamı Pâris'e döneceklerdir. arasını açmak İÇİN... Almanlarla Sovyetlerin bir- likte çalıştıklarını gösteren vesaik ele geçirildi Londra 9 — Pariste Sovyet ticaret mümeşsilliğinde yapılan araştırmada bir çok propaganda malzemesi ele geçirilmiştir. Bunların arasında Dala- dler'yi manen düşürmek, Fransanın İngiltere ile arasını açmak için Al manlarla Sovyetlerin birlikte çalış tıklarını gösteren vesika vardır. 24 saat zarfında 23 kişi tevkif edilmiştir. Fransız Reisicümhuru İngiliz kıtaatı arasında Londra 10 — Fransiz Reisicümhü- ru Lebrun, Fransadaki İngiliz kuv- vetleri başkumandanı general Gor- tun daveti üzerine dünkü günü İngi- liz kıtaatı arasında geçirmiştir. Türk - İngiliz - Fransız dostluğu Londra sefirimiz bir âbideye bayrak astı Londra 9 — Umumi Harpte Çanak- kalede harp eden 29 uncu İngiliz fırkası maktulleri için Londra civarında bir Abide vardır. Türkiyenin Londra sefiri doktor Rüştü Aran bugün bu &bideye bir Türk bayrağı ve bir levha asmıştır. Levhada: «Bu bayrak Türk milleti ta- rafından Çanakkalede şerefli bir çarpış- mada her iki taraftan maktul düşenlere ithaf edilmiştir» yazılıdır. Sefir bu münasebetle söylediği nu- tukta demiştir ki: «Kahramanlığı seven ve insanlık tarihinin her devresinde kah- ramanlar yetiştiren Türk milleti kah“ ramanları daima meftuniyetle takdir et- miştir. Ezeli ve ebedi ananesine riayetle kahramanca harp eden İngilizlerin hatı- rasını taziz için bu bayrağı getirdim. İngiliz ve Fransız bayraklarının yanına takıyorum. Gelibolu Yarımadasında ya- tan kahramanlar artık, yek dö: vüşmeği düşünmüyorlar, «Birbirimizden ayrılmayacağız? diyorlar, Yaşasın Türk -İ İngiliz - Fransız dostluğu Merasimde (ogamizen (kumandanı, Fransız sefareti erkânı, Çanakkalede kumandanlık eden general Hamilton bulunmuştur. Vali B. Lütfi Kırdar bugün geliyor Ankara 9 (Telefonla) İstanbul Vali ve Belediye Reisi B. Lütfi Kırdar, bu akşamki trenle İstanbula hareket et- miştir, İngiliz ti mübayaa heye- tinden iki âza şehrimize geliyor Ankara 9 (Telefonla) — İngiliz tü- tün mübeyaz heyeti buradaki temas- larını bitirmiştir. Heyetten iki aza b > şamki trenle İstanbula hareket etmiştir. Diğer iki aza da İzmire giderek tütün ihracat tacirleri ile görüşecektir. Ziraat Vekâleti, Çifteler çifliğini satın alıyor Ankara 9 (Telefonla) — Ziraat Ve- kâleti, Vakıflar idaresine ait olan Eski» sehirdeki Çifteler çifliğini satın almağa teşebbüs etmiştir. Tuğlalar hakkında nizamname Ankara 9 (Telefonla) — İktisad Ve- kâleti, memlekette yapılan tuğlaların va- sıf, tp ve kalitelerini tesbit maksadile yeni bir nizamname hazırlamaktadır. Nizamname bugünlerde son şeklini alacak ve tetkik edilmek üzete Devlet şürasına gönderilecektir. B. Avni Sakman Ankara 9 (Telefonla) — İstanbul mıntakası ticaret müdürü B. Avni Sak- manın Ticaret Veköleti teşkilâtlandırma iğüne tayini tüksek tasdi- Adliye Vekâleti yeni binaya naklediyor Ankara 9 (Telefonla) — Vekâletler mahallesinde yapılan yeni Adliye Vekâ- leti binasının dahili tezyinatı da ikmal edilmiştir. Vekâlet pazartesi günü yeni binasına taşmmağa başlayacaktır. Kaymakamlar arasında yapılan yeni tayinler Ankara 9 (Telefonla) Kayma- kamlar arasında yeniden nakil ve tayin- ler yapılmıştır. Çumra kaymakamlığına Suşehrinden B. Kemal, Meci üne Ko- yulhisardan B. Sabri, Arapkire Karahi- sardan B. Hal nşehre Reşadiye- den B. Ferid, Lâdik'e Niksardan B. Şe- kip, Darendeye Alucradan B. Nured- din, Emek'e Viranşehirden İhsan, Re- gadiyeye, Aşkaleden B. Necati, şehrine Yıldızevinden B. Hilmi, Koyul- hisara