30 Aralık 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

Finlândiyada yeniden kanlı harpler oluyor Ruslar merkezde ve Karelide şiddetli taarruz- larda bulundular, bu taarruzlar tardedildi Sovyet kumandanının değiştirildiği bildiriliyor Meksinii 29 (44) — Finlândiya 45, Suvanlo gölünü geçmeğe muvaffak lan Sovyet alayları mukabil taarrus- larımızla geri atılmıştır. Muharebe çok şiddetli olmuş, iki Sovyet bölüğü Sovyet kuvvetleri, tankların da yar- damı ile, Hatjalaki ve Suma ve keza Suma ile Mualojarvi arasında ve biz- sat Mualejarvi de taarruzlarda bulun- müştur. Bu taarrurlar tardolunmuş- tar. Diğer kısımlarda yalnıs topçu faalilyeti olmuş ve bu ateş bazı nok- talarda bilhassa çok şiddetienmiştir. Ladoga gölünün şimali şarkisinde ve Leskanın şarkında İmari minta- kasmda muharebeler Sovyet toprak- larında cereyan etmektedir. Düşman bizzat kendi topraklarında Lieskanın gimali şarkisine sürülmüştür, Sovyet hava kuvvetleri bilhassa bü- yük fasliyet göstermiştir. Lahti, Ha menlina, Risimake ve diğer cenubu garbi şehirleri taarruza uğramışlır. Ölü yoksa da bazi kimseler yaraları- mıştır, Hasar, Lahti müstesna olmak üzere, ehemmiyetsizdir. Lahtide bele- diye dairesi bombalardan ateş almış- tur. Sovyet tayyareleri bazı yerlerde bombalar attıktan sonra sivli halka mitralyözlerle ateş etmiştir. Finlândiya tayyareleri devriye ve keşif uçuşları yapmış, düşman hatla- rının ötelerinde askeri hedeflere ta- Arruz eylemiştir. Dokuz düşman tay- yaresi düşürülmüştür. Sovyet tebliği Moskova 29 (AA) — (Tas): Le ningrad askeri mıntakası erkânıhar- biyesinin tebliği: 28 kânunuecvvelde kaydedilecek mühim hiçbir hâdise olmamıştır. Sovyet kumandanı değişti mi? Moskova 39 (A.A.) — Daiiy Express İn Moskovadan öğrendiğine göre Ja- ponyaya karşı Mogolistan seferini İdare etmiş olan general Gregori Stern'in Leningrad askeri muntakası kumandanı generali Merjekovun ye- rine Finlândiya hududuna gönderi- leceği söylenmektedir. Murmanskta kargaşalık rivayeti Stokholm 29 (A.A.) — Murmanskda kargaşalıklar çıktığına dair olan şa- yalar, teeyyüd etmektedir. Kargaşa lıkların bilhassa yiyecek ve içecek fıkdanı yüzünden çıktığı söylenmek- tedir. Filvaki kayaklar takmış olan Pinlândiyalı müfrezeler Murmanska giden demiryoluna varmağa ve erzak naklini imkânsız kılacak derecede bu yolu tahrib etmeğe muvaffak omuş- lardır, Botni körfezine inmek teşebbüsü Londra 29 — Ruslar iki cephede ye- niden tarruzda bulunuyorlar. Bun- lardan biri merkezde Suomosalvi cep- hesidir, Sovyet kuvvetleri buradan, Botni körfezine inmek için tekrar uğ- raşmaktadırlar. Yapılan hücumlar tardedilmiştir. İkincisi Kareli berzahı- dır. Burada Mannerhelm hatlına karşı tarruzlar devam ediyor, Bu ta- arruzlar terdedilmiştir. Rusların asıl hedeflerinin VWiburg şehri olduğu anlaşılmaktadır. Viburg top ateşine Maruz bulunduğundan tılmıştır. Petsamo mınlakasında Atı durmuştur. Burada soğuklar ve kar fırtınaları hü. kim sürmektedir. Rus lotaları yiye- sek sıkıntısına maruz bulunmakta, dir, Helsinkiden alnan haberlere göre Fin müfrezeleri iki noktadan Rus hu- dudunu tecavüz etmişlerdir. Fin tay- yareleri Leningrad - Murmansk şi- mendifer hattını İki noktadan tahrip