30 Aralık 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

b Son dakika Finlândiyadaki Rus kıtaatı isyan mı etti Rus tayyarelerinin, isyan eden kıtaalı bombardıman ettiği bildiriliyor Londra 29 — Helsinkiden bildiriliyor: Merkez cephesindeki Rus kıtaatı Arasında İrven çıkmıştır. bur kalmıştır. Rus tayyareleri asiler üzerine bomba atmağa mec- Paris 30 — Pinlândiya tebliğine göre muhasamatın bidayetinden son gün- ere kadar Finler Ruslardan 5000 esir almışlar, 270 tank tahrip veya zaptet- mişler, 125 tayyare de düşürmüşlerdir. Rusların zayiat miktarı yaralılar hariç 25,000 kişi tahmin edilmektedir. Mussolini, harp hazırlığı hakkında görüştü Roma 29 — Mussolini mareşal Grazyaniyi kabul ederek iki saat gö- rüşmüştür, Bu müzakerenin İtalyanın tiği bildirilmektedir. harp hazırlığı etrafında cereyan ete Romadan Berline bir rapor gidiyor Londra 30 — Romadaki Alman sefiri Alman hükümetine bir rapor ver- mek üzere bugün Berline hareket etmiştir. Stokholmde sığınaklar yapılıyor Roma 30 — Stokholmden haber verildiğine hücumlarına karşı sığınaklar yapılmaktadır. yapılmıştır. Göbelsin nutkuna ehemmiyet veriliyor göre gece gündüz hava Kayalar üzerinde 12 sığınak Roma 30 — Berlinden bildirildiğine göre Göbels, Yılbaşında bir nutuk söyliyecektir. Berlinde bu nutka ehemmiyet atfedilmektedir. «Rus - Fin harbine pa dair gelen diğer haberler sahifemizdedir « © Birdenizmuharebesi Fransız harp gemisi, Ingiliz vapuruna tecavüz eden Alman denizaltısını batırdı Iondra 29 (A.A.) — Bir Alman de- nizaltısı ile İngiliz ticaret vapuru Uskmouth ve bir Fransız harp gemi- si arasında cereyan eden muharebe hakkında bugün aşağıdaki tebliğ 'Uskmouth, Biseaye körfezinde iken rasad zabitlerinden biri bir torpilin vapura doğru geldiğini görmüş ve vapur istikamet değiştirerek torpil den kurtulmuştur. İkinci ve üçüncü bir torpil de bu suretle boşa gittik. ten sonra Alman denizaltısı suyun yüzüne çıkmış ve mümkün olduğu kadar farla ölü ve yaralıya sebep ol- mak için 300 yarda mesafeden obüs- ler atmıştır. Bir zabit ve bir tayfa öl- müştür. Mürettebattan 32 kişi san dalla kaçabilmiş ve bunlar İtalyan bandıralı Juventus vapuru tarafın- dan alınmıştır. Bu arada vakadan haberdar edilen bir Fransız harp gemisi yetişmiş ve denize düşen bir tayfayı da Fransız gemisi almıştır. Fransız harp gemisinin Alman de- nizaltısını batırmağa muvaffek ol duğu bildirilmektedir. İzmir ve Manisa kazalarında yağmurdan mühim zarar Var Nehir ve çaylar taştı. Arazi su altında kaldı, Yenifoçada bir evi sular götürdü İzmir 29 (Telefonla) — Çok şid- yağmur yağmaktadır. Gediz, Ba- y nehirleri, Kunduz ve Mala çayları taşmış, mühim hasarat yap- aşar, Menemen, Foça, Manisa, Bergama kazalarında arazi su altındadır. İz- “mir - Bergama yolu üzerinde ve Fo- ça kazasında üç büyük köprüyü su- Jar götürmüştür, Bir yolcu kamyonu Menemen civarında bir köprüyü ge- çerken devrilmiş yolcuları kurtarıl- mıştır, Bergamanın Zeytindağ posta ara- bası Simitçi köyü civarında sel suları içinde kalmış, köylünün fedakürane yardımı saşesinde güçlükle kurtarü- mıştır, Bergama köylerile muvasala tamamile kesilmiş, telefon hatlan © bozulmuştur. Yeni Foça nahiyesinde Kabasakal (Ahmede alt evi sel basmış, ev yıkti- "mıştır. Ev halkı ağaçlara tırmanmak #üretile kendilerini zor kurtarmışlardır. Seferihisar kazasında Mehmeâ Gü- lerin sürüsüne düşen bir yıldırım 12 keçiyi telef etmiştir, Mehmed de ya- Talanmiştır, Bir İngiliz zırhlısı torpillendi Londra 29 — Bir Alman tahtelba- hiri bir İngiliz harp gemisine torpil atmıştır. Gemi hafifçe hasara uğra- mıştır. 