Çurıradan B, Feyzi, Alucra kay- makamlığına da Darende kaymakamı B. Kerim tayin ve nakledilmişlerdir. Yerli malların toptan satış fiatlerinin mürakabesi Ankara 9 (Telefonla) — Yerli mal- ların toptan satış fiatlerinin tesbit ve murakabesi hakkındaki kanunun tatbik suretini göstermek üzere İktsad Vekâ- İetince hazırlanmakta olan nizamname tamamlanmış ve tetkik için Devlet şü- rasına verilmiştir. Üsküdar ebeliği Üsküdar çocuk dispanserinde seneler- denberi muvaffakıyetle çalışan bayan Hüsniye, Üsküdar ebeliğine tayin edil- miştir, işli, Kaliforniyada zelzele San Francisco $ (A.A.) — Kalifor- niyada yeniden zelzele olmuştur. Zel- zele, büyük bir panik tevlid etmiş ise de hiçbir hasara sebep olmamıştır, t6- | kiyenin şimdiki vaziyete Se | Almanlar yeni hücum- lara hazırlanıyorlar Fransız gazeteleri “Bunlara karşı koymağa hazırız,, diyorlar Paris 9 (A.A.) — Askeri muharrirle- | rin büyük bir kısmı beş aylık harpten sonraki vaziyet hakkında ve Fransız or- dusunun vaziyetine dair mühim maka- leler heğretmektedir. Petit Parisien'de general Debeney diyor ki: «Hitler son nutkunda, müttefikler harp imalâtlarını hızlattıklarındanb Almanyanın da vakit kaybetmediği bildirmiş ve şimdi müthiş techizata ma- lik bulunduğunu ilâve etmiştir. Bu iddi- alsrin ne birine ne de ötekisine itiraz edilemez. Düşmanı aşağı görmek hata” sına düşemeyiz. Hatta biz öyle zânne- diyoruz ki, Almanyanın son imalât gay- reti yalnız miktarı değil kaliteyi de is- tihdaf eylemiştir. Almanyanın İspanya harbinde pek de temayüz edemiyen tanklarından daha iyi tanklar yapmış olduğunu sanıyoruz. Dahada var, Almanya müstahkem hatları yarmak için çok kuvvetli yeni tipte tanklar da yapmışa benziyor. Diğer taraftan İngilizler (fevkalâde müsellöh yeni Alman tayyareleri müşa- bede etmişlerdir. Bu tayyarelerde silâh- lar ve mühim kısımlar zırhlarla omuha- faza altına alınmıştır. Bu tertibatta, İs- panya harbinde de tezahür eden Alman İnsiliz işçi düşüncesinin © alâmetlerini görebiliriz. Almanların hedefi harp tayyareleri ile kara ordularına, piyade ve hatta top- çuya karşı harekete geçmektir. Hava ordusunun: bu suretle kara harplerine doğrudan doğruya | iştiraki modern tabiyenin yeniliklerinden biri olmağa namzettir. Bu suretle esasen vazifesi olan bu silâhm rolü cinda artırılmış oluyor. Müstakbel büyük taarruzların ne ola- cağı pekâlâ tasavvur edilebilir: Piyade fırkalarının istismar edeceği “müşterek topçu, tahk ve tayyare hücumları, Bu şekildeki taarruzlar hiç şüphesiz müthiş olacaktır. Fakat mukavemet götürmez de değildir. Meselâ Franmz cephesinde böyle ta- Arruzlar; kıymeti her gün geçtikçe artan şayani hayret techizat ve bu techizafi kullanan cesyr ve zeki askerler, mükem- mel bir kadro ve harp yapmasını bilir bir yüksek kumanda heyeti ile karşıla” şacaktır, Hitler, Fransızları muharebe meyda- nında görmüştür. Binaenaleyh beyana- #le Fransız muhariplerini ürküteceği zannına bir dakika bile düşeceğini tah- min etmiyoruz, partisinin sulh şartları Parti “Nazi rejimi devrilmeden sulh olamaz,, diyor Londra 9 (A.A.) — İngiliz işçi par- tisi, harp hedefleri ve sulh şartlan hakkında aşağıdaki beyannameyi neş- retmiştir: «İşçi partisi nazi taarruzu karşısında müttefiklere tamamile mü- zahirdir. Çünkü harbi esarete tercih eder. İşçi partisi şu kanaattedir ki, ancak Almanya Çek ve Polonya mil- letlerine hürriyetlerini iade ettiği ve Çekoslovakya ve Polonyadaki asker ve polislerini geri aldığı takdirde müt- tefikler Almanya ile sulh müzakere- lerine girişmelidir. Avusturya