etmişlerdir. Bu hal şimaldeki Rus kuvvetlerinin yiyecek tedarikinde uğ- radıkları müşkülâtı artıracaktır. Şimal fırkası Oslo 29 (A.A.) — Oslodan Helsinki- ey gönüllü kafileleri gelmektedir. Gö- nülüler, teşkil edilen bir «Şimal fır- kası» ında talim göreceklerdir. Bu fırkaya İsveçli gönüllüler de alma caktır. Finlândiya Reisicümhurunun baş yaverinin beyanatı Budapeşte 20 (A.A.) — Finlândiya Cümhurrelsinin (seryaveri miralay Paâsonen Pariste Macar telgraf ajan- sının muhabirine beyanatta buluna rak Finlândiyayı ikiye bölmekten iba- ret olan Sovyet plânının artık suya düşmüş addedilebileceğini söylemiş- tir. Miralay, Finlândiyanın nihai za- feri istihaml edeceğinden emin bulun- duğunu ilâve etmiştir Macar gazeteleri, Macar vatandaş- larını Finlândiyaya nakdi yardımda bulunmağa davet eder Macar - Fin cemiyetinin bir beyannamesini neş- retmektedirler. Amerikadan üçüncü teberrü Chicago 29 (A.A.) — Finlândiyaya yardım komitesi reisi Hoover, topla- nan ianeden yüz bin dolarık üçün cü çekin Finlândiyaya gönderidiğini bildirmiştir. Polonyalı tayyarecilerin müracaatları Paris 29 (A.A.) — Pal ajansı, Fran- sadaki yeni Polonya ordusunun ha- va kuvvileri kumandan: general Zalos, birçok Polonyalı pilotlar tarafından Pinlândiyaya giderek Ruslara kargı harbeimek için müracaatlarda bulu- nulmuştur. Rusların hedefi Helsinki 19 — Ruslann Finleri mütemadiyen meşgul etmek ve din- lenmelerine meydan vermemek iste- dikleri anlaşılmaktadır. FPinlerin as- keri çok olmadığından cephedeki fır- kaları değiştiremiyorlar. Ruslar dün Viborga uzun menzilli toplarla ateş etmişlerdir. Merkezde büyük için takviye kıtaatı bekliyorlar. 26 Amerikan tayyaresi gitti Roma 29 (AA.) — Roma radyo sunun bildirdiğine göre, Sigorski ti- İ kay, Basri üfler, | Küçük orkestra (Şef: Nesip Aşkın taarruz | pinde 26 ta; Nevyorktan Finlân» diyaya gönderilmiştir. İsviçrede bir nazi bir komü- nist gazetesi kapatıldı Bern 28 (A.A) erkânı har- biyesi matbuat dairesi, Bâle'de intişar etmekte olan iki gazeteyi tatil etmiş. tir. Bu gazetelerden birisi komünistle- rin organı olan Freicheit şiri efkârı olan Neus z'dur. tenin tutmuş oldukları renin istiklâlini ihlâle ta- saddi etmiş oldukları iddin edilmekte- dir İtalyanın nüfusu Roma 20 (A.A.) — Statistik ensti- tüsünün hesablarına göre halihazırda imparatorluğun nüfusu 85 buçuk mil. yondur. Bunun 44 buçuk milyonunu İtalyada yaşıyanlar teşkil etmektedir. Bina vergisi üçüncü taksiti 030 senesi son bina taksiti Kkânunusani- de başlıyndaktır. Belediye muhasebe teşki- ht bu sene bakayada vergi birakmamağa karar verdiğinden kânımusani huldl eder etmez henüz Üçüncü taksitini vermiyen mükellefler hakinda tahsili omual kanu- nunun tatbiki işin faaliyete geçecektir. ubeleri gimdiden mü- lecek mallarını tesbit Belediye memurin müdürlüğü lediye teftiş heyeti müdürlüğüne ta» B. Samihin yerine Belediye me- murin müdürlüğüne Belediye istatistik müdürü B. Tank Ziya Bayhan terflen tar yin edilmiştir. B. Tarık Ziya Bofhan, Belediyenin en eski, liyakatli ve dürüm memurlarmdan- dır. Kendisini herkese sevdirmiş, çok va- #ifeşinns for zattır. Uzun müddei Beledi- yenin birçok vazifelerinde bulunmuşlar. Kendisine yeni vazifesinde muvaffakıyek- ler temenni ederiz. diğeri de na- | İ yün büyüğü Türkiye Radpodifözyon Potaları Dalga urunluğu Türkiye Radyosu 1648 m. Ankara Radyosu T.A. P.SITm. 9465 Ko./a 20 K. W. TÜRKİYE SAATİLE Ankara radyosu 317 metre kısa dalga postasils ber çün yapılmakta olan sonebi dillerde haberler meşriynii programı: Birinci servis (o İkinci servis İranca Saat 1209 Sant 1739 Arapça » AŞ 1145 Elenes » MAK 1845 Fransızca » MM 2109 Bulgaren . 