3 İngiliz bahriyelisi ölmüştür. Berlin 20 (AA) — DNB. ajansı bildi- riyor; İskoçya garbinde bir Alman tahtel- bahiri tarafından torpillenen dritnot gi- bi, Barhan Malaya, Valllanux ve Warspite dritnotları da Gueen Elizabeth sınıfına mensup bulunmaktadırlar, Bu gemilet, 1613 - 1915 senelerinde Inşa edilmiş olup vasati olarak 31.100 tonluk . Her birinde, 38.1 lik sekin ve 22 Yâ isa lik sekiz top, iki torpil kovanı vardır. Her birinde dürt tayyar» mevcut- tör. Bu gemilerin saatte 25 mii sürati var: dır. Ve hez birinin mürettebalı 1120 ki- Ko Dün Geceki ve Bu Sabahki Haberler Parti grupunun dünkü toplantısı Her mebus asgari yüzer lira yardım taahhüdünde bulundu Ankara 30 Ç(A.A.) —'Cümhuriyet Halk partisi meclis grupu ile parti müstakil grupu umumi heyetleri, dün 29/12/939 saat on dörtte rels vekili Hilmi Uralm riyasetinde toplandı. Toplantı mevzuu yurdumuzun bü- zı muntakalarında hakiki bir felâket halini alan zelzeleden zarar gören vatandaşlarımıza yapılan ve yapılacak olan yardım tedbirlerini hükümetten dinlemekti. Riyasetçe müzakereye başlanmaz. dan evvel bu felâkete kurban gitmek suretile içimizden ayrılmış olan va- tandaşların tazizi için heyet bir dâki- ka âyakta süküta davet edilmiş ve müzakereye iptidar edildikte Bü- yük Millet Meclisi relsi Abdülhalik Renda, teşekkül eden milli yardım komitelerinin ne şökilde çalışmağı plânlamış olduğundan grup heyetini haberdar ettiği gibi Başvekil doktor Refik Saydam da bu felâketin haber alınmasını müteakip hükümetçe der- hal ittihaz edilmiş olan ve bundan böyle ittihazı düşünülen tedbirleri etrafile izah etmiş ve Başvekilin be- yanatı grup umumi heyetince itti- fakla ve teşekkürle kabul olunmuştur. Grup, ayni celsede her mebusun fe- Jâketzedeler için asgari hemen 100 ira yardım taahhüdünü de kabul et- miş ve rüznamede başka madde ol madığından riyasetçe celseye nihâyet verilmiştir. Felâket karşısında Yılbaşı gecesi eğlencelerinden vazgeçiliyor Ankara 29 — Kızılay cemiyeti, yıl başı gecesi Ankarada bir balo tertip etmişti. Zelzele felâketi münasebeti- le bu balo geri bırakılmıştır. Diğer taraftan yılbaşı gecesi Ankara palas- ta, Karpiçte ve İstasyon gazinosun- da ve diğer yerlerde yapılacak eğlen- celerden de sarfınazar edildiği haber verilmktedir. İstanbulda Erzincan, Tokat ve havalisindeki büyük zelzele felâketi münasebetile İstanbulda yapılacak yılbaşı toplan- tılarından da vâzgeçilidiği bildiril. mektedir. Yılbaşı gecesi Belediye ga- zinosundâ Çocuk Esirgeme kurumu- nun tertip ettiği eğlence geri bıra- kılmıştır. Mecliste Ankara 29 (A.A. — B. M. Meclisi bugün B. Şemseddin Güneitayın toplanmış ve reis celseyi şu sözlerle açmış- tar: «Muhterem arkadaşlar, felâket sahala- rından peyderpey alının Haberlere naza- ran pek çok vatandaşların bu İclâkete kurban gittikleri anlaşılıyor. Aramızdan aynlan