milleti, Almanya ile beraber kalıp kalmak is- temediğini serbesçe beyan edebilmeli- dir, Alman milleti de dahil olmak üze- re bütün milletlerin haklı menfaat lerinin korunacağına dair Aman mil- letine teminat verilecektir.» Milli iktısadiyatı koruma kanunu Daily Telegraph gazetesinin | Yakın Şark muhabirinin bir mektubu | Daily Telegraph gazetesinin Yakın Şark muhabiri Meton, Türkiyenin siya setine ait uzun bir mektup göndermişüir. Dikkate şayan olan kısımlarını nakledi- yoruz: Büyük Millet Meclisinde kabul edilen ve derhal meriyet mevkiine konulan milli iktisadıyatı koruma kanunu Tür ciddi nazarla baktığına ve tashhüdatını ifaya ve haya ti menfaatlerini korumağa azmeylediği- ne delâlet etmektedir. Türkiye ile İngiltere ve Fransa ara- sında imzalanan ticaret anlaşması büyük bir yardım olup Türk efkânumumiyesi üzerinde çok müssit (tesir bırakmıştır. İngiliz tacirleri şuna dikkat etmelidirler ki İngiliz - Türk kliring bekayasını tas- fiye için tahsis olunan iki milyon İngiliz liralık kredi takas esası üzere İngilizle- rin yeni ticarette bulunmalarına imkân verecektir. Bu yeni usule göre İngili yapur meentalarının faturaları eakini iki senede değil iki ayda tediye ceki Türkiyede şimdi rejim bundan evvel- ki zamanlara nazaran çok sağlamlap- mıştır. İsmet İnönünün zelzele sahasında yaptığı seyahat halkın kalbinde tuttuğu yerin beliğ bir tezahürü olmuştur. 40,000 kişinin hayatina mal olan zel- zele Türk teşkilâtına cesareti ve fevkalâ- de ahvali karşılamak hususunda büyük bir imtihan olmuştur. Fakat gerek Türk milleti, gerek Türk hükümeti bu acı tec- rübeye mukabele ve mukavemet kuv- vetini tam bir surette isbat etmiştir.» Fransaya da hitap eden bu beyan- namede deniliyor ki: «Her türlü Alman tecavüzüne mukavemet etmek için İki milletimiz yalnız muayyen bir dey- re için birleşmekle kalmamalı, ebedi olarak kardeşlik etmelidir.» Bu beyanneme Alman milletine de şöyle hitap etmektedir: «Almanyanın imhasını istihdaf eden ve hariçten gelecek olan her türlü te- cavüze muarız bulunuyoruz. Sizi me- deni milletler camiası içine alarak muslihane teşriki mesaiyi bütün kal. bimizle arzu ediyoruz. Menfur nazi rejimi devrilmeden evvel arâmızda sulh yapmak ümidi katiyen olamaz» Nihayet işçi partisi Alman - Sovyet paktını tenkit etmekte ve Finlândiya- ya karşı yapılan Sovyet taarruzunu takbih eylemektedir. Türk - Ingiliz ticaret anlaşması | İngiliz denizaşırı Ticaret na- zırı beyanatta bulunda Londra 9 (A.A.) — Avam kaman sında, Türkiye ile yapılan ticaret an- Jaşmalarına dair sorulan bir suale de- niz aşırı ticaret nazırı Hudson aşağı- daki cevabı vermiştir: Türkiye ile İngiltere arasında 3 şu- batta imzalanan yeni ticaret ve tedi ye müukaveleleri, Türk - İngiliz tieare tini tanzim eden eski anlaşmaları tar- sin eylemektedir. Bu mukaveleler ya kında meclise arzedilecektir. İki mem. Jeket arasındaki ticaret münasebetle. Tinin mühim bir inkişaf göstereceği üs mit ediliyor. Bu inkişafı kolaylaştır- mak için 'Türk hükümetinin elinden geleni yapmakta olduğunu biliyorum. Londra 9 (A.A.) — Avam kamara“ ende bir suale cevap veren ticaret müse teşarı, yeni Türk tütün mahsulünden mübayaa yapmak üzere bir İngiliz he« yetinin 'Türkiyede bulunduğunu söy- lemiştir. | Gümrük ve İnhisarlar Vekâ- leti zat işleri müdürlüğü Ankara 9 (Telefonla) — B. Safinini gümrükler müfettişliğine ile açılari Gümrük ve İnhisarlar Vekâleti zat işleri müdürlüğüne mezkür Vekâlet müfettiş- lerinden B. Enis Kanso tayin edilmiştir. B. Enis Kanso yeni vazifesine başlar maştar. ?