1549 CUMAKTESİ 30/12/1959 1340 Program ve memleket saat Ayam, 1335 Ajans ve meteoroloji haberleri, 18,50 Türk müsiği: Seçilmiş şarkı v türküler, Ça- lanlar: Vetihe, Cevdet Koran, Kemini Niya- 182 Ke./n. 190 Ker san Künçer), 1. 1. Maritey: Kismet (marş), 3- Chopin: Plonaise, 3- Rossini: Tancredi uvertürü, 4- Saint - Sacma: Javotte (bale), 5- 1. I. Mayan: Bayram, 16,16/1530 Mü- sik; Cazband (PL), 16 Program, 18/05 Memleket amet ayarı, Ajans ve meteoraloji haberi zik: Radyo caz orkestra, Türk müziği: Çnlanlar: Vesihe, Reşat Erer, Kemal Niya- zi Seyhun, İmettin Ökte, 1-— Okuyan: Sa- di Hoşues, 1- Dilkeşaveran peşrevi, 2- Ze- ki Arif - Dilkeşaveran şarkı: (Gez d Zeki Arit - Dilkeşaveran şarkı: (Karan. . $- Cevdet Korsan vd kı: (Açıldı bahçı difa Erten, 1- Hicae sahmı), 2- Şevki be; çarı hicri yar otalt, 3- Şevki bey - şarkı: (Dağlar dayanmaz eninine), 4- Uş- pak türkü: (Bahçeye indim Ki güller de- | rem), 3— Okuyan: Mustafa Çağlar, 5 a | Okuyan: Ra- (Ebrularının (Dü Işmak | türküsü: (Asker oldum piyade), havasi, 20 Konu 5- Oyan 20,15 Türk müziği: Yeni düğün türküleri kadın küme okuyu- cuları, çalan: Sadi Yaver Ataman, 2935 Türk müziği: Saz eserleri, Çalanlar: Hakkı Dearman, Şeri İçli, Hasan Gür, Haradi T0- İrrettim Ökt! ,i- Dvo- rak: Hümoresk, 3- 5. Sirauss: Neşeli vals öperetinden buseler valsi, 3- Becoe: Nofur- no, 4- Hans Sehott: Süvari vaisi, 5- Franz Badek: Viyana, sen benim rüyalarıma gebrisin, 6- Franz Lehar: Çizan aşkı, 22 | Memleket saat ayarı, Ajans brherlori, zira- | at, eham - tahvilAt, kambiyo - nukut bor. | satı (flat), 21,15 Konuşma CEenebi diller- Sa mlm em delen dalga postasile, 22,15 Mü- nr (Pİ), Yalnız unun dalga posta- Müzik: Carband (PL). 73.25.2320 npanış, aağı eşpuliyet - Yetime, Doksan dokuzdan yirmi dört fazla, 3 — Vaka yapanlar. 4 — Taharri etlir - Tersi küçük mağa- vadır » Sorgu edatı. 5 — Rüfalnin başı - Nişan yüzüğü 6 — Vazet - Massederek 7— Eski bir Türk relsi - Sanatkâr, 8 — Dehdebenin srkidaşı - Note. 9 — Valide nazarile, 19 — Nakit - Beraber. Yukardan aşağı: 1 — iyi refik 3 — Bir Türk amiral 3 rmansmdik - Bir ark 4 — Kuranı kerimden bir cümle - Kö- 5 — Tersi lisandır - Meveskâr. 6 — Şimendifer katarları - Tersi çok de- ği. 7 — Erim. 8 — Tilkinin başı - Başına işitme hasınlı demektir. — Dişi - Bit özamıs. «Bi» gelirse 10 — Tersi küçük bie kuştur - Uzak mi- dan Geçen bulmacamızın halli Soldan sağa: I — Çekmece, Ek, 3 — İklambası, $ — Rişte, Kes, 4 — Anne, Tarin, $ — Bembe- yüz, 5 — Sİ, Ananas, 7 — Açı, Şakıma,8— İmlâ, Mal, # — Ket, Mum, No, 10 — Akan, Bakın Yukarıdan aşağı: 1 — Gira, Balka, 2 — Ekinbiçmek, 3 — Kişne, Tt Matem, 5 — Ere, Bağ, 6 — Samsunda pas Samsun (Akşam) Şehrimizde yakında ilk defa olarak yapılacak olan pasif korunma tecrübeleri ha- zırlıklarına hararetle devam edilmele. tedir. Bu işte vazife alan yurddaşlar grup halinde akşamları Halkevinde toplanarak konuşmalar yapmakladır. Halkımız pasif korunma, işlerine bir yük bir alâka göstermektedir, MEŞRUTİYETTE SARAY ve BABIÂLI Yazan: SÜLEYMAN KÂNİ İRTEM — Tercüme, iktibas hakkı mahfuzdur. Tefrika: No, 131 Abdülhamid: “Aman bu sözünüz içimi titretti, dedi Hükümet halledilemiyen mühür meselesinden başka Abdülhamidin bütün istediklerini kabul eylemişti. Hükümetçe mühim olan cihet, bu mühür ortaya çıkarılarak Almen bankalarındaki paraların celbine yol bulmak idi Abdülhamidin Alman bankaların- da 1,080,000 altın parası vardı. Bu pa- ra bankaya teslim olunurken Abdül- hamid imza ile beraber mühürünü de kullarımıştı. Abdülhamid Yıldızdan çıkarken Al- man bankalarındaki paralarına ait çekleri de yanında Selâniğe gölür- müştü. Yildızda bulunan paralar ve metli taşlar hazineye, müzeye m edildikten sonra Abdülhamidin o bu bankalarda kendi namına kaydettir. miş olduğu bu paraların istirdadına sıra gelmişti. İstanbulda çıkan Yeni Gazete Ab- dülhamidin Stad Bank üzerine çe- kilmiş beş milyon liralık bir çeki ya- rında götürdüğünü, Selânikte malye- tinde bulunan birisi vasıtnsile bu anka ile muhabereye imkân buldu gunu, bankanın (ileride müşkülât | eksi diye Alman hükümetini haber. dar ettiğini, Alman hükümetinin de (Osmanlı hükümetine cemile olsun diye) bunu haber verdiğini, bunun üzerine hükümetin bu parayı İstir dada tevessül eylediğini yazmıştı Bu haber sonta tekzib edil: kıa beş milyon liralık sa da Abdül bankalarına yatırımı; tirdadı teşebbi (Osmanişer Loid) gazetesinin Tanin | İ yen gazetesince nakledilen rivayetine na- yaran: (İttihad ve Terakki cemiyeti- ne mensup ölüp İsmi anlaşı'a, bir sat, bir gön Alâtini köşkünde dülhan ziyaret etti Avrupadaki paraların, bırakmak için icap eden muameleyi irde iyi bir iş görmüş | iyor musunuz? Abdülhamid - Neden dolayı benden böyle hir fedakârlık isteniliyor? Bu paralar namınız- la yeni idare âley- hinde teş dan şüphe edilebilir. Peki, buna mukabil bona re ek? — Ne istiyorsunuz? islikbali mizi im de hürriyeti sah- Çocuklarımın olunduğu gibi be ide edilsin Evlâdınızın istikbali kanunu asi İle milletçe zman ve kefalet ai. nir. Fakal bu sırada ne siz, ne boş bırak Azsınız. Bu et sonra düşünülebi- ir. Bu hususta kendiniz kendinize çok hizmet edebilirsiniz! Bu son sözler Abdülhamidi düşüm- dürdü. Sabık hakan yirmi dört saat mühlet istedi Muh sonra geldi. Abdülhamid bu zata imzaladığı dört kâğıdı verdi. Be kâğıdlar ile Ab- dülhamid muhtelif ecnebi bankala- nna mevdu bir milyon seksen bin (1,080,000) liranın Osmanlı hüküme. tine verilmesini bildiriyordu.) Bu meblâğın büyük kısmı Alman Reisehbank'da idi. Reischbank, Ab- dülhamidin imzasını kâfi görmemişti. amidin Alâtini köşkünde ka- pal bulunduğunu, bankadaki evrak Üzerinde bulunan mührü İle de mü- niş send getirilmeğikçe ve bir me kararı olmadıkça paraları ne Abdülhamidin iade eyiemesine imkân olamıyacağını | bildirmişti. Mühür Abdülhamidden istenilmiş idiyse de Abdülhamid kendisinde bu- Tunmadığını Yıldızda aranmasını ve yazdığımız gibi mabeyinei Emin bey ile Hazine Hassa Nasırından sorul- masını beyan eylemişti Bugünlerde Ordu köşkünden çıkarılmış olan Ki- tabi Muhsin bey daha Selânikte iken muhafizlardan mülâzım Hakkı efen- mişti, Va- | abı olan zat yirmi dört saat | nesdine | İ mesi | mişti. Rasim bey de: İn den pek ziyade | velee de İ olduğunu hissetti; diye, sonra İstanbulda Mahmud Şev ket paşaya — Aralar mühür Abdülhamidin yanındadır. oAbdülhamidin Alman bankalarında başka parası da vardır. Kendisi baş muhafiz Rasim efendi vasıtasile biraz tazyik ettirilir, bilhas- p sevdiği Abid efendi validesin- den tecrld olunursa hem mührü çi- karır, hem diğer paraları teslim eder, Diye baber vermişli. Bunun üreri- ne Mahmud Şerkel paşa ordu kw mandanına yazdığı şifrel rigraf- nâin&le mührün Abdülhamidin yâ nında bulunduğunu Muhsin beyin haber verdiğini, sabık hakanın kola- ğası Rasim efendi vasılasile tehdid edilmesini bildirmişti. Ordu kuman- danı Hadi paşa da Abdülhamid hak- kında ihtiramkârane tabirlerie baş muhafız Resim beye yazdığı epeyos uzun bir tezker (Mübrün mevcud ve ığen paranın ulunamaması oehali arasında mahlü hakan aleyhinde bir çok kilükallere sebebiyet verdiği ci hele kendisi eğbirlere müracaata olacağını) ün bir renin etmişti, etinden olmaması ne karşı bazı lüzum hası edikten sonra mül defa daha aranmasını ve tezi Abdülhamide okunmasını emi Rasim bey İstanbula har teşrinisaninin on al nü - rumi 3 İeşrinisani - bu yi Abdülhemide okumuş hamid gene ni işti. Ordu kumandan- lığının tezkeresine be: eti ve derecesi gösterilmi- erine Abdülhamid üzerin- cak m de tesir Abdülhamid O ndisine emmiy t edilmesini ,söyle- kte istenilmiyen bir hal ol- », meselâ dışarısı ile muhabere gibi »büslerde bulunulmazsa emniyet m eder; aksi halde şiddetli ted- t olur. sim beyin pek ile söylediği bu izerine Abdülhamid Aman, bu sözünüz içimi titretil Diyerek kendisine (hariçle muhâ- bere ediyor) gibi bir #öhmet isnad ile şiddetli tedbirlere» o müracaat edil. korktuğ şı termişti. Buş muhafiz Rasim bey paşaya söylediği gibi Selâniğe. geldi- ertesi günü Abdülhamid İle gö- rüştü ve bankadaki evrak üzerine bar sılmış mllvürden bahsetti: Abdülha. 4 mid — O mühür bende yoktu. Size &y- söylemiştim. Bendeki mü- hürleri isterseniz göstereyim. Demesile Rasim bey de aranılan mührün tatbiki kendisinde bulundu- Bundan hiç renk vermiyerek bir den bunları görmek istediğini söyledi Abdülhamid kalkıp diğer odadan bü- yük bir çanta getirdi, açtı; içinden menekşe renkli küçük bir çantadan iki tuğra ile üç mühür çıkardı; masa üstüne döktü Rasim bey Abdülhamidin heyecanla mühürleri birer, birer elden geçirerek metlüp mührü buldu. Bunu elinde tutarak: — Efendim, müsterih olunuz. Ara- dığımız mühür işte budur! Dedi. Abdülhamid şaşırıp kaldı. Eski kurnaz hükümdar muhafızının dhmına tutulmuştu. Nasıl olmuştu da bu mührü ayırarak sak; yanmıştı? Hükümetin bankadaki mührün sü- retini elde © ği hiç hatır ve ha yalinden geçmemiş olacaki Az bir müğdet süren şaşkınlıktarı kendişini toplayınca Ab- dülhamidin ağzından: — Gayet memnun oldum! Cümlesi döküldü. Şüphe yok. memnuniyet sözünü o şimdi muannidane sarfetdiği yalanın mey- dana çıkmasından hasıl olâan maheu- il örtmek için sarfetmişti! (Arkası var) hayretten,