bu masum vatandaşların hatıra sını tebeflen muhterem heyetinizi iki da- kika kalmen süküte davet ediyorum.» Meclis ayağa kalkarak iki dakika sü- küt etmek suretile bu eriz kardeşlerimizin hatıralarını anmışlardır. Meclis bunu müteakip ruznamesindeki maddelerin müzakeresine geçmiştir. B. Daladier'nin beyanatı «Fransa, ancak sağlam ga- ranti verilirse silâhları bırakabilir » Paris 29 — Fransız Başvekili B. Daladler, bugün toplanan âyan meclisi bütçe komisyonunda askeri tahsisat hakkında beyanatta buluna- rak şimdiye kadar harpten elde edi- len neticeleri anlatmış, Fransız bah- riyesinin şimdiye kadar 9 Alman tah- telbahiri batırdığını, 300 küsur bin ton mal müsadere edildiğini söyliyerek Fransanın harp hedeflerine işaret etmiş ve Fransanın hodgüm bir mak- gadla harp etmediğini beyan etmiştir. B. Daladier, Fransanın, ancak sağlam garanti verildiği takdirde si- Jâhları bırakabileceğini söylemiştir. Istanbul geniş mikyasta yardım edecek Valinin reisliği altında bir merkez komitesi ve tâli komiteler teşkil edildi Merkez komitesi her gün vilâyet salonunda toplanacak ve felâketzedelere yardım yapabilecek maruf zevatı davet edecek Büyük Millet Meclisi Relsi Abdül hâlik Rendanın reisliği altında top- lanan Milli yardım komitesinin her vilâyette birer merkez komitesi teş- kiline karar vermesi üzerine dün şeh- rimizde de Vali ve Belediye Reisi Dr. Lütfi Kırdarın reisliği altında bir merkez komitesi teşkil edilmiştir. Komite Halk partisi idare heyeti re- isi B, Tevfik Fikret Sılay, Vali mu- avinleri B, Hüdai ve B. Halük Nihad, üniversite kâtibi umumisi B, Ferid Zühtü, Kızlay cemiyeti İstanbul mümessili B. İsmail Cemil, Ticaret odasi reisi B. Mitat Nemli, defterdar B. Şevket, Basın birliği İstanbul ida- re heyeti reisi B, Hakkı Tarık, Maa- rif müdürü B, Tevfik, Polis müdür muavini B. Dânişten mürekkeptir, Komite dün akşam geç vakte ka. dar toplanmış ve felâketzedelere yar- dım edilmek üzere şu kararları it tihaz etmiştir: Giresun ve Ordudaki felâketzede- lere yardım edilmek üzere hemen bi- rer heyet hareket edecektir. Bu he- yetlerden Giresuna gidecek sıhhiye heyeti doktor B. Rifat Hamdi Berk- manın reisliği altında bugün Dumlu- pınar vapurile limanımızdan hate- ket edecektir. Orduya gidecek heyet de yarınki pazar günü hareket ede- cektir. Bu heyete kimin riyaset ede- ceği bugün belli olacaktır, Heyetler, yiyecek, çadır. ecanyı tabbiye, giyecek eşyası “götürecektir. Ayrıca heyetin eline şimdilik bine? lira verilecektir, 2 — Yardım komitesi her gün Yi. Mâyet salonunda toplanacak ve bu İç- timaa felâketzedelere yardım yapa- bilecek maruf zevat davet edilecek. tir. Davet edilecekler, muayyen gün- lere tefrik edilmişlerdir. 3 — Mekteplerde toplanacak zati eşya ve para merkez komitesi namı- na toplanacak ve merkez komitesi de bunları Kizilaya tevdi edecektir. 4 — Vilâyette Valinin Telsliği al- tındaki merkez komitesinden başka i Komitenin İstanbul halkına beyannamesi Zelzeleden felâkete uğrıyan yurddaşlarımıza yardım etmek için Ankarada Büyük Millet Mec- isi Reisi sayın Abdülhâlik Renda- nın riyasetinde ( teşekkül eden Merkez milli yardım komitesine bağlı olmak üzere şehrimizde de riyasetim altında C, H. P. ve Kr zılay başkanlarınm dahil bulun- duğu Milli yardım komitesi teşek- kül etmiş ve dün saat 15 te İlk toplantısını yapmıştır. Kaza ve nabiyelerde kaymakam ve nahiye müdürlerinin riyasetin- de aynı komiteler teşekkül etmiş ve faaliyete geçmiş bulunuyor. Komitemiz asil vatandaşlarımı- m her zaman gösterdiği yüksek hassasiyet ve vatanperverliklerin- den emin olarak bu günden itiba- ren maruf tüccarları ve müessese sahiplerini vilâyetteki komiteye davet etmiştir. Ayrıca her vatandaş bulundu. ğu mıntakanın komitesine müra- caat ederek Kızılay makbuzu mu kabilinde nakden olduğu gibi ay- nen de yardımda bulumabilecek- tir, Bütün vatandaşların kış orta- sında açıkla kalan ve her şeve muhtaç bulunan felâketzedelerin imdadına yarış edercesine koşa- caklarını gayet tabii buluyorum. İstanbul Valisi ve Belediye Reisi Dr. Lütfi Kırdar 4 liği altında beşer kişilik tâli yardım (Devamı 7 net sahifede) General Kâzım Orbay Erzincana vardı Eskiköy 30 (Zelzele mıntakasına giden muharririmizden) — Ordu mifet- tişi general Kâzım Orbay ile general Akdoğan Elâzıktan hareket eden imdad trenile Erzincana gitmişlerdir. Amerika Kızılhaçı 10.000 dolar gönderdi Vaşington 30 — Amerika Kızılhaç cemiyeti, zelzele felâketzedelerine yardım için Türkiye Kızılay cemiyetine 10,000 dolar göndermiştir, Erzincan - Divrik telgraf hattının tamiri Eskiköy 30 (Zelzele mıntakasına giden muharririmizden) — Erzincan ile Divrik arasında telgraf muhaberatı munkatıdır. Hattın tamiri için yeniden 300 amele gönderilmiştir. Erzincan ile Erzurum arasında muhabere ve muvasâla temin edilmiştir. Mısır, Suriye ve Filistinde teessür Paris 30 — Anadoludaki feci zelzele haberleri Mısır, Suriye ve Filistinde derin bir teessür uyandırmıştır. Misir kralı ve Başvekili, taziyet telgrafları gön- 'derdikleri gibi nazırlar da Türkiye sefirini ziyaret ederek teessürlerini bildirmiş- tir. Bütün Mısır gazeteleri kardeş ve dost Türk milletinin başına gelen büyük #elâketten dolayı, Msırlıların duydukları derin elem ve kedere tercüman olu- yorlar. Felâketzedelere yardım için iane listeleri açılmıştır. Suriye, Lübnan ve Tilistinde ayni derin teessür göze çarpmaktadır. Suriye ve Cebelilübnan devlet şeflerinin ve hükümetlerinin taziyet telgraflarından başka Beyrutun birçok Ayan ve eşrafı Türk konsolosunu ziyaret ederek Suriyelilerin derin teessürlerini iblâğ eylemiştir. her kazada da kaymakamların reis. Berlin radyosu türkçe neşriyata başladı Ankara 29 (AA) — Berlin rad- yosu dün akşamki türkçe neşriyalına son yer sarsıntıları neticesinde felâ- kete uğramış olan Türk milletine ta- ziyetlerini bildirmekle başlamıştır. Berlin radyosu bugünden itibaren türkçe neşriyalını her akşam saat 19.20 ile 19.40 arasında ve 19.74 met re ile 25.31 metre dalgalarla yapa- caktır. Güneysu vapuru Sinopta Sinop 29 (A.A) — Dün öğleden sonra buradan İstanbula hareket eden Güneysu vapuru fırtınanın şiddetinden yoluna de- wam edeiniyerek tekrar limanımıza iltica etmiştir. Fırtına devam etmektedir. Eminönü kaymakamının evini su bastı Dün yağan sürekli yağmur neticesinde Kadıköyünde Selâmlçeşme mahallesinde Eminönü kaymakamı B. Agâhın oturduğü evin ali katını su basmıştır, İtfaiye tara- yıkılma